Monday, October 21, 2013

“ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို ပံုမွန္ဆြမ္းကပ္သူတို႔၏ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္”

Photo: “ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကို ပံုမွန္ဆြမ္းကပ္သူတို႔၏ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္”

ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ အေရွ႕ပိုင္းခ႐ိုင္ (၁၄)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္လည္း ပါဝင္ေနသည္။ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ တစ္ခ်ိန္ကေက်းရြာငယ္အဆင့္သာရွိခဲ့ေသာ္လည္း သမိုင္းေၾကာင္းက ႀကီးမားလွသည္။ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ေခ်ာင္းျခားျဖစ္ေနခဲ့စဥ္က ဆန္စက္ႏွင့္ သေဘၤာက်င္းသာရွိခဲ့သည္။ ထိုအခါက ဆန္စက္လုပ္သား၊ သေဘၤာက်င္းလုပ္သားေတြသည္ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည့္အတြက္ အိႏၵိယအမည္ေပးထားေသာ လမ္းႏွင့္ရပ္ကြက္အမည္ေတြအျပင္ ေခ်ာင္းကမ္းပါးေဘးက ရြာကေလးျဖစ္ခဲ့လို႔ ေဒသကိုလိုက္၍အမည္ေပးထားေသာ ရပ္ကြက္ႏွင့္ လမ္းအမည္ေလးေတြပါရွိခဲ့ဖူးသည္။

“သမိုင္းေကာက္ေၾကာင္းထဲက ေဒါပံုအမည္နာမ”
ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ တည္ရာသည္ ရန္ကုန္ျမစ္(ခ)လႈိင္ျမစ္၊ ပဲခူးျမစ္ႏွင့္ ေဒါပံု၊ ပုဇြန္ေတာင္၊ ငမိုးရိပ္ေခ်ာင္းတို႔ ဆံုစည္းရာ ျမစ္သံုးဆိုင္ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီး၏ေခ်ာင္းတစ္ဖက္မွာ တည္ရွိေနသည္။ ဒီေရအတက္အက် ၾကမ္းတမ္းလွသည့္ ျမစ္သံုးဆိုင္အနားမွာရွိေနလို႔ ေဒါပံုေခၚသည္။ တစ္ခါငမိုးရိပ္ဇာတ္လမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ ငမိုးရိပ္မိေက်ာင္း ပုန္းေအာင္းခဲ့ရာျဖစ္လ႔ုိ ေတာပုန္းကေန ေဒါပုန္ကေရြ႕လ်ားကာ ေဒါပံုျဖစ္လာသည္ဆိုသည့္ ယူဆခ်က္ေတြလည္းရွိသည္။
 
ဘာသာေဗဒအရ ေဒါပံုအေရးအသားသည္ မြန္ဘာသာက ေဒါပြန္ကေနေရြ႕လ်ားလာျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါ(ဆက္ကပ္)+ပြန္း(ဆြမ္း)= ထမင္း၊ဆြမ္းဆက္ကပ္ျခင္းျဖစ္ကာ ျမတ္ဘုရားေရႊတိဂံုကို အာစိဏၰကံ(ပံုမွန္) ဆြမ္းကပ္သူေတြ ေနထိုင္ခဲ့ရာ အရပ္ျဖစ္ခဲ့လို႔ျဖစ္သည္။

“သမိုင္းေၾကာင္း ႀကီးမားခဲ့တဲ့ ေဒါပံုဝန္းက်င္”

ဒုတိယျမန္မာႏုိင္ငံကာလတြင္ နယ္ခ်ဲ႕မ်ဳိး႐ိုး ေပၚတူဂီလူမ်ဳိးဖိလစ္ဒီဗရစ္တို(ခ) သန္လ်င္ၿမိဳ႕စား ငဇင္ကာသည္ အေျမာက္လက္နက္သြန္းလုပ္ရန္အတြက္ ေစတီ၊ ပုထိုးေတြမွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ေၾကးေခါင္းေလာင္းေတြကို အဓမၼျဖဳတ္ယူခဲ့သည္။ အထင္ရွားဆံုးက ဓမၼေစတီမင္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေၾကးစင္အခ်ိန္တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္း၊ အေစာက္ တစ္ဆယ့္ခုနစ္ေတာင္၊ အဝငါးေတာင္၊ တန္ခ်ိန္ (၂၇ဝ) ရွိသည့္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးကို ေကာဇာ ၉၇၄၊ ခရစ္ ၁၆၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဘရင္ဂ်ီကုလားငဇင္ကာက အေျမာက္သြန္းလုပ္ရန္အတြက္ ယူေဆာင္သြားရာ ငဇင္ကာႏွင့္တကြ ေလွပါ (ပန္းအလြဲေခ်ာင္း) ေဒါပံုျမစ္တြင္နစ္ျမဳပ္ခဲ့သည္မွာ အခုထိျဖစ္သည္။

တတိယျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ခဲ့သူ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်ကာလမွာ ေဒါပံုသည္ စစ္ေရးအခ်က္အခ်ာျဖစ္လာသည္။ ''ေဒါပံုတပ္ကား သန္လ်င္ၿမိဳ႕၏အသက္ျဖစ္သည္။ ေဒါပံုတပ္မရွိလွ်င္ သန္လ်င္ကို အလြယ္ႏွင့္ရႏိုင္မည္၊ ေဒါပံုတပ္ကား သစ္တပ္မွ်သာ''လို႔ သတ္မွတ္ကာ အၿပီးသတ္တိုက္ခိုက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့ဖူးသည္။

“ဆန္းသစ္လာတဲ့ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္”

၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ သာေကတတံတားသစ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ၿပီးခ်ိန္မွာ ေဒါပံုဟာ အသစ္ေမြးဖြားလာျပန္သည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔မွာ စနစ္သစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ အသီးအပြင့္အေနျဖင့္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ၿမိဳ႕နယ္၏အက်ယ္အဝန္း ၁ဒသမ ၄၂ စတုရန္းမိုင္မွ်သာ က်ယ္ဝန္းကာ၊ ရပ္ကြက္ ၁၄ ရပ္ကြက္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားသည္။ ျမစ္သံုးသြယ္ဆံုရာဝန္းက်င္မွာ တည္ရွိခဲ့လို႔ နိမိတ္ပံုအမည္ေတြျဖစ္သည့္ လမုတန္း၊ ၾကည္စု၊ ယမံုနာ (၁)၊ ယမံုနာ(၂)တို႔အျပင္ ေအးရြာဆိုတာပါရွိခဲ့သည္။
 
ယင္းကာလမတိုင္မီက ေဒါပံုသေဘၤာက်င္းႏွင့္ ဆန္စက္ေတြမွာ လုပ္ခဲ့ၾကသည့္အိႏၵိယႏိုင္ငံသား၊ အင္ဂ်င္တံေတး၊ ေတးလ္ဝါလား၊ ေပတံေတ၊ ပန္ကာဝါလား၊ ပတ္ေတာဝါးလား၊ ပူစီဝါလား ေတြေနထိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ကုလားစု (India Busti) ပင္ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ထို႔အျပင္ က်ဥ္းေျမာင္း႐ႈပ္ေထြးလွသည့္ ေျခလိမ္ရပ္ကြက္ႏွင့္ အရက္ပုန္းခ်က္၊ တိုးတိုးသား(အမဲ)ေပၚေရာင္းေသာ ေအးရြာဆိုသည့္ ေက်းရြာကေလးလည္းရွိခဲ့ဖူးသည္။

ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ကာလမွာ ေအးရြာအမည္ကေန ဗမာေအး၊ ေျခလိမ္ကေန ႏြယ္ေအးအမည္သို႔ ေျပာင္းလဲထားသလို ဝါတြင္းကာလမွာ ဆြမ္းဆက္ကပ္သည့္ဓေလ့ကို ေဖာ္က်ဴးသည့္ဝါဆိုရပ္ကြက္၊ သေဘၤာေဆးစက္႐ံုတည္ရာကို ၫႊန္ျပသည့္ ေဆးစက္၊ စက္ဆန္း၊ ပုသိမ္ၫြန္႔တို႔၏ဆက္စပ္မႈကို ေဖာ္ၫႊန္းေသာပုသိမ္ေျမဆိုသည့့္ရပ္ကြက္မ်ားအျပင္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရးအတြက္ သူ႔ကြၽန္မခံေတာ္လွန္ခဲ့သူ ဗုိလ္ထြန္းဇံကို ဂုဏ္ျပဳမွည့္ေခၚထားသည့္ ဗုိလ္ထြန္းဇံရပ္ကြက္ ၊ လမ္းအမည္မ်ားပါရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ 

ထည္ဝါလွပခဲ့သည့္ သာေကတတံတားႀကီးႏွင့္ မဟာဗႏၶဳလတံတားမ်ားေၾကာင့္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ ယခုအခါမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္အနီးဆံုးျဖစ္လာကာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေခ်ာေမြ႕လာသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်းရြာအဆင့္မွသည္ ၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္တည္လာရသည့္အတြက္ ေရွးေဟာင္းလက္ရာအေဆာက္အအံု မရွိေသးေသာၿမိဳ႕နယ္အျဖစ္ မွတ္တမ္းျပဳလိုက္ရပါသည္။

ရည္ၫႊန္း။(၁)အေလာင္းမင္းတရားႀကီး အေရးေတာ္ပံု ၂ ေစာင္တြဲ၊ (၂) သန္လ်င္ ရာဇဝင္ J.Furnivell၊ (၃) ၿမိဳ႕ေတာ္မဂၢဇင္းအမွတ္ (၁၇၇)၈/၂ဝဝ၆
Ref: ေမာင္ျမတ္မြန္ (ဆူးေလ)၊ ၿမိဳ႕ေတာ္သတင္း။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး၊ အေရွ႕ပိုင္းခ႐ိုင္ (၁၄)ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္လည္း ပါဝင္ေနသည္။ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ တစ္ခ်ိန္ကေက်းရြာငယ္အဆင့္သာရွိခဲ့ေသာ္လည္း သမိုင္းေၾကာင္းက ႀကီးမားလွသည္။ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ေခ်ာင္းျခားျဖစ္ေနခဲ့စဥ္က ဆန္စက္ႏွင့္ သေဘၤာက်င္းသာရွိခဲ့သည္။ ထိုအခါက ဆန္စက္လုပ္သား၊ သေဘၤာက်င္းလုပ္သားေတြသည္ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကသည့္အတြက္ အိႏၵိယအမည္ေပးထားေသာ လမ္းႏွင့္ရပ္ကြက္အမည္ေတြအျပင္ ေခ်ာင္းကမ္း ပါးေဘး က ရြာကေလးျဖစ္ခဲ့လို႔ ေဒသကိုလိုက္၍အမည္ေပးထားေသာ ရပ္ကြက္ႏွင့္ လမ္းအမည္ေလးေတြ ပါရွိခဲ့ဖူးသည္။
“သမိုင္းေကာက္ေၾကာင္းထဲက ေဒါပံုအမည္နာမ”
ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ တည္ရာသည္ ရန္ကုန္ျမစ္(ခ)လႈိင္ျမစ္၊ ပဲခူးျမစ္ႏွင့္ ေဒါပံု၊ ပုဇြန္ေတာင္၊ ငမိုးရိပ္ေခ်ာင္းတို႔ ဆံုစည္းရာ ျမစ္သံုးဆိုင္ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီး၏ေခ်ာင္းတစ္ဖက္မွာ တည္ရွိေနသည္။ ဒီေရအတက္အက် ၾကမ္းတမ္းလွသည့္ ျမစ္သံုးဆိုင္အနားမွာရွိေနလို႔ ေဒါပံုေခၚသည္။ တစ္ခါငမိုးရိပ္ ဇာတ္လမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ ငမိုးရိပ္မိေက်ာင္း ပုန္းေအာင္းခဲ့ရာျဖစ္လ႔ုိ ေတာပုန္းကေန ေဒါပုန္ကေရြ႕လ်ား ကာ ေဒါပံုျဖစ္လာသည္ဆိုသည့္ ယူဆခ်က္ေတြလည္းရွိသည္။

ဘာသာေဗဒအရ ေဒါပံုအေရးအသားသည္ မြန္ဘာသာက ေဒါပြန္ကေနေရြ႕လ်ားလာျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါ(ဆက္ကပ္)+ပြန္း(ဆြမ္း)= ထမင္း၊ဆြမ္းဆက္ကပ္ျခင္းျဖစ္ကာ ျမတ္ဘုရားေရႊတိဂံုကို အာစိဏၰကံ(ပံုမွန္) ဆြမ္းကပ္သူေတြ ေနထိုင္ခဲ့ရာ အရပ္ျဖစ္ခဲ့လို႔ျဖစ္သည္။

“သမိုင္းေၾကာင္း ႀကီးမားခဲ့တဲ့ ေဒါပံုဝန္းက်င္”

ဒုတိယျမန္မာႏုိင္ငံကာလတြင္ နယ္ခ်ဲ႕မ်ဳိး႐ိုး ေပၚတူဂီလူမ်ဳိးဖိလစ္ဒီဗရစ္တို(ခ) သန္လ်င္ၿမိဳ႕စား ငဇင္ကာသည္ အေျမာက္လက္နက္သြန္းလုပ္ရန္အတြက္ ေစတီ၊ ပုထိုးေတြမွာ တပ္ဆင္ထား တဲ့ေၾကးေခါင္းေလာင္းေတြကို အဓမၼျဖဳတ္ယူခဲ့သည္။ အထင္ရွားဆံုးက ဓမၼေစတီ မင္းေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ေၾကးစင္အခ်ိန္တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္း၊ အေစာက္ တစ္ဆယ့္ ခုနစ္ေတာင္၊ အဝငါးေတာင္၊ တန္ခ်ိန္ (၂၇ဝ) ရွိသည့္ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးေခါင္းေလာင္းေတာ္ႀကီးကို ေကာဇာ ၉၇၄၊ ခရစ္ ၁၆၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ဘရင္ဂ်ီကုလားငဇင္ကာက အေျမာက္သြန္းလုပ္ရန္အတြက္ ယူေဆာင္သြား ရာ ငဇင္ကာႏွင့္တကြ ေလွပါ (ပန္းအလြဲေခ်ာင္း) ေဒါပံုျမစ္တြင္နစ္ျမဳပ္ခဲ့သည္မွာ အခုထိျဖစ္သည္။

တတိယျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ခဲ့သူ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ်ကာလမွာ ေဒါပံုသည္ စစ္ေရးအခ်က္အခ်ာျဖစ္လာသည္။ ''ေဒါပံုတပ္ကား သန္လ်င္ၿမိဳ႕၏အသက္ျဖစ္သည္။ ေဒါပံုတပ္မရွိလွ်င္ သန္လ်င္ကို အလြယ္ႏွင့္ရႏိုင္မည္၊ ေဒါပံုတပ္ကား သစ္တပ္မွ်သာ''လို႔ သတ္မွတ္ကာ အၿပီးသတ္တိုက္ခိုက္ၿဖိဳခြင္းခဲ့ဖူးသည္။

“ဆန္းသစ္လာတဲ့ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္”

၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ သာေကတတံတားသစ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ၿပီးခ်ိန္မွာ ေဒါပံုဟာ အသစ္ေမြးဖြား လာျပန္သည္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔မွာ စနစ္သစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ အသီးအပြင့္အေနျဖင့္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ၿမိဳ႕နယ္၏အက်ယ္အဝန္း ၁ဒသမ ၄၂ စတုရန္းမိုင္မွ်သာ က်ယ္ဝန္းကာ၊ ရပ္ကြက္ ၁၄ ရပ္ကြက္ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားသည္။ ျမစ္သံုးသြယ္ဆံုရာဝန္းက်င္မွာ တည္ရွိခဲ့လို႔ နိမိတ္ပံုအမည္ေတြျဖစ္သည့္ လမုတန္း၊ ၾကည္စု၊ ယမံုနာ (၁)၊ ယမံုနာ(၂)တို႔အျပင္ ေအးရြာဆိုတာ ပါရွိခဲ့သည္။

ယင္းကာလမတိုင္မီက ေဒါပံုသေဘၤာက်င္းႏွင့္ ဆန္စက္ေတြမွာ လုပ္ခဲ့ၾကသည့္အိႏၵိယႏိုင္ငံသား၊ အင္ဂ်င္တံေတး၊ ေတးလ္ဝါလား၊ ေပတံေတ၊ ပန္ကာဝါလား၊ ပတ္ေတာဝါးလား၊ ပူစီဝါလား ေတြေနထိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ကုလားစု (India Busti) ပင္ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ထို႔အျပင္ က်ဥ္းေျမာင္း႐ႈပ္ေထြးလွသည့္ ေျခလိမ္ရပ္ကြက္ႏွင့္ အရက္ပုန္းခ်က္၊ တိုးတိုးသား(အမဲ)ေပၚေရာင္းေသာ ေအးရြာဆိုသည့္ ေက်းရြာကေလးလည္းရွိခဲ့ဖူးသည္။

ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္ကာလမွာ ေအးရြာအမည္ကေန ဗမာေအး၊ ေျခလိမ္ကေန ႏြယ္ေအးအမည္သို႔ ေျပာင္းလဲထားသလို ဝါတြင္းကာလမွာ ဆြမ္းဆက္ကပ္သည့္ဓေလ့ကို ေဖာ္က်ဴးသည့္ဝါဆိုရပ္ကြက္၊ သေဘၤာေဆးစက္႐ံုတည္ရာကို ၫႊန္ျပသည့္ ေဆးစက္၊ စက္ဆန္း၊ ပုသိမ္ၫြန္႔တို႔၏ဆက္စပ္မႈကို ေဖာ္ၫႊန္းေသာပုသိမ္ေျမဆိုသည့့္ရပ္ကြက္မ်ားအျပင္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ရွင္သန္ထက္ျမက္ေရးအတြက္ သူ႔ကြၽန္မခံေတာ္လွန္ခဲ့သူ ဗုိလ္ထြန္းဇံကို ဂုဏ္ျပဳမွည့္ေခၚထားသည့္ ဗုိလ္ထြန္းဇံရပ္ကြက္ ၊ လမ္းအမည္မ်ား ပါရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

ထည္ဝါလွပခဲ့သည့္ သာေကတတံတားႀကီးႏွင့္ မဟာဗႏၶဳလတံတားမ်ားေၾကာင့္ ေဒါပံုၿမိဳ႕နယ္သည္ ယခုအခါမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္အနီးဆံုးျဖစ္လာကာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေခ်ာေမြ႕လာသည္။ သို႔ေသာ္ ေက်းရြာအဆင့္မွသည္ ၿမိဳ႕နယ္ျဖစ္တည္လာရသည့္အတြက္ ေရွးေဟာင္းလက္ရာအေဆာက္အအံု မရွိေသးေသာၿမိဳ႕နယ္အျဖစ္ မွတ္တမ္းျပဳလိုက္ရပါသည္။

ရည္ၫႊန္း။(၁)အေလာင္းမင္းတရားႀကီး အေရးေတာ္ပံု ၂ ေစာင္တြဲ၊ (၂) သန္လ်င္ ရာဇဝင္ J.Furnivell၊ (၃) ၿမိဳ႕ေတာ္မဂၢဇင္းအမွတ္ (၁၇၇)၈/၂ဝဝ၆
Ref: ေမာင္ျမတ္မြန္ (ဆူးေလ)၊ ၿမိဳ႕ေတာ္သတင္း။

0 comments:

Post a Comment