ျမန္မာနဲ႕ထုိင္း ဘယ္သူက ကၽြံခဲ႕လဲ? (လူကၽြံေဘာ နည္းဥပေဒသ)

မိမိတုိ႕ႏုိင္ငံမွ အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပခဲ႕ေသာ ၂၇ ၾကိမ္ေျမာက္ ဆီးဂိမ္းျပိဳင္ပြဲမွ အမ်ိဳးသမီး ေဘာလံုး ျပိဳင္ပြဲ ဆီမီးပြဲစဥ္တြင္ လူကၽြံႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး အျငင္းပြားဖြယ္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ပြားသြားခဲ႕ပါသည္။ မိမိတုိ႕ အိမ္ရွင္ႏွင့္ ထုိင္းအသင္းတုိ႕ ကစားခဲ႕သည့္ ပြဲစဥ္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႕အျပင္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၁)ရက္ေန႕ညတြင္ ကစားသြားခဲ႕ေသာ စီးရီးေအ ကာဂလီယာလီႏွင့္ နာပုိလီတုိ႕ပြဲစဥ္တြင္လည္း အလားတူ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ျဖစ္ပြားခဲ႕ပါသည္။ စည္းၾကပ္ဒုိင္မွလည္း လူကၽြံေဘာ စည္းမ်ဥ္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ႕ပါသည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ စာေရးသူ အေနျဖင့္ ရႈပ္ေထြးလွေသာ လူကၽြံေဘာ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒအား အနည္းငယ္ ရွင္းလင္း တင္ျပေပးလိုက္ပါသည္။

၁၈၆၃ခုႏွစ္တြင္ FA က ေဘာလံုးျပဳိင္ပြဲအတြက္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒသမ်ားအား စတင္ေရးဆြဲ သတ္မွတ္ခဲ႕ၾကသည္။ ျပိဳင္ပြဲအတြက္ ရုိးရွင္းလြယ္ကူေသာ (ယေန႕အထိ က်င့္သံုးလ်က္ရွိေနေသာ) ဥပေဒသ (၁၇)ခ်က္ကုိ သတ္မွတ္ေရးဆြဲ ခဲ႕ၾကသည္။ ထုိဥပေဒသမ်ားထဲမွ လူကၽြံေဘာ စည္းမ်ဥ္းအား သတ္မွတ္ရန္အတြက္ အခက္ခဲမ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႕ခဲ႕ရျပီး၊ စီမံသူမ်ားအတြက္ ေခါင္းအရႈပ္ရဆံုး စည္းမ်ည္း တစ္ခုျဖစ္ခဲ႕သည္။ သတ္မွတ္ထားေသာ ေဘာလံုးဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းမ်ားတြင္ လူကၽြံေဘာ နည္းဥေပဒသသည္ အရႈပ္ေထြးဆံုးႏွင့္ အျငင္းပြားမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ခဲ႕ရေသာ စည္းမ်ဥ္း တစ္ခုျဖစ္သည္။ ပြဲစဥ္တြင္း ျဖစ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ မၾကာခဏ ျပဳျပင္ေရးဆြဲ ေနရေသာ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒသ တစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ ထုိလူကၽြံေဘာစည္းမ်ည္းေၾကာင့္ ေဘာလံုး ဥပေဒသစာအုပ္အား သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္ သံုးၾကိမ္တုိင္တုိင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပလုပ္ခဲ႕ရသည္။

အၾကမ္းအားျဖင့္ ျပိဳင္ဘက္အသင္း၏ ကြင္းဘက္ျခမ္းသုိ႕ ေဘာလံုးမထြက္ခင္ မိမိတုိ႕အေနျဖင့္ တစ္ဘက္ေနာက္တန္းမ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္ေနျခင္း၊ တစ္ဘက္ဂုိးစည္းနားသုိ႕ ျပိဳင္ဘက္အသင္း၏ ေနာက္တန္း ကစားသမား တစ္ဦးမွ် မရွိပဲ ေဘာလံုးထက္ ၾကိဳတင္ ေရာက္ရွိေနလွ်င္ လူကၽြံေဘာအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရမည္ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႕ လူကၽြံေဘာ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရပါက ျပိဳင္ဘက္အသင္းမွ တည္ကန္ေဘာ ကန္ခြင့္ရမည္ ျဖစ္သည္။  

လူကၽြံေဘာ နည္းဥပေဒသဆုိတာ ဘာလဲ ?

လူကၽြံေဘာမိေသာ ကစားသမား ဆုိသည္မွာ ကစားသမား တစ္ဦးဦးက ေဘာလံုးကုိ ေရွ႕သုိ႕ကန္တင္လိုက္ခ်ိန္ ၎၏ အသင္းေဖာ္က တစ္ဘက္အသင္း၏ ကြင္းဘက္ျခမ္းသုိ႕ ေရာက္ႏွင့္ေနျပီး ထုိကစားသမားႏွင့္ ဂုိးစည္းၾကားတြင္ တစ္ဘက္အသင္း၏ ဂုိးသမားသာ ရွိေနျခင္းကုိ ေခၚသည္။ တစ္ဘက္ေနာက္တန္း ကစားသမားမ်ားအား လက္တစ္ဘက္ (၀ါ) ေခါင္းတစ္လံုး (၀ါ) ကုိယ္တစ္ျခမ္း ေက်ာ္လြန္ေစကာမူ လူကၽြံေဘာ အျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္း ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဘက္ေနာက္တန္း ကစားသမားမ်ားျဖင့္ တစ္ေျပးညီတည္း ရွိေနမည္ဆုိလွ်င္ လူကၽြံေဘာအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရမည္ မဟုတ္ေပ။ သို႕ေသာ္ လက္ေျမာက္ေဘာ၊ ေထာင့္ကန္ေဘာ၊ ဂုိးလြန္ေဘာတုိ႕၌ မည္ကဲ႕သုိ႕ ေက်ာ္လြန္ေစကာမူ လူကၽြံေဘာအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရမည္ မဟုတ္ေပ။

လူကၽြံေဘာ

ဤကဲ႕သုိ႕ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ (A) ကစားသမားသည္ လူကၽြံေဘာ အေနထားတြင္ ရွိေနသည္။ (A) ကစားသမား အေနျဖင့္ (B) ကစားသမားက ေဘာလံုးထုိးေပး လိုက္ခ်ိန္တြင္ ၎ႏွင့္ ဂုိးစည္းအၾကား၌ တစ္ဘက္ (1) ဂုိးသမား သာရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ႕သုိ႕ ျပစ္မႈမ်ိဳးဆုိလွ်င္ ႏွစ္ဆင့္တည္ကန္ေဘာ ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

ေနရာမွန္

ဤသုိ႕ေသာ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ (A) ကစားသမားသည္ လူမကၽြံေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ (B) ကစားသမား ေဘာလံုးထုိးေပး လိုက္ခ်ိန္တြင္ (A) ကစားသမားႏွင့္ တစ္ဘက္ ဂုိးစည္းအၾကား၌ တစ္ဘက္အသင္း၏ (2) ေနာက္ခံလူ တစ္ဦး ရွိေန ေသးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

လူကၽြံလား? မကၽြံလား?

နားလည္မႈျဖင့္ မၾကာခဏ သတ္မွတ္ေပးရေသာ လူကၽြံေဘာစည္းမ်ဥ္း အေျခအေနမ်ားစြာ ရွိသည္။ လူကၽြံေသာ အေနထားတြင္ ရွိေနေသာ္လည္း လူကၽြံေဘာ စည္းမ်ဥ္းခ်ိဳးေဖာက္သည္ဟု သတ္မွတ္ျပီး လူကၽြံေဘာ သတ္မွတ္ေပး၍ မရေသာ အေျခအေနမ်ိဳး မ်ားစြာလည္းရွိေနသည္။ ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏာ အခ်ိဳ႕ကုိ ေအာက္တြင္ ပံုျဖင့္ ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ 

ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၁)

ေနရာမွန္ (လူမကၽြံ)

(A) ကစားသမားသည္ ေဘာလံုးကုိ ရေသာအခ်ိန္တြင္ လူကၽြံေဘာ အေနအထား ျဖစ္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း အသင္းေဖာ္ ေဘာလံုး စထုတ္ေပးေသာ အခ်ိန္ႏွင့္ အခ်ိက္ကုိက္ ထြက္ႏုိင္လွ်င္ လူမကၽြံေပ။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေျခအေန မ်ိဳးတြင္ လူကၽြံေဘာသတ္မွတ္၍ မရေပ။(အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၂)

လူကၽြံေဘာ

(A) ကစားသမားသည္ ေဘာလံုးရလွ်င္ လူကၽြံေဘာ ျဖစ္သြားမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အသင္းေဖာ္ (B) ကစားသမား ေဘာလံုး မေပးခင္ကတည္းက တစ္ဘက္ေနာက္တန္း လူမ်ားအား ေက်ာ္လြန္ေသာ အေနထား မ်ိဳးတြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ (A) ကစားသမားသည္ လူကၽြံေနပါသည္။ (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၃)

ေနရာမွန္(လူမကၽြံ)

(C) ကစားသမားသည္ တစ္ဘက္ အသင္း၏ ေနာက္တန္းမ်ားကုိ ေက်ာ္လြန္ျပီး ရွိေနေသာ အေနထားျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း (C) ကစားသမားသည္ (A) ကစားသမားႏွင့္ (B) ကစားသမား တုိ႕ၾကားတြင္ ပါ၀င္ ခ်ိတ္ဆက္ ကစားေနေသာ ကစားသမား မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လူကၽြံေဘာဟု သတ္မွတ္၍ မရေပ။ (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၄)

လူကၽြံေဘာ

(A) ကစားသမား ေဘာလံုးကုိ လက္ခံရယူထားခ်ိန္တြင္ လူကၽြံေသာ အေနထား ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ထုိအခ်ိန္တြင္ (B) ကစားသမားက ေဘာလံုးအား ေရွ႕သုိ႕ ျပန္ထုိးေပးလိုက္ပါက (A) ကစားသမားသည္ လူကၽြံေသာ အေနထားတြင္ ရွိသြားမည္။ ထုိအေျခအေနတြင္ (A) ကစားသမား လူကၽြံသြားျပီျဖစ္သည္။ (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၅)

ေနရာမွန္ (လူမကၽြံ)

(A) ကစားသမားသည္ ေဘာလံုး ရေသာအခ်ိန္တြင္ လူကၽြံေဘာ အေနထား၌ ရွိေနေသာ္ျငားလည္း၊ (A) ကစားသမားသည္ လူမကၽြံေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ၎သည္ ေရွ႕သုိ႕ေရာက္နွင့္ ေနျပီးေသာ ေဘာလံုးအား ေနာက္မွ လိုက္ကစားေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။  (အထက္ေဖာ္ျပပါ ပံုကုိ ၾကည့္ပါ)

သုိ႕ေသာ္လည္း ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ထုိင္းအမ်ိဳးသမီး ပြဲစဥ္၊ နာပုိလီႏွင့္ ကာဂလီယာလီ ပြဲစဥ္တုိ႕တြင္ ျဖစ္ပြားသြားခဲ႕ေသာ ျဖစ္စဥ္မွာ ထင္ရွားျမင္သာေသာ ၀ိေသသ လကၡဏ အမွတ္(၃) ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ဥေပဒသ သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ပါ၀င္ေနေသာ အေနအထားမွာ ကၽြံထြက္ေနေသာ ကစားသမား၊ သီးျခား/သီးသန္႕(၀ါ) လဲက်ေနေသာ ကစားသမား၊ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေဘးထြက္ေနေသာ အေနအထား အတြက္ ျဖစ္ေနသည္။ ျဖစ္ပြားခဲ႕ေသာ ျဖစ္စဥ္မွာ ဥပေဒသ အတြင္း ပါ၀င္ေနေသာ အခ်က္အလက္ တစ္ခု မဟုတ္ခဲ့ေပ။ ထုိ႕ေၾကာင့္ အဆုိပါ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳးကုိ အခ်ိဳ႕ေသာ ဒုိင္မ်ားက လူကၽြံေဘာ အျဖစ္ သတ္မွတ္ေသာ္လည္း၊ အခ်ိဳ႕က သတ္မွတ္ေပးခဲ႕ျခင္း မရွိခဲ႕ေပ။ FIFA အေနျဖင့္ အဆုိပါ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳးအတြက္ ဥပေဒသကုိ မျဖစ္မေန ထည့္သြင္း ေရးဆြဲသင့္ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္း တင္ျပလိုက္ပါသည္။

ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ပြဲစဥ္တြင္ ထုိင္းဘက္မွ ရရွိသြားေသာ ဂုိးမွာ အဆုိပါ ျဖစ္စဥ္ျဖင့္ ထပ္တူ က်ခဲ႕ေသာ္လည္း ဂုိးကုိ ခြင့္ျပဳခဲ႕ပါသည္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဂုိးအား ခြင့္ျပဳခဲ႕ျခင္း မရွိခဲ႕ေပ။

Written by ေအာင္ေဇာ္လတ္(မိုးနဲ)

http://www.football-cafe.com