သက္ရွိအပင္ေတြထဲမွာ
သက္တမ္းအရွည္ၾကာဆံုး၊ရာသီဥတုဒဏ္ကို အခံနိုင္ဆံုးက ginkgo bilobaေခၚတဲ့
ကမာၻဦးပင္ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္သန္းေပါင္း၂၇၀ေက်ာ္က
ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ၾကြင္းကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရတယ္။ေရွးယခင္ နွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ယေန႕ထက္တိုင္ ေတြ႕ေနဆဲျဖစ္တာေၾကာင့္ကမာၻဦးပင္လို႕ တင္စားေခၚေဝၚခဲ့ပါတယ္။
နာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္လိုက္ၾကည့္ရင္ တရုတ္ျပည္က ဇာတိခ်က္ေၾကြျဖစ္ေနတာ
ေတြ႕ရတယ္။ပံုမွန္အားျဖင့္ မီတာ ၃၀ေလာက္ရွိတဲ့အပင္ဟာ တရုတ္ျပည္မွာ
မီတာ၅၀ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္နိုင္တယ္။သက္တမ္းရင့္လာတာနဲ႕အမွ် အပင္ဟာ ၾကီမားသလို
ပိုမိုက်ယ့္ျပန္႕လာတယ္။အျမစ္ဟာ နက္ရိႈင္းစြာတြယ္ဝင္ေနသလို ပ်က္ဆီးဖို႕လည္း
ခက္ခဲလာတယ္။ေလဒဏ္၊မိုးဒဏ္သာမက ပိုးမႊားဒဏ္ေတြပါကာကြယ္ေပးတယ္။
ေရစီးေရလာေကာင္းမြန္တဲ့ေနရာမွာ အဓိကေပါက္ေရာက္တယ္။အပင္မွာ အဖိုပင္၊အမပင္
နွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။အပင္ကရတဲ့ အရြက္၊ အသီးေတြ ဟာ ေဆးဖက္ဝင္လို႕
သမိုင္းမတင္မီေခတ္ေတြကတည္းက သံုးစြဲခဲ့ၾကျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ကမာၻဦးပင္ အရြက္
-လက္တင္ဘာသာအရ biloba ဆိုတာ အရြက္ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။ "bi"ဆိုတာ "two"ကိုရည္ညြန္းတယ္။"loba"ဆိုတာ "lobed"အဝိုက္နွစ္ခုနဲ႕ ယပ္ေတာင္ပံု ရွိတယ္။ အေၾကာေတြဟာ အရြက္ေၾကာ တေလွ်ာက္ ယွက္ျဖာေနတယ္။
-အရြယ္အစားအားျဖင့္ ၂-၄လက္မထိ ရွိတယ္။
-ပံုမွန္အားျဖင့္ အစိမ္းေရာင္ရွိတယ္။ေႏြရာသီမွာ စိမ္းေနတဲ့ အရြက္ဟာ ေဆာင္းဦးေပါက္မွာ ဝါလာတယ္။ ဝါျပီး ၂ပတ္မွ ၁လအတြင္း အရြက္ေၾကြနိုင္တယ္။ေဆာင္းဦး ရြက္ေၾကြ အပင္မ်ိဳးလည္းျဖစ္တယ္။
-အေနာက္နိုင္ငံေတြက အရြက္က အဆီအနွစ္ ထုတ္ယူျပီး ေဆးေတြေဖာ္စပ္ၾကတယ္။ အေမရိကားရဲ႕ ေရာင္းအား အေကာင္းဆံုးေဆးဖက္ဝင္ အပင္မ်ိဳးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Ginkgoဆိုတဲ့အမည္ကို တရုတ္ေတြက "ယင္ရွင့္"လို႕ သံုးႏႈံးတယ္။ေငြေရာင္အဆင္းရွိတဲ့တရုတ္ဆီးသီးတဲ့။
ginkgoဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကေတာ့ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး ရုကၡေဗဒပညာရွင္ေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတာေတြ႕ရတယ္။ကမာၻဦးပင္ကို ဂ်ပန္အသံထြက္နဲ႕ Ginkyo(ဂ်င္က်ိဳ)လို႕ေခၚပါတယ္။ ၁၆၉၀ခုနွစ္မွာ ဂ်ပန္ဘုရားေက်ာင္းဝင္းဥယ်ာဥ္တခုထဲမွာ အပင္ေတြေလ့လာရင္း ဂ်ပန္အေခၚ ဂ်င္က်ိဳပင္ကို စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္။ဂ်င္က်ိဳပင္ကို ေလ့လာရင္း အသံုးဝင္ပံုကို သုေတသနေတြလုပ္ခဲ့တယ္။၁၇၁၂ခုနွစ္မွာ ginkyoဂ်ပန္အသံထြက္ကိုလိုက္ျပီး ginkgoလို႕ အမွတ္မဲ့ ေရးသားေဖာ္ျပရာက ဒီလို အမည္တြင္ခဲ့ပါတယ္။
ကမာၻဦးပင္ အသီးနဲ႕ အေစ့
ေရွးေခတ္ေတြက တရုတ္သမိုင္းမွာ ginkgo အသီးကို "ရင္းေကာ"ဆိုတဲ့အမည္နဲ႕ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကတယ္။ silver fruitေငြေရာင္ အသီးဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပဲ။ အခုေခတ္ေတာ့ တရုတ္ေတြဟာ "ပိုင္ေကာ"လို႕ ေျပာမွသာသိေတာ့တယ္။ "ပိုင္"ဆိုတာ ျဖဴတာ၊"ေကာ"ဆိုတာ အသီး၊သစ္သီးလို႕ အဓိပၸါယ္ရတယ္။တရုတ္အသံထြက္မွာ အသံစြဲငင္၊အျဖတ္အေတာက္ အေရးၾကီးေသးတယ္။phonetic သေဘာအရေျပာ မယ္ဆိုရင္ "ပိုင္"သံျပတ္သေဘာ နိမ့္ရာမွတဆင့္ ျမွင့္ေျပာမွ ေျပာနည္းမွန္တယ္။"ေကာ"ေျပာတဲ့အခါ သံရွည္စြဲျပီး ျမွင့္၊နိမ့္၊ျမွင့္ ပံုစံေျပာရတယ္။ ဒါမွ အျဖဴေရာင္သီးလို႕အသံမွန္ထြက္တယ္။"ပိုင္"ဆိုတာကိုပဲ သံရွည္စြဲျပီး အလယ္ေလာက္မွာ အသံနွိမ့္ေျပာရင္ "တစ္ရာ" ဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္မ်ိဳး ျဖစ္ျပန္တယ္။တခ်ိဳ႕ေတြက နွစ္တစ္ရာသီးလို႕လည္း ေခၚၾကတယ္။နွစ္တစ္ရာသီးထဲမွာ ရွိတဲ့ အေစ့ကိုကၽြန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာေတြက ပဲေကာလို႕ သိၾကတယ္။ပဲေစ့ပံုစံရွိတာအျပင္ တရုတ္အခၚ "ပိုင္ေကာ"ကို ေပါင္းစပ္ျပီး ျမန္မာမႈျပဳလိုက္ေတာ့ ပဲေကာျဖစ္လာတယ္။အေစ့မွာကိုပဲ အျပင္ကအခြံကို ေရေႏြးနဲ႕ျပဳတ္ျပီးမွ တူနဲ႕ထုခြာရတယ္။ခြာရင္ မကြဲေအာင္ သတိထားထုရတယ္။ အခြံထဲကအေစ့က အဝါေရာင္ရွိတယ္။ခ်က္စားရင္ အရသာရွိတယ္။ဒင္ညွင္းသီးနဲ႕ အရသာဆင္တူတယ္။ခါးသက္သက္နဲ႕ စားလို႕အင္မတန္ေကာင္းတယ္။ ေစ်းလည္းၾကီး တယ္။ တရုတ္မဂၤလာေဆာင္ေတြမွာ ထည့္သြင္းေကၽြးတတ္တယ္။ပဲေကာအေစ့ကို အာရွတိုက္မွာ အဓိကစားသံုးၾကတယ္။အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာကို သူ႕ဟာနဲ႕သူ အေခၚအေဝၚမတူညီၾကဘူး။
ဟီရီုရွီးမားႏ်ဴကလီးယားဗုံုးနဲ႕အျပိဳင္ နာမည္ၾကီးခဲ့တဲ့အပင္
ေဆးကုမၸဏီေတြginkgo bilobaေဆးကို promotionဝင္တဲ့ အခါ ဒီအခ်က္ကို အေလးထားေျပာ ဆိုၾကတယ္။ ေဆးအေၾကာင္း ထက္ ႏ်ဴကလီးယားဗံုးေပါက္ျပီး မေသတဲ့အပင္ဆိုျပီး ဝိေသသကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကတယ္။ သူတို႕ေျပာတာမွားတယ္မဆိုနိုင္ေပမယ့္ လံုးဝမွန္တာၾကီးလည္းမဟုတ္ဘူး။ ၁၉၄၅ခုနွစ္ ႏ်ဴကလီးယား ဗံုးေပါက္တဲ့ေနရာနဲ႕ ၂ကီလိုမီတာအတြင္းမွာရွိတဲ့ gingko biloba အပင္ ေျခာက္ပင္လည္း ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment