ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္ရန္ လက္ခံလုိက္သည့္ သံုုးႏွစ္တာအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား

တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ ညွိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ဒုတိယေခါင္းေဆာင္ ေစာကြယ္ထူးဝင္းႏွင့္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႔ အထူးအႀကံေပး ဦးလွေမာင္ေရႊ တို႔က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၆ ရက္ ညေနပိုင္းတြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ေနစဥ္။ (ဓါတ္ပံု - ဟိန္းထက္၊ မဇၥ်ိမ)

၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္ ၃၀ တြင္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုခဲ့သည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္ခဲ့ရာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္ ၁၈ ရက္၌ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ျခင္းက စတင္ခဲ့သည္။၂၀၁၂၊ ေမ ၃ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီတို႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ အမိန္႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၅ ရက္တြင္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟိုေကာ္မတီကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဥကၠ႒အျဖစ္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ကာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီတြင္ ဒုတိယသမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းက ဥကၠ႒ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္(ၾကည္း) ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္တို႔သည္ ဒုတိယဥကၠ႒မ်ားအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရာတြင္ “တိုင္းျပည္မွ ခြဲထြက္ျခင္း”ႏွင့္ “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိပါးျခင္း”မွ လြဲၿပီး အျခားက႑မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ေဆြးေႏြးႏိုင္သည္ဟု သမၼတက ေျပာဆိုထားသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္သည့္ ကာလအတြင္း ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ေကာ္မတီသည္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အလြတ္သေဘာအႀကိမ္ ၂၅၀ ခန္႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး တရား၀င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲအႀကိမ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား အနည္းဆံုးအႀကိမ္ ၁၅၀ ေက်ာ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ အေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းဗဟိုဌာန (Myanmar Peace Center) ကုိ ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာလ ၂၆ ရက္တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည္။

အစိုးရအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိတ္ေခၚမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အပစ္ရပ္ေရးကို အဓိကထားေဆြးေႏြးၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲဆီသို႔ သြားမည္ျဖစ္သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဖိတ္ေခၚၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ပင္ အစိုးရက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္း ၁၆ ဖြဲ႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ၁၄ ဖြဲ႕ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အပစ္ရပ္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား

၁။ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး (KNU)
၂။ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ (RCSS/SSA)
၃။ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSPP/SSA)
၄။KNU/KNLA ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ
၅။ ဒီမိုကေရစီအက်ဳိးျပဳ ကရင္တပ္မေတာ္ (DKBA)
၆။ ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ (KNPP)
၇။ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး (CNF)
၈။ နာဂအမ်ဳိးသား ဆိုရွယ္လစ္ေကာင္စီ (NSCN-K)
၉။ ပအို၀္းအမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ (PNLO)
၁၀။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ (NMSP)
၁၁။ “၀” ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးပါတီ (UWSA)
၁၂။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (NDAA)
၁၃။ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ (ALP)
၁၄။ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး (ABSDF)၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ႏွင့္ တေအာင္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(TNLA)တို႔ႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနသည္။

အပစ္ရပ္ေရးအတြက္ တုိင္းရင္းသားတို႔၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအပစ္ရပ္ေရးအတြက္ တုိင္းရင္းသားတို႔ဘက္က ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားလုပ္ႏုိင္ရန္ ေကအုိင္အိုဌာနခ်ဳပ္ရွိရာ လုိင္ဇာတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္မွ ႏို၀င္ဘာ ၂ ရက္အထိ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပထမအႀကိမ္ညီလာခံကို က်င္းပခဲ့သည္။

အဆိုပါညီလာခံ၌ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂ ရက္ တြင္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ကိစၥကို အစိုးရႏွင့္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးရန္ တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္က တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရးအဖြဲ႕ (NCCT) ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ အဆုိပါအဖြဲ႕တြင္ ပထမေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ႏိုင္ဟံသာက ေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ ပဒိုေစာကြယ္ ထူး၀င္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္တို႔က ဒုတိယေခါင္းေဆာင္မ်ားအျဖစ္ ပါ၀င္သည္။

တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား၏ ဒုတိယအႀကိမ္ညီလာခံျဖစ္သည့္ ေလာ္ခီးလာညီလာခံကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၂၀ ရက္ကေန ၂၅ ရက္အထိ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး (KNU) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေလာ္ခီးလာစခန္း၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ယင္းေနာက္အစိုးရဘက္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ားဘက္ကအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ မူၾကမ္းမ်ားကို တစ္ဖက္စီေရးသားခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းတစ္ခုတည္းအတြက္ အစိုးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသားတို႔ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ယင္းမူၾကမ္းတြင္ မတူညီသည့္အခ်က္မ်ားကို တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား ေဆြးေႏြးရန္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္ ၂၁ ရက္မွ ၾသဂုတ္ ၁ ရက္အထိ လိုင္ဇာတြင္ ညီလာခံက်င္းပခဲ့သည္။

ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား

၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၉ ရက္ႏွင့္ ၁၀ ရက္တြင္ အစိုးရႏွင့္ NCCT တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဂဟာတြင္ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ အပစ္ရပ္ေရးအတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ မူၾကမ္းကို ေရးဆြဲႏုိင္ရန္ ႏွစ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမွ ကိုယ္စားလွယ္ကိုးဦးစီပါ၀င္ေသာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ ပူးတြဲ ေရးသားျပဳစုေရး လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းသည္။

ဧၿပီ ၅ ရက္မွ ၈ ရက္တြင္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းတစ္ခုတည္းအတြက္ အစိုးရႏွင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ေတြ႔ဆံုၾကၿပီး ပထမအႀကိမ္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းတစ္ခုတည္းကို ေရးဆြဲႏုိင္ခဲ့သည္။

ယင္းေနာက္ ဒုတိယအႀကိမ္ အပစ္ရပ္မူၾကမ္းတစ္ခုတည္းအတြက္ ေမ ၂၁ ရက္မွ ၂၃ ရက္အထိ ဒုတိယအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ရာ ဒုတိယမူၾကမ္းကို ရရွိခဲ့သည္။ တတိယအႀကိမ္ ေဆြးေႏြးမႈကို ၾသဂုတ္ ၁၅ ရက္က စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၇ ရက္အထိ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေဆြးေႏြးမႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေျပာစကားမ်ား

(အပစ္ရပ္မူၾကမ္းအတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ MPC တြင္ ဧၿပီလအတြင္း ေတြ႔ဆံုအၿပီး ႏွစ္ဖက္ေျပာဆိုမႈ)

ေဒါက္တာဆလုိင္းလ်န္မႈန္း(MPC အဖြဲ႕၀င္)

“အဓိကညႇိႏႈိင္းရခက္တာက အေျခခံမူမွာ ညႇိႏိႈင္းရခက္တာရွိတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔သံုးတဲ့ စကားလံုးအခ်ဳိ႕ကို ျပန္စဥ္းစားဖို႔ တင္ျပတာရွိတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးဆိုတဲ့ စကားလံုး၊ ဖက္ဒရယ္ဆိုတဲ့ စကားလံုး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြ”

ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္စုိး

“တစ္ဦးကို တစ္ဦး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ ပိုေဆြးေႏြးလာႏုိင္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့အတိုင္းပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလြဲမေသြရမွာပါ”

Mizzima