ဥပေဒပညာရွင္ ဦးမင္းေတဇညြန္႔တင္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံျခင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူလူထု ေငြေၾကးဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားေၾကာင့္ ေဝဖန္မႈမ်ား ျမင့္တက္ေနေသာ Multi-level Marketing- MLM (ဆင့္ပြား ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္း) မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယင္းေစ်းကြက္ေရးရာပိုင္းကို နားလည္ တတ္ကြၽမ္းသူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္အျပင္ ဥပေဒေရးရာ ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဦးမင္းေတဇညြန္႔တင္ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံ၍  ယင္းလုပ္ငန္း၏ လူထုအေပၚ ဆိုးက်ဳိး သက္ေရာက္ေစမႈႏွင့္ မည္သို႔ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပုံမ်ားကို The Voice က ေတြ႔ဆုံေမးျမန္း ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

Voice : MLM လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ့ရဲ႕ သေဘာထားေလးကို အရင္ဆုံး သိပါရေစ ခင္ဗ်။

UMTZN : ကြၽန္ေတာ့္အျမင္ကေတာ့ Sale & Marketing နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Concept ေတြ၊ Idea ေတြ အေပၚမွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ဘာမွ မေျပာလိုပါဘူး။  သို႔ေသာ္ တစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ Business တစ္ခု လုပ္တဲ့အခါမွာ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြကို ညီညြတ္ဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့ေနာ္။ MLM ကို ကြၽန္ေတာ္ အာ႐ုံ ရွိတာကေတာ့ ဒီကုမၸဏီေတြက တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ လုပ္ရပ္ေတြက ညီညြတ္ သလားေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ ညီညြတ္တယ္။ မညီညႊတ္ဘူးဆိုတဲ့ ေနရာမွာမွ အခြန္တို႔၊ FDA ကိစၥရပ္ေတြ ေနာက္ၿပီး သြင္းကုန္ ကိစၥရပ္ေတြ အဲ့ဒါေတြက ဥပေဒေတြနဲ႔ ညီညြတ္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္ စိတ္ဝင္စားပါတယ္။

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြ လုပ္ေဆာင္ပုံေတြကို ဆရာ ေလ့လာထားတာေလး သိပါရေစ။ ေနာက္ အခုျပည္သူေတြ ေငြေၾကး ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ ရွိလာေတာ့ အစိုးရက အေရးယူလို႔ ရ မရ ဒါေလး သိပါရေစ။

UMTZN : MLM ကုမၸဏီ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ကုမၸဏီ တစ္ခု တည္ေထာင္လို႔ရွိရင္ Objective တစ္ခုရွိရတာေပါ့။ ဘာလုပ္ငန္းေတြ လုပ္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ Local Company တစ္ခုခု ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္မွာေပါ့။ အဲဒီ ေနရာမွာ တစ္ခ်က္ ဘာျပန္ၾကည့္ရမလဲ ဆိုေတာ့ ဒီ MLM ကုမၸဏီ အမ်ားစုက ျပည္ပမွာလည္း ရွိၾကတယ္။ အဲ့ေတာ့ ျပည္ပမွာရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြသည္ ျပည္တြင္းမွာ မွတ္ပုံတင္တဲ့အခါမွာ ျပည္ပ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ မွတ္ပုံတင္တာလားေပါ့။ သို႔မဟုတ္ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီ အေနနဲ႔ မွတ္ပုံတင္သလားေပါ့။ ဒါက ပထမအခ်က္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ Local Company အေနနဲ႔ မွတ္ပုံတင္တယ္ဆိုရင္ ဒီလို တံဆိပ္မ်ဳိး သုံးစြဲခြင့္ ရွိလား၊  မရွိဘူးလား။ ဟိုဘက္ (ျပည္ပကုမၸဏီ) ေတြရဲ႕ တာဝန္ေပး အသိအမွတ္ျပဳခ်က္ ရွိ၊ မရွိေပါ့။ Local Company ဆိုရင္ေတာ့ Trading ကိစၥကေတာ့ သိပ္အမ်ားႀကီး ေထြေထြထူးထူး ေျပာစရာ မရွိပါဘူး။ သို႔ေသာ္ Local Company မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျပည္ပ ကုမၸဏီရဲ႕ အစုအဖြဲ႔ (Share) တစ္ခုခုေပါ့။ Share (ရွယ္ယာ) တစ္ခုခုေပါ့ ပါခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေပါ့။ Import လုပ္ဖို႔အတြက္ အခြင့္အေရး မရွိပါဘူး။ Import လုပ္ဖို႔  အခြင့္အေရး ရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္လည္း သက္ဆိုင္ရာ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာေတြနဲ႔အညီ တင္သြင္းတာ ဟုတ္၊ မဟုတ္ေပါ့။ အဲေတာ့ Foreign Company ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း Trading လုပ္လို႔ မရတဲ့အခါမွာ ဘယ္လို လုပ္မလဲေပါ့။ ဘယ္လို လုပ္ၾကသလဲေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔ဆီမွာက Bottom Line ဆိုတာ ရွိၾကတာေပါ့။ အေပၚပိုင္းမွာ ရွိတဲ့သူေတြက သူတို႔အေပၚပိုင္းကို ေရာက္လာဖို႔ဆိုတာ သူတို႔ ဘယ္ေလာက္ လူေတြကို စုစည္းခဲ့ရသလဲေပါ့ေနာ္။ အဲဒီ စုစည္းတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္ကို (က်ပ္) သုံးသိန္းဆိုရင္ Diamond တို႔ ဘာတို႔ ရဖို႔ဆိုရင္ ဥပမာ သူတို႔ လူ ၁ဝ ေယာက္ဆို သိန္း ၃ဝ။ အဲဒီ သိန္း ၃ဝ ပစၥည္းကို ေရာင္းလိုက္တဲ့အခါမွာ တစ္ဦးခ်င္း အေနနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သက္ဆိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းႀကီး အေနနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အျမတ္ခြန္တို႔ ဝင္ေငြခြန္တို႔ တိတိက်က် ေဆာင္ထားျခင္း ရွိ၊ မရွိ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ FDA ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ သူတို႔က Food အေနနဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း Food Supplementary အေနနဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း လုပ္လို႔ရွိရင္ FDA ရဲ႕ Registration ပါ၊ မပါေပါ့။ အဲ့ဒီဟာေတြ အေပၚမွာ  စစ္ေဆးလို႔ ရပါတယ္။

Voice :  Foreign Company ဆိုရင္ Trading အပိုင္းမွာ ဘာေတြ ကန္႔သတ္ခ်က္ ရွိမလဲ။

UMTZN : Foreign Company ဆိုလို႔ရွိရင္ အခု လတ္တေလာ အေျခအေနထိမွာေတာ့ Trading လုပ္တဲ့အေပၚမွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိတာေပါ့။ ျပည္တြင္း ကုမၸဏီဆိုရင္ေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ မရွိဘူး ေပါ့။ Foreign Company ဆိုရင္ေတာ့ တျခားသူေတြရဲ႕ နာမည္ ခံၿပီးေတာ့ တင္သြင္းလာတာေတြ ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္တာေပါ့။ အဲ့ဒီၾကားမွာ ေငြေရးေၾကးေရး ကိစၥေတြ၊ အေပးအယူ ကိစၥေတြ၊ တင္သြင္းတဲ့ ကိစၥေတြမွာေတာ့ ဟာကြက္ေတြက အမ်ားႀကီး ရွိမယ္လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ အဲေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ စိစစ္ၿပီးေတာ့ အေရးယူလို႔ ရတာေပါ့။ သက္ဆိုင္ရာ ကုမၸဏီ မွတ္ပုံတင္ဌာနရဲ႕ လုပ္ကိုင္ပုံေတြအတိုင္း လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ အေရးယူလို႔ မရဘူးေပါ့။ သို႔ေသာ္ ခုနေျပာသလို သူမ်ားဟာေတြ ယူသုံးတာ၊ Import လိုင္စင္တို႔ ယူသုံးတာတို႔ Trading လုပ္လို႔ ရရင္လည္း တကယ့္ Normal Trade က သြင္းတဲ့ဟာမ်ဳိးေပါ့။ အဲ့လို မဟုတ္ခဲ့ဘဲနဲ႔ တခ်ဳိ႕ဆို ေလယာဥ္ကြင္းကေန တစ္ဆြဲဆြဲလာတာမ်ဳိး ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ နယ္စပ္ကေန တရားမဝင္ သြင္းတာေတြလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အဲ့လိုဟာမ်ဳိးအျပင္ တာဝန္ရွိတဲ့ အခြန္ အရပ္ရပ္ ေပးေဆာင္ရန္ မရွိလို႔ ရွိရင္ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန အေနနဲ႔ အေရးယူလို႔ ရပါတယ္။ 

Voice : ဒါဆို ဆရာ ေျပာခ်င္တာက အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီလို အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူလို႔ရတယ္ေပါ့။

UMTZN : ဟုတ္တယ္။ အေရးယူလို႔ ရတယ္။ တရားဝင္ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ ကုမၸဏီ၊ တရားဝင္ လုပ္ေနရင္ေတာင္မွ အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန အေနနဲ႔  ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြအရ စိစစ္ အေရးယူလို႔ ရတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အခြန္ဘ႑ာေတြ နစ္နာမႈ ရွိ၊ မရွိ ဥပမာအားျဖင့္ လိႈင္သာယာလို ေနရာမ်ဳိးမွာ ေသဆုံးသြားတဲ့  အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္၊ ဂ်ပန္အမ်ဳိးသား တစ္ေယာက္က ေျမေတြကို ေစ်းႀကီး ေပးဝယ္တယ္။ ေျမေတြကို ေစ်းကစားတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အထူးစုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာနကေနၿပီးေတာ့ စုံစမ္း စစ္ေဆးတာေတြ ရွိတယ္။ အဲ့လို ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္လို႔ ရပါတယ္။ 

Voice : တျခား အေၾကာင္းအရင္းေရာ ရွိဦးမလား။

UMTZN : တျခား အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ထိခိုက္ နစ္နာမႈေပါ့။ ထိခိုက္ နစ္နာမႈ အေပၚမွာ  အမွန္တကယ္ ထိခိုက္နစ္နာမႈ အေပၚမွာဆိုလို႔ရွိရင္ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရကေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရကေသာ္လည္းေကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ အခုခ်ိန္မွာ ျပည္သူ႔အစိုးရ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူ႔ မ်က္ႏွာကိုေတာ့ ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ အဲေတာ့ အခု ေရာင္းလို႔ရလို႔ အျမတ္အစြန္းေတြ ဝင္ေငြေတြ အဲဒါေတြဟာ ဘယ္နည္း၊ ဘယ္ပုံနဲ႔ အျပင္ကို ျပန္ထြက္သြားလဲ။ ဘယ္နည္း၊ ဘယ္ပုံနဲ႔ အဲ့ဒီပစၥည္းေတြက အျပင္ကို ျပန္ေရာက္သြားလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ အေရးယူဖို႔ေတာ့ သင့္ေနၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ နားမလည္တဲ့ သူေတြကို မက္လုံးေတြ ေပးၿပီးေတာ့ ျဖားေယာင္း ေသြးေဆာင္ေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေတြနဲ႔ ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားေနတဲ့ဟာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မႏွစ္ၿမိဳ႕ဘူး။

Voice : MLM ကုမၸဏီေတြေၾကာင့္ ဘယ္သူေတြက အဓိက ထိခိုက္ နစ္နာေစသလဲ။

UMTZN : MLM ေတြေၾကာင့္ အဓိက ထိခိုက္ နစ္နာသူေတြကို ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အသက္ဝန္းက်င္နဲ႔ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ကေန အထက္ေပါ့။ ပင္စင္စားေတြလည္း ပါႏိုင္တယ္။ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေနတဲ့ သူေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရပ္စကား ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အလုပ္ ေသေသခ်ာခ်ာ မရွိသူေတြလည္း ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေယဘုယ် အားလုံးကို ၿခံဳၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ လူလတ္တန္းစား ျပည္သူေတြပဲ ထိခိုက္နစ္နာ ေနတာေပါ့။ 

Voice : အဓိက သူတို႔က ဘာေၾကာင့္ ထိခိုက္ နစ္နာ ေနရတာလဲ။

UMTZN : တစ္အခ်က္ကေတာ့ ဥပေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္က ႐ုတ္ျခည္း အသြင္ကူးေျပာင္း သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ေခတ္နဲ႔ညီတဲ့ စနစ္နဲ႔ညီတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ မူေတြ မရွိဘူးေပါ့။ အဲ့ဒါကလည္း အေၾကာင္းတရား တစ္ခုေပါ့။ နံပါတ္ႏွစ္ကလည္း ျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာေရးေရခ်ိန္ ျမင့္မားမႈေပါ့။ နံပါတ္သုံးက ပုံမွန္ စီးပြားေရးကို သာမန္ လူလတ္တန္းစားေတြက လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲတာေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ပုံမွန္ မဟုတ္တဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြက မက္လုံးေတြ ေပးၿပီးေတာ့ ေအာင္ျမင္ လာၾကတာေပါ့။ 

Voice : ဆရာ ေျပာသြားတဲ့ အထဲမွာ ျပည္သူေတြက ထိခိုက္ နစ္နာေစတာကို ေျပာသြားတယ္ေပါ့။ ႏိုင္ငံေတာ္ဘက္ကေရာ ဘာေတြ ထိခိုက္ နစ္နာမႈ ရွိေစသလဲ။

UMTZN : ျပည္သူေတြဘက္ေတာ့ ခုနေျပာသလို  သုံးသိန္း ေပးလိုက္တာတို႔ ၁ဝ သိန္း ေပးလိုက္တာတို႔ ၿပီးေတာ့ ထပ္ၿပီး မဖြဲ႔စည္းႏိုင္ရင္ လူေတြ မစုစည္းႏိုင္လို႔ရွိရင္ အဲ့လူေတြ အလိုအေလ်ာက္ ဆုံး႐ႈံးၿပီးသားေပါ့။ အဲ့ေတာ့ ဥပမာအားျဖင့္ အဲ့ဒီ ကုမၸဏီ တစ္ခုမွာ လူတစ္ေထာင္ ရွိမယ္ဆိုရင္ သုံးသိန္းနဲ႔ပဲ အေျခခံ တြက္ၾကည့္ပါ။ ဘယ္ေလာက္ထိ သူတို႔ရဲ႕ ဝင္ေငြဟာ အားေကာင္းမလဲလို႔။ ဒါက အေျခအဆင့္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အေပၚက Diamond တို႔၊ Gold တို႔၊ Silver တို႔ အဆင့္ဆင့္ တက္သြားမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ Volume က တအား ႀကီးလာၿပီ။ အဲ့ေတာ့ Volume ႀကီးလာေလ။ အေျခခံ အေနနဲ႔ စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ သုံးသိန္း အေျမႇာက္ တစ္ေထာင္ဆိုရင္ အဲ့ဒီေရာင္းရမႈ အေပၚမွာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဝင္ေငြခြန္ အေနနဲ႔ ကုမၸဏီက ေပးေဆာင္မယ္လို႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ မျမင္ပါဘူး။ တင္သြင္းလာတဲ့ အခါမွာလည္း သြင္းကုန္ လိုင္စင္ေတြ အျခား အေကာက္ခြန္ ႏႈန္းထား သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ အခြန္ အရပ္ရပ္ေတြ  ေနာက္ေရာင္းခ်တဲ့အခါမွာ ေပၚေပါက္လာႏိုင္တဲ့ ဝင္ေငြခြန္ေတြ ကုန္သြယ္ခြန္ေတြ စသျဖင့္ အေနနဲ႔ အစိုးရ အေပၚမွာ ထိခိုက္ နစ္နာေစတာေပါ့။ အဲေတာ့ အခုဟာက ျပႆနာက အစိုးရေရာ ျပည္သူေရာ ႏွစ္ရပ္စလုံး နစ္နာတာေပါ့။

Voice : MLM ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ ဘာပစၥည္းေတြကို ဘယ္ေနရာကေန တင္သြင္း ေနၾကတယ္လို႔ ဆရာ ထင္လဲခင္ဗ်။

UMTZN : MLM ေတြ သြင္းတာ မ်ားတာကေတာ့ တစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ခ်င္း အေနနဲ႔ အရပ္အေခၚက တစ္ဆြဲေပါ့။ အဲ့လိုမ်ဳိး သြင္းတာက ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။ ေနာက္ထပ္ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ေတာ့ DHL ကဲ့သို႔ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံ ကုန္စည္ တင္ပို႔တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ဳိး အေနနဲ႔ သြင္းတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ က်န္တဲ့ ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ လိုင္စင္နဲ႔ သြင္းတာ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ထင္တာကေတာ့ သူတို႔က ေဆးကို ေဆးလို႔ တင္သြင္းလာမယ္လို႔ေတာ့ မထင္ဘူး။ Food Supplement အေနနဲ႔ တင္သြင္း လာႏိုင္တယ္။ ေဆးကို ေဆးအေနနဲ႔ တင္သြင္းမယ္ဆိုရင္ အၾကမ္းဖ်င္း အဲ့ဒီေဆး တစ္ခုက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ  ေရာင္းခ်ရဖို႔ဆိုတာ အၾကမ္းဖ်င္း ၁၄ လနဲ႔ ၁၈ လၾကာတယ္။ FDA Approval ရဖို႔။ ဒီၾကားထဲမွာလည္း ေပးရတဲ့ စာ႐ြက္စာတမ္းက သက္ဆိုင္ရာ ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီက စာ႐ြက္စာတမ္းေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲ့လို မတင္သြင္းပဲနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထင္တာေတာ့ က်ိန္းေသ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိတာက Food Supplement အေနနဲ႔ပဲ သူတို႔ တင္သြင္းလိမ့္မယ္။ Food Supplement နဲ႔ တင္သြင္းလာမယ္ဆိုရင္ ေပးရတဲ့ စာ႐ြက္စာတမ္းေတြေရာ ေပးရတဲ့ ေငြေရး ေၾကးေရးေတြေရာ အကုန္လုံး သက္သာတယ္။ Food Supplement ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔လဲ သူတို႔ (MLM) ေတြက ဓာတ္စာလို႔ ေျပာေရာင္းတယ္။ 

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္က ဘယ္လိုလုပ္လို႔ ရႏိုင္မလဲ။

UMTZN : သက္ဆိုင္ရာ  အထူး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ဥပေဒေတြနဲ႔ ညီညြတ္မႈ ရွိ မရွိဆိုတာ လုပ္ေလ့ လုပ္ထ ရွိတယ္။  အဲေတာ့ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲဆိုတာ သူတို႔ (အထူး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ဦးစီးဌာန) အေနနဲ႔ သိၿပီးသားပါ။ အေျခခံကေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ Member ဘယ္ႏွေယာက္ရွိလဲ။ အဲဒီ Member ေတြမွာမွ Top Level ေတြ အားလုံး ဟိုးထိပ္ကေန ေအာက္ထိကို သူတို႔ကို ေခၚၿပီးေတာ့ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္။ စစစ က ေခၚယူ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္။ အဲ့ဒါကို ေခၚစစ္လိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေပၚလာမွာပါ။ အားလုံး။

Voice : MLM ကုမၸဏီေတြက လိမ္လည္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမလား။ တကယ္လို႔ လိမ္ညာ လုပ္ေဆာင္တယ္ဆိုရင္ ဘယ္လို တရားစြဲလို႔ရွိရင္ ထိေရာက္ႏိုင္မလဲ။

UMTZN : အခုက ကြၽန္ေတာ္တို႔က လိမ္လည္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာမရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာတာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔က ဒီဟာကိုပဲ ဘယ္ႏွလေနရင္ ဘယ္လို သူေဌးႀကီး ျဖစ္မယ္လို႔ သူတို႔ ေျပာေကာင္း ေျပာမယ္။ မက္လုံးေတြ ေပးေကာင္း ေပးမယ္။ အဲ့ဒီမက္လုံးေတြ အေပၚမွာ  လိုက္လုပ္တဲ့သူေတြရဲ႕ သူ႔ရဲ႕ ဆင္ျခင္တုံတရားအေပၚ   အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီလူဟာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ပါဝင္ ပတ္သက္ျခင္း ရွိ မရွိ ဆိုတာ ဆင္ျခင္တုံတရားအေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ဒီဟာကေတာ့ Attention တစ္ခုခုနဲ႔ လုပ္တာ ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားစြဲဖို႔ေတာ့ အခက္အခဲ ရွိႏိုင္တယ္။ လုပ္ရမွာ ကြၽန္ေတာ္ ခုနေျပာတဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ စာရင္းဇယားေတြ၊ Import/Export ေတြ၊ အခြန္ကိစၥေတြက မွန္ကန္မႈ ရွိ မရွိ အဲ့လိုဟာေတြက  စစ္ေဆးဖို႔ပဲ သင့္ေတာ္မယ္ ထင္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ဥပေဒအရ ခ်ည္ေႏွာင္အား ေကာင္းၿပီးေတာ့ အေရးယူလို႔ အဆင္ေျပမယ္။ 

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြက MIC (ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္)မွာ MLM လုပ္ငန္းလုပ္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ေလွ်ာက္ထားျခင္း မရွိဘူးလို႔ သိရတယ္ခင္ဗ်။ ဆရာ့အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လို သိထားလဲ ခင္ဗ်။

UMTZN : MIC ေအာက္မွာ တည္ေထာင္ထားတဲ့  ကုမၸဏီေတြက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ႀကီးမားၾကတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ထုတ္လုပ္တဲ့ဟာမ်ဳိးေတြ မ်ားတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး Service ေပါ့ေနာ္။ Service Sector ကေတာ့ နည္းတယ္။ 

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြကို ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ ရႏိုင္မလဲ။ ဥပမာ ဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္မလားေပါ့။

UMTZN : အေကာင္းဆုံးက ဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္တာ အေကာင္းဆုံးပဲ။ ခုနေျပာတဲ့အတိုင္း ဒီကုမၸဏီ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ဟာကလည္း သူတို႔ကို MIC ပါမစ္ ေပးထားတာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သူတို႔ က်ိန္းေသတယ္ MIC ကုမၸဏီ မဟုတ္ဘူး။ ပုံမွန္အေနနဲ႔ေတာ့ MIC မွာ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ ကုမၸဏီပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ အဲ့မွာလည္း Objective ေတြ ပါတယ္။ အဲဒီ Objective ေနရာမွာ MLM ကို လုပ္ရမယ္။ လုပ္ခြင့္ျပဳတယ္ဆိုတဲ့ သီးသီးျခားျခား ေဖာ္ျပထားတဲ့ Objective မပါဘူး။ လုပ္ခြင့္လည္း ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။  အဲ့လိုမ်ဳိး တင္ေတာင္းေလ့ မရွိဘူး။ အဲ့လိုမ်ဳိး တင္ ေတာင္းရင္လည္း ကုမၸဏီမ်ား မွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာနက ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ဘူး။

Voice : အဲ့လိုမ်ဳိး ခြင့္မျပဳဘဲ လုပ္ေနတာကေရာ ဘယ္လို လုပ္ေနၾကတာလဲ။

UMTZN : အဓိက ကေတာ့ ဥပေဒမွာကလည္း မလုပ္နဲ႔လို႔ ေျပာထားတာက လုပ္ရင္။ လုပ္ပါလို႔ ေျပာထားတာကို မလုပ္ရင္ အဲ့ေတာ့ ကုမၸဏီမ်ား အက္ ဥပေဒမွာလည္း MLM ကို မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာထားတဲ့ အေၾကာင္း အျခင္းအရာ တစ္ခုမွ မရွိဘူး။ MLM ကို မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ တားျမစ္ထားတဲ့ ဥပေဒလည္း တစ္ခုမွ မရွိဘူး။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ ဥပေဒကို  ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လို႔ေတာ့ ေယဘုယ် သြားေျပာလို႔ မရဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔သည္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခိုက္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာကေတာ့ ျငင္းမရတဲ့ ကိစၥပဲ။ ဆိုေတာ့ စစစ အေနနဲ႔ စိစစ္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ျပည္သူအက်ဳိးကို ထိခိုက္သလား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အက်ဳိးကို ထိခိုက္သလား ဆိုတာ စုံစမ္း ၿပီးေတာ့ ေဖာ္ထုတ္ရမွာ သူတို႔ရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္တယ္။ 

Voice : ဆရာ ခုန ေျပာသလို ဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြကို လုပ္သင့္လဲဆိုတာ အႀကံျပဳေပးပါဦး။

UMTZN : ကြၽန္ေတာ္ အႀကံျပဳခ်င္တာကေတာ စင္ကာပူႏိုင္ငံလိုပဲေပါ့။ MLM ကို လုံးဝ လုပ္ဖို႔ အားမေပးဘူးေပါ့။ ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ စင္ကာပူမွာလည္း လုပ္ေနၾကတာပဲ။ အဲ့ေတာ့ ဥပေဒအရ မလုပ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာတာကို လုပ္ရင္ေတာ့ ျပစ္မႈ ေပးလိုက္ေပါ့။ ျပစ္ဒဏ္ ခံစားရမွာေပါ့။ အခုကေတာ့ ဘာမွ မရွိတဲ့အတြက္ တိတိက်က် ဘာမွ အေရးယူလို႔ မရဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြသည္ မွားယြင္းေနတယ္။ လစ္ဟာမႈေတြ ရွိေနတယ္။ မ႐ိုးမေျဖာင့္တဲ့ Twit & Turn ေတြ ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့ က်ိန္းေသတယ္။ အာမခံတယ္။

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြက လူေတြကို လုံးဝ အက်ဳိး မျပဳတဲ့ဟာေတြလို႔ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က မွတ္ခ်က္ ျပဳတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆရာ့အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။

UMTZN : ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္ထြန္းသက္က ဒီဟာကို ဆိုးက်ဳိးေတြခ်ည္းပဲလို႔ ေျပာတယ္။ ဆရာႀကီးက ဘြင္းဘြင္းနဲ႔ တည့္တိုး ေျပာဆိုတတ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဆရာႀကီး ေျပာတာကို အျပည့္အဝ ေထာက္ခံတယ္။ ဒီကိစၥသည္ ဆိုးက်ဳိးေတြပဲ ျဖစ္ဖို႔ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ အဆင့္ဆင့္ အေနနဲ႔ အေရး ယူဖို႔အတြက္ ကြၽန္ေတာ္လည္း ဆရာႀကီးအဆိုကို ေထာက္ခံရင္းနဲ႔ အႀကံျပဳလိုပါတယ္။

Voice : ဒီကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ့အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ေျပာလိုပါသလဲ။

UMTZN : က်ိန္းေသတာက ခုနက ေျပာသလိုပဲ သူတို႔ရဲ႕ Marketing Strategy ေတြ သီအိုရီေတြ အေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္ ေဝဖန္ဖို႔ အေၾကာင္း မရွိဘူး။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္ပုံ အဆင့္ဆင့္သည္ ႐ိုးသား ေျဖာင့္မတ္မႈ မရွိဘူး။ ထိုနည္းတူစြာပဲ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ လိုင္စင္တို႔ သြင္းကုန္လိုင္စင္တို႔ စသည္ျဖင့္ ကိစၥရပ္ေတြသည္လည္း ဥပေဒေတြနဲ႔ ညီညြတ္မႈ မရွိဘူးလို႔ ကြၽန္ေတာ္ ယုံၾကည္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔  အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီကိစၥ (MLM ေတြ) ကို တိတိက်က်နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရး ယူေစခ်င္တယ္။ ဒါမွ  အေျခခံ လူတန္းစားနဲ႔ လူလတ္တန္းစားရဲ႕ ဆုံး႐ႈံးေနတဲ့ နစ္နာမႈေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ္။ သူတို႔ေတြသည္ ဆုံး႐ႈံးတာေတြ ရွိေကာင္း ရွိမယ္။ နစ္နာတာေတြ ရွိေကာင္း ရွိမယ္။ သို႔ေသာ္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အလိမ္ ခံလိုက္ရတယ္ ဆိုတာမ်ဳိး၊ ထိခိုက္ သြားတယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး မေျပာရဲတဲ့ အရွက္တရားေတြနဲ႔ ဖုံးလႊမ္းၿပီးတဲ့အေပၚမွာ သူတို႔က အသာစီး ယူေနေသးတယ္လို႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္ ေနာက္ဆုံးပိတ္ ေျပာပါရေစ။

Voice : အခုလို ေျဖၾကား ေပးတဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ခင္ဗ်။

ဟိန္းျမတ္စုိး

The Voice