ျမန္မာစာ သင္ရန္ ျဖစ္လာသည့္ ‘၀’

တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕မ်ားတြင္ အင္အားအႀကီးဆုံးအဖြဲဲ႕တစ္ဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ‘၀’ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္မွ တပ္ဖြဲ႕၀င္တစ္ဦး (ဓာတ္ပုံ−ေအအက္ဖ္ပီ)

‘၀’ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္ရ ေဒသတြင္ တ႐ုတ္စာ၊ တ႐ုတ္ စကား လႊမ္းမိုးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ေျပာၾကားမႈ ထြက္ေပၚလာသည့္ မေရွးမေႏွာင္း ပင္ အဆိုပါေဒသမွ ေက်ာင္း သား ၅၀ ကို ျမန္မာျပည္မရွိ အ စိုးရေက်ာင္းမ်ားတြင္ လက္ရွိ ပညာသင္ႏွစ္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္သင္ ၾကားခြင့္ကို ဦးသိန္းစိန္အစိုးရႏွင့္ ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ၾကား ၾသ ဂုတ္လကုန္ပိုင္းက သေဘာတူညီ ခဲ့သည္။ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ ငန္းစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အျခား တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္မတူ သီးျခား ဆန္ဆန္ ရပ္တည္ေနသလို လြန္ ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာတစ္ ေလွ်ာက္ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားအ ျဖစ္ တ႐ုတ္စာ၊ တ႐ုတ္ဘာသာ စကားကိုသာ သံုးခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ ျပန္႔ ယဥ္ပါးထားသည့္ ‘၀’ ေဒသ တြင္ ယခုကဲ့သုိ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ လုပ္ေဆာင္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မ တီ (UPWC) ႏွင့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိႇ ႏႈိင္းေရးအဖဲြ႕ (NCCT) တို႔ၾကား ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားအပါအ၀င္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေပၚ ေပါက္ေနသည့္ သေဘာတူညီ ခ်က္မ်ား၊ မူၾကမ္းမ်ား အစရွိသည္ တို႔ကို ‘၀’ ဘာသာ၊ တ႐ုတ္ဘာ သာသို႔ ျပန္ဆိုၿပီးမွ ေလ့လာေနရ ေၾကာင္း ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီ ၫြတ္ေရးပါတီ (UWSP) ေပၚလစ္ ဗ်ဴ႐ို၀င္ နံပါတ္ (၁၀) ေခါင္း ေဆာင္လည္းျဖစ္၊ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူလည္းျဖစ္သည့္ ဦးေအာင္ျမင့္ က ေျပာၾကားလာၿပီး ‘၀’ အႀကီး အကဲမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကား အခက္အခဲရွိ ေၾကာင္းကိုလည္း ၀န္ခံထား သည္။

‘၀’ သည္ အစိုးရက တရား ၀င္သတ္မွတ္ထားခဲ့သည့္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ိဳးထဲတြင္ ပါ ၀င္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ တ႐ုတ္တိုင္းရင္းသား ၅၆ မ်ိဳးထဲ မွ တစ္ခုျဖစ္ေသာ ေတာင္ေပၚ သားလူမ်ိဳးႏြယ္စု တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ (ယူ နန္)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ (ရွမ္း၊ ကခ်င္) ႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံ (ခ်င္း႐ိုင္) တို႔တြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနထိုင္ၾကသည္။ ၂၀၁၀ ေရြး ေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္စာရင္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ‘၀’ လူဦးေရ ေျခာက္သိန္းခန္႔ရွိသည္ဟု ဆို သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္စပ္ ၈၂ မိုင္ (၁၃၃ ကီလိုမီတာ) ထိစပ္ေန ေသာ ‘၀’ ေဒသတြင္ တရား၀င္႐ံုး သံုး၊ လုပ္ငန္းသံုးစာေပႏွင့္ ဘာ သာစကားမွာ တ႐ုတ္ျဖစ္သည္။ ‘၀’ စကားႏွင့္ အေနာက္ေတာင္ ပိုင္း မန္ဒရင္း တ႐ုတ္စကားကို ေျပာၾကသည္။ ေငြေၾကးအျဖစ္ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြကို အသံုးျပဳၾက သည္။ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္လည္း တ႐ုတ္ခ်န္နယ္ကိုၾကည့္၍ တယ္ လီဖုန္းကြန္ရက္တြင္လည္း ခ်ိဳင္း နားမိုဘိုင္းကို သံုးၾက၏။ လူသံုး ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ တင္သြင္းသံုးစဲြၾကသည္။

ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္သည့္ ‘၀’ တို႔သည္ ကေလးမ်ားကို တ႐ုတ္ စာ သင္ၾကားေပးၿပီး ျပည္ပ ေက်ာင္းမ်ားသို႔ ပညာသင္ပို႔ေလ့ ရွိသည္ဟု ‘၀’ ေဒသတြင္းသို႔ ဥေရာ ပ အုိင္အင္န္ဂ်ီအိုအဖဲြ႕တစ္ခုျဖစ္ သည့္ Aide Medicale Inter-national (AMI) ႏွင့္အတူ က်န္း မာေရး၊ ပညာေရး ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ေရး အသိပညာေပးလုပ္ငန္း မ်ား ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္းက ‘၀’ ေဒသတြင္ ေဆာင္ရြက္ေနခဲ့သည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ကိုစိုင္းဦးက ဆို သည္။ ဗမာစကားေျပာသူ အ နည္းအက်ဥ္းမွ်သာ ရွိၿပီး ၿမိဳ႕ ေတာ္ပန္ဆိုင္းတြင္ တ႐ုတ္-ျမန္ မာ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထား သည့္ ဆိုင္အမည္ အနည္းငယ္ ကို ေတြ႕ရသည့္အခါတြင္လည္း ျမန္မာစာလံုးေပါင္း အမွားအ ယြင္းမ်ား ေတြ႕ရတတ္သည္ဟု ၎ကေျပာျပသည္။

‘‘ပညာေရးပိုင္း မတတ္ႏိုင္ တဲ့ရြာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ တစ္ ရြာနဲ႔တစ္ရြာက ေတာ္ေတာ္ေ၀း တယ္။ ေလး၊ ငါးရြာေလာက္မွ စာသင္ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းရွိ တယ္။ တစ္ေက်ာင္းကို ေက်ာင္း သား ၁၂ ေယာက္၊ ၁၃ ေယာက္ ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ‘၀’ ရြာေတြက ဗမာေက်ာင္းကို လံုး၀ လာမတက္ ဘူး။ ေက်ာင္းတက္ရင္ ဆန္ေပး မယ္ဆိုမွ လာတက္တာမ်ိဳး ရွိ တယ္’’ ဟု ကုလသမဂၢအဖဲြ႕အ စည္းမ်ားျဖစ္သည့္ UNFPA ၊ UNODC တို႔ႏွင့္အတူ ‘၀’ ေဒသဖံြ႕ၿဖိဳးေရး အသိပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ား ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ခဲ့သူ ကိုစိုင္းဦးက သူ႔အေတြ႕အ ႀကံဳကို ေျပာျပသည္။

ယခုလအနည္းငယ္အတြင္း ‘၀’ ၏ ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ ေျပာင္းလဲမႈအခ်ိဳ႕အေပၚ ေထာက္၍ ၎တို႔အေနျဖင့္ ျမန္ မာဘက္သို႔ ယခင္ကထက္ ပိုအ ေလးသာပံုျပလာေၾကာင္း ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေစာင့္ၾကည့္သူအခ်ိဳ႕ က သံုးသပ္ၾကသည္။

‘‘သူတို႔ ျမန္မာ (ဗမာ) ဘာ သာကို သင္ခ်င္ရင္ အဲဒါက အျပဳ သေဘာေဆာင္တဲ့ တိုးတက္မႈ တစ္ခုလို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခု သတိရရမွာက UWSA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ (ေျမာက္ ပိုင္းမွာ ကိုးကန္႔လိုမ်ိဳးနဲ႔ UWSA ဧရိယာရဲ႕ အေရွ႕ဘက္က မိုင္း လားအဖဲြ႕ရဲ႕ နယ္ေျမ) ေတြက တ႐ုတ္နဲ႔ လံုး၀ေပါင္းစပ္လုနီးပါး နယ္ေျမေတြဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီမွာ ေရာင္းခ်တဲ့ ကုန္စည္အမ်ားစုက တ႐ုတ္ျပည္က လာတယ္။ ျမန္မာ ျပည္နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္က နည္း နည္းေလးပဲ။ မရွိသေလာက္ေပါ့’’ ဟု ျမန္မာ့အေရးကြၽမ္းက်င္သူ မစၥတာ ဘာေတးလင့္တနာက သံုးသပ္ေျပာဆိုသည္။

ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းက သမၼ တဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ၎တို႔ေဒသမွ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္း ၀င္ခြင့္ရ ေက်ာင္းသား ၅၀ ကို ျမန္ မာျပည္မရွိ အစိုးရေက်ာင္းမ်ား တြင္ ပညာသင္ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္း ဆိုခဲ့ရာ သမၼတက သေဘာတူခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။

‘‘၀, ေဒသက ပညာေရးမွာ ျပည္မနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေတာ္ေတာ္နိမ့္ က်ပါတယ္။ ပညာတတ္တဲ့ က ေလးက နည္းတယ္။ ျမန္မာစာနဲ႔ စကားလည္း ေသခ်ာမတတ္ၾက ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ‘၀’ ေဒသက ေက်ာင္းသားေတြ ျမန္မာကို ေက်ာင္းလာတက္လို႔ရေအာင္ ဒီ ႏွစ္ေတာင္းဆိုထားေတာ့ အစိုးရ ကလည္း အားေပးပါတယ္။ အခု တစ္ႏွစ္ကို အေယာက္ငါးဆယ္ပို႔ ဖို႔ သေဘာတူလိုက္တယ္’’ ဟု UWSP ေပၚလစ္ဗ်ဴ႐ို၀င္ နံပါတ္ (၁၀) ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ျမင့္ က ေျပာသည္။

‘‘ထံုးစံအားျဖင့္ သူတို႔ကိုယ္ ပိုင္ဘာသာစကားထက္ တျခား ဘာသာစကားကိုေျပာတဲ့ ‘၀’ ေတြ ဟာ ရွမ္း ဒါမွမဟုတ္ တ႐ုတ္ဘာ သာစကား တစ္ခုခုကို ေျပာၾက တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ အ နည္းငယ္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ဘာ သာစကားေျပာတာက ျမင့္တက္ လာခဲ့တယ္’’ ဟု ဘာေတးလင့္ တနာက ေျပာသည္။

ျမန္မာစာႏွင့္ စကား တတ္ ေျမာက္သင္ၾကားသည့္ ေက်ာင္း နည္းပါးသည့္အတြက္ ျပည္မႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတိုးတက္ေစရန္၊ ပညာေရးနိမ့္က်မႈကို ျမႇင့္တင္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟု ‘၀’ တို႔ဘက္က ဆိုသည္။ ယင္းအလယ္တန္း၊ အ ထက္တန္းေက်ာင္းသား ၅၀ ပညာ သင္ခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတက ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနထံ အ ေၾကာင္းၾကားထားၿပီး ျမန္မာ စကား ေျပာဆိုတတ္သူမ်ားသာ ေရြးခ်ယ္ေပးရန္ ပညာေရး၀န္ ႀကီးဌာနက ‘၀’ အဖဲြ႕ထံ ေတာင္း ဆိုထားသည္ဟု သိရသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္ ‘၀’ ေဒသထဲ ႏွစ္ ႀကိမ္ေရာက္ဖူးပါတယ္။ နယ္စပ္ ေဒသျဖစ္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္စာ လႊမ္းမိုးတာ အက်ိဳးေတာ့ မယုတ္ ပါဘူး။ အသံုးခ်ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္အ ရ ျဖစ္လာတာ။ သူတို႔ေဒသမွာပဲ ပထမ ‘၀’ ေဒသခံစကား ဖံြ႕ၿဖိဳး ေအာင္လုပ္။ ဒုတိယ ဗမာစကား ကြၽမ္းက်င္ေအာင္ လုပ္သင့္တယ္။ ေနာက္ၿပီး အဂၤလိပ္စကားနဲ႔ တ ႐ုတ္စကားတတ္ရင္ ပိုအက်ိဳးရွိ တယ္။ သူတို႔ တ႐ုတ္ဘက္မွာ အ လုပ္ရဖို႔ ပိုအဆင္ေျပလိမ့္မယ္’’ ဟု နယ္စပ္ေဒသ ပညာေရးအ ေတြ႕အႀကံဳရွိသူျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ပညာေရးကြန္ရက္ (NNER) မွ တာ၀န္ရွိသူလည္းျဖစ္ သည့္ ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာသည္။

‘‘ဒီဘက္မွာ ကေလးေတြ လာသင္တာကေတာ့ ပညာေရး ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔အတြက္ဆုိရင္ မေကာင္းဘူး။ ကိုယ့္ေဒသကေန ခဲြလာရတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အခက္အခဲရွိႏိုင္ တယ္။ မထိေရာက္၊ မေအာင္ျမင္ ႏိုင္ဘူး။ ပညာေရးမ်က္စိအရ ေျပာရရင္ ေဒသခံကေလးေတြမွာ က နားလည္တဲ့ ဘာသာစကားကို သူတို႔ေဒသက အစိုးရေက်ာင္း ေတြမွာပဲ သင္ခြင့္ရရင္ ေကာင္း မယ္’’ ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာ သည္။

‘၀’ ေဒသတြင္ ျပည္မမွ ျမန္ မာမ်ားကို ၀င္ခြင့္ျပဳေလ့မရွိဘဲ အ စိုးရ႐ံုး၀န္ထမ္း အခ်ိဳ႕သာ ပန္ ဆိုင္းအထိ ၀င္ႏိုင္ၿပီး အျခားေန ရာမ်ားသို႔ သြားခြင့္မရွိေပ။

‘‘ကြၽန္ေတာ္ အဲဒီေဒသထဲ စ၀င္တုန္းက ရွမ္းလိုေျပာေတာ့ ယံုၾကည္မႈ ရလာတယ္။ ရွမ္းျဖစ္ ရင္ ၀င္လို႔ရတယ္။ အဓိကက ဗမာ မျဖစ္ဖို႔ဘဲ။ ဗမာဆိုရင္ အ ခက္အခဲရွိတယ္။ ေပးမ၀င္ဘူး’’

‘၀’ လူမ်ိဳးတို႔တြင္ မူလက စာေပမရွိခဲ့ေပ။ ၂၀ ရာစုအစ တြင္ Nebrask မွ ၀ီလီယံ မား ကပ္စ္ယန္း ဦးေဆာင္သည့္ ခရစ္ ယာန္မစ္ရွင္က ‘၀’ တို႔ၾကား ၀င္ ေရာက္ခဲ့ရာမွ ပထမဆံုး ‘၀’ ဘာ သာက်မ္းစာအုပ္ကို ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ တြင္ ယန္းႏွင့္ ဆာရာေယာ႐ႈခ်င္း က ျပဳစုခဲ့သည္။ ၎တို႔၏ ရည္ ရြယ္ခ်က္မွာ သမၼာက်မ္းစာကို ဘာသာျပန္ရန္ဟု ဆိုသည္။

‘၀’ ဓမၼသီခ်င္းမ်ားကို စုစည္း ထားသည့္ ယင္းစာအုပ္ကို ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုး ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ သည္။ ‘၀’ သမၼာက်မ္းစာ (ဓမၼ သစ္) ကို ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ၿပီးစီးခဲ့ သည္။ ထို႔ေနာက္ ျပန္လည္စိစစ္ ထားသည့္ သမၼာက်မ္းစာ စာလံုး ေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းကို လက္ရွိ ‘၀’ အထူးေဒသ (၂) ၏ အာဏာပိုင္ မ်ားက တရား၀င္ ‘၀’ စာလံုးေပါင္း အျဖစ္ ေမြးစားထားၿပီးျဖစ္သည္။ ၂၀၁၀ ေႏွာင္းပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကဲ့သုိ႔ လူမႈကြန္ရက္ အပါအ၀င္ အြန္လိုင္းအသံုးျပဳသူ ‘၀’ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ယင္းစာလံုး ေပါင္းအတိုင္း အသံုးျပဳေနၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။

UWSA ဆိုသည္မွာ

၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ၊ အခန္း (၂) ႏိုင္ငံေတာ္ ဖဲြ႕ စည္းတည္ေဆာက္ပံု၊ အပိုဒ္ ၅၆ (စ) အရ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဟိုပန္၊ မိုင္းေမာ၊ ပန္၀ိုင္၊ နားဖန္း၊ မက္ မန္းႏွင့္ ပန္ဆန္း (ပန္းခမ္း) ၿမိဳ႕ နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္ကို ခ႐ိုင္ႏွစ္ခု ခဲြၿပီး ‘၀’ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း သတ္မွတ္ထားသည္။ ၿမိဳ႕ ေတာ္မွာ ပန္ဆန္း (ပန္းခမ္း) ျဖစ္ ၿပီး ဌာနခ်ဳပ္ အေျခစိုက္ထား သည္။ ကိုယ္ပိုင္ေထာင္ႏွင့္ လက္ နက္စက္႐ံုရွိသည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ကိုယ္ ပိုင္တရားစီရင္မႈစနစ္လည္း ရွိ သည္။ အစိုးရအေခၚ အထူးေဒသ (၂)ျဖစ္၍ ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီ ၫြတ္ေရးပါတီ (UWSP) ႏွင့္ ‘၀’ ျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး တပ္ မေတာ္ (UWSA) တို႔က ေဒသ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရားကို အျပည့္ အ၀ ထိန္းခ်ဳပ္ထား၏။

UWSA ကို ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အႀကီးဆံုးႏွင့္ အင္အားအေတာင့္ တင္းဆံုး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္အဖဲြ႕အျဖစ္ သတ္မွတ္ထား ၾကသည္။ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ ေသာ Myanmar Peace Moni-tor ၏ ခန္႔မွန္းေျခစာရင္းအရ ‘၀’ စစ္အင္အား ၂၀,၀၀၀ မွ ၂၅,၀၀၀ ၾကား ရွိသည္။ အျခား စစ္တမ္းမ်ားကမူ အင္အားသံုး ေသာင္းခန္႔ရွိသည္ဟု ခန္႔မွန္းထား ၾကသည္။

၎၏ ၀န္ထမ္းအင္အား သံုးေသာင္းကို ေထာက္၍ အေရွ႕ ေတာင္အာရွတြင္ အႀကီးဆံုး စိတ္ ကိုေျပာင္းလဲေစေသာ မူးယစ္ ေဆး၀ါး ကုန္ကူးအဖဲြ႕အစည္းအ ျဖစ္ ကုလသမဂၢက သတ္မွတ္ ထားသည္။ UWSP ကမူ ယင္း ေဒသကို မူးယစ္ကင္းစင္နယ္ေျမ အျဖစ္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ေၾကညာ ခဲ့သည္။ ဥကၠ႒ ေပါက္ယူခ်န္းအ ပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အေမရိကန္အစိုးရက ဆုေၾကး ထုတ္ ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္ထားသည္ မွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုနီးပါး ၾကာ ျမင့္လာၿပီျဖစ္သည္။

UWSA သည္ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) ၿပိဳကဲြ ၿပီးေနာက္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အဖဲြ႕ျဖစ္သည္ဟု စစ္တမ္းမ်ားက ဆိုသည္။ UWSA လက္ရွိေခါင္း ေဆာင္ ေပါက္ယူခ်န္းသည္ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားဆီက အင္အား ေတာင့္တင္းေသာ ဗကပသို႔ ၀င္ ေရာက္ခဲ့ဖူးၿပီး (ျမန္မာစစ္အစိုးရ) ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ အေျခအေနမေကာင္း ေတာ့သည့္ ဗကပမွ ခဲြထြက္ ေၾကာင္း ေၾကညာၿပီး ကိုယ္ပိုင္စစ္ တပ္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၉ ရက္က ျမန္မာစစ္အစိုးရ ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္ မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ၁၉၉၆-၉၇ ခုႏွစ္ အစိုးရတပ္က ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ရွမ္းျပည္တပ္မ ေတာ္ႏွင့္ တိုက္ရာ၌ အစိုးရတပ္ ကို UWSA က ကူညီခဲ့သည္။ ထို႔ ေနာက္ ေရႊႀတိဂံဘုရင္ ခြန္ဆာကို အစိုးရတပ္က တိုက္ရာ၌လည္း အစိုးရတပ္ဘက္က ကူညီခဲ့ၿပီး ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ခြန္ဆာႏွင့္ သူ ၏ ေမာ္ထိုင္းတပ္မေတာ္ကို ၿဖိဳ ခြင္းခဲ့သည္။

၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ၾကား ၁၄ ႏွစ္ၾကာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ သည့္ စစ္အစိုးရ၏ အမ်ိဳးသားညီ လာခံကို ‘၀’ က တက္ေရာက္ခဲ့ ၿပီး ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပ ေဒ ထြက္ေပၚလာသည့္အခါ ၎ တို႔အတြက္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရတိုင္းကို အစိုးရက ထည့္သြင္း ေရးဆဲြထားခဲ့သည္။ ၂၀၀၉ တြင္ အစိုးရက နယ္ျခားေစာင့္တပ္အ ျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းဖဲြ႕စည္းခိုင္း သည့္အခါ ဆက္ဆံေရး တင္းမာ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ သမၼတဦး သိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ အပစ္အ ခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ပထမ ဆံုး ေရးထိုးသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အျဖစ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၆ ရက္တြင္ ေရးထိုးခဲ့သည္။ အခ်က္ေျခာက္ ခ်က္ပါသည့္ ျပည္ေထာင္စုအ ဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က သေဘာတူခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္ စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ မ်ား က်င္းပသည့္အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိထားသည္။

‘၀’ ေဒသကို ျပည္နယ္အ ဆင့္သတ္မွတ္ရန္ ‘၀’ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားက ေတာင္းဆိုေနခဲ့ၿပီး အစိုးရဘက္က လက္ခံျခင္း မရွိ ေပ။

ဥေရာပတိုက္ အေရွ႕ပိုင္း ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္သည့္ ယူကရိန္း ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္းေရး ပဋိပကၡ ေပၚေပါက္ၿပီးေနာက္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လတြင္ ႐ုရွားက ၎နယ္စပ္ တြင္ရွိေသာ ခ႐ိုင္းမီးယားကြၽန္း ဆြယ္ကို သိမ္းယူလိုက္သည့္အခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ‘၀’ ေဒသကိုလည္း ခ႐ိုင္းမီးယားႏွင့္ ယွဥ္ထိုး၍ သံုး သပ္မႈမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။

UWSA အေနျဖင့္ တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ား ပူး ေပါင္းဖဲြ႕စည္းထားသည့္ တပ္ ေပါင္းစုျဖစ္ေသာ ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒ ရယ္ေကာင္စီ (UNFC) တြင္ အ ဖဲြ႕၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိေပ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အ ဖဲြ႕မ်ားကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ တစ္ ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညိႇႏႈိင္းေရးအဖဲြ႕ (NCCT) အဖဲြ႕၀င္လည္း မဟုတ္ေပ။

၎၏ သီးျခားရပ္တည္ေနမႈ ႏွင့္ ေဒသတြင္း တ႐ုတ္စာဘာ သာစကား လႊမ္းမိုးေနမႈကို ေထာက္ ၍ ခ႐ိုင္းမီးယားကဲ့သို႔ ခြဲထြက္မည္ လားဆိုသည့္ ေမးခြန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ UWSP ေပၚလစ္ဗ်ဴ ႐ို၀င္ နံပါတ္ (၁၀) ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအာင္ျမင့္က ‘‘တိုင္းျပည္က ခဲြ ထြက္ဖို႔၊ ခ႐ိုင္းမီးယားလုိျဖစ္ဖို႔ ဆႏၵကိုမရွိတာ’’ ဟု ၾသဂုတ္လ ကုန္ပိုင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ျငင္းဆိုခဲ့သည္။

7Day Daily