ေခတ္သစ္ကမၻာေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းဝင္ အေဆာက္အအုံမ်ား ပ်က္စီးမည့္ေဘး ၾကဳံေနရၿပီ

ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုမ်ား ဖြင့္ေပးလိုက္ျခင္းႏွင့္အတူ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္အေဆာက္အအုံမ်ား  ဖ်က္ဆီးခံရမည့္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ ၾကဳံေတြ႕ရမည့္ အေျခအေနမ်ားကို ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္တိုင္းမ္သတင္းစာတြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ကိတ္လင္သီကမ္က သုံးသပ္တင္ျပထားရာ . . . . .

ကမၻာေပၚတြင္ ေနာက္ဆုံးက်န္ရွိေသာေစ်းကြက္ နယ္ပယ္သစ္မ်ားထဲက တစ္ေနရာ၌ လူေတြ ျပည့္က်ပ္ညပ္ေနသည့္ အိမ္ၿခံေျမကြန္ဖရင့္ ႀကီးတစ္ခုတြင္ ကက္ပခ်ီနိုေကာ္ဖီေသာက္ၾကရင္း ရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံသူတစ္ဦးက အျခားတစ္ဦးအား ယခုလိုရႊင္ ပ်ဝမ္းသာေျပာသည္။ ““ခ်မ္းသာၾကယ္ဝဖို႔ ကၽြန္ ေတာ္ ဒီကိုေရာက္လာတာဗ်””။ သူတို႔သည္ “ျမန္မာ့အနာဂတ္ရွုခင္း”ႏွင့္ “ဟိုတယ္ႏွင့္ အပန္းေျဖစခန္းမ်ားအလားအ လာ”ကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းစဥ္ မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားသို႔ တက္ေရာက္ရန္  တစ္ဦးလၽွင္ ေဒၚလာႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ေပးခဲ့ၾကရသည္။

အထင္ကရ ျပည္တြင္းေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ႏွီးေႏွာေဆြးေႏြးပြဲကို ကမကထျပဳလုပ္သူမ်ားက စီးပြားေရး(နာမည္)ကတ္မ်ားႏွင့္ သူတို႔ေဆာက္လုပ္ ၾကရန္ေမၽွာ္လင့္ထားသည့္ သစ္လြင္ေတာက္ပေသာ ကြန္ဒိုမ်ား ႏွင့္ ေစ်းဝယ္ စင္တာႀကီးမ်ားကို အသားေပးေဖာ္ျပထားသည့္ လက္ကမ္းေၾကာ္ျငာမ်ားကို ကမ္းေနၾကသည္။ (ဦး)သန႔္ျမင့္ဦးက မတ္တတ္ ရပ္လိုက္သည္။ ေျခညႇပ္ဖိနပ္ႏွင့္ ရိုးရာလုံခ်ည္ ကိုဝတ္ဆင္ထားသည့္ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္း ေရး တက္ႂကြလွုပ္ရွားသူတစ္ျဖစ္လဲ ပညာရွင္ျဖစ္ေသာ သူက စကားေျပာစင္သို႔တက္သြားသည္။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏အနာဂတ္တြင္ အက်ိဳးအျမတ္ရယူလိုၾကသည့္ ဘ႑ာေငြေၾကးရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ကိုင္ ၾက သူမ်ားအား ခဏကေလးေလာက္ နားၿပီး အတိတ္ကိုျပန္စဥ္းစားေပးၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ မိမိကိုယ္မိမိ အထီးက်န္ပစ္လိုက္ျခင္းႏွင့္ နိုင္ငံတကာ က ႏွစ္ရွည္လမ်ားအပယ္ခံျဖစ္ခဲ့ေသာနိုင္ငံအား စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မွုမ်ားျပဳလုပ္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ေသာင္မတင္ေရမက် က်န္ရစ္ခဲ့ရသည္။ လူ ဦးေရ ေလး ပုံသုံးပုံသည္ လၽွပ္စစ္ဓာတ္အား ယခုတိုင္မရရွိဘဲရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ အေနာက္အုပ္စု၏ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုမရွိခဲ့ျခင္းက အေမြအႏွစ္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားအတြက္ ေမၽွာ္လင့္မထားေသာ အက်ိဳးအျမတ္ရရွိသြားေစ သလိုျဖစ္ သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ေနရာအမ်ားစုမွာ သမိုင္းဝင္ဗိသုကာလက္ရာမ်ား ျဖင့္ က်န္ရစ္ဆဲျဖစ္သည္။

သန႔္ျမင့္ဦးက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ရွိ ဆူညံေနေသာလမ္းမ်ားတြင္ ယခုတိုင္ တည္ရွိေနဆဲျဖစ္သည့္ ၀ိတိုရိယေခတ္၊ (၁၉၂၀ ဝန္းက်င္က အႏုလက္ရာမ်ား ျဖစ္ေသာ)အတ္တ္ဒီကိုမ်ား၊ (ေရာမႏွင့္ ဂရိေရွးေဟာင္း)ဂႏၴဝင္ပုံစံကိုအေျခခံ ေသာ အႏုလက္ရာမ်ားစြာကို ပါ၀ါပြိဳင့္ျဖင့္ အသားေပးျပသေနသည္။ ထိုအေမြ အႏွစ္မ်ားသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာေညာင္းခဲ့သည့္ ၿဗိတိသၽွကိုလိုနီအုပ္စိုးမွု ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲဝင္မွုတို႔ျဖစ္ေသာ ေခတ္သစ္သမိုင္းကိုေျပာျပေနသည္ ဟု သူကဆိုသည္။

ယခုအခ်ိန္တြင္စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားသည္ တစ္ခ်ိန္က ရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံမွုပိတ္ဆို႔ခဲ့သည့္ နိုင္ငံမ်ားအား တံခါးဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီျဖစ္ရာ ထိုအေဆာက္ အဦမ်ားသည္ အႏၲရာယ္ႏွင့္ နဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕ ရင္ဆိုင္ေနၾကရေပၿပီ။ စင္တာပြိဳင့္ တာဝါကဲ့ သို႔ေသာ ေခတ္မီအေဆာက္အအုံမ်ား ေဆာက္လုပ္ ရန္အတြက္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကိုလိုနီေခတ္လက္ရာမ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း အဖ်က္အဆီးခံလိုက္ၾကရၿပီျဖစ္သည္။ ႏွစ္ ၁၀၀ သက္တမ္းရွိ ပ်က္စီးယိုယြင္း ေနေသာ တရား႐ုံးခ်ဳပ္အေဆာက္အအုံႏွင့္ ေဆးျဖဴသုတ္ထားၿပီး အႏုစိတ္လႊာဆင့္ အမိုးမိုးထားေသာ ေမြးေန႔ကိတ္တစ္လုံးလိုျဖစ္ေနသည့္ ၿမိဳ႕ ေတာ္ခန္းမအပါအဝင္ သမိုင္းဝင္ဘေလာက္ႀကီးေပၚတြင္ ယခုႏွစ္မွာ ၿပီးစီးသြား သည့္ ဖန္ေရာင္ လက္လက္ထေနေသာ အထပ္ ၂၅ ထပ္ မိုးေမၽွာ္အေဆာက္အအုံ ႀကီးက ဘြားခနဲေပၚလာသည္။

အေဆာက္အအုံေဟာင္းအေတာ္မ်ားမ်ား၏အေျခအေနမွာ ၿဖိဳခ်ပစ္ရမည့္ အေနအထားျဖစ္ေနသည္။ တစ္ခ်ိန္က ဆိုေဖယားကုန္တိုက္ျဖစ္ခဲ့သည့္ အေဆာက္ အအုံတစ္ခု၏ ေကာ္ရစ္တိုင္လုံးႀကီးမ်ားမွာ ပဲ့က်ေနသည္။ အမိုးခုံးအေဆာက္ အအုံႀကီး တြင္ မွိုေတြစြဲေနသည္။ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါတုန္းက ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားခဲ့ သည့္ ေနာက္အေဆာက္အအုံတစ္လုံးကိုလည္း လူေနအိမ္ခန္းမ်ားဖဲ့လုပ္ထား သည္။ ေနထိုင္သူေတြက ေလွကားတစ္ေလ်ာက္မွာ အဝတ္ေတြလွမ္းထားၾကသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သည္ ယဥ္ေက်းမွုအေမြအႏွစ္မ်ား ပိုမိုဆုံးရွုံးလာကာ ၀ိညာဥ္မဲ့ ႐ုံးအေဆာက္အအုံ မ်ားႏွင့္ ေသတၱာတုံးသ႑ာန္မိုးေမၽွာ္လူေနအေဆာက္အအုံ မ်ားျဖင့္ ျပည့္က်ပ္ေနသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ေနာက္ထပ္ၿမိဳ႕ျပတစ္ခုျဖစ္ လာမည္ ကို သန႔္ျမင့္ဦးက အစိုးရိမ္ႀကီးေနသည္။

“လာမယ့္ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဒီအေမြအႏွစ္ေတြကို  ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ၾကမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒါေတြကို ေခတ္မီအေဆာက္အအုံ အျဖစ္ ထည့္သြင္းေပါင္းစပ္ဖို႔လုပ္ၾကမလား။ ဆႏၵသာတကယ္ရွိၾကမယ္ဆိုရင္ မွန္မွန္ ကန္ကန္ လုပ္နိုင္ေအာင္ အေျခအေနရွိပါေသးတယ္”ဟု သူက ေကာင္း မြန္လွေသာ အဂၤလိပ္အသံထြက္ျဖင့္ စကားလုံးတိုင္းကို တိတိရိရိသုံးကာ ရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားအား ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။

ကင္းဘရစ္တကၠသိုလ္ထြက္ျဖစ္ေသာ သူသည္ ျမန္မာ့သမိုင္းအေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ေရးသားခဲ့သည္။ ယခု သူက သမိုင္းကို ပုံသြန္းၾကည့္ဖို႔ႀကိဳးစား ေနျပန္သည္။ သန႔္ျမင့္ဦး ကို ျမန္မာျပည္ တြင္ေမြး ခဲ့သည္။ (သူသည္ နယူးေယာက္ တြင္ ေမြးခဲ့သည္ဟု တစ္ဦးက ေထာက္ျပပါသည္- ဘာသာျပန္ဆိုသူ)။ ၿပီးေတာ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ရွိ ဟတ္ဆင္ျမစ္ကမ္းေဘးကအိမ္တြင္ လူလားေျမာက္ခဲ့သည္။ ထိုအိမ္သည္ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွူးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန႔္၏ ေနအိမ္ျဖစ္ သည္။ ဦးသန႔္သည္ သန႔္ျမင့္ဦး၏အဖိုးျဖစ္ေလသည္။

သူတို႔အိမ္ဝင္းသည္ ျမန္မာျပည္အေသးစားေလးတစ္ခုဟု သန႔္ျမင့္ဦးက  မွတ္မိေနသည္။ ထိုအိမ္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံကထြက္လာသူမ်ား၏ စုစည္းရာ ေနရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ပထမထပ္တြင္ ဘုရားစင္ရွိၿပီး မီးဖိုေဆာင္သည္ ဟင္းနံ့မ်ား ေမႊးႀကိဳင္ ေနသည္။ ေႏြရာသီတြင္ သန႔္ျမင့္ဦးႏွင့္မိသားစုသည္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားဆီလည္ပတ္ရန္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အလွူလုပ္ရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔သြားခဲ့သည္။ သူ႔မ်ိဳးရိုးစဥ္ ဆက္အရ အလည္အပတ္ခရီးမ်ားသည္ အျမဲတမ္းပင္ မလြယ္ကူလွပါ။
ဦးသန႔္ သည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ အာဏာသိမ္းျဖဳတ္ခ်ခံရသည့္ လြတ္လပ္ ေသာျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပထမဆုံးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္(ဦးႏု)၏ အရင္းႏွီးဆုံး အႀကံေပးျဖစ္ ခဲ့သည္။ သူသည္ ထိပ္တန္းသံတမန္တစ္ဦးျဖစ္လင့္ကစား စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက သူ႔ကို ယုံၾကည္မွုမရွိခဲ့။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ သူကြယ္ လြန္ေသာအခါ သူတို႔က ဦးသန႔္အား တရားဝင္အခမ္းအနားျဖင့္သၿဂႋဳဟ္ျခင္း မျပဳဖို႔ အမိန႔္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလိုက္ၿပီးေနာက္ သန႔္ျမင့္ဦးသည္ ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ခရီးသြားျခင္းရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ ေသာ သူသည္ နိုင္ငံေရးအရ တိုင္းျပည္မွထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ားႏွင့္ အတူ လက္တြဲ ကာ နိုင္ငံတကာအေရးယူပိတ္ဆို႔မွုမ်ားျပဳလုပ္ၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ကုလသမဂၢ၌ သူတာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီးေနာက္ သူသည္ ေရွး အက်ဆုံး အင္ပါယာေခတ္မွသည္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အထီးက်န္ေနလိုက္ေသာ ကာလအထိ ပါဝင္သည့္ ျမန္မာနိုင္ငံအေၾကာင္း ေရာင္းအေကာင္းဆုံးစာရင္းဝင္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေရးသားခဲ့သည္။

ထိုစာအုပ္ထဲေဖာ္ျပခဲ့ေသာ အခ်ိဳ႕အေဆာက္အအုံမ်ားသည္ သန႔္ျမင့္ဦး၏  Yangon Heritage Trust   ဟူသည့္ အက်ိဳးအျမတ္မယူေသာအဖြဲ႕အစည္း က ယခုအခါ အကာအကြယ္ေပးေနၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔ထဲမွတစ္ခုမွာ ပဲခူး ကလပ္ျဖစ္ သည္။ ပဲခူးကလပ္သည္ ၿဗိတိသၽွစစ္တပ္မွအရာရွိမ်ားအတြက္ လူျဖဴ ကလပ္တစ္ခုအျဖစ္တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ကၽြန္းအိမ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေနာက္ အေဆာက္အအုံတစ္ခုမွာ အတြင္းဝန္မ်ား႐ုံးျဖစ္သည္။ ၀ိတိုရိယေခတ္လက္ ရာမ်ားျဖင့္ အံ့မခန္း ဖြယ္ ထိုအေဆာက္အအုံသည္ လက္ရွိအတိုက္အခံေခါင္း ေဆာင္(ေဒၚ)ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ႀကီး)ေအာင္ဆန္း လုပ္ႀကံခံလိုက္ရေသာေနရာလည္းျဖစ္သည္။

လူတစ္သိန္းေက်ာ္အသက္ဆုံးရွုံးခဲ့ရသည့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းအၿပီး ကူညီေထာက္ပံ့မွုလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ရန္ ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ျပန္သြားခဲ့ၿပီး ၂၀၁ဝျပည့္ႏွစ္အေရာက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ထိန္းခ်ဳပ္ကိုင္တြယ္မွု စတင္ ေလၽွာ့ခ်လိုက္ခ်ိန္တြင္ သူသည္ အခန္းက႑အသစ္တစ္ခု ယူခဲ့ေလသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္း သူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ရာေပါင္းမ်ားစြာ ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္သမိုင္းမ်ားကို စုေဆာင္းခဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ ဘဏ္မ်ား၊ ဇာတ္႐ုံမ်ား၊ ရန္ကုန္မွေနျပည္ေတာ္သို႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္႐ုတ္ခ်ည္းေျပာင္းေရႊ႕သြား၍ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ အစိုးရပိုင္႐ုံးအမ်ား အျပား ပါဝင္သည္။

သူတို႔အဖြဲ႕သည္ မ်ားစြာေသာအေဆာက္အအုံမ်ားအား အေမြအႏွစ္အျဖစ္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ စာရင္းထဲထည့္သြင္းလိုက္ျခင္းျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ၿဖိဳခ်ပစ္ဖို႔ပိုခက္ခဲသြားေအာင္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ၾက သည္။ သိပ္မၾကာ ခင္ ကပင္ သူတို႔သည္ ၿမိဳ႕လယ္တြင္ အထပ္ ၄၀ ရွိ ႐ုံးခန္း အေဆာက္အအုံႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ေနျခင္းရပ္တန႔္သြားေအာင္ ကူညီနိုင္ခဲ့ၿပီး မိုဟန္ဒတ္စ္ေကဂႏၵီကို ဂုဏ္ျပဳတည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ဗိသုကာလက္ရာအရ ထူးျခားလွသည့္ ခန္းမႀကီး ကိုလည္း ၿဖိဳခ်မည့္ေဘးမွ ကယ္တင္နိုင္ခဲ့သည္။

သန႔္ျမင့္ဦးႏွင့္ ျပည္တြင္းဗိသုကာပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အီတလီမွ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္း ေရးဆြဲသူမ်ားျဖင့္ ပါဝင္ဖြဲ႕စည္းထားေသာ သူ႔အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း အသစ္မ်ားသည္ ေရွာင္လႊဲမရဘဲ မလြဲဧကန္ျဖစ္လာရမည္ကို သိၾကပါသည္။ လာမည့္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္တစ္ဝက္တြင္ လူ ၁၀ သန္းခန႔္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံးၿမိဳ႕ျပမ်ား ဆီသို႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းအတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္း လာၾကမည္ဟုေမၽွာ္လင့္ထားသည္။ သူတို႔အတြက္ ေနစရာ ထိုင္စရာေတြဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ရွိရမည္။
သို႔ေသာ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးသမားမ်ားက ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ ရွိေသာ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း မေလၽွာ့တမ္းေျပာေနၾက သည္။ ကိုလိုနီေခတ္အေဆာက္အအုံအမ်ားစု စုျပဳံဝိုင္းရံေနေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လယ္ႏွင့္ မိုင္အနည္းငယ္ကြာေသာ ေနရာမ်ိဳးတြင္သာ အိမ္ရာအသစ္မ်ားေဆာက္ လုပ္သင့္သည္ဟု သူတို႔ကေျပာသည္။ အိုေဟာင္းေနေသာအေဆာက္အအုံ မ်ားကို ျပဳျပင္မြမ္းမံမွုျပဳသင့္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

“အထပ္ျမင့္ေတြေဆာက္ဖို႔ေနရာကတစ္ခု၊ အထပ္ျမင့္ေတြမရွိရမယ့္ေနရာ ကတစ္ခုျဖစ္ရမယ္”ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ရွိ အိမ္ခန္းအိုတစ္ခန္းတြင္ေနထိုင္သူ သန႔္ျမင့္ဦးကေျပာသည္။

“ဗိသုကာလက္ရာအေဆာက္အအုံေတြနဲ႔ ဘယ္လိုမွသဟဇာတမျဖစ္တဲ့ အေဆာက္အအုံေတြ အမ်ားႀကီးထိုးထြက္လာေနၾကတယ္”ဟု သူကဆက္ေျပာ သည္။

ခံတပ္ႀကီးႏွင့္တူလွသည့္ ၿမိဳ႕လယ္အစြန္က ဟိုတယ္ႀကီးတစ္ခု၏ ေခတ္မီ သားနားလွေသာဧည့္ေဆာင္တြင္ သူက အခ်ိဳရည္ကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္းစုပ္ေသာက္ ေနသည္။ ေနဝင္ခ်ိန္ျဖစ္ရာ နံရံျပတင္းမွအလင္းမ်ားဝင္လာသည္။ သည္ေနရာ ႏွင့္ တစ္မိုင္ခန႔္ကြာေဝးေသာေနရာမွာ ေရႊေရာင္ဝင္းပေနေသာ ေရႊတိဂုံေစတီ ေတာ္ျမတ္ႀကီး တည္ရွိေနသည္။ ေခတ္မီေသာတိုက္ခန္းမ်ားအၾကားတြင္ ျမန္မာ တို႔ အထြတ္အျမတ္ထားသည့္ အေရးအပါဆုံးေသာ ဘာသာေရးဌာနႀကီးသည္ လင္းလက္ေတာက္ပလ်က္ရွိေနသည္။

အုပ္စိုးသူဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားအား အေရးယူပိတ္ဆို႔လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ဥေရာပ ႏွင့္အေမရိကားတို႔မွကုမၸဏီမ်ား ထြက္သြားခ်ိန္ျဖစ္သည့္ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ မ်ားတြင္ ထိုင္းႏွင့္တ႐ုတ္နိုင္ငံမ်ားမွ ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီမ်ားသည္ ျမန္မာ နိုင္ငံတြင္ အေဆာက္အအုံမ်ား တည္ေဆာက္ဖြံ့ၿဖိဳးေရးတြင္ ကူညီခဲ့ၾကသည္။  သမၼတ(ဦး)သိန္းစိန္က အစိုးရ၏ မီဒီယာအေပၚခ်ဳပ္ကိုင္မွုမ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္ စြာ ေျပာဆိုခြင့္မ်ားကိုေျဖေလၽွာ့ေပးကာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံေနရေသာ (ေဒၚ) ေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္း ၂၀၁၂ တြင္ ထို အေဆာက္အအုံမ်ားဆီ သူတို႔ေရာက္ရွိလာၾကသည္။

ေရႊေရာင္အိပ္မက္မက္သူမ်ား ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ စုျပဳံဝင္ေရာက္လာၾကသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ၾကယ္ဝလွေသာ ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားက အက်ိဳးအျမတ္ရရွိေရး နည္းလမ္းရွာႀကံလာၾကသည္။ နိုင္ငံတကာကုမၸဏီမ်ားက ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံမ်ားေဆာက္လုပ္ရန္၊ ဆက္သြယ္ ေရးကြန္ရက္မ်ား တည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ ညံ့ဖ်င္းဆိုးရြားလွေသာလမ္းမ်ားအား ျပဳျပင္ရန္ အုံလိုက္က်င္းလိုက္ဝင္ေရာက္လာၾကသျဖင့္ ယေန႔ရန္ကုန္တြင္ ေလ ေအးေပးစက္တပ္ထားေသာ ႐ုံးခန္းအေဆာက္အအုံမ်ား၏ငွားရမ္းခမွာ ၿမိဳ႕လယ္ မန္ဟန္တန္(နယူးေယာက္)ထက္ပင္ ေစ်းႀကီးေနသည္။ ကိုကာကိုလာႏွင့္ နစ္ ဆန္းတို႔မွာ စက္႐ုံမ်ားဖြင့္လာၾကသည္။

ဒင္းနစ္မက္ဒလီနိုရိုဒရစ္သည္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳး ဟိုတယ္လုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ဆီလိမ္းက်ံထားေသာ ဆံပင္နက္နက္၊ အသံၾသဇာေကာင္းေကာင္း ႏွင့္ သူသည္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုအခြင့္အလမ္းမ်ားရွာေဖြရန္ ရန္ကုန္သို႔ ယခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေျခခ်လာသည္။ ကမ္းနား(စထရင္း)ဟိုတယ္ရွိ မီးခိုးနံ့မ်ားမႊန္ထူေန သည့္ဘားတြင္ ယမကာေသာက္ရင္း သူက လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားလုပ္ငန္းသည္ ၂၀ ရာခိုင္ႏွုန္းနီးပါး တိုးတက္လာမည္ဟု ခန႔္မွန္းထား သည့္ အေမရိကန္အေျခစိုက္ အႀကံေပးကုမၸဏီ မကၠင္ဇီအင္န္ကို၏ လတ္တေလာထုတ္ျပန္လိုက္ေသာအစီရင္ခံစာကို ကိုးကားေျပာဆိုလိုက္သည္။

“အရင္တုန္းက ဘယ္သူကမွ မသြားဖူးတဲ့ေနရာကိုသြားရတာ စိတ္လွုပ္ရွား မိတာအမွန္ပဲ”ဟု သူကေျပာသည္။ “ေယဘုယ်သေဘာဆိုရရင္ ဒီေနရာဟာ ေနာက္ဆုံးနယ္ပယ္သစ္ပဲ။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ေခတ္မီခ်င္သပဆိုရင္ ဘယ္သူမွ မေရာက္ဖူးတဲ့ေနရာတစ္ခုခုကို ခင္ဗ်ားသြားရမယ္” သူကဆက္ေျပာသည္။ ရန္ကုန္၏ သမိုင္းဝင္အေဆာက္အအုံမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းေရး အေၾကာင္း သန႔္ျမင့္ဦး၏တင္ျပမွုကို သူက နားေထာင္ခဲ့ၿပီး ထိုေစ့ေဆာ္မွုမွ သူ ခြာလာခဲ့သည္။ သူက ၿမိဳ႕လယ္ရွိ ကိုလိုနီေခတ္အေဆာက္အအုံတစ္ခုခုကို ျပန္လည္ျပဳျပင္မြမ္းမံၿပီး ေခတ္ဆန္သားနားေသာဟိုတယ္အသြင္ ေျပာင္းခ်င္သည္ ဟု ေျပာသည္။

စထရင္းဟိုတယ္သည္ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းတြင္ရွိသည္။ (အမွန္မွာ ရန္ကုန္ ျမစ္ကမ္းေဘးျဖစ္ပါသည္- ဘာသာျပန္ဆိုသူ)။ သူေျပာေသာစီမံကိန္းမ်ိဳးျဖစ္ နိုင္သည္ဟု စထရင္းက သက္ေသျပေနပါသည္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေဂ်ာ့အိုဝဲလ္ ႏွင့္ ႐ုယတ္ကစ္ပလင္းတို႔ တည္းခိုေနထိုင္ခဲ့သည္ဟုသိၾကသည့္ ၀ိတိုရိယေခတ္ အေဆာက္အအုံႀကီးမွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္ကတည္းက သပ္ရပ္ေၾကာ့ ရွင္းေသာ ဇိမ္ခံဟိုတယ္ႀကီးအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။  ေစ်းအေပါဆုံး အခန္းတစ္ခန္းပင္လၽွင္ တစ္ညတာတည္းခိုခမွာ ေဒၚလာ ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိေနသည္။

သန႔္ျမင့္ဦးက ထိုဟိုတယ္ကို ကိုးကားသက္ေသထူကာ ၿမိဳ႕လယ္ဘေလာက္ မ်ားကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရန္ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္သူမ်ားသည္ ကဖ်က္ယဖ်က္ လုပ္သူမ်ားမဟုတ္ဟု ေျပာေလသည္။ သူက ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ား နားလည္မည့္ အသုံး အႏွုန္းမ်ားျဖင့္ သူတို႔ကို စကားေျပာခဲ့သည္။ “ရန္ကုန္ကို အေရွ႕ေတာင္အာရွက ဆြဲေဆာင္မွုအရွိဆုံး၊ အလွပဆုံး အသက္ ဝင္ဆုံးၿမိဳ႕အျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လုပ္နိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ေဒၚလာေတြဘီလ်ံခ်ီ တန္သြားလိမ့္မယ္” ဟု သန႔္ျမင့္ဦး က ေျပာေလသည္။

Los Angeles Times  ေဆာင္းပါးရွင္ Kate Linthicum ေရးသားေသာ Myanmar's historic buildings imperiled by modern world ကို ျမန္မာဘာသာသို႔ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။  

ညီလတ္
Yangon Media Group