(ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ Scot Marciel နဲ႔ မဇၩိမရဲ႕ Managing Director ဦးစိုးျမင့္တို႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းမႈမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ အခြင့္အလမ္းႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနတယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီးက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးလုိက္တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြ ပိုထြက္လာမယ္လို႔လည္း Scot Marciel က ေျပာပါတယ္။ ဤအင္တာဗ်ဴးကို စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းေတြကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပထားတာျဖစ္ၿပီး အျပည့္အစံုကို ထပ္မံဘာသာ ျပန္ဆုိေဖၚျပေပးပါမယ္။ အင္တာဗ်ဴး အျပည့္အစံုကို အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔လည္း ေဖၚျပေပးထားပါတယ္)
မဇၥ်ိမ။ ။ ၿပီးခဲ့တဲ့လက ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အေမရိကန္ခရီးစဥ္အေပၚမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဘာေတြက ေအာင္ျမင္မႈေတြလဲလုိ႔ ေျပာလို႔ရလဲဗ်။
စေကာ့ မာဆီရယ္ ။ ။ ဒါဟာ တကယ့္ကုိ အေရးပါတဲ့ အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ယူဆပါတယ္။ သမၼတ အုိးဘားမား အေနနဲ႔ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚမွာ အမ်ားႀကီး အေလးအနက္ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔လည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ အေမရိကန္ ရဲ႕ ေထာက္ခံအား ေပးမႈရေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီခရီးစဥ္ဟာ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္အတြက္ ေရြးေကာက္ခံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဥိီးအေနနဲ႔ ပထမဆုံး သြားေရာက္တာေၾကာင့္ အေရးႀကီး တဲ့ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီခရီးစဥ္မွာ သမၼတ အုိဘားမားက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ကုန္သြယ္ေရးအခြန္ အထူးသက္သာခြင့္-GSP ကုိ ျပန္ေပးမယ္ ဆုိၿပိီးလည္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတုိးျမွင့္ေစဖုိ႔နဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းရရွိေစဖုိ႔ နည္းလမ္း တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သမၼတက ျမန္မာ့စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔ အၾကံေပးညိႈႏႈိင္းမႈကုိ လည္း ဂ႐ုတစုိက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ေနာက္ထပ္ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြမွာ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔ထားတာဟာ စီးပြားေရးကုိ ဆုိး၀ါးတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒါကုိ ဖယ္ရွားပစ္ႏုိင္ဖို႔ အေကာင္းဆုံး နည္းလမ္းကုိ သူဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ဖယ္ရွား ပစ္လုိက္တာဟာ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကုိ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းပဲလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ထင္ ပါတယ္။
မဇၥ်ိမ။ ။ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈ ဖယ္ရွားေပးမွာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အခ်ိန္ကာလကုိ အေသးစိတ္ေလာက္ ေျပာျပေပးႏုိင္မလား၊ ပိတ္ဆုိ႔မႈစာရင္းမွာ ဘယ္သူေတြကို ဖယ္ရွားပစ္မွာလဲ ဆုိတာေတြကုိ ေျပာျပေပးႏုိင္မလား။
စေကာ့ မာဆီရယ္ ။ ။ ရပါတယ္၊ သမၼတရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္က ျမန္မာ့စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ထားမႈအစီအစဥ္ေတြကုိ ဖယ္ရွားဖုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ အဆုံးသတ္လုိက္္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြမွာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြတုန္းက အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြ ျပဳလုပ္ ထားတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခ်ဳိ႕နဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ စာရင္းထဲမွာေတာ့ လူပုဂၢိဳလ္ေရာ၊ ကုမၸဏီ ေတြပါဆုိရင္ အမည္စာရင္း တစ္ရာေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္ဗ်။ ဒါကိုလည္း အိမ္ျဖဴေတာ္ကေန အထူးအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ ေၾကညာေပးပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ အဲဒီ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ လူေတြ၊ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ အေမရိကန္ဆန္ရွင္ကုိ ၾကာရွည္ေအာင္ ရင္မဆုိင္ေစခ်င္လုိ႔ ဆုိတာနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ မည္သည့္ ကုမၸဏီကုိမဆုိ အေမရိ္ကန္ရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈ မရွိေစဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
မဇၥ်ိမ။ ။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလို႔ ေျပာဆုိလုိက္တဲ့ေနရာမွာ အေမရိ္ကန္ဆန္ရွင္ ဖယ္ရွားတာဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကုိ ဘယ္လုိ အက်ဳိးသက္ေရာက္မွာလဲဗ်
စေကာ့ မာဆီရယ္ ။ ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေမလျဖစ္တဲ့ အစုိးရသစ္လက္မွာ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈတစ္ခ်ဳိ႕ ပထမဆုံး ဖယ္ရွားေပး လုိက္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းကေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သီးျခား သိျမင္တာကုိ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ တုန္းက အေမရိကန္ဆန္ရွင္ဟာ လူပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ကုမၸဏီေတြကုိ အေမရိကန္ရဲ႕ နည္းစနစ္အရ ဦးတည္ပစ္မွတ္ထားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရည္ရြယ္တာထက္ကုိ ပုိၿပီး က်ယ္ျပန္႔ဆုိး၀ါးတဲ့ သက္ေရာက္ မႈေတြျဖစ္ခဲ့ တာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္ဗ်။
အဲဒီသက္ေရာက္မႈက အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ဥေရာပဘက္က ကုမၸဏီေတြလုိ ေကာင္းမြန္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီေတြအဖုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ကုိင္တဲ့အခါ ဆန္ရွင္ရွိေနတာေၾကာင့္ စြန္႔စားလုပ္ကုိင္ ရတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္မွာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သူတုိ႔အတြက္လည္း မထုိက္တန္ပါ ဘူး။ သူတို႔အေနနဲ႔ကလည္း စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈကုိ မလုိလားတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ မႈဟာ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈအတြက္ မရွိမျဖစ္လုိအပ္တဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ေငြေၾကးစီးဆင္းမႈေတြကုိ ဆုတ္ယုတ္ေစ တာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သိျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစုိးရသစ္ရဲ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လုပ္ကုိင္ခ်င္တဲ့ ျပည္သူ႔ဘ၀ ႂကြယ္၀ေရးနဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း တုိးျမွင့္ေရးကုိ ေဆာင္က်ဥ္း ေပးေစခ်င္လုိ႔လည္း ပါပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစုိးရသစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ပုိၿပီးခက္ခဲေစမယ့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မလုိခ်င္ေတာ့လုိ႔ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားပစ္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
မဇၥ်ိမ။ ။ ဒါဟာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႏုိင္ဖုိ႔ ႀကီးမားတဲ့ သတိေပးခ်က္ျဖစ္မလား။
စေကာ့ မာဆီရယ္ ။ ။ ဟုတ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမင္ခ်င္တဲ့ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ တစ္ခုပဲေလ။ ဒီမွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြအမ်ားႀကီး ရင္းႏွီးျမဳွပ္ႏွံတာကုိ ျမင္ခ်င္ေနတယ္ဗ်။ တကယ္ေကာင္းတဲ့ အခြင့္အလမ္းအမ်ားႀကီး ရွိလာမယ္လုိ႔ လည္း ထင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြက အဆင့္အတန္းျမင့္ျမင့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ျပည္တြင္းလုပ္ သားေတြေလ့က်င့္္သင္ၾကားငွာရမ္းၿပီး ဒီႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဥပေဒအားလုံးကုိ ေလးစားလုိက္နာမယ္ဆုိ ျမန္မာ့ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈကုိ အေတာ္ေလးကုိ ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္မယ္လုိ႔လည္း ထင္ျမင္မိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာမႈ၊ အလုပ္ အကုိင္ဖန္တီးေပးမႈနဲ႔ လုပ္သားအခြင့္အေရး၊ ပတ္၀န္းက်င္ကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္မယ့္ က်ယ္ျပန္႔ ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြကုိ အစုိးရက အားစုိက္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔ကုိလည္း ေထာက္ပ့ံေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ပါ ျမင္ပါတယ္။
မဇၥ်ိ။ ။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဆက္ေမးခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာဘက္က ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ၊ ကုမၸဏီေတြ ဒီမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံၾကဖို႔ ပုိမုိလြယ္ကူေအာင္ ေသခ်ာေအာင္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ဘာေတြလုပ္ဖိုိ႔ လုိအပ္မလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လုိ ထင္ပါသလဲ။
စေကာ့ မာဆီရယ္ ။ ။ ဒီေန႔ကမၻာေပၚမွာျဖစ္ေနတာက..ျမန္မာ့စီးပြားေရးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေမရိကန္စီးပြားေရးပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏိုိင္ငံျခား ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံက အေရးႀကီးတဲ့ က႑တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးက႑ေတြျဖစ္တဲ့ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ႏွံမႈ အစိတ္အပုိင္းေတြနဲ႔ မပတ္သက္ဘဲနဲ႔လည္း ဘယ္ႏုိင္ငံမွ ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းႏုိင္မယ္လုိ႔ မထင္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါဟာ သိပ္ကုိ အေရးပါလ်က္ရွိေနပါတယ္။ ပထမအေနနဲဲ႔ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္ကေန ျမန္မာႏုိင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဥပေဒကုိ အတည္ျပဳေတာင္ ထားၿပီးၿပီ။ ဒါဟာ တကယ့္ကုိ အေရးပါတဲ့ ေျခလွမ္းျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ သတၱိေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ အစုိးရဘက္က လ်ွပ္စစ္မီးနဲ႔ စြမ္းအားစတာေတြ ပါ၀င္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔ အသိအမွတ္ျပဳလုပ္ကုိင္ေပးဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ရမွာ ျဖစ္သလို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ပုိၿပီး လြယ္ကူေစဖုိ႔ အစိုးရရဲ႕ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကုိလည္း ေျပျပစ္သြက္လက္ေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ လည္း လုိအပ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ျပည္သူနဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ ၾကားမွာ အမွန္တကယ္ ကုိ ပံပုိးမႈေတြရွိတယ္ဆုိတာ ျပည္သူေတြကုိ ျပသဖုိ႔လည္း လုပ္ကုိင္ရမယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီလုိ ေျပာရတာလဲဆုိ ရင္ ဒီကျပည္သူေတြက ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအေပၚမွာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြရွိတတ္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈဆုိတာ အမွန္အကန္ကုိ ကူညီေပးသြားႏုိင္တယ္၊ ဒါဟာ မွ်တတယ္ဆုိတာ သူတို႔ကုိ သိေစ ခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဒီကုိ ေရာက္လာမယ့္ အေမရိကန္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ ႏုိင္ငံ့ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီး ျပည္တြင္းလုပ္သား ေတြငွားရမ္း၊ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးတာေတြ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ေပးႏုိင္မယ္…ၿပီးေတာ့ လူထုရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုျဖစ္ လာၿပီး ျမန္မာကုိ ကူညီေထာက္ပ့ံေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ စိတ္ခ်ယုံၾကည္တယ္ဗ်။ အဲတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအတြက္ ျပည္သူေတြရဲ႕ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ေထာက္ခံမႈေတြရရွိဖုိ႔ လုပ္ရမွာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။
မဇၥ်ိမ။ ။ တစ္ျခားျဖည့္စြက္ၿပီး ဘာမ်ားေျပာခ်င္တာရွိပါသလဲ
စေကာ့ မာဆီရယ္။ ။ သံအမတ္တစ္ေယာက္ဆုိတာထက္ အေမရိကန္ျပည္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚမွာ တကယ့္ကုိ ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳထားပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံမွာ စိန္ေခၚစရာအမ်ားႀကီးကလည္း ရွိေနတာေၾကာင့္ ျပည္သူတစ္ခ်ဳိ႕မွာ အားယုတ္ေလ်ာ့ဖုိ႔လည္း အရမ္းကုိ လြယ္လြယ္ကူကူျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာ့ရဲ႕အျခားေနရာေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္႐ႈတဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႀကီးမား တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျဖစ္စဥ္ေတြျဖစ္ေစမယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြရွိေနတဲ့ ေနရာပဲဆုိတာ ေတြ႕လုိက္ရတယ္ဗ်ာ။ အဲတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြကို ေထာက္ပ့ံ့ေပးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ မိတ္ေဆြေကာင္းေတြအျဖစ္ ေရွ႕ဆက္လက္တြဲသြားဖုိ႔ရွိေန ပါတယ္။
Mizzima
0 comments:
Post a Comment