အမ်ိဳးသား ပညာေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ဒုတိယ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မာလာေအာင္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး

မႏၱေလးမွ ရန္ကုန္သို႔ ခ်ီတက္ဆႏၵျပသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႔က ျမင္းၿခံသို႔ ေရာက္ရွိလာစဥ္ ႀကိဳဆိုႏႈတ္ဆက္သူမ်ားႏွင့္အတူ ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ဇာနည္မာန္ / ဧရာဝတီ)

အမ်ိဳးသား ပညာေရးဥပေဒကို ေက်ာင္းသားမ်ား ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ေနခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္း တကၠသိုလ္ (တာ၀ တကၠသိုလ္) ဒုတိယ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ မာလာေအာင္ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒ ရွင္းလင္းပြဲကို ဇန္နဝါရီလ အေစာပိုင္းက ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္း တကၠသိုလ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဥပေဒ ပါရဂူ ေဒါက္တာ မာလာေအာင္က အစိုးရမွ ျပဌာန္းလိုက္သည့္ အမ်ိဳးသား ပညာေရးဥပေဒပါ အခ်က္မ်ားသည္ ျပည့္စံုမႈ မရွိေၾကာင္း၊ ဥပေဒတြင္ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ မ်ားစြာရွိေၾကာင္း ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ဒုတိယ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ မာလာေအာင္သည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရွိ တိုဟိုကု (Tohoku) တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒဘာသာရပ္ျဖင့္ ပါရဂူဘြဲ႔ ရရွိခဲ့သည္။ အျငင္းပြားမႈ၊ ေဝဖန္မႈႏွင့္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္ေနသည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေဒါက္တာ မာလာေအာင္ကို ဧရာဝတီ အႀကီးတန္းသတင္းေထာက္ သူဇာက ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထားပါသည္။

ေမး။ ။ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကို ရွင္းျပခြင့္ဖုိ႔ ဘယ္လိုေတြ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို စေရးဆြဲကတည္းက က်မ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြ လုပ္ေနသလဲဆုိတာ မသိခဲ့ဘူး။ သတင္း၊ ဂ်ာနယ္ေတြထဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြက အမ်ိဳးသား ပညာေရးဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သပိတ္ေမွာက္တယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ဖတ္ရတယ္။ ဒါနဲ႔ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာခ်င္တဲ့စိတ္ ျဖစ္မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဥပေဒ ျပဌာန္းခ်က္ စာအုပ္ကို ဒီဇင္ဘာလေလာက္မွ စာအုပ္ လက္ထဲ ေရာက္လို႔ ေသခ်ာ ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ တကၠသိုလ္ေတြမွာ လိုက္ရွင္းေနတယ္ဆိုတာပဲ သိတယ္။ က်မတုိ႔လည္း မပါ၀င္ရပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ႏို၀င္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ သမၼတႀကီး မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒမွာ သေဘာထား ကြဲလြဲခ်က္ေတြလည္း ရွိမယ္။ သေဘာတူညီခ်က္ေတြလည္း ရွိမယ္။ အဲဒါေတြကို ရွာေဖြၿပီး ညိွႏိႈင္းၿပီးေတာ့ တကၠသိုလ္ တခုခ်င္းအလုိက္ျဖစ္ေစ၊ တကၠသိုလ္ေတြ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေစ ဆရာေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့မွ ဒါေတြကို ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကပါလို႔ ေျပာထားတဲ့အေၾကာင္း ဖတ္ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဆင့္ျမင့္ပညာ ဦးစီးဌာနရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြလည္း ပါတယ္။ အဲဒါလည္း ေတြ႔ေရာ က်မအေနနဲ႔ ၀န္ထမ္းလည္း ျဖစ္တယ္၊ က်မရဲ႕ ေဘာင္အတြင္းကေန လုပ္ႏုိင္ၿပီ ဆုိၿပီး ဒီေက်ာင္းရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ကို ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ဒီဇင္ဘာ ၁၂ ရက္က စာတင္ပါတယ္။ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွ က်မအေနနဲ႔ တရား၀င္ ေက်ာင္းသား၊ ဆရာ၊ ၀န္ထမ္းေတြ တက္ေရာက္ၿပီး ေတြ႔ဆံုပြဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ေမး။ ။ ဘယ္အရာေတြက တြန္းအားေပးခဲ့လို႔ ဒီရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ဆရာမ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာပါလဲ။

ေျဖ။ ။ တခ်က္က ဥပေဒကို ေလ့လာလိုက္တဲ့အခါမွာ မွားေနတဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သမၼတႀကီး ကိုယ္တုိင္က ဒီဥပေဒမွာ အားနည္းခ်က္၊ အားသားခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ အတြက္ အားနည္းခ်က္ေတြကို ထုတ္ျပရမယ့္ ကိစၥမွာ က်မတုိ႔မွာလည္း တာ၀န္ရွိပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်မက ဥပေဒသမားလည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မလို႔ အဲဒီဆႏၵက က်မအတြက္ တြန္းအားျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက က်မတုိ႔ဆရာေတြအတြက္ အဓိက တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြဟာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ႕ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈကို က်မတုိ႔က နားေထာင္ေပးသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာ ေနာင္အနာဂတ္ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအနာဂတ္ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ဒုကၡဆင္းရဲျဖစ္မယ့္ ကိစၥကို က်မ မၾကည့္ႏုိင္ပါဘူး။ သူတုိ႔ အႏၱရာယ္ ျဖစ္မွာကိုလည္း ဒီတုိင္းလက္ပိုင္ၿပီးေတာ့ မၾကည့္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီတြန္းအား ႏွစ္ခ်က္နဲ႔တင္ ဒီလို ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဥပေဒသာ ၿပီးျပည့္စံုေနမယ္ဆုိရင္ က်မဒီလို ေျပာျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆႏၵျပေနတဲ့ ကေလးေတြကိုပဲ ရွင္းလင္းျပၿပီးေတာ့ ေနမွာေပါ့။ မျပည့္စံုလြန္းလို႔သာ မျပည့္စံုတဲ့အေပၚမွာ ေပၚထြက္လာရတယ္လို႔ပဲ က်မ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမး။ ။ အခုလို ရွင္းလင္းပြဲမွာ အစိုးရ၀န္ထမ္းတဦးက ဥပေဒကို ျပည့္စံုမႈ မရွိဘူး၊ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္လို႔ ေ၀ဖန္လိုက္တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္လာမယ့္ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာမ ဘယ္လို ျပင္ဆင္ထားပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်မ အေနနဲ႔ အဲဒီေဟာေျပာပြဲဟာ က်မရဲ႕ ၀န္ထမ္းစည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းအရ အထက္အဆင့္ဆင့္ကေနၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ယူ လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ၀န္ထမ္းစည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းအရ ဘာမွ ၿငိစြန္းတာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ရွင္းလင္းပြဲဆုိတဲ့အတြက္ က်မအေနနဲ႔ ဥပေဒမွာပါတဲ့ ျမန္မာစကားအေနနဲ႔ မရွင္းလင္းတာေတြကို က်မ ရွင္းလင္းပါတယ္။ ေနာက္တခါ ဥပေဒအျမင္အရလည္း ဘယ္ဟာ ခ်ိဳ႕ယြင္းတယ္၊ မခ်ိဳ႕ယြင္းဘူးဆုိတာကိုလည္း ရွင္းပါတယ္။ အဲဒီ ရွင္းတာေတြဟာ ယေန႔လက္ရွိ ႏုိင္ငံေတာ္ကေန လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို ေႏွာက္ေႏွးေစမယ္လို႔ ဆုိခဲ့ရင္ေတာ့ ဒါဟာ က်မသည္ လုပ္ငန္းကို စည္းကမ္းေဘာင္ထဲမွာ လုပ္ရင္း ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီလို ဆုိရင္ေတာ့ က်မ စြန္႔စားမႈက ရလာမယ့္ ရလဒ္ကို က်မ ေစာင့္ေနယံုပဲလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္္ ျပည့္စံုတဲ့ ဥပေဒျဖစ္ဖုိ႔ က်မ တာ၀န္အရ မွန္တယ္ဆိုရင္ ေျပာမွာပါ။

ေမး။ ။ ဆႏၵျပေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအေပၚ ဆရာမရဲ႕ အျမင္သေဘာထားကို သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒမွာ ေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မေတြ ရွိသလို မေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို က်မတုိ႔က ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ရမယ္။ ေနာက္တဆင့္က အခု ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ဒီပုဒ္မေတြက ေကာင္းတယ္၊ မေကာင္းဘူးဆုိတာကို ရွင္းျပႏုိင္ရမယ္။ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ ဥပေဒ ေရးဆြဲတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ညိွႏိႈင္းရမယ္။ သူတုိ႔ ေသခ်ာနားလည္ေအာင္ ပုဒ္မ တခုခ်င္းစီကို ရွင္းျပႏုိင္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆရာေတြဆုိတာက ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းမလာရင္ အလုပ္လက္မဲ့ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြရဲ႕ တာ၀န္ဟာ က်မတုိ႔မွာ အျပည့္ရွိတယ္။ တခါတရံမွာ ကေလးေတြဟာ ကိုယ္ေတြထက္ အသိၾကြယ္တာေတြ ရွိတယ္။ ကေလးေတြကိုလည္း ေလးစားရမယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်မ ေျပာျပခ်င္တာက မ်က္ႏွာမလႊဲသင့္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။

က်မ ေျပာခ်င္တာက ေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မေတြ၊ မေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကို ခ်ျပလိုက္ေစခ်င္တယ္။ မေကာင္းတဲ့ ပုဒ္မေတြကို ျပင္ေစခ်င္တယ္။ လိုေနတဲ့ ပုဒ္မေတြကိုလည္း ထည့္ျဖည့္ေစခ်င္တယ္။ ပိုေနတဲ့ ပုဒ္မေတြကိုလည္း ျဖဳတ္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီဥပေဒႀကီး သန္႔သြားၿပီဆုိ အဲဒီဥပေဒဟာ တည္ၿငိမ္တဲ့ဥပေဒ ျဖစ္သြားၿပီ။ က်မတုိ႔ရဲ႕ ဥပေဒ သေဘာတရားကို ေျပာမယ္ဆုိရင္ ဥပေဒတခုဟာ တည္ၿငိမ္ရမယ္။ ဒါေပမယ့္ ကာလ၊ ေဒသ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အေျခအေနေတြမွာလည္း ဥပေဒဟာ လိုက္ေလ်ာညီေထြ အသံုးမျပဳႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ဒီဥပေဒကို ေျပာင္းလဲသင့္တယ္၊ ျပင္ဆင္သင့္တယ္။ ျဖတ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ဥပေဒတခု တည္ၿငိမ္မွ ဒီဥပေဒဟာ အလုပ္လုပ္လို႔ ရမယ္။ က်မေျပာခ်င္တာကေတာ့ စၿပီး ျပဌာန္းကတည္းက ျပည့္စံုမွသာ ဒီဥပေဒက တည္ၿငိမ္လိမ့္မယ္။ မျပည့္စံုရင္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ တည္ၿငိမ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အခု အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒလိုေပါ့။

ေမး။ ။ ဥပေဒမွာ ဘယ္အခ်က္ေတြက ျပည့္စံုမႈမရွိတာလဲ။ ဘယ္အခ်က္ေတြက ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈေတြ ရွိေနတာပါလဲ။

ေျဖ။ ။ ရွင္းလင္းပြဲမွာ က်မအေနနဲ႔ ဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကိုလည္း ရွင္းပါတယ္။ ဥပေဒ စံခ်ိန္၊ စံညႊန္းကိုလည္း ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ပုဒ္မေတြဆုိ ဥပေဒ စံခ်ိန္၊ စံညႊန္းနဲ႔ မညီဘူး။ တခ်ိဳ႕ပုဒ္မေတြဆုိ စကားရပ္ေတြက ေဖာင္းပြေနတယ္။ ဥပမာ အေနနဲ႔ဆုိရင္ ဥပေဒမွာ စကားရပ္မ်ား အဓိပၸါယ္ေဖာ္ျပခ်က္ဆုိတဲ့ အခန္းရွိပါတယ္။ အခု ဒီဥပေဒမွာ အမ်ိဳးသား ပညာေရးလို႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိတဲ့အခါမွာ အရမ္းမ်ားေနပါတယ္။ တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသားပညာေရးလို႔ ေျပာရင္ တမ်ိဳးသားလံုးနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ပညာေရးလို႔ ေျပာရင္ ရပါတယ္။ ဥပေဒရဲ႕ သေဘာတရားက အဲဒီေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ အဲဒီေလာက္ ေဖာ္ျပရင္ပဲ တုိင္းရင္းသားလည္းပါမယ္ ကေလး၊ လူႀကီး အားလံုး အက်ံဳး၀င္သြားၿပီ။ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိမယ္ဆုိရင္လည္း ဥပေဒ စံခ်ိန္စံညႊန္းမွီဖုိ႔ လိုပါတယ္။ မမွီလို႕ရွိရင္ အဲဒီဥပေဒကို အသံုးျပဳတဲ့ အခါမွာ ဒုကၡေရာက္ တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒီဥပေဒမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။

ေနာက္တခုက အမ်ိဳးသားပညာေရးစနစ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ အေျခခံမွာ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းအဆင့္ထိ ပညာသင္ရမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂ ႏွစ္ သတ္မွတ္တယ္လို႔ပဲ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ဥပေဒအသစ္အရ မူလတန္းသည္ စတုတၳတန္း အထိလား၊ အလယ္တန္းသည္ အရင္လိုပဲ ၈ တန္းအထိလား၊ အထက္တန္းကေတာ့ ၁၀ တန္း မဟုတ္တာ ေသခ်ာသြားၿပီ ဒီမွာ ေဖာ္ျပထားတာ ၁၂ ႏွစ္ ျဖစ္ေနလို႔။

က်မေလ့လာလို႔ သိရတာက မူလတန္းက ၅ တန္းမွာ သတ္မွတ္တယ္။ အလယ္တန္းကို ၉ တန္းအထိ သတ္မွတ္တယ္။ အထက္တန္းကို ၁၂ တန္းအထိ သတ္မွတ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္တန္းပိုသြားၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီႏွစ္တန္းစာနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတန္းေတြ သင္႐ိုးမာတိကာေတြ ေရးရေတာ့မယ္။ ေနာက္ၿပီး ဆရာ၊ ဆရာမေတြ လိုလာမယ္။ အခန္းေတြလိုလာမယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္ႏွစ္မွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆုိတဲ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္စီမံကိန္း Plan တခု ႀကိဳတင္ၿပီး ေရးဆြဲရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက အေကာင္ အထည္ေဖာ္မယ့္ စီမံခ်က္ကို အရင္မဆြဲဘဲနဲ႔ ဥပေဒကို အရင္ဆြဲလိုက္တဲ့အခါမွာ ဥပေဒနဲ႔ ညီေအာင္ အေနာက္ကလိုက္ေနရတဲ့အခါမွာ မလိုက္ႏုိင္ရင္ ဒုကၡ ျဖစ္ပါတယ္။

ဥပေဒတခု ေရးဆြဲေတာ့မယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးရွိတာနဲ႔ အက်ိဳးမရွိတာကို ၾကည့္ရမယ္။ အက်ိဳးရွိတာသည္ ဘယ္ႏွခ်က္ ရွိမလဲ၊ အက်ိဳးမရွိတာသည္ ဘယ္ႏွခ်က္ရွိမလဲ ၾကည့္လိုက္လို႔ အက်ိဳးမရွိတဲ့အခ်က္က မ်ားေနရင္ မလုပ္ဘူးေပါ့။ ရွင္းရွင္းေလးပါ။ သူမ်ားႏုိင္ငံ ဘယ္ေလာက္ လုပ္လုပ္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံ မလုပ္ဘူး။ ရတယ္ ကိစၥေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူမ်ားႏုိင္ငံနဲ႔ အတင္းလိုက္ၿပီးေတာ့ မီေအာင္ ကိုယ့္ႏုိင္ငံကို လည္ပင္းညွစ္ၿပီးေတာ့ သြားလို႔ေတာ့ မရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မယ့္ Plan ကို ဆြဲၿပီးမွ အေၾကာင္းအရာ တခုခ်င္းစီရဲ႕ ထြက္ေပၚလာမယ့္ အက်ိဴးသက္ေရာက္မႈေတြကို တခါတည္း ျပသြားရမယ္။ အစိုးရက လုပ္မယ့္ ဘယ္ကိစၥမ်ိဳးမဆုိ ဒီလိုပဲ သြားရမွာပဲ။

အဓိကေျပာခ်င္တာက အဲဒီလို စၿပီး အေျခခိုင္တဲ့ တိက်မႈ မရွိဘူး၊ ျပတ္သားမႈ မရွိဘူး၊ Plan ဆုိတာ မရွိဘဲ ဥပေဒကို ေရးဆြဲလိုက္တဲ့အခါမွာ ဥပေဒက စာရြက္ေပၚမွာ သတ္သတ္တခု၊ အခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ ဟာေတြက သတ္သတ္တခု အဲဒီလိုေတြ ျဖစ္သြားတာေပါ့။

ေမး။ ။ ဘယ္လိုအခ်က္မ်ိဳးလို႔ ဆုိႏုိင္ပါသလဲ။ ဥပမာ တခုေလာက္ကို ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ ထင္ရွားတဲ့ တခုကို ေျပာရမယ္ဆုိရင္ မသင္မေနရ အခမဲ့ ပညာေရးကို မူလတန္း ပညာေရးအထိ သတ္မွတ္တယ္လို႔ ဥပေဒက ေျပာထားတယ္။ အခု က်မ သတင္းေတြ ဖတ္လို႔ သိရတဲ့တခုကို ေျပာရရင္ အခုဆုိ အလယ္တန္းအထိ အခမဲ့ လုပ္ေနပါၿပီ၊ အထက္တန္းကိုေတာ့ မၾကာမီ လုပ္ေတာ့မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဥပေဒက မူလတန္းပညာေရးလို႔ သတ္မွတ္ထားတာက ၆ လေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ကိစၥေတြက ဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ အေကာင္အထည္ေတြ ျဖစ္ေနျပန္တယ္။

ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အရင္ကတည္းက ရွိေနတဲ့ မူလတန္းပညာေရး မသင္မေနရ အခမဲ့ပညာေရး လုပ္ေနၿပီဆုိရင္ အခု ေရးဆြဲလိုက္တဲ့ ပညာေရး ဥပေဒအသစ္ထဲမွာ အလယ္တန္းကို အခမဲ့ ပညာေရး လုပ္မလားေပါ့။ အျပင္မွာ က်မ ျပန္ၾကားရတာက ယူနက္စကိုကေတာ့ မူလတန္းအဆင့္အထိပဲ လုပ္တဲ့အတြက္ မူလတန္းအဆင့္အထိပဲ သတ္မွတ္ျပဌာန္းတယ္ေပါ့။ တကယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အလယ္တန္းအဆင့္အထိ လုပ္တယ္ဆုိရင္ ယူနက္စကိုမွာ က်မတုိ႔ Top မျဖစ္သြားဘူးလား။ ဒီႏုိင္ငံသည္ ယူနက္စကိုထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တယ္ဆုိတာမ်ိဳး မျဖစ္သြားဘူးလား။ က်မေျပာခ်င္တာ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အရာပါ။ တကယ္လို႔ ဥပေဒမွာ မူလတန္းအဆင့္ထိ မသင္မေနရ အခမဲ့ သတ္မွတ္တယ္။ အလယ္တန္းအထိ အခမဲ့လို႔ တုိးျမွင့္ျပဌာန္းလိုက္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ အလယ္တန္းအထိ မသင္မေနရ အခမဲ့ သတ္မွတ္ရင္လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အလယ္တန္းၿပီးသြားမွ ကေလး တေယာက္ဟာ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ေလာက္ ရွိမွာ။ ဒါမွ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါ အလယ္တန္းလည္း ေအာင္ျမင္မယ္။ လုပ္ငန္းခြင္လည္း ၀င္ဖုိ႔ အသက္က အဆင္သင့္ျဖစ္မယ္။

တကယ္လို႔ အရမ္းဆင္းရဲတဲ့ မိသားစုေတြ အလယ္တန္းအဆင့္အထိ မသင္ႏုိင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခမဲ့ဆုိရင္ သူတုိ႔ သင္ႏုိင္လိမ့္မယ္။ အဲလိုမွမဟုတ္ ဒီကေလးက မိဘကို ကူညီရမယ္ စာမသင္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္လည္း ပုဒ္မ ၄၈ မွာ ျပဌာန္းထားတာက ရပ္ကြက္နဲ႔ ေက်းရြာေတြက အဲဒီလိုျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးရမယ္လို႔ ျပဌာန္းထားတယ္။ ဒီျပဌာန္းခ်က္ဟာ အရမ္းေကာင္းတဲ့အခ်က္ပါ။ ဥပေဒဆုိတာက လူမႈေရး ျပသနာေတြကို ရွင္းလင္းေအာင္ လုပ္တာပါ။ လူေတြကို ဥပေဒနဲ႔ ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါေတြကို ဥပေဒျပဌာန္းတဲ့ သူေတြက နားလည္ရမယ္။ အဲဒီလို နားမလည္တဲ့ အခါမွာ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ကိစၥေတြက လြဲေနတယ္ဆုိရင္ ျပသနာေတြ မ်ိဳးစံုတတ္လာမွာပဲ။ ရွင္းမရတဲ့ ျပသနာေတြ အထိ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။

ေမး။ ။ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ပင္မ ဥပေဒမွာ ေက်ာင္းသားဖြဲ႔စည္းခြင့္လို မပါတဲ့ အခ်က္ေတြကို နည္းဥပေဒမွာ ထည့္သြင္းျပဌာန္းမယ္ဆုိရင္ ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလား။

ေျဖ။ ။ ဥပေဒ ရႈေထာင္ကေန ေျပာရမယ္ဆုိရင္ Mother Law ကို ျပဌာန္းၿပီးတဲ့ အခါမွာ အဲဒီဥပေဒမွ တဆင့္ အေကာင္အထည္ ဘယ္လိုေဖာ္မလဲ ဆုိတဲ့ နည္းေတြ ေရးဆြဲသတ္မွတ္ေပးရတဲ့ နည္းဥပေဒေတြ သတ္မွတ္ေပးရပါတယ္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ နည္းေတြ ၿပီးရင္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးရပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာလည္း ျပဌာန္းထားတယ္။ ဥပေဒတရပ္ကို ျပဌာန္းခဲ့ရင္ အဲဒီဥပေဒကို အေျခတည္ၿပီး ေရးဆြဲတဲ့ နည္းဥပေဒေတြဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒနဲ႔လည္း မဆန္႔က်င္ရလို႔ ဆုိထားတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔လည္း မဆန္႔က်င္ရလို႔ ဆုိထားျပန္တယ္။ အဲဒီေတာ့ မဆန္႔က်င္ရဘူးလို႔ ေျပာထားၿပီ ဆုိကတည္း သူမွာ မပါတဲ့ အခ်က္ေတြကို နည္းဥပေဒမွာ ေရးဆြဲလို႔ လံုး၀မရဘူး။ ပါေနတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း ခ်န္ထားခဲ့လို႔ မရဘူး။ အဲဒီ အတြက္ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသား ပညာေရးဥပေဒမွာ မပါ၀င္တဲ့ ေက်ာင္းသားသမဂၢလို အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔ပါဆုိတဲ့ အခ်က္ မပါ၀င္တဲ့အတြက္ နည္းဥပေဒမွာ လံုး၀ ထည့္လို႔ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

တကယ္လို႔ Mother Law မွာ ေက်ာင္းသား အသင္း၊ ဆရာ အသင္း၊ မိဘ အသင္း စတဲ့ အသင္းေတြ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ပါတယ္ ဆုိတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္တခု ထည့္လိုက္ရင္ေတာ့ အေျခခံ ပညာေရးမွာေရာ၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးမွာပါ သူတုိ႔နဲ႔ အဆင့္အတန္း ညီတဲ့ ေက်ာင္းသားအသင္းေတြ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္သြားၿပီ။ အဲဒီက်ေတာ့မွ နည္းဥပေဒမွာ နည္းလမ္းေတြ ထပ္ၿပီး ေရးဆြဲရပါမယ္။

ေမး။ ။ လက္ရွိ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ အခ်က္ေတြကို ျပင္ေပးမယ္ဆုိ ခက္ခဲမယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။ ။ ရႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့ အခါမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္။ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြဟာ အမ်ားသေဘာမတူတဲ႔ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ ဒီမိုကေရစီေခတ္ရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားဟာ ဘာလဲ စဥ္းစားပါ။ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ျပန္ၿပီး ျပင္သင့္ပါတယ္။ ျပင္လိုက္ရင္ ေနာက္ပိုင္း အလုပ္လုပ္လို႔ ေကာင္းသြားမယ္။ က်မတုိ႔ရဲ႕ ဥပေဒအရေတာ့ ဒါဟာ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ေမး။ ။ အခု ဥပေဒမွာ ေရးဆြဲထားတဲ့ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ေကာ္မရွင္နဲ႔ တကၠသိုလ္မ်ား ေပါင္းစပ္ညိွႏိႈင္းေရး ေကာ္မတီလို အဖြဲ႔အစည္းေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့ အေပၚ ဆရာမ ဘယ္လို အျမင္ရွိပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်မတို႔ဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေျပာၾကတယ္။ တျခားႏုိင္ငံရဲ႕ အေထာက္အထားကို ယူတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆုိရင္ တျခားႏုိင္ငံမွာ ပညာေရးအဆင့္အတန္းဟာ ျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔။ သူတုိ႔က်င့္သံုးေနတဲ့ အေပၚမွာ ငါတုိ႔လိုက္ၿပီးေတာ့ အေျခခံ ေလ့လာမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူမ်ားႏုိင္ငံမွာက ဒီအဆင့္ထိ ေရာက္ေအာင္ သြားေနတာက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီ။ သူတုိ႔က အေျခခိုင္ေနၿပီ။ အဲဒါေလးတခုကိုေတာ့ ထည့္စဥ္းစားသင့္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အဲဒါကို လွမ္းတက္ဖုိ႔က အေျခကို မခိုင္ေသးဘူး။ ကိုယ့္အေျခကို ကိုယ္ခိုင္ေအာင္ လုပ္ရဦးမယ္။

ႏုိင္ငံတကာမွာ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ေကာ္မရွင္ ဖြ႔ဲထားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း အမ်ိဳးသား ပညာေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔ရမယ္ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳးကေတာ့ က်မ တဦးရဲ႕ သေဘာအရ လက္မခံဘူးလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ အခု က်မတုိ႔ဟာ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာနဆုိတဲ့ လက္ေအာက္မွာ သြားေနၾကတာပဲ။ က်မေျပာခ်င္တာက ဒီေကာ္မရွင္ကို မလိုဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တာမဟုတ္ဘူးေနာ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ျပဌာန္းထားတဲ့ အေနအထားကေတာ့ Outside down ျဖစ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ ေနာက္ပိုင္းထြက္လာတဲ့ သတင္းေတြအရ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေပၚလြင္ေနတယ္။

အဲဒီေကာ္မရွင္မွာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္တဦး ဆုိၿပီး ပါတယ္။ သူက ဥကၠ႒ လုပ္ရမယ္။ အဲဒါက ပညာေရး နယ္ပယ္အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဟုတ္လား၊ မဟုတ္လား ဆုိတာလည္း က်မတုိ႔မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္ဆုိတဲ့သူေတြဟာ သူ႔အလုပ္သူ လုပ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီေကာ္မရွင္မွာ ဥကၠ႒ေနရာအေနနဲ႔ လာမထုိင္ႏုိင္ဘူး။ အခု ေကာ္မရွင္ဟာ အၿမဲတည္ရွိေနတဲ့ ႐ံုးလား။ ဒါမွမဟုတ္ ေပၚလစီခ်တဲ့ အခ်ိန္နီးမွသာ လူစုၿပီး အစည္းအေ၀း လုပ္ၾကမယ္ဆုိတဲ့ ႐ံုးမ်ိဳးလား ဆုိတာကို ျပဌာန္းေပးသင့္တယ္။ ၀န္ႀကီးေတြဆုိတာ ဒီက႑တခုထဲကို လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ တႏုိင္ငံလံုးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလို ျပဌာန္းခ်က္မ်ိဳးကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဌာန္းေပးသင့္တယ္။

ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိရင္ ဒီအမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒဟာ တမ်ိဳးသားလံုးနဲ႔ ဆုိင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေကာ္မရွင္ လိုအပ္တယ္ဆုိရင္ ေကာ္မရွင္အတြက္ အခု ဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ စာသားေတြကို ျပင္ကိုျပင္ရမယ္။ အဖြဲ႔အစည္းတခု ဖြဲ႔စည္းလိုက္မယ္ဆုိရင္ အၿမဲတည္ေနတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုလား၊ ကာလသက္တမ္း သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့မွ အခါအားေလ်ာ္စြာ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းလားဆုိတာ အေရးႀကီး ျပဌာန္းေပးရမယ္။

ေမး။ ။ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္လို႔ ေျပာၿပီဆိုရင္ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ေဘာင္၀င္တဲ့ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္က ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးလို႔ ဆရာမ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ အခု တကၠသိုလ္တုိင္းကို ကိုယ္ပိုင္စီမံခန္႔ခြဲပိုင္ခြင့္ ေပးေတာ့မယ္လို႔ ဥပေဒက ေျပာၿပီဆုိ တကၠသိုလ္တုိင္းမွာ အၿပိဳင္အဆုိင္ ရွိလာရေတာ့မယ္။ ကိုယ့္တကၠသိုလ္က ကိုယ့္သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြကို ေက်ာင္းရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ေတြ၊ ပါေမာကၡေတြ အကူအညီနဲ႔ ေရးဆြဲရေတာ့မယ္။ ေနာက္ၿပီး သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ သင္ၾကားမႈေတြကို ေက်ာင္းသားေတြ လိုက္ႏုိင္မလားဆုိတဲ့ စမ္းစစ္ေလ့လာမႈေတြလည္း ေက်ာင္းသားေတြ ၾကားထဲမွာ လုပ္ရၿပီ။ ဒါမ်ိဳးေတြကေန တကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ သင္ၾကားမႈေတြက ဘယ္တကၠသိုလ္က ဘယ္လို ဆုိတာမ်ိဳးေတြ ၿပိဳင္ဆုိင္လာၾကေတာ့မယ္။ ေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္ေတြ အခ်င္းခ်င္း သင္ၾကားမႈေတြ၊ ေက်ာင္းသားတက္ေရာက္မႈ အေျခအေနေတြ အၿပိဳင္အဆုိင္ ျဖစ္လာၿပီဆုိ ဒါဟာ ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ရၿပီလို႔ မွတ္ယူလို႔ ရပါတယ္။ အၿပိဳင္အဆုိင္ မရွိဘဲနဲ႔ ဒီတကၠသိုလ္ကလည္း ဒါပဲသင္တယ္။ ဟိုတကၠသိုလ္က လည္း ဒါပဲ သင္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသးဘူးလို႔ပဲ မွတ္ယူရပါမယ္။

ဧရာ၀တီ