ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပ ေလာ္စပီကာမ်ားတားေပးပါ

ေလာ္စပီကာတစ္လုံးႏွင့္ ရပ္ကြက္အတြင္း အလွဴခံေနသည့္ နိဗၺာန္ေဆာ္မ်ား (ဓာတ္ပံု − ေက်ာ္ဇင္သန္း)

အခ်ိန္မေတာ္ထြက္ေပၚလာတတ္သည့္ ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုမွ အသံခ်ဲ႕စက္သံကို ေဒၚမာမာေအးတစ္ေယာက္ အၿမဲစိတ္ညစ္ရသည္။ ဆူညံသံေၾကာင့္ လပတ္စာေမးပြဲေျဖဆိုမည့္ သားျဖစ္သူ စာၾကည့္လုိ႔မရ၍ျဖစ္သည္။ ဆြမ္းပတ္ရက္မ်ားႏွင့္ ကေလးလပတ္စာေမးပြဲ ရက္မတိုက္ဆုိင္ေစရန္ ေဒၚမာမာေအး ဆုေတာင္းေနရသည္။သူမေနအိမ္ေရွ႕တည့္တည့္ အျမင့္ ၁၅ ေပတြင္ ေလာ္စပီကာ တပ္ဆင္ထားေသာေၾကာင့္ အျခားအိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားထက္ အသံခ်ဲ႕စက္ဒဏ္ကို ပိုခံစားေနရျခင္းျဖစ္သည္။ ဝါတြင္းကာလတြင္ ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုက တစ္ပတ္လွ်င္ သံုးရက္ အသံခ်ဲ႕စက္ဖြင့္သည္။ နံနက္တစ္ႀကိမ္၊ ညတစ္ႀကိမ္ဖြင့္ေလ့ရွိၿပီး ေလာ္စပီကာစဖြင့္ခ်ိန္မွာ နံနက္ ၄ နာရီျဖစ္သည္။ တရားေခြမ်ား၊ ေခတ္ေဟာင္းသီခ်င္းမ်ားအျပင္ တစ္ခါတစ္ရံ ေခတ္ေပၚသီခ်င္း ဒံုးခ်ပ္ခ်ပ္မ်ားပင္ ပါေသး၏။

အခါႀကီး၊ ရက္ႀကီးေန႔မ်ားအျပင္ ဝါတြင္းကာလတြင္ ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုမ်ားမွ တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ ထြက္ေပၚလာေသာ အသံခ်ဲ႕စက္၏ ဆူညံဒဏ္ကို ႐ံုးဝန္ထမ္း၊ ကုမၸဏီဝန္ထမ္းႏွင့္ လူတန္းစားေပါင္းစံုေနထိုင္ၾကသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ လူေနရပ္ကြက္မ်ား၌ ေဒၚမာမာေအးနည္းတူ အျခားသူမ်ားလည္း ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္။

‘‘ကေလးက တျဖည္းျဖည္း အတန္းႀကီးလာၿပီ။ ကိုယ့္အိမ္ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ေလာ္စပီကာရွိေနေတာ့ ပိုဆိုးတာေပါ့။ အသံတုိးတိုးဖြင့္ရင္ေတာင္ ၾကားေနရတာေလ။ ကေလးက စာၾကည့္လို႔မရဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ပထမသြားေျပာၾကည့္ေသးတယ္။ အသံတိုးေပးဖို႔၊ သူတုိ႔က မေခ်မငံ ဘာသာေရးလုပ္ေနတာ သိလားပံုစံေျပာေနေတာ့ ေနာက္ပိုင္းသြားမေျပာေတာ့ဘူး’’ဟု မရမ္းကုန္း (၅)ရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုုင္သူ ေဒၚမာမာေအးက ေျပာသည္။

‘‘ကြၽန္မအိမ္မွာ နယ္ကေန အလုပ္လာလုပ္တဲ့ ႐ံုးဝန္ထမ္းသံုးေယာက္ေလာက္ရွိတယ္။ ေန႔ခင္းဘက္က်ေတာ့ အလုပ္သြားေနတဲ့သူကမ်ားေတာ့ ႐ံုးဝန္ထမ္းေတြအတြက္ ကိစၥမရွိဘူး။ ဆြမ္းပတ္ေန႔က်တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔မနက္ ၃ နာရီ ခြဲေက်ာ္က စဖြင့္ေတာ့ ကေလးေတြ အိပ္ေရးမဝၾကဘူး’’ဟု လိႈင္ၿမိဳ႕နယ္ (၁၆)ရပ္ကြက္ ဦးဖိုးမွန္လမ္းတြင္ေနထုိင္သူ ေဒၚခင္စန္းက ေျပာသည္။

အခ်ိန္အခါမရွိ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပဆူညံသံမ်ားက ေန႔စဥ္ဘဝ႐ုန္းကန္ေနၾကရသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ားအတြက္ အႀကီးမားဆံုး စိတ္အေႏွာင့္အယွက္တစ္ခု ျဖစ္ေနသည္။ သတင္းစာဂ်ာနယ္မ်ား၏ ေပးစာက႑မ်ားမွတစ္ဆင့္ (သုိ႔မဟုတ္) လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမ်ားမွတစ္ဆင့္ အသံခ်ဲ႕စက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ခံစားခ်က္အသံမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေလ့ရွိသည္။

စက္တင္ဘာလအတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ျဖစ္ပြားေသာ ဓားထိုးတစ္ခုမႈမွာ အသံခ်ဲ႕စက္ျပႆနာကို အေျခခံခဲ့သည္။ အသံခ်ဲ႕စက္အသံကို လက္မခံႏုိင္၍ အသံတုိးေပးရန္ အေခ်အတင္စကားမ်ားရာမွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ (၅)ရပ္ကြက္တြင္ ဓားထိုးမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

ဆူညံသံသည္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္စြမ္းရွိသည့္ သာမန္လူတစ္ဦးကိုပင္ စိတ္႐ႈပ္ေထြးၿပီး အၾကမ္းဖက္ေစႏုိင္ေသာ စိတ္လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ လူေကာင္းပကတိ သာမန္လူကိုပင္ အၾကမ္းဖက္ေစႏုိင္ေသာ စိတ္လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားရွိေနေသာေၾကာင့္ ေသြးဆူေစသည့္ ယမကာမွီဝဲသူမ်ား၊ နာမက်န္းျဖစ္၍ စိတ္အလိုမက်သူမ်ားအဖို႔ စိတ္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲလွသည္။

‘‘ကြၽန္မေယာက်္ားက ဒီရပ္ကြက္ထဲမွာ ရန္လည္းမျဖစ္ဖူးဘူး။ ရပ္ကြက္က ဓမၼာ႐ံုလူႀကီးနဲ႔ ရန္ၿငိဳးရန္စလည္းမရွိဘူး။ သူတို႔ခ်င္း စကားေတာင္ မေျပာဖူးၾကဘူး။ ဘယ္ကေန ဘယ္လိုျဖစ္သြားလဲ မသိပါဘူး’’ဟု ဓားကိုင္၍ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ခဲ့သူ ကိုသက္ဦး၏ဇနီးျဖစ္သူက ေျပာျပသည္။

ဆူညံသံသည္ လူ႔စိတ္ကို ဖိအားျဖစ္ေစၿပီး ေဒါသထြက္ျခင္း၊ စိတ္အလိုမက်ျခင္းတုိ႔ျဖစ္ေပၚတတ္ၿပီး စိတ္ၾကမ္းတမ္းလာကာ မယဥ္ေက်းေသာ အမူအရာမ်ားျဖစ္ေစရန္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးေၾကာင္း စိတ္ပညာရွင္မ်ားက ဆုိသည္။

‘‘မနက္ ၃ နာရီေလာက္မွာ ဆြမ္းခ်က္ဖို႔ ထဖြင့္တယ္။ လံုးဝအိပ္ေရးမဝဘူး။ အိပ္ေရးမဝေတာ့ စိတ္မၾကည္ဘူး။ အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရတာ မေကာင္းဘူး။ အၿမဲတမ္းစိတ္တိုတာ၊ စိတ္ပ်က္တာရွိလာတယ္’’ဟု ျပင္သစ္ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီတြင္ အင္ဂ်င္နီယာအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ေနသူ ကိုေဇမ်ိဳးလင္းက ေနအိမ္ႏွင့္နီးကပ္စြာရွိေနေသာ ဓမၼာ႐ံုမွ အသံခ်ဲ႕စက္သံႏွင့္ပတ္သက္၍ ရင္ဖြင့္သည္။

ဆူညံသံကို အိမ္တြင္းႏွင့္ အိမ္ျပင္မွလာေသာ အသံဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးခြဲျခားထားၿပီး လူလက္မခံႏိုင္သည့္ အိမ္တြင္း၊ အိမ္ျပင္ ဆူညံသံႏွစ္ခုစလံုးသည္ က်န္းမာေရးကို ဆုိးရြားစြာထိခိုက္ႏုိင္သည္။ ဆူညံသံေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေသာေရာဂါမ်ားမွာ နားအၾကားအာ႐ံုထိခိုက္ျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးျခင္းတုိ႔ကို ထိခုိက္ေစသည္။ ထို႔အျပင္ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါအခံရွိသူမ်ားကို ပိုထိခိုက္ေစသည္။

လူေနအိမ္ေျခႏွင့္ ေဆး႐ံု၊ ေက်ာင္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သူရွိသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ရွိသင့္သည့္ ဆူညံသံဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားၿပီး ရွိသင့္သည့္အသံကိုလည္း ေနရာေဒသအလုိက္ ခြဲျခားထားသည္။

ဥပမာ စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ လူေနအိမ္ေျခ၌ရွိရမည့္ ဆူညံသံကို နံနက္ ၆ နာရီမွ ည ၁၁ နာရီအထိသာ လက္ခံထားၿပီး အားလပ္ရက္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေနအိမ္ျပဳျပင္ျခင္းအပါအဝင္ သီခ်င္းက်ယ္ေလာင္စြာဖြင့္ခြင့္ကိုပင္ တားျမစ္ထားသည္။

‘‘စင္ကာပူဆိုရင္ အသံခ်ဲ႕စက္မေျပာနဲ႔ ည ၁၁ နာရီေက်ာ္ရင္ စကားေတာင္ ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ေျပာလို႔မရဘူး။ အားလပ္ရက္မွာ သံ႐ိုက္တာ၊ စကူေဖာက္တာကအစ လံုးဝလုပ္ခြင့္မေပးဘူး။ ဒဏ္႐ိုက္တယ္’’ဟု စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ ရွစ္ႏွစ္ခန္႔ေနထိုင္ခဲ့သူ ကိုေဇမ်ိဳးလင္းက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနအိမ္ျပင္ပအလုပ္ခြင္မ်ားမွ ထြက္ရွိလာသည့္ အသံမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးဥပေဒအရ အေရးယူမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး ရပ္ကြက္အတြင္း အသံခ်ဲ႕စက္ဖြင့္ျခင္းႏွင့္ဆုိင္သည့္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ေဒသႏၲရဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားၿပီး ရပ္ကြက္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ေပးထားသည္။

ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုႏွင့္ အခါႀကီးရက္ႀကီးကာလမ်ားတြင္ အသံခ်ဲ႕စက္ဖြင့္သူမ်ားအေနျဖင့္ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရသည္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူမထားသူမ်ားကို ရပ္ကြက္ (သို႔မဟုတ္) ေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒအရ အေရးယူရန္ ျပ႒ာန္းထားသည္။

‘‘အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ အလွဴခံမ႑ပ္ေတြေရာ၊ ဘာသာေရးလုပ္တဲ့ ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုေတြေရာ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူတာ ရွားလာပါတယ္။ လူႀကီးေတြက နားလည္မႈနဲ႔ လႊတ္ေပးလုိက္တာေတြမ်ားပါတယ္။ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ဘယ္အခ်ိန္ဖြင့္လို႔ပဲ ေျပာလို႔ရမယ္။ ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ ဖြင့္လုိ႔ေတာ့ မေျပာႏုိင္ေလာက္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ရန္ကုန္က လူေနတာေတြမ်ားလာေတာ့ ဒီဥပေဒေတြေလာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ေတာ့ဘူး’’ဟု ဦးဝင္းမ်ိဳးသူက ေျပာသည္။

အသံညစ္ညမ္းျဖစ္ပြားေနသည္ဟု သက္ေသျပႏုိင္ရန္ တိုင္းတာမွ ရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႐ုတ္တရက္ထြက္ေပၚေသာ ဆူညံသံမ်ားကို ပတ္ဝန္းက်င္ေႏွာင့္ယွက္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုႏုိင္ရန္ ႏုိင္ငံအခ်ိဳ႕တြင္ ဥပေဒတစ္ရပ္ျပ႒ာန္းထားသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အသံခ်ဲ႕စက္ခြင့္ျပဳမိန္႔ကို ေဒသႏၲရဥပေဒႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္အျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္ေႏွာင့္ယွက္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆုိႏုိင္သည့္ဥပေဒရွိေသာ္လည္း အဆုိပါဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး ႏွစ္ေပါင္းဆယ္စုႏွစ္ခုနစ္ခုေက်ာ္မွ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ပတ္ဝန္းက်င္ဆူညံမႈေၾကာင့္ တရားစြဲဆိုမႈမရွိခဲ့ေခ်။

‘‘ပတ္ဝန္းက်င္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစတယ္ဆုိရင္ တရားစြဲဆိုလို႔ရတဲ့ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတာ့ရွိတယ္။ ဒီဥပေဒက ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို တရားစြဲဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာမ်ိဳးပဲ ရွိေသးတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္မွာဆူညံလို႔ တရားစြဲတဲ့စီရင္ထံုးေတြေတာ့ အခုထိမရွိေသးဘူး’’ဟု တရား႐ံုးခ်ဳပ္ေရွ႕ေန ဦးအုန္းၫြန္႔က ေျပာသည္။

အခါႀကီးရက္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဝါတြင္းကာလအခ်ိန္မ်ား၌ ဆြမ္းခ်က္ရန္ ေဆာ္ဩေသာဓေလ့က အစဥ္အဆက္ပါလာခဲ့သည့္ ဘာသာေရးႏွင့္ဆုိင္ေသာ အမူအက်င့္တစ္ခုျဖစ္သည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ဘာသာေရးလုပ္တာပါ။ ဆဲဆိုတာေတြ ဖြင့္တာမဟုတ္ပါဘူး။ တရားေခြေလာက္ပဲဖြင့္တာပါ။ မနက္ပိုင္းကေတာ့ တျခားဆြမ္းေလာင္းတဲ့သူေတြလည္း ႏိုးထရေအာင္ ဖြင့္တာပါ’’ဟု မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ (၅)ရပ္ကြက္မွ ဓမၼာ႐ံုဥကၠ႒ ကိုဝင္းေအာင္က ေျပာသည္။

တခ်ိဳ႕ရပ္ကြက္မ်ားတြင္မူ မိုးလင္းမိုးခ်ဳပ္အသံခ်ဲ႕စက္တစ္လံုးႏွင့္ မိုက္က႐ိုဖုန္းတစ္လံုးကိုင္ကာ ေဟာေျပာေဆာ္ဩေနသည့္ မိုက္ခဲမ်ားလည္းရွိသည္။

‘‘အစ္မတို႔ ဓမၼာ႐ံုမွာ သြားေခ်ာင္းၾကည့္တယ္။ အိမ္မွာေနလို႔မရေအာင္ဆူေနလုိ႔ ေရတစ္ခြက္ေရွ႕ခ်ၿပီး မိုက္နဲ႔ေအာ္ေနတာ။ ၾကည့္ၿပီး ေတာ္ေတာ္အကုသိုလ္ရတယ္။ ဘာသာေရးအေၾကာင္းျပၿပီး လူေတြကို ႏွိပ္စက္ေနတာ’’ဟု စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ ျမသိန္းတန္ဓမၼာ႐ံုအနီးေနထိုင္သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ဓမၼာ႐ံု၊ အလွဴခံမ႑ပ္ႏွင့္ ဆြမ္းေလာင္း႐ံုမ်ားအနီးအနားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ၿမိဳ႕ခံမ်ားကေတာ့ အလွဴအတန္း ပြဲလမ္းသဘင္ေပါသည့္ ဝါကြၽတ္ကာလအတြက္ ေတြးပူေနၾကၿပီျဖစ္သည္။

7Day Daily