" ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ ပထမဆုံးသမၼတ"

စဝ္ေရႊသိုက္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ ပထမဆုံးသမၼတျဖစ္သည္။ ၁၉၄၈-ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီ ၄ရက္ မွ ၁၉၅၂-ခုနွစ္ မတ္လ ၁၆-ရက္ အထိ သမၼတတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

သမၼတႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္သည္ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕၌ အင္းတိန္ၿမိဳ႕စား အဖ စဝ္ခ်ံဳ၊ အမိ စဝ္နန္းဆာတို႔မွ ၁၈၉၆ ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ (ျမန္မာ သက္ကရာဇ္ ၁၂၅၇-ခုနွစ္)တြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ စဝ္ေရႊသိုက္၏ အမည္ရင္း မွာ စဝ္ေရႊဆိုက္ ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ ၄င္းေမြးဖြားခ်ိန္တြင္ ရွမ္းျပည္ေညာင္ေရႊေဒသရွိ တန္ခိုးႀကီးဘုရားတစ္ဆူျဖစ္ေသာ ေဖာင္ေတာ္ဦး ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီး ပြဲေတာ္ က်င္းပေနခိုက္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္အတြင္ မယ္ေတာ္စဝ္နန္းႀကီးသည္ မီးမဖြားနိုင္ပဲ ဒုကၡေတြ႕လ်က္ရွိပုံမွာ ဝမ္းတြင္းရွိသေႏၶသားသည္ ဘုန္းႀကီးသူျဖစ္၍သာ ေမြးဖြားရခက္ခဲသည္ဟု ယူဆၾကသျဖင့္ ေလာကီယၾတာ အျဖင့္ ေရႊထီးမိုးေပးခဲ့ေသာ္လည္း မီးမဖြားနိုင္ပဲျဖစ္ေနသည္။ မီးတထိန္ထိန္အိုးစည္ ဗုံေမာင္းသံတညံညံျဖင့္ လွည့္လည္လာေသာ္ ေဖာင္ေတာ္ႀကီးသည္ ကန္ေတာ္ကို လက္ယာရစ္လွည့္ကာ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးအား ကန္ေတာ့ဦးတိုက္ဆိုက္မိခ်ိန္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ စဝ္ေရႊဆိုက္ဟု အမည္မွည့္ခဲ့သည္။ စဝ္ေရႊသိုက္ ဟု ဆိုက္မွ သိုက္အသံသို႔ ေျပာင္းလဲေခၚခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ 

ငယ္စဥ္က ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ ရွမ္းအႀကီးအကဲမ်ား၏ သားမ်ားအတြက္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာေက်ာင္း၌ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ပထမကမာၻစစ္အတြင္း ဘားမာရိုင္ဖယ္ အဂၤလိပ္စစ္တပ္(ဗမာ့ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း)တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

ျမန္မာျပည္ ပထမေက်ာင္းသားသပိတ္ အစပ်ိဳးေသာ ၁၉၂၀-၂၃ ခုနွစ္အတြင္း ျမန္မာနိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္နယ္ျခားေဒသ ဗမာ့တပ္ဖြဲ႕မ်ားတြင္ တာဝန္ခံ အျဖစ္ခန႔္အပ္ျခင္းခံရသည္။ ၁၉၂၇ ခုနွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရျပီး ၁၉၂၉ ခုနွစ္တြင္ ဖခမည္းေတာ္ ေစာ္ဘြားႀကီး ဆာစဝ္ေမာင္ ကံေတာ္ကုန္ေသာအခါ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားအျဖစ္ အရိုက္အရာခံယူသည္။ ထိုအခါ စဝ္ေရႊသိုက္၏ သက္ေတာ္မွာ ၃၃ နွစ္ အရြယ္ ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။

မတ္လ ၈ ရက္ေန႔ ၁၉၂၉ ခုနွစ္တြင္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရသည္။ ၁၉၃၉ ခုနွစ္တြင္ စစ္မႈထမ္းရန္ ျပန္လည္ေခၚေဆာင္ခဲ့ျဖင့္ ၁၉၄၂ ခုနွစ္ထိ ဗမာ့တပ္မေတာ္တြင္ အမႈထမ္းခဲ့သည္။

၁၉၄၇ ခုနွစ္တြင္ နိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေရးေကာ္မတီအဖြဲ႕ဝင္နွင့္ ဥပေဒျပဳအဖြဲ႕ဥကၠဌ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား စဝ္ေရႊသိုက္သည္ ၁၉၃၇ ခုနွစ္၊ ဇြန္လတြင္ သိႏၷီေျမာက္ပိုင္း ေစာ္ဘြာႀကီး၏သမီး (သိႏၷီေစာ္ဘြား စဝ္ဟုန္ဖ) (ကြယ္လြန္) ၏နွမ စဝ္ဟိန္ခမ္းနွင့္ လက္ထပ္ခဲ့သည္။ ပထမကမာၻစစ္ႀကီးျပီးေသာအခါ စဝ္ေရႊသိုက္သည္ စစ္မႈထမ္းအျဖစ္ အနားယူခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၃၉ ခုနွစ္တြင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီးျဖစ္ရန္ စစ္ရိပ္စစ္ေငြ႕မ်ား တက္လာေသာအခါ စစ္မႈထမ္းရန္ ျပန္ေခၚျခင္းခံရျပန္သည္။

၁၉၄၅ ခုနွစ္တြင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ႀကီး ျပီးဆုံးေသာအခါ ျဗိတိသ်ွ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းရွင္အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔နွင့္အတူ တိုင္ရင္းသားစည္လုံးညီညြတ္ေရးကို ပါဝင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည္။ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ႀကီး ျဖစ္ေျမာက္ေရးကိုလည္း လုံးပမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုနွစ္၊ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံကို တိုင္းျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ဖြင့္လွစ္ေသာ အခါ စဝ္ေရႊသိုက္အား ဥကၠဌ အျဖစ္ တညီတညြတ္တည္း တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံရသည္။

ေညာင္ေရႊ ေစာ္ဘြားႀကီး စဝ္ေရႊသိုက္သည္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ လြတ္လပ္ေရးရေသာအခါ ယာယီ အစိုးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျပီး ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားထဲမွ ပထမဆုံးေသာ ျမန္မာနိုင္ငံ သမၼတႀကီးအျဖစ္ တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရသည္။ ၁၉၅၂ ခုနွစ္၊ မတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔တြင္ သမၼတ သက္တမ္းကုန္ဆုံးေသာအခါ လူမ်ိဳးစု လႊတ္ေတာ္ နာယကႀကီးအျဖစ္ ေရႊးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရျပန္သည္။ ၁၉၅၉ ခုနွစ္၊ ဧျပီလ ၂၉ ရက္ေန႔တြင္ အျခား နယ္ရွင္ စဝ္ဖလုံတို႔နွင့္ အတူ ေစာ္ဘြား ဆိုေသာ အာဏာ စြန္လႊတ္ခဲ့သည္။

၁၉၄၇-၆ဝ ျပည့္နွစ္မ်ားတြင္ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရသည္။

၁၉၆ဝ ျပည့္နွစ္အထိ လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္နာယကႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး အမ်ိဳးဘာသာသာသနာပညာတြင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေၾကာင့္ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက စဝ္ေရႊသိုက္အား “အဂၢမဟာသေရစည္သူဘြဲ႕” အျပင္ “အဂၢမဟာ သီရိသုဓမၼဘြဲ႕” ကိုပါ ခ်ီးျမွင့္ေတာ္မႈသည္။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္၊ မတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ အမည္ခံ ဗိုလ္ေနဝင္း ဦးေဆာင္သည့္ စစ္တပ္က နိုင္ငံေတာ္အာဏာအရပ္ရပ္ကို သိမ္းပိုက္စဥ္ မိမိေနအိမ္ဝင္းအတြင္းတြင္ပင္ သားငယ္ စဝ္မီမီသိုက္ ပစ္သတ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးေဟာင္း စဝ္ေရႊသိုက္လည္း ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းခံခဲ့ရသည္။

အမွတ္ (၇၄)၊ ကမာၻေအးဘုရားလမ္း၊ ရန္ကုန္တြင္ ေနထိုင္စဥ္ ၁၉၆၂ ခုနွစ္၊ နိုဝင္ဘာလ (၂၁)ရက္ေန႔ အသက္ ၆၆ နွစ္ အရြယ္တြင္ ကြယ္လြန္ အနိစၥေရာက္သည္။ သမၼတႀကီးေဟာင္း စဝ္ေရႊသိုက္ ကြယ္လြန္ေသာအခါ မဟာေဒဝီ စဝ္ဟိန္ခမ္းနွင့္ ဦးယူဂ်င္းသိုက္ (ခ) စဝ္ေဆးဝိုင္ (ခ) စဝ္ဆိုလန္ဖ အပါအဝင္ သားေတာ္သမီးေတာ္ ရွစ္ေယာက္ ထြန္းကားက်န္ရစ္ခဲ့သည္။

Ref: Wikipedia

ရွားရွားပါးပါးဗဟုသုတမ်ား