ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလွမ္းက်ယ္ အလယ္မလပ္ေစလိုပါ

အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈ ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈကို ၾကည့္တဲ႔အခါ a period of truce, esp one that is temporary and a preliminary step to establishing a more permanent peace on agreed terms ဆိုတဲ႔ အခ်ိန္ကာလတစ္ရပ္ သတ္မွတ္ျပီး ႏွစ္ဖက္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲသာျဖစ္ျပီး ထာ၀ရ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို သြားဖို႔ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ သေဘာတူတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အၾကား အပစ္ခတ္ရပ္စဲမႈ လုပ္ထားတာေတြ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအၾကား ျပည္နယ္အဆင့္ ( သို႔မဟုတ္ ) တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း ၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း ၊ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုမႈဆိုျပီး ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဒီအဆင့္ေတြျပီးမွ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ထာ၀ရ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို သြားဆိုတဲ႔ သေဘာကို ေတြ႔ရမွာပါ။ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုမႈေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပထမဆံုး ျပည္နယ္အဆင့္ ( ၀ါ ) တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထိုးမႈေတြက အခ်ိန္ကာလ တစ္ခု သတ္မွတ္ထားတဲ႔ ယာယီ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာေဆာင္ပါတယ္။ အဲဒီအဆင့္ ျပီးျပီဆိုရင္ပဲ ေဒသအလိုက္ ဆက္ဆံေရးရံုးေတြ ဖြင့္ႏိုင္တာ ၊ တပ္လႈပ္ရွားသြားလာမႈေတြကို အဲဒီဆက္ဆံေရးရံုးေတြကေန တစ္ဆင့္ အေၾကာင္းၾကား သြားလာႏိုင္တာ စသျဖင့္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ျပီး ႏွစ္ဖက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စေလ်ာ့နည္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ႔အဆင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါျပီ။

 

ပထမအဆင့္ျပီးတာနဲ႔တင္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ လက္နက္ကိုင္သြားလို႔ရတဲ႔ နယ္ေျမ ၊ သြားလို႔မရတဲ႔ နယ္ေျမဆိုတာေတြ ရိွလာျပီျဖစ္ပါတယ္။ ပထမျပည္နယ္ ( သို႔မဟုတ္ ) တိုင္းေဒသၾကီး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ေတြဟာ ျပည္နယ္၊ တိုင္းအစိုးရေတြ ၊ အဲဒီေဒသက တပ္မေတာ္စစ္တိုင္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြ႔ဲေတြရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ႏွစ္ဖက္အၾကား အပစ္ခတ္ရပ္ဖို႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုၾကတာ ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ပမာဏ သေဘာတူညီခ်က္လို႔လည္း ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္ျဖစ္တဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကေတာ့ ပိုျပီး အပစ္ရပ္ေရး ခိုင္မာလာတဲ႔ အေျခအေနအတြက္ ရည္ရြယ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အျပီးသတ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ၾကိဳတင္သေဘာတူညီခ်က္ Pre Condition ထက္ေတာင္ အဆင့္ျမင့္လာတဲ႔ သေဘာရိွပါတယ္။ ဥပေဒေၾကာင္းအရလည္း အေရးပါပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ က်င့္သံုးမႈေတြအရေတာ့ အဲဒီ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္လို စာခ်ဳပ္မ်ဳိးေတြကို ဥပေဒအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အဲဒီစာခ်ဳပ္ေတြကို ဗဟိုအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ၊ တပ္မေတာ္ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြ အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုၾကပါတယ္။ အဲဒီအဆင့္ ခ်ဳပ္ျပီးျပီဆိုရင္ပဲ ခ်ဳပ္ဆိုလိုက္တဲ႔ အဖြဲ႔ေတြအၾကား ပိုမိုတိုးတက္တဲ႔ ဆက္ဆံေရးရိွရမွာ ျဖစ္သလို သက္ဆိုင္ရာ နယ္ေျမအတြင္းမွာလည္း ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္နဲ႔ ေနႏိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔လည္း ဖြံ႔ျဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ ပိုမိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေဘးေရွာင္ေတြ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးလို ကိစၥေတြလည္း အဲဒီအဆင့္ေလာက္ ျပီးရင္ကို စမ္းသပ္အေနနဲ႔ စတင္ေဆာင္ရြက္လို႔ ရေနပါျပီ။

 

ႏိုင္ငံတကာမွာ ဆိုရင္ေတာ့ အခုျမန္မာမွာ က်င့္သံုးေနတဲ႔ အန္စီေအ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲမႈ အဆင့္ကို မလိုအပ္ေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈကို ဒုတိယအဆင့္ေလာက္ ျပီးကတည္းက စတင္လို႔ ရပါျပီ။ ျမန္မာမွာလည္း လုပ္ရင္ရႏိုင္ခဲ့တဲ႔ အေနအထားမွာ တတိယအဆင့္က ၾကားျဖတ္ေပၚလာခဲ့တဲ႔ အေနအထား ရိွပါတယ္။ အန္စီေအဆိုတဲ႔ ႏိုင္ငံလံုုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္ဆိုတဲဲ႔ ကိစၥပါ ။ အမွန္က တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းစီအလိုက္ အပစ္ရပ္ထိုးထားတာေတြက ၂၀၁၃ ခုနစ္ မတိုင္ခင္အထိ အဖြဲဲ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရိွေနခဲဲ့တာ၊ ေကအိုင္ေအနဲ႔ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္မဟုတ္ေပမဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး အဖြဲဲ႔ေတြ ဖြဲ႔စည္းထားႏိုုင္တာ၊ ဆက္ဆံေရးရံုးေတြ ဖြဲ႔ထားႏိုင္တာၾကည့္ရင္ အဲဒီအဆင့္မွာတင္ ႏိုင္ငံေရးစေဆြးေႏြးလို႔ ရေနခဲ့ျပီျဖစ္ျပီး အပစ္ရပ္ေရး၊ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲဲ႔ ကနဦးက အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြမွာ ပါတဲဲ႔ အခ်က္ေတြကို က်န္တဲ႔အဖြဲ႔ေတြနဲဲ႔ ဆက္လက္ အေကာင္ထည္ေဖာ္လို႔ ရေနခဲ့့ျပီျဖစ္ပါတယ္။

 

အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ တက္ျပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းေဒသနဲဲ႔ ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြမွာ ပဋိပကၡနဲ႔ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာတာ အားလံုးလည္း သတိျပဳမိမွာပါ။ တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ အံ႔ၾသမွင္တက္စရာ ရိွတာက ေကအိုင္ေအနဲ႔ တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ခိုက္မႈ ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုုင္းတို႔အၾကား ေမလနဲ႔ ဇြန္လဆန္းေတြက တိုက္ခိုက္မႈေတြနဲ႔ ၂၁ ပင္လံုုနီးကပ္ေနစဥ္ ရွမ္းေျမာက္အဖြဲဲ႔ရဲ႕ တန္႔ယန္းျမိဳ႕နယ္က တပ္စခန္းေတြ တိုက္ခိုက္ခံရမႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

 

ရွမး္ေျမာက္တပ္ဖြဲ႔ကို စၾကည့္ၾကပါစို႔။ SSPP/SSA ရွမ္းေျမာက္တပ္ဖြဲ႔ဟာ ဒီ ၂၀၀၈ အေျခခံ ဥပေဒကို စတင္က်င့္သံုးတဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာကိုပဲ ျပည္နယ္အဆင့္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ႔ အဖြဲ႔ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားမႈသာ မရိွေသးတာပါ။ MNDAA ၊ ေအေအ ရကိၡိဳင့္တပ္မေတာ္နဲ႔ တီအန္အယ္လ္ေအ တိုု႔ကေတာ့ ဘာမွ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ႔ အဖြဲ႔ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆနး္စုၾကည္က ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျပန္စမယ္လို႔ ေမလအတြင္းက ေၾကညာျပီး ေနာက္ပိုင္းျဖစ္လာခဲ့တဲ႔ ရွမ္းေျမာက္တပ္ဖြဲ႔နဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ အနည္းဆံုး ေဒသခံ ၁၅၀၀ ေလာက္ဟာ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနား နီးကပ္စဥ္ ကာလတုန္းကေနတဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီး ကာလေတြတုန္းကလည္း မိုင္းရွဴးျမိဳ႕နယ္က SSA/SSPP ရဲ႕ အေရးပါတဲ႔ စခနး္ေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ တစ္လေက်ာ္ေလာက္နီးပါး အၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္ခဲဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီတုန္းက စဥ္းစားစရာျဖစ္တာက အပစ္ခတ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြ ပ်က္ျပယ္သြားျပီလား ဆိုတာပါပဲ၊။ အဲလိုလည္း မဟုတ္ေသးပါဘူး။ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနစဥ္ ကာလတစ္ေလ်ွာက္ SSPP/SSA ဆက္ဆံေရးရံုးေတြက လားရိွဳး၊ ေတာင္ၾကီး ၊ ခိုလမ္တို႔လို ျမိဳ႕ေတြမွာ ဖြင့္ေနဆဲျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ SSPP/SSA ေခါင္းေဆာင္ေတြက ရန္ကုန္ကိုေတာင္ လာေနဆဲဆိုတဲဲ႔ အခ်ိန္မွာျဖစ္ေနတာပါ။ SSPP/SSA ဟာ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္နဲဲ႔ ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္ရပ္ထားတဲဲ႔ အဖြဲဲ႔ျဖစ္ျပီး ဗဟိုအစိုးရ တာ၀န္ရိွသူေတြနဲဲ႔ေရာ ျပည္နယ္အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူေတြနဲ႔ပါ လက္မွတ္ေရးထိုး အပစ္ရပ္တာျဖစ္ပါတယ္။

 

အစိုးရေျပာင္းသြားေသာ္လည္း တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္မွာ ရိွတဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာနဲ႔ လံုုျခံဳေရး၀န္ၾကီးဌာန ၀န္ၾကီးေတြ စစ္တိုင္းမွဴးေတြ ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာပါ။ အဲေတာ့ အရင္အစိုးရနဲဲ႔ ထိုးခဲ့တာကို အန္အယ္လ္ဒီ လက္ထက္မွာ အဲဒီစာခ်ဳပ္ေတြက ၂၀၀၈ ေအာက္မွာပဲ ထိုးခဲ့တာျဖစ္တဲဲ႔အတြက္ အသက္၀င္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ဆိုရင္လည္း အခုထိ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ေျပာင္းေသးတာ မဟုတ္ပါဘူး။

 

အခု ေကအိုင္ေအနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ တကယ္ေတာ့ ေကအိုင္ေအ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္နဲ႔ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ အၾကား သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္စမွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ခဲ့ေပမဲ႔ ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးမႈေတြ အရွိန္ေကာင္းလာတဲ႔ ၂၀၁၃ ခုနစ္ မတ္ေနာက္ပိုင္းကစလို႔ တိုက္ပြဲေတြ အရိွန္အမ်ားၾကီး ေလ်ာ့သြားသလို အၾကိမ္အေရအတြက္လည္း ေလ်ွာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ အစိုးရနဲဲ႔ ေကအိုင္ေအ သီးျခားေဆြးေႏြးမႈေတြအရ ႏွစ္ဖက္ပူးတြဲပါ၀င္တဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးလို ေကာ္မတီကို ဖြဲဲ႔ထားႏိုင္ခဲ့သလို ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕မွာလည္း ေကအိုင္ေအ ဆက္ဆံေရးရံုးနဲဲ႔ နည္းစနစ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရံုးကိုဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ေကာ္မတီ ရိွေနတဲ႔အတြက္ ေနရာသတ္မွတ္ေရးေတြကို အလံုးစံုမဟုတ္ေတာင္မွ ဘယ္ေနရာက သတ္မွတ္ေနရာ ဘယ္ရြာေတြက ၾကားခံေနရာ ၾကားခံရြာေတြ ဆိုတာမ်ဳိးအထိ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ေကအိုင္ေအနယ္ေျမ အတြင္းက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲဲ႔အစည္းေတြက ရိကၡာသြားပို႔တာေတြကအစ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ေျပေျပလည္လည္ ရိွခဲ့တာပါ။ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အားေကာင္းခဲ့တဲဲ႔ ၂၀၁၃ ခုနစ္ကေန ၂၀၁၄ ႏွစ္ကုန္ပိုင္း ( လိုင္ဇာစစ္သင္တန္းေက်ာင္း ) တိုက္ခိုက္မခံရခင္အထိ တိုက္ပြဲေတြက ၾကီးၾကီးမားမားျဖစ္တာ အင္မတန္နည္းခဲ့ (၂၀၁၄ ဧျပီက မန္၀ိန္းၾကီး ေဒသမွာျဖစ္ခဲ့) ပါတယ္။ တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း အဲဒီေကာ္မတီမွာ ျပန္ေျဖရွင္းရင္း ေျပလည္ခဲ့တာ မ်ားပါတယ္။

 

ဒါေပမဲ႔ အခုအစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ေကအိုင္ေအနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔အၾကား ၂၁ ပင္လံုလို ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ရိွေနရင္းၾကားကေန တိုက္ပြဲေတြ ပိုျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ အခု စက္တင္ဘာလအတြင္းက တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ အက်အဆံုးမ်ားတဲဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ရိွလာခဲ့ျပီး ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈေတြပါ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ (စကားခ်ပ္ - ၂၁ ပင္လံုဟာ ေဆြးေႏြးပြဲလို႔ေတာင္ ေလာေလာဆယ္ ေျပာဖို႔ခက္ပါတယ္။ အျပန္အလွန္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မျဖစ္ႏိုင္ေသးတာေၾကာင့္ပါ။) ေကအိုင္ေအနဲ႔လည္း စဥ္းစားစရာက အန္စီေအ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ႏိုင္ေသးရင္ေတာင္ အရင္အစိုးရလက္ထက္က ခ်ဳပ္ခဲ့တဲဲ႔ သေဘာတူညီခဲ့တဲ႔ စာခ်ဳပ္ေတြ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ယႏၱရားေတြက ပ်က္သြားျပီလား ဆိုတာပါပဲ။

 

စာခ်ဳပ္က ပ်က္မပ်က္မသိေပမဲဲ႔ အရင္အစိုးရလက္ထက္က ရိွခဲ့တဲဲ႔ နယ္နိမိတ္ သတ္မွတ္မႈေတြ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းမႈေတြအတြက္ အေရးပါတဲဲ႔ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရးေကာ္မတီက အခုအစိုးရလက္ထက္မွာ ျပန္မဖြဲဲ႔ရေသးပါဘူး။ အရင္ေကာ္မတီမွာဆိုရင္ ျပည္နယ္အစိုးရ တာ၀န္ရိွသူေတြ ၊ တပ္မေတာ္အရာရိွေတြ ၊ ေကအိုင္ေအ အရာရိွေတြနဲ႔ ပီစီဂ်ီလို ျငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္ အဖြဲ႔ေတြပါပါ၀င္ခဲ့ျပီး တစ္လတစ္ၾကိမ္ အစည္းေ၀းေတြက ေတာ္ေတာ္ကို အလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တိုက္ပြဲေလ်ွာ့ခ်ဖို႔ အတြက္ပါ။ အဲဒီေကာ္မတီမွာ မွတ္တမ္းတင္ ေစာင့္ၾကည့္မႈ Monitor လုပ္ငန္းစဥ္ေတြလည္း ပါပါတယ္။ စစ္မဲ႔ဇံုၾကားခံနယ္ေျမ သတ္မွတ္မႈေတြလည္း ပါခဲဲ့ပါတယ္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ရင္ေတာင္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္၊ စခန္းဘယ္လို ဆုတ္ဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲဲ႔ ကိစၥေတြကိုက ေျဖရွင္းေရးေကာ္မတီမွာ ေဆြးေႏြးရင္း ေျပလည္သြားတာ မ်ားပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အစိုးရအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ႔ စာခ်ဳပ္ေတြက တကယ္ေတာ့ အဆင့္ ၃ ဆင့္ရိွေပမဲ႔ ဘယ္စာခ်ဳပ္ကိုမွ အျပည့္အ၀ အေကာင္ထည္ မေဖာ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ အန္စီေအ ထိုးတဲဲ႔အဖြဲဲ႔ခ်င္း တူရင္ေတာင္ ေကအန္ယူလိုအဖြဲ႔က စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းပိုရေပမဲ႔ အာစီအက္စ္အက္စလို အဖြဲ႔ကိုဆိုရင္ မူးယစ္တိုက္ဖ်က္ျပီး စိုက္ပ်ဳိးျခံအတြက္ ေျမဧက ၅၀၀၀ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ခ်ေပးခဲဲ့တာကို တပ္ကဖ်က္တဲ႔အတြက္ အဲဒီအစီအစဥ္ကို ယေန႔အထိ အေကာင္ထည္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရိွေသးပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ တပ္ဖြဲ႔ရပ္တည္ေရး အတြက္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္စားမွာ မၾကိဳက္တာလားလို႔ေတာင္ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ရိွႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ အန္စီေအ မထိုးထားတာခ်င္း အတူတူ နာဂလိုအဖြဲ႔ဆိုရင္ တစ္ခါမွ တပ္မေတာ္နဲ႔ မတိုက္ဘဲ အိႏိၵယနဲဲ႔ပဲ တိုက္ပါတယ္။ တိုင္းေဒသၾကီးအဆင့္သာ ထိုးထားတာပါ။ တပ္မေတာ္နဲ႔ မၾကာခဏ တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ႔ ရွမ္းတပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း SSPP/SSA က မွ နာဂ NSCN ( K) ထက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတဲဲ႔ အဆင့္ျမင့္ေနပါေသးတယ္။ နာဂဆို ေနျပည္ေတာ္က ၂၁ ပင္လံုေတာင္ လာမတက္ခဲ့သလုိ အန္စီေအ လက္မွတ္ မထိုးဘူးလို႔ေတာင္္ နဂိုကတည္းက ေျပာခဲဲ့တဲဲ႔အဖြဲ႔ပါ။ “၀” ဆိုရင္လည္း၂၁ ပင္လံုုကေနလည္း ထျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ မတိုက္ဘဲ ႏိုင္ငံေရးအရ အားေကာင္းတဲဲ႔ အဖြဲဲ႔ေတြနဲ႔ပဲ တိုက္ေနတာကလည္း စဥ္းစားစရာပါ။ တပ္မေတာ္က ေျပာေျပာေနတဲ႔ အန္စီေအ စာခ်ဳပ္ရဲ႕ အခန္း (၂) (ဂ) မွာဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားနွင့္ ကတိက၀တ္မ်ားကို ထပ္ေလာင္း အတည္ျပဳရန္ ဆိုတဲ႔ ကိစၥပါပါတယ္။ အခုအေနအထားက ခ်ဳပ္ၾကည့္ရမယ္ဆိုရင္ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုေသာ္လည္း ခိုင္မာတဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ ( ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ေတြလည္္း ျပန္ညိွလို႔မရေသး) ေတြလည္း မျပီးျပတ္ႏိုင္ေသး စစ္မွန္တဲ႔ အေျဖ ထြက္ေလာက္တဲဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ဆြးေႏြးပြဲျဖစ္မျဖစ္ မေသခ်ာဆိုတဲဲ႔ အေျခအေနမွာ ၊ ေအာက္ေျခမွာလည္း ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ေလ်ွာ့ခ်ေရး ယႏၱရားေတြ ေပ်ာက္ဆိုတဲဲ႔ အေနအထားပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အလွမ္းက်ယ္ အလယ္လပ္ေနတဲ႔ သေဘာပါ။

 

တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ႔ အဲဒီကိစၥေတြက ဗဟိုအစိုးရနဲ႔လည္း ဆိုင္သလို ျပည္နယ္အစိုးရေတြနဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္အဆင့္ ဗဟိုအဆင့္ ဆိုျပီးရိွခဲ့တဲ႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းနဲဲ႔ ပဋိဥာဥ္ဥပေဒေတြ အရလည္း အဲဒီစာခ်ဳပ္ေတြက တရား၀င္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ အတည္မျပဳႏိုင္ေသးတာ တစ္ခုပဲဲရိွတာပါ။ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းေရး ယႏၱရားမရိွတဲ႔ အဖြဲဲ႔ေတြနဲ႔ ဆိုရင္လည္း ( အန္စီေအမထိုးဘဲ သာမန္အပစ္ရပ္ထားသူေတြကိုဆိုလို) ဆက္ဆံရံုးေတြကတစ္ဆင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရင္း တပ္ေနရာ အေျပာင္းအေရြ႕ွလို ကိစၥေတြကအစ ေဆာင္ရြက္လို႔ရပါတယ္။ အခုက အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အဲဒီအဆင့္ေတြက ေပ်ာက္ေနပါတယ္။ ေဒါက္တာခက္ေအာင္တို႔ ၊ ေဒါက္တာလင္းထြဋ္တို႔လို ကခ်င္နဲ႔ ရွမး္ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြအေနနဲ႔ ေအာက္ေျခက ျပသ၁နာေတြကို ေသခ်ာနားလည္း ထားသင့္သလို မေရရာေသးတဲဲ႔ မေရာင္ရာဆီလူး ၂၁ ပင္လံု ေထာက္ခံပြဲဲေတြနဲ႔ တင္ အခ်ိန္မကုန္သင့္ပါဘူး။ မေရာင္ရာဆီလူး ေထာက္ခံပြဲေတြမွာ တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္ေနတာဟာ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္ေတြက တိုင္းမွဴးေတြ အမ်ဳိးသားညီလာခံ ေထာက္ခံပြဲ တက္တာနဲဲ႔ အတူတူပဲျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဒါက္တာခက္ေအာင္တို႔ဆိုရင္ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္စလံုးက ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ပါ၀င္ေနတဲဲ႔အတြက္ ( ဦးခက္ထိန္နန္က ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္ ) မိမိတို႔ေဒသတြင္းမွာ လူမ်ဳိးေရးျပသ၁နာ ေပၚေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္ေနတဲ႔ ကိစၥေတြကအစ အစိုးရကို ပြင့္လင္းစြာတင္ျပသင့္ပါတယ္။ ဦးခက္ထိန္နန္၊ ဦးသိန္းေဇာ္တို႔ဆိုရင္ အစိုးရႏွစ္ဆက္တိတိ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ပါ၀င္လာတာျဖစ္ျပီး ကခ်င္ေဒသနဲ႔ နီးစပ္ကၽြမ္း၀င္သူေတြ ျဖစ္တဲ႔အတြက္ သိကၡာရိွရိွ ၾကား၀င္ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ မိမိိတို႔ အေတြ႔အၾကံဳေတြနဲ႔ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဆထက္ထမ္းပိုး ၾကိဳးပမ္းသင့္ပါတယ္။

 

အခု ကခ်င္မွာျဖစ္ေနတဲဲ႔ အေနထားက စိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ေဆြးေႏြးဖို႔ၾကိဳးစားရင္းက တစ္ဖက္စီး အသာရယူလိုမႈ တိုက္ပြဲေတြကတစ္ဆင့္ ပဋိပကၡနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ အားေကာင္းလာပါက ယံုၾကည္မႈ ပိုမိုပ်က္ျပားလာႏိုင္တဲ႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂစ္တာၾကိဳးလိုပါပဲ အသံမေကာင္း ၾကိဳးေလ်ာ့တယ္ဆိုျပီး တင္းလိုက္တာ တင္းလြန္းအားၾကီးရင္လည္း ျပတ္သြားတတ္တဲဲ႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ အေျဖရွာဖို႔ ၾကိဳးစားရင္း အျမန္လုပ္ရမယ့္ က႑ေတြကေတာ့ -

 

(၁) ယခင္အစိုးရနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ႔ တစ္ဖြဲ႔ျခင္းစီအလုိက္ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္ေတြ အသက္၀င္ဖို႔နဲ႔ ယခင္စာခ်ဳပ္ေတြအရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး ယႏၱရားေတြ အသက္၀င္ေစေရး အျမန္ေဆာင္ရြက္ရန္ ( အဲလို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ တပ္မေတာ္က သိပ္မလိုက္နာခ်င္ဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေထာက္ျပတာမ်ဳိး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ )

 

(၂) အားလံုးလက္ခံႏိုင္တဲဲ႔ ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ ေဆြးေႏြးမႈကို ေသခ်ာစြာေဆာင္ရြက္ရန္ ( အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံကလည္း ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္မႈမပါ ၊ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ လက္ထက္က ၂၁ ပင္လံုအဖြင့္ကလည္း ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္မႈ မပါ ျဖစ္ခဲ့တဲ႔အတြက္ ေနာက္တစ္ခါ အဲလိုျဖစ္ရင္ ဘယ္သူမွ လာမွာမဟုတ္ေတာ့တဲ႔ အေျခအေနကို ၾကံဳႏိုင္တဲ႔အတြက္ ) စစ္မွန္တဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲနဲဲ႔အတူ ေမ့မထားဖို႔က အခု အန္စီေအလက္မွတ္ထိုးဖို႔ က်န္ေနတဲ႔အဖြဲ႔ေတြ အမ်ားစုက ယခင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ အမ်ဳိးသားညီလာခံ တက္ခဲ့ဖူးတဲဲ႔ အဖြဲဲ႔ေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

 

(၃) အန္အယ္လ္ဒီကိုယ္တိုင္ ဖက္ဒရယ္မူနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပံုကို ဂဃနဏ ထားရိွဖို႔ ( ဒါကလည္း ျပီးခဲ့တဲဲ႔ ညီလာခံကိုၾကည့္ရင္ တပ္နဲ႔ ျပည္ခိုင္ျဖိဳး ရပ္တည္တာက ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဘက္က ရပ္တည္ျပီး ၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဆြစ္ဇာလန္လို ဖက္ဒရယ္ပံုစံေတြကို တင္ျပခဲ့တာေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ဖက္ အလွမ္းကြာလြန္းတာေၾကာင့္ ၾကားပံုစံတစ္မ်ဳိး ခ်ျပဖို႔ လိုလာတဲဲ႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမႈျမင့္တဲ႔ မိုင္ဂ်ာယန္ ေဆြးေႏြးပြဲကစလို႔ ေကအိုင္ေအနဲ႔ တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြျဖစ္လာတာ ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမႈျမင့္လို႔ တပ္က မၾကိဳက္တာလား ဆိုတာကလည္း စဥ္းစားစရာျဖစ္ပါတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီကိုယ္တိုင္ ၾကားေနဆိုေသာ္လည္း အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရ ၊ လႊတ္ေတာ္ ၊ ပါတီက တင္ခဲ့တဲ႔ စာတမ္းေတြက အားရစရာ တစ္ခုမွမရိွ အဆက္စပ္မရိွတာ ျငင္းမရႏိုင္တဲဲ႔ ကိစၥပါပဲဲ။

 

(၄) တပ္မေတာ္က လက္မခံေသးတဲဲ႔ ၃ ဖြဲ႔ကိစၥနဲဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳသြားဖို႔တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

 

ေဖာ္ျပပါ ၄ ခ်က္ထဲက ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္မွာ တကယ္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္ႏိုင္တဲဲ႔ မူေဘာင္ျဖစ္လာခဲ့ျပီး ေအာက္ေျခအဆင့္ ပဋိပကၡ ထိန္းခ်ဳပ္ေလ်ွာ့ခ်ေရး ယႏၱရားေတြ အသက္၀င္လာခဲဲ့ရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ေရွ႕ဆက္တိုးဖို႔ အလားလာေကာင္းေတြ စတင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ မူေဘာင္ကိစၥ ေျပလည္ရင္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ကိစၥေတြမွာ အမ်ားၾကီး အေနအထား ေကာင္းသြားႏိုင္တာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

 

စုိင္းထြန္းေအာင္လြင္

The Ladies News