ေလာကမွာ ရွိရွိသမွ်ကုသိုလ္တရားအားလံုးထဲမွာ အပၸမာဒတရားဟာ အႏွိဳင္းမဲ့ကုသိုလ္တရား ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အပၸမာတရားထက္ ပိုၿပီး ကုသိုလ္ရွင္ရဲ႕စိတ္ကို ျဖဴစင္ေစပါတယ္၊ ကုသိုလ္ရွင္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါတယ္လို႔ ႏွိဳင္းယွဥ္စရာ၊ အစားထိုးစရာ၊
ထပ္တူျပဳစရာ တျခားကုသိုလ္တရား မရွိေတာ့လို႔ပဲ။အပၸမာဒတရားနဲ႔ လဲလွယ္သင့္၊ လဲလွယ္ထိုက္တဲ့ တျခားကုသိုလ္တရား ေလာကမွာမရွိေတာ့တဲ့အတြက္
အပၸမာဒတရားဟာ “အႏွိဳင္းမဲ့ကုသိုလ္တရား”ျဖစ္ရပါတယ္။စိတ္ကို ျဖဴစင္္ေစတတ္တဲ့သေဘာကို
ကုသိုလ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္တစ္ခု၊ လုပ္ရပ္တစ္ခုေၾကာင့္ မိမိရဲ႕စိတ္ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းသြားတယ္
ဆိုရင္ အဲဒီစိတ္ဓာတ္၊အဲဒီလုပ္ရပါဟာ ကုသိုလ္ပါပဲ။
ငါ့စိတ္ဓာတ္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းပါတယ္၊ ငါ့လုပ္ရပ္ ဘယ္ေလာက္ျမတ္ပါတယ္လို႔ ဘယ္လိုပဲ
ေျပာေျပာ၊ အဲဒီစိတ္ဓာတ္ ရွိေနခိုက္၊ အဲဒီလုပ္ရပ္ လုပ္ေနခိုက္ စိတ္ဓာတ္ပိုင္ရွင္၊ လုပ္ရပ္ရွင္ရဲ႕
သႏၲာန္မွာ စိတ္ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းမွဳ မရွိဘူးဆိုရင္ အဲဒီစိတ္ဓာတ္၊ အဲဒီလုပ္ရပ္ကို ကုသိုလ္လို႔ မေခၚႏိုင္ပါဘူး။
ဘယ္စိတ္ဓာတ္၊ ဘယ္လုပ္ရပ္မဆို စိတ္ကိုျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေစမွ ကုသိုလ္လို႔ ေခၚႏိုင္ပါတယ္။
ကုသိုလ္မွန္သမွ် ကုသိုလ္ရွင္ရဲ႕ စိတ္ကို ျဖဴစင္ သန္႔ရွင္းေစတဲ့အျပင္ ကုသိုလ္ရွင္အတြက္
ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ အျဖာျဖာကိုလည္း ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ကုသိုလ္ေၾကာင့္
ဆိုးက်ိဳးၾကံဳရတယ္၊ ဆင္းရဲခံရတယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ေကာင္းက်ိဳးၾကံဳရတယ္၊ ခ်မ္းသာစံရတယ္လို႔ပဲရွိပါတယ္။
ကုသိုလ္ရွင္ကို စိတ္ျဖဴစင္ေစတတ္တဲ့၊ ေကာင္းက်ိဳးေပးတတ္တဲ့ ကုသိုလ္တရားေတြ အားလံုးထဲမွာ
အပၸမာဒတရားဟာ အျမတ္ဆံုးပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့အပၸမာဒတရားေၾကာင့္သာ တျခားကုသိုလ္တရားေတြျဖစ္ပြားခြင့္ရလို႔၊ အပၸမာဒတရားဟာ ကုသိုလ္တရား
အားလံုး ျဖစ္ပြားျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း အေျခခံေရေသာက္ျမစ္ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။
အပၸမာဒတရား မရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳမွ ျဖစ္ပြားခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒါနကုသိုလ္လည္း အပၸမာဒတရား
ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ရပါတယ္။ သီလကုသိုလ္လည္း အပၸမာဒတရားေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ရပါတယ္။ သမထကုသိုလ္လည္း အပၸမာဒတရားေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ရပါတယ္။
ဝိပႆနာကုသိုလ္လည္း အပၸမာဒတရားေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ရပါတယ္။ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳအားလံုး
အပၸမာဒတရားဟာ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳအားလံုးရဲ႕ အဓိကေရေသာက္ျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အပၸမာဒတရားကို ကုသိုလ္အားလံုးရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ အားလံုးရဲ႕
အၾကာင္းရင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္လည္း အလိုလို သက္ေရာက္သြားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့
ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာဆိုတဲ့ နာမည္ဟာ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ရဲ႕ နာမည္ျဖစ္လို႔ အသီးအပြင့္ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။
ကုသိုလ္စိတ္တစ္ခု တစ္စကၠန္႔ျဖစ္တိုင္း ေစတနာ အရွိန္ ခုႏွစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမေစတနာအရွိန္က
ဒီမ်က္ေမွာက္ဘဝ၊ ပထမဘဝမွာ ခ်က္ခ်င္းအက်ိဳးေပးၿပီး သတၱမေစတနာအရွိန္ကေတာ့ ဒီဘဝၿပီးရင္ ေရာက္မယ့္ေနာက္ဘဝ၊ ဒုတိယဘဝမွာ အက်ိဳးေပးပါတယ္။
အလယ္က ေစတနာအရွိန္ငါးခုကေတာ့ တတိယဘဝကေန စၿပီး နိဗၺာန္မေရာက္မခ်င္း အလ်ဥ္းသင့္သလုိ
အက်ိဳးေပးပါတယ္။
(အကုသိုလ္စိတ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးေပးလည္း နည္းတူပါပဲ။)
ပထမေစတနာအရွိန္ (ပထမေဇာ) ေၾကာင့္ေပးတဲ့ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳးေတြေရာ၊ ေနာက္ေနာင္ေစတနာ
အရွိန္ (ေနာက္ေနာက္ေဇာ) ေတြေၾကာင့္ေပးတဲ့ တမလြန္ ေကာင္းက်ိဳးေတြေရာ၊ ေကာင္းက်ိဳးအားလံုးဟာ
ကုသိုလ္ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြခ်ည္းျဖစ္လို႔ ကုသိုလ္အားလံုးရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း အပၸမာဒတရားဟာ
ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ိဳးအားလံုးရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းလည္း ျဖစ္ရျပန္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္တုန္းက ျမတ္စြာဘုရားကို ေကာသလမင္းႀကီးက ေမးခြန္းတစ္ခု ေမးခဲ့ဖူးပါတယ္။
“ျမတ္စြာဘုရား...၊ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ိဳး၊ ေကာင္းက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို
သယ္ပိုးရြက္ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းတရား ရွိပါသလားဘုရား”
“ရွိပါတယ္ ဒကာေတာ္မင္းႀကီး”
“ဘယ္တရားပါလဲ ဘုရား”
“အပၸမာဒတရားပါပဲ ဒကာေတာ္မင္းႀကီး၊
ဥပမာ ဆင္ေျခရာလိုပဲေပါ့၊ ကုန္းေနသတၱဝါအားလံုးရဲ႕ ေျခရာေတြထဲမွာ ဆင္ေျခရာဟာ အႀကီးဆံုးပဲ
မဟုတ္လား၊ ေျခရာမွန္သမွ် ဆင္ေျခရာထဲမွာအက်ံဳးဝင္ၾကတယ္ေလ၊ ဘယ္ေျခရာကိုမဆို
ဆင္ေျခရာထဲထည့္လို႔ ရတာခ်ည္းပဲ၊ အဲဒီလိုပါပဲ။ငါဘုရားေဟာၾကားထားသမွ် တရားအားလံုး
အပၸမာဒတရားထဲမွာ အက်ံဳးဝင္ၾကပါတယ္။အပၸမာဒတရားဟာ လိုရင္းအႏွစ္ခ်ဳပ္တရားပါပဲ။
ဒီအပၸမာဒတရား တစ္ပါးတည္းကပဲ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ိဳး၊ ေကာင္းက်ိဳးႏွစ္မ်ိဳးလံုးကို
သယ္ပိုးရြက္ေဆာင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။”
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္ဟာ သိပ္အားရေက်နပ္စရာေကာင္းပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ခံ
အားေကာင္းသူတိုင္း “အပၸမာဒ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလး ေလးလံုးၾကားလိုက္တာနဲ႔ သဒၶါဓာတ္ေတြ ကြန္႔ျမဴးၿပီး
ကုသိုလ္ဆႏၵေတြ အရွိန္အဟုန္ႀကီးႀကီး ႏိုးၾကားထက္သန္လာပါတယ္။ “အပၸမာဒ” ဆိုတဲ့
စကားလံုးဟာ သူေတာ္ေကာင္းေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားကို ထူးထူးျခားျခား သိမ္းက်ံဳးဆြဲေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။
“အပၸမာဒ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ဘာလို႔မ်ား ဒီေလာက္ေတာင္ ထူးထူးျခားျခား ဆြဲေဆာင္ႏိုင္စြမ္း
ရွိေနရတာလဲဆိုေတာ့ အပၸမာဒရဲ႕ အဓိပၸာယ္ထဲမွာ သဒၶါ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အစရွိတဲ့
သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ေတြ အားလံုးပါဝင္ေနလို႔ပါပဲ။
“အပၸမာဒ” ဆိုတာ “မေမ့ျခင္း” ကို ေျပာတာပါ။ “အပၸမာဒတရား” ဆိုေတာ့ “မေမ့တရား” ေပါ့။
“မေမ့” ဆိုတဲ့ စကားလံုးႏွစ္လံုးဟာ “အပၸမာဒ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးလံုးရဲ႕ လိုရင္းအနက္အဓိပၸာယ္ပါပဲ။
“အ” ကိုျဖဳတ္လိုက္ရင္ “ပမာဒ = ေမ့” လို႔ ျဖစ္သြားပါတယ္။ မေမ့တဲ့သူဟာ အပၸမာဒျဖစ္ေနတဲ့သူ၊
ေမ့တဲ့သူဟာ ပမာဒျဖစ္ေနတဲ့သူေပါ့။ မေမ့တဲ့သူက အပၸမာဒသမား၊ ေမ့တဲ့သူက ပမာဒသမားေပါ့။
အပၸမာဒသမားရဲ႕သႏၲာန္မွာ သဒၶါ၊ ဝီရိယ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ပညာ အစရွိတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြ အေျခအေနအားေလ်ာ္စြာ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ အထင္ရွားဆံုး
သိသာေနတာကေတာ့ “သတိ” ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း “အပၸမာဒ” ကို အဘိဓမၼာတရားကိုယ္ေကာင္းရင္
“သတိ” ကိုပဲ ေကာက္ၾကပါတယ္။ အပၸမာဒရွိတယ္ဆိုတာ သတိရွိတာကို ဆိုလိုၿပီး မေမ့ဘူးဆိုတာ အမွတ္ရေနတာ
လို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။
တစ္စံုတစ္ေယာက္ (သို႔မဟုတ္) တစ္စံုတစ္ခုကို မေမ့ဘူးဆိုတာ အဲဒီတစ္စံုတစ္ေယာက္၊ သို႔မဟုတ္
တစ္စံုတစ္ခုကို အမွတ္ရေနတာပဲေပါ့။ အဲဒီတစ္စံုတစ္ေယာက္၊
သို႔မဟုတ္ တစ္စံုတစ္ခုဆီမွာ မိမိရဲ႕ စိတ္ကေလး အျမဲစြဲကပ္ေနတာပဲေပါ့။ အာ႐ံုနဲ႔စိတ္ မခြဲစတမ္း
စြဲကပ္ပူးဝင္ေနတဲ့သေဘာ၊ အာ႐ံုနဲ႔စိတ္ တစ္သားတည္းျဖစ္ေနတဲ့သေဘာကို “အပၸမာဒ” လို႔ ေခၚပါတယ္။
လူတစ္ေယာက္ကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ဘဲ အျမဲ အမွတ္ရေနတဲ့သူရဲ႕ သႏၲာန္မွာ အဲဒီလူကို အမွတ္ရတိုင္း
အမွတ္ရတိုင္း အဲဒီလူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခံစားခ်က္ေတြ တစ္မ်ိဳးမဟုတ္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚေနတတ္သလို
အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ သႏၲာန္မွာလည္း အပၸမာဒရဲ႕ အာရံုေတြကို အမွတ္ရတိုင္း အမွတ္ရတိုင္း
အမွတ္ရရာအာ႐ံုနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ကုသိုလ္တရားေတြျဖစ္ပြားလာပါတယ္။
အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ အမွတ္ရေလ့ရွိတဲ့ အာ႐ံုေတြက ဆယ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အာရံုတစ္မ်ိဳးကို
ကုသိုလ္တစ္မ်ိဳးႏွဳန္းနဲ႔ တြက္လိုက္ရင္ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ ရပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ ကုသိုလ္ေတြက
ဆယ္မ်ိဳးႀကီးမ်ားေတာင္ပါပဲ။ သူ႔အာ႐ံုနဲ႔ သူ႔ကုသိုလ္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။
(၁)။ပထမဆံုး အပၸမာအာရံုကေတာ့ “ဒါန” ပါပဲ။ ဒါနဆိုတာ“ေပးျခင္း” ပါ။ အႏွစ္သာရကေတာ့ စြန္႔လႊတ္ျခင္းပါပဲ။ ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္တဲ့ပစၥည္းကို ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္က စြန္႔လႊတ္ၿပီး
သူတစ္ပါးပစၥည္းအျဖစ္ ျပဳလုပ္ေပးလိုက္တာကို ဒါန လို႔ေခၚပါတယ္။ ပစၥည္းစြန္႔လႊတ္လိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ပစၥည္းအေပၚ တြယ္တာတဲ့ တဏွာကိုလည္း အာလယျပတ္ (စိတ္စြဲျပတ္) စြန္႔လႊတ္လိုက္ရပါတယ္။ “ငါပိုင္” “ငါဆိုင္” ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ကို ႐ိုက္ခ်ိဳးပစ္ႏိုင္မွ ဒါနတစ္ခု
အထေျမာက္ပါတယ္။
“ကိုယ္နဲ႔မဆိုင္ ကိုယ္မပိုင္ေတာ့” ဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ လြတ္လြတ္ကြၽတ္ကြၽတ္ စြန္႔လႊတ္ႏိုင္မွ ဒါနေျမာက္တယ္
ဆိုတာကို အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္က ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ပါဘူး။ အဲဒီလို စြန္႔လႊတ္လိုက္ရတဲ့အတြက္ စိတ္ထဲမွာ လြတ္လပ္ေပါ့ပါးၿပီး ေအးခ်မ္းသြားတယ္ဆိုတာကိုလည္း ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ခံစားရပါတယ္။ ကိုယ္စြန္႔လႊတ္လိုက္တဲ့ ပစၥည္းေၾကာင့္ သူတစ္ပါးေကာင္းက်ိဳးရသြားတာကို
ၾကည့္ၿပီးေတာ့လည္း ေက်နပ္ဝမ္းေျမာက္စြာ ပီတိျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အစြဲကင္းစြာ စြန္႔လႊတ္ႏိုင္ျခင္းရဲ႕ လြတ္လပ္ေအးခ်မ္းမွဳကို လက္ေတြ႕ခံစားရတဲ့ အပၸမာဒသမား တစ္ေယာက္ဟာ ဒါနအာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ဒါနအာ႐ံုကို
သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “ဒါနသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ဒါနကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္
တိုးပြားလာပါတယ္။
(၂)။ဒုတိယေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “သီလ” ပါပဲ။ သီလ ဆိုတာ “အေလ့” ပါ။ သူေတာ္ေကာင္းေတြရဲ႕ အေလ့၊ လူယဥ္ေက်းေတြရဲ႕ အေလ့ကို သီလကို ေခၚပါတယ္။ ေရွာင္သင့္ေရွာင္ထိုက္တဲ့ ကိုယ္အမူအရာဆိုး၊ႏွဳတ္အမူအရာဆိုးေတြကို ေရွာင္တဲ့အေလ့ ရွိရသလို ေဆာင္သင့္ ေဆာင္ထိုက္တဲ့ ကိုယ္အမူအရာေကာင္း၊ ႏွဳတ္အမူအရာေကာင္းေတြကိုလည္း ေဆာင္တဲ့အေလ့ ရွိရပါတယ္။
တားျမစ္ခ်က္ မလြန္က်ဴးျခင္းဆိုတဲ့ “ေရွာင္သီလ” နဲ႔ တာဝန္ဝတၱရား ေက်ပြန္ျခင္းဆိုတဲ့ “ေဆာင္သီလ”၊
သီလႏွစ္မ်ိဳးလံုး ျပည့္စံုမွ သူေတာ္ေကာင္းပီသတယ္။လူယဥ္ေက်းတန္းဝင္တယ္လို႔ လက္ခံယံုၾကည္တဲ့
အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ သီလအာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ သီလအာ႐ံုကို
သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “သီလသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း သီလကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္
တိုးပြားလာပါတယ္။
(၃)။တတိယေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ဘာဝနာ” ပါပဲ။ ဘာဝနာဆိုတာ “တိုးပြားျခင္း” ပါ။ စိတ္ေကာင္းစိတ္ျမတ္ေတြ၊ စိတ္ၾကည္စိတ္သန္႔ေတြ၊ စိတ္ေအးစိတ္လင္းေတြ
တိုးပြားလာေအာင္ အားထုတ္တာကို ဘာဝနာလို႔ ေခၚပါတယ္။
အာရံုတစ္ခုတည္းမွာ “စိတ္ၿငိမ္” ေအာင္ က်င့္ရတဲ့ သမထဘာဝနာေရာ၊ အာ႐ံုအားလံုးမွာ “စိတ္ၿငိမ္း”
ေအာင္က်င့္ရတဲ့ ဝိပႆနာဘာဝနာေရာ၊ ဘာဝနာႏွစ္မ်ိဳးလံုး ျပည့္စံုမွ စိတ္ရဲ႕ အဆင့္အတန္း
ဘက္စံုျမင့္မားႏိုင္တယ္ဆုိတာကို နားလည္ေနတဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ ဘာဝနာအာရံုကို
ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ဘာဝနာအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နဲ႔ “ဘာဝနာသတိ”
မေပ်ာက္မခ်င္း ဘာဝနာကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၄)။စတုတၳေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “အပစာယန” ပါပဲ။ အပစာယန ဆိုတာ
“႐ိုေသေလးစားျခင္း” ပါ။ ကိုယ့္ထက္ အသက္၊သိကၡာ၊ဂုဏ္ဝါႀကီးတဲ့ ေလးစားထိုက္သူေတြအေပၚ မာန္မာန
ကင္းရွင္းစြာ တရုိတေသ တေလးတစား ေျပာဆိုျပဳမူတာကို အပစာယန လို႔ ေခၚပါတယ္။
“ဘဝင္ျမင့္”ၿပီး ေထာင္လႊားေမာက္မာတတ္တဲ့သူတစ္ေယာက္အတြက္ “ဘဝင္ျမင့္”ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ
ပိတ္ဆို႔ေနတယ္ ဆိုတာကို သေဘာေပါက္တဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ အပစာယနအာရံုကို
ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ အပစာယနအာရံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “အပစာယနသတိ”
မေပ်ာက္မခ်င္း အပစာယန ကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၅)။ပဥၥမေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ေဝယ်ာဝစၥ” ပါပဲ။ ေဝယ်ာဝစၥဆိုတာ “ေၾကာင့္ၾကစိုက္ျခင္း” ပါ။
သူတစ္ပါးရဲ႕ အျပစ္ကင္းတဲ့အလုပ္၊ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ အလုပ္ေတြမွာ စိတ္ေစတနာ အျပည့္အဝနဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ ေဆာင္ရြက္ကူညီေပးတာကို ေဝယ်ာဝစၥလို႔ ေခၚပါတယ္။
သူတစ္ပါးရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္စြက္ေပးရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ဆုမေတာင္းဘဲ ျပည့္စံုႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုယံုၾကည္တဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ ေဝယ်ာဝစၥ
အာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ေဝယ်ဝစၥအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္
“ေဝယ်ာဝစၥသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ေဝယ်ာဝစၥကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၆)။ဆ႒မေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ပတၱိဒါန” ပါပဲ။ ပတၱိဒါန ဆိုတာ “ေဝစုေပးျခင္း” ပါ။ ကိုယ္ရထားတဲ့ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္မ်ိဳး သူတစ္ပါးလည္း ထပ္တူထပ္မွ် ရပါေစဆိုတဲ့ ေမတၱာစိတ္နဲ႔ ကုသိုလ္အမွ်ေပးေဝတာကို ပတၱိဒါန လို႔ ေခၚပါတယ္။
ကိုယ့္ကုသိုလ္ သူတစ္ပါး ျဖန္႔ေဝေပးျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္အစဥ္မွာ ဝန္တိုမွဳ မစၧရိယ အညစ္အေၾကး
ကင္းစင္သြားတဲ့အျပင္ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္လည္း ကိုယ့္ေၾကာင့္ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားသြားရတယ္
ဆိုတာကို ယံုၾကည္ေက်နပ္တဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ ပတၱိဒါနအာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ပတၱိဒါနအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္
“ပတၱိဒါနသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ပတၱိဒါနကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၇)။သတၱမေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ပတၱာႏုေမာဒန” ပါပဲ။ ပတၱာႏုေမာဒန ဆိုတာ
“ေဝစုကို ဝမ္းေျမာက္ျခင္း” ပါ။ သူတစ္ပါးေပးေဝတဲ့ ကုသိုလ္အမွ်ကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ျပဳရတဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳလိုပဲ ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာနဲ႔ သာဓုေခၚဆိုတာကို
ပတၱာႏုေမာဒန လို႔ေခၚပါတယ္။
သူ႔ကုသိုလ္ ကိုယ္ဝမ္းေျမာက္ျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ့္စိတ္အစဥ္မွာ မနာလိုမွဳ ဣႆာအညစ္အေၾကး ကင္းစင္သြားတဲ့အျပင္ သူတစ္ပါးေၾကာင့္ ကိုယ့္ဘဝအဆင့္အတန္း ျမင့္မား
သြားရတယ္ဆိုတာကို နားလည္သေဘာေပါက္တဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ ပတၱာႏုေမာဒနာအာ႐ံု
ကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ပါဘူး။ ပတၱာႏုေမာဒနအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “ပတၱာႏုေမာဒနသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ပတၱာႏုေမာဒနကုသိုလ္ေတြ
တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၈)။အ႒မေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ဓမၼႆဝန” ပါပဲ။ ဓမၼႆဝန ဆိုတာ “တရားၾကားနာျခင္း” ပါ။
စိတ္ၿငိမ္းေအးေၾကာင္း၊ ဘဝတိုးတက္ေၾကာင္း သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြကို စိတ္ဝင္တစား
နာယူမွတ္သားတာ၊ ေလ့လာဖတ္ရွဳတာကို ဓမၼႆဝနလို႔ ေခၚပါတယ္။
သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြကို နားနဲ႔လည္း”ၾကား”တတ္၊ စိတ္နဲ႔လည္း“နာ” တတ္တယ္ဆိုရင္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကံနားနဲ႔လည္း “ၾကား” တတ္၊ ဉာဏ္နားနဲ႔လည္း “နာ” တတ္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီ “ၾကား” ၿပီး “နာ” တဲ့ “ၾကားနာ“ျခင္းဟာ ကိုယ့္စိတ္၊ ကိုယ့္ဘဝကို လံုးဝ အသစ္စက္စက္ ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္သိျမင္တဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ဟာ ဓမၼႆဝနအာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ဓမၼႆဝနအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔တစ္ၿပိဳင္နက္ “ဓမၼႆဝနသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ဓမၼႆဝနကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၉)။နဝမေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ဓမၼေဒသနာ”ပါပဲ။ ဓမၼေဒသနာဆိုေတာ့ “တရားေဟာေျပာျခင္း” ပါ။ စိတ္ၿငိမ္းေအးေၾကာင္း၊ ဘဝတိုးတက္ေၾကာင္း... သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြကို ေမတၱာတရား
အျပည့္အဝနဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးမဖက္ ေဟာေျပာပို႔ခ် သင္ၾကားၫႊန္ျပေပးတာကို ဓမၼေဒသနာလို႔ ေခၚပါတယ္။
ကိုယ္ေဟာေျပာတဲ့တရားက ကိုယ့္ကို ျပန္ဆံုးမၿပီး ကိုယ္ၫႊန္ျပတဲ့စကားက ျပန္သြန္သင္ေနတာမို႔ ကိုယ္နဲ႔
သူေတာ္ေကာင္းတရား တစ္သားတည္း ျဖစ္သြားႏိုင္သလို ကိုယ့္ေၾကာင့္ ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္လည္း သူေတာ္ေကာင္းပတ္ဝန္းက်င္ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္
သိျမင္တဲ့ အပၸမာဒသမား တစ္ေယာက္ဟာ ဓမၼေဒသနာအာရံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။
ဓမၼေဒသနာအာရံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ “ဓမၼေဒသနာသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ဓမၼေဒသနာ
ကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
(၁၀)။ေနာက္ဆံုး ဒသမေျမာက္ အပၸမာဒအာ႐ံုကေတာ့ “ဒိ႒ိဇုကမၼ”ပါပဲ။ ဒိ႒ိဇုကမၼဆိုတာ“အယူေျဖာင့္ေအာင္ျပဳျခင္း”ပါ။ ေကာင္းမွဳကံ၊ မေကာင္းမွဳကံ ဆိုတာရွိတယ္၊ ေကာင္းမွဳကံက
ေကာင္းက်ိဳးေပးၿပီး မေကာင္းမွဳကံက မေကာင္းက်ိဳးေပးတယ္။ေရွးဘဝ၊ေနာက္ဘဝ၊ အတိတ္ဘဝ၊တမလြန္ဘဝ ဆိုတာလည္း ရွိတယ္လို႔ ကံ,ကံရဲ႕ အက်ိဳးနဲ႔ ဘဝသံသရာကို
သံသယကင္းစြာ ယံုၾကည္တာကို ဒိ႒ိဇုကမၼလို႔ ေခၚပါတယ္။
အယူအျမင္မွန္မွ စိတ္ဓာတ္လုပ္ရပ္ မွန္မယ္။စိတ္ဓာတ္လုပ္ရပ္မွန္မွ ပစၥဳပၸန္ဘဝခရီးေရာ၊
သံသရာဘဝခရီးပါ သာယာေခ်ာေမြ႕ ေျဖာင့္ျဖဴးမယ္ဆိုတာကို သေဘာေပါက္သိျမင္တဲ့ အပၸမာဒသမား
တစ္ေယာက္ဟာ ဒိ႒ိဇုကမၼအာ႐ံုကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ေတာ့ပါဘူး။ ဒိ႒ိဇုကမၼအာ႐ံုကို သတိရလိုက္တာနဲ႔
တစ္ၿပိဳင္နက္ “ဒိ႒ိဇုကမၼသတိ” မေပ်ာက္မခ်င္း ဒိ႒ိဇုကမၼကုသိုလ္ေတြ တရိပ္ရိပ္ တိုးပြားလာပါတယ္။
အဲဒီလိုအားျဖင့္ အပၸမာဒအာ႐ံုဆယ္မ်ိဳးကို အၿမဲမျပတ္ သတိရေနတဲ့ အပၸမာဒသမားတစ္ေယာက္ရဲ႕ သႏၲာန္မွာ ကုသိုလ္ဆယ္မ်ိဳး တစ္မ်ိဳးမဟုတ္တစ္မ်ိဳး အခ်ိန္တိုင္း
တိုးေနပါတယ္။ မေမ့တဲ့သူေတြမွ ရႏိုင္တဲ့ အဲဒီ ကုသိုလ္ဆယ္မ်ိဳးကို “ပုညႀကိယဝတၳဳဆယ္ပါး”
လို႔ေခၚပါတယ္။ “ေကာင္းက်ိဳးလိုလားသူတိုင္း မလုပ္မျဖစ္လုပ္ရမယ့္ ေကာင္းမွဳဆယ္မ်ိဳး”
လို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။
အပၸမာဒတရား လက္ကိုင္ထားသူတစ္ေယာက္အတြက္ ေကာင္းမွဳဆယ္မ်ိဳး ဝင္ေရာက္ဖို႔ တံခါးအၿမဲပြင့္ေနပါတယ္။ဝင္လာသမွ် ေကာင္းမွဳေတြကလည္း ေကာင္းမွဳရွင္ကို
သူ႔အစြမ္းနဲ႔သူ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ိဳး၊ ေကာင္းက်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳး သယ္ပိုးရြက္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ သူတို႔ေပးတဲ့ အထြတ္အထိပ္ေကာင္းက်ိဳးကေတာ့
ဆင္းရဲဟူသမွ် ျမဴမွ်မရွိတဲ့ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာပါပဲ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္တုန္းက သာဝတၳိၿမိဳ႕၊ အနာထပိဏ္သူေဌးႀကီးရဲ႕ အိမ္မွာ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း
ရဟန္းေတာ္အပါးႏွစ္ေထာင္ ဆြမ္းဘုဥ္းေပးေတာ္မူၾကပါတယ္။
ရဟန္းႏွစ္ေထာင္ရဲ႕ ေန႔စဥ္ဆြမ္းကိစၥကို ပထမပိုင္းမွာ သမီးအႀကီး မဟာသုဘဒၵါက တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္
ေပးပါတယ္။ အပၸမာဒတရား လက္ကိုင္ထားတဲ့သမီးဆိုေတာ့ ဒါနေကာင္းမွဳ၊ေဝယ်ာဝစၥေကာင္းမွဳေတြေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္မေနဘဲ၊တရားနာတဲ့ ဓမၼႆဝနေကာင္းမွဳ၊ တရားအားထုတ္တဲ့ ဘာဝနာေကာင္းမွဳေတြကိုလည္း မေမ့မေလ်ာ့ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ေကာင္းမွဳဆယ္မ်ိဳးလံုး
အခြင့္သင့္သလို ျပဳလုပ္အားထုတ္တဲ့အတြက္ မၾကာခင္မွာပဲ ေသာတာပန္အရိယာ ျဖစ္သြားပါတယ္။
မဟာသုဘဒၵါ အိမ္ေထာင္က်လို႔ ခင္ပြန္းသည္အိမ္ လိုက္သြားတဲ့အခါမွာေတာ့ သမီးအလတ္ စူဠသုဘဒၵါက
အစ္မႀကီးအေမြ ဆက္ခံၿပီး ရဟန္းႏွစ္ေထာင္ရဲ႕ ဆြမ္းေဝယ်ာဝစၥကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
သူမကလည္း အပၸမာဒသမားပီပီ အစ္မႀကီးေျခရာ တစ္ထပ္တည္း နင္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေသာတာပန္လည္းျဖစ္၊ေသွ်ာင္ေနာက္လည္း ဆံထံုးပါေပါ့။
စူဠသုဘဒၵါ အိမ္ေပၚက ဆင္းသြားတဲ့အခါမွာ ရဟန္းႏွစ္ေထာင္ရဲ႕ ဆြမ္းတာဝန္ဟာ သမီးအငယ္ဆံုး
သုမနေဒဝီရဲ႕ လက္ထဲ ေရာက္လာပါတယ္။ သူမလည္း အပၸမာဒတရားနဲ႔ ေမြ႕ေလ်ာ္လိုက္တာ
အစ္မႏွစ္ေယာက္ရဲ႕စံခ်ိန္ကို ခ်ိဳးၿပီး သကဒါဂါမ္အရိယာျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူမကေတာ့ အပ်ိဳစင္ေလးပါ။
သကဒါဂါမ္အပ်ိဳစင္ေလး သုမနေဒဝီဟာ တစ္ေန႔ေတာ့ အပ်ိဳစင္ေရာဂါတစ္ခုနဲ႔ မက်န္းမမာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖခင္အနာထပိဏ္သူေဌးႀကီးက သမီးေထြးေလးကို အၾကင္နာ တနင့္တပိုးနဲ႔ တယုတယ ေမးရွာပါရဲ႕။
“သမီးေလး သုမန...၊ ဘယ္လိုေနလဲကြယ္၊ သက္သာရဲ႕လား”“ေမာင္ေလး...၊ ဘာေျပာတာလဲဟင္”
“အေဖပါ သမီးရဲ႕၊ သမီးေလး ေယာင္ေနတာလား”“မမ မေယာင္ပါဘူး ေမာင္ေလးရယ္”
“ဒါဆို ေၾကာက္ေနတာလား သမီးရယ္”
“ေမာင္ေလးရယ္...၊ မမ လံုးဝ မေၾကာက္ပါဘူးကြယ္”
ဒီေလာက္ပဲ ေျပာၿပီး သုမနေဒဝီ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္သြားပါတယ္။ ကိုယ့္သမီးအရင္းေခါက္ေခါက္က
ကိုယ့္ကို “မ, ရဲ႕ ေမာင္ေလး” လို႔ ေနာက္ဆံုးႏွဳတ္ဆက္သြားတဲ့အတြက္ အနာထပိဏ္သူေ႒းႀကီးခမ်ာ
ေသာတာပန္ သိကၡာေတာင္ မဆည္ႏိုင္ရွာေတာ့ဘဲ မ်က္ရည္လည္ရြဲနဲ႔ ေသာကေတြ ေပြ႕ပိုက္ၿပီး
ဘုရားရွင္ထံေမွာက္ ဆိုက္ေရာက္လာပါတယ္။
ျဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ ေလွ်ာက္ထားလိုက္တဲ့အခါ
ျမတ္စြာဘုရားက...
“သူေဌးႀကီး...၊ တကယ္ေတာ့ သင့္သမီး ကေယာင္ကတမ္းနဲ႔ ေယာင္ၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး”
“ဒါဆို ဘာျဖစ္လို႔ တပည့္ေတာ္ကို ေမာင္ေလးလို႔ ေခၚရတာလဲ ဘုရား”
“ေမာင္ေလးမို႔လို႔ ေမာင္ေလးလို႔ ေခၚတာေပါ့။ သင္က သင့္သမီးထက္ ငယ္လို႔ကို သင့္သမီးက
သင့္ကို ေမာင္ေလးလို႔ ေခၚတာပဲ၊ သင္က ေသာတာပန္၊ သင့္သမီးက သကဒါဂါမ္၊ သင့္ထက္ သင့္သမီးက
မဂ္ဖိုလ္ဂုဏ္၊ ေလာကုတၱရာဂုဏ္အားျဖင့္ ႀကီးတယ္ေလ”
“ေလာကီနယ္မွာ သင္က အေဖအဆင့္ရွိေပမယ့္ ေလာကုတၱရာနယ္မွာေတာ့ ေမာင္းေလးအဆင့္ပဲ
ရွိပါေသးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သင့္သမီးက သင့္ကို ေမာင္ေလးလို႔ ေခၚလိုက္တာပါ”
“တကယ္ေျပာတာလား ဘုရား”
“တကယ္ေျပာတာေပါ့ သူေဌးႀကီးရဲ႕”
“အခု သူ ဘယ္ဘံုေရာက္ေနပါသလဲ ဘုရား”
“တုသိတာဘံု ေရာက္ေနပါတယ္”
“ျမတ္စြာဘုရား...၊ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ သမီးဟာ အသက္ရွင္စဥ္မွာလည္း မိဘေဆြမ်ိဳးေတြရဲ႕အလယ္
တင့္တယ္ထည္ဝါစြာ စိတ္ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္မွဳအျပည့္နဲ႔ ေနသြားခဲ့ရပါတယ္။ အခု ေသသြားေတာ့လည္း
တင့္တယ္ထည္ဝါတဲ့ဘံုမွာ စိတ္ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္စြာနဲ႔ ေနေနရပါတယ္ဘုရား”
“သိပ္မွန္တာေပါ့ ဒကာႀကီးရယ္၊ မေမ့တဲ့သူ၊ အပၸမာဒတရား လက္ကိုင္ထားတဲ့သူမွန္သမွ် လူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရွင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီပစၥဳပၸန္ဘဝမွာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္ရပါတယ္။ေနာင္တမလြန္ဘဝမွာလည္း စိတ္ခ်မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္ရပါတယ္။ ဒီဘဝမွာ “ငါေကာင္းမွဳျပဳထားၿပီးၿပီ” ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ဝမ္းသာရသလို ေနာင္ဘဝမွာ ေကာင္းရာသုဂတိ ေရာက္ရတဲ့အတြက္ ပိုၿပီး ဝမ္းသာရပါတယ္”
ပစၥဳပၸန္ေကာင္းက်ိဳး၊ တမလြန္ေကာင္းက်ိဳးေတြကို ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ေတြနဲ႔ပဲ ရယူႏိုင္ပါတယ္။
ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ေတြကိုလည္း “မေမ့တရား” လို႔ေခၚတဲ့ “အပၸမာဒတရား” နဲ႔ပဲ ရယူႏိုင္ပါတယ္။
အပၸမာဒရွိမွ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ရွိ၊ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ရွိမွ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ရွိမွာမို႔ ပစၥဳပၸန္၊ တမလြန္ရဲ႕
ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာလိုလားသူတိုင္း ေကာင္းမွဳဆယ္မ်ိဳးမွာ မေမ့တတ္တဲ့ အပၸမာဒတရားကို
စြဲစြဲျမဲျမဲ လက္ကိုင္ထားဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္...။
-【စာရုိက္ပူေဇာ္သူ - Admin Team of Young Buddhist Association】
-【ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိက(ေရႊပါရမီေတာရ)】
အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ။
စိတ္ကူးေပ်ာ္ရာ
0 comments:
Post a Comment