လူ႔သမုိင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗိသုကာ ခ်န္ရစ္ထားခဲ့ေသာ သင္ခန္းစာလက္ေဆာင္မ်ား

Written by သိန္းႏုိင္

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္ကတည္း သူ႔အတြက္ အခ်ိန္ သိပ္မက်န္ေတာ့ဟူ၍ ခံစားမိခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး သူ အမွန္တကယ္ ကြယ္လြန္အနိစၥ ေရာက္ခဲ့ၿပီကို ၾကားသိရေသာအခါ ယခင္ နာေရး သတင္းမ်ားႏွင့္ မတူေသာ ခံစားမႈ ျဖစ္တည္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်ဳိးဆက္မ်ားမွာ သူ၏ ဒႆန၊ လြတ္ေျမာက္ေရးတုိက္ပြဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဗိသုကာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ မဟာေတာ္လွန္ေရး ခရီးလမ္းႏွင့္အတူ ရွင္သန္ လာၾကသူမ်ားပင္။ ၅ ရက္၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သူ၏ ေနအိမ္ရွိရာ ေတာင္အာဖရိကႏုိင္ငံ၊ ဂၽြန္ဟန္စ္ဘာ့ဂ္ၿမိဳ႕တြင္ သူကား ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီ။ အသက္ ၉၅ ႏွစ္ အရြယ္ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး အေနျဖင့္ေသာ္ကား ေလာက ဓမၼတာအရ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးခ်ိန္ျဖစ္သျဖင့္ မထူးျခားလွပါ။ သို႔ေသာ္ လူ႔သမုိင္းကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႏိုင္စြမ္းခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ထူး တစ္ဦးအေနျဖင့္ သူ၏ ရွင္သန္လႈပ္ရွားခဲ့မႈတို႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်ဳိးဆက္မ်ားကို ထုႏွင့္ထည္ႏွင့္ ရိုက္ခတ္ ႏုိင္စြမ္းလြန္းလွပါသည္။ ကမၻာႀကီးကလည္း သူ႔အေပၚမွာ မ်ားစြာ ေလးနက္ခဲ့ၾကရသည္ မဟုတ္ပါေလာ။

ပညာေရးသမားတစ္ဦးအေနျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္သည္ နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား ၏ ဘ၀ ခရီးလမ္းေၾကာင္း အေပၚမွာ မ်ားစြာ ဆင္ျခင္စဥ္းစားေန မိပါသည္။ သူခ်စ္ေသာ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံအတြက္ သူ၏ တန္ဖိုးႏွင့္ အဓိပၸါယ္မ်ား၊ ကမၻာတ၀ွမ္းတြင္ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဆက္လက္ ႀကိဳးစားရုန္းကန္ တုိက္ပြဲ ၀င္ေနၾကသူမ်ား အတြက္ မန္ဒဲလားက ေပးအပ္ခဲ့ေသာ ဒႆနမ်ား၊ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေတာင္အာဖရိက ျပည္သူမ်ား၏ စိတ္ႏွလံုးသားမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံ့ အက်င့္ကို ေအာင္ျမင္စြာျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ခဲ့ရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သူ၏ အထင္ကရ က႑မ်ား၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်ဳိးဆက္အေပၚ သူ၏ လႊမ္းမိုးမႈမ်ားႏွင့္ ခ်န္ရစ္ထား ရွိခဲ့ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေမြအႏွစ္မ်ား။ ဘ၀ တစ္သက္တာတြင္ လူသားတစ္ဦးအေနျဖင့္ သူ၏ အံ့မခန္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို လူ႔သမုိင္းက အစဥ္ဂုဏ္ျပဳေန မည္သာဟူ၍ ကၽြန္ေတာ္ ေလးနက္ေနမိသည္။ အလြန္အမင္း ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရေသာ ဘ၀၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုခန္႔ ႏွစ္ကာလမ်ားတြင္ သူ ထားရွိႏုိင္ခဲ့ေသာ ခုိင္ၾကည္လွ သည့္ ေမတၱာတရား၊ သူ၏ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ကင္းစင္လွသည့္ သူရသတၱိႏွင့္ ႏွလံုးရည္၊ ဇြဲနဘဲ လံုး၀ မေလွ်ာ့ခဲ့ဘဲ တစိုက္မတ္မတ္ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့သည့္ မဟာေတာ္လွန္ေရး ခရီးၾကမ္းမ်ား…။

မန္ဒဲလား၏ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ ဒႆန

“အသားအေရာင္၊ ဘ၀ေနာက္ခံ အေျခအေနနဲ႔ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားေတြေၾကာင့္ေတာ့ အျခားသူတပါးကို မုန္းတီးစိတ္နဲ႔ ဘယ္လူသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် ေမြးဖြားလာၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မုန္းတီးစိတ္ဆိုတာ ျဖစ္ေပၚ လာဖို႔ရာအတြက္ လူေတြဟာ ေလ့က်င့္ေပး ခံခဲ့ရတာျဖစ္တယ္။ တကယ္လို႔သာ အဲဒီလို မုန္းတီးမႈျဖစ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးလုိ႔ ရႏုိင္တယ္ ဆိုခဲ့ရင္ လူေတြကို ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ ထား တတ္ေအာင္လို႔လည္း သင္ေပးလို႔ ရရမွာျဖစ္တယ္။ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာတရားနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္တရားေတြထက္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကသာလွ်င္ လူသားရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲကို သဘာ၀အေလ်ာက္ စီးေမ်ာ ၀င္ေရာက္ႏုိင္လို႔ပါပဲ။” နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလား

သူကြယ္လြန္ခဲ့ေသာ ညေနခင္းတြင္ သူ၏ သမုိင္း၀င္ဓါတ္ပံုမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားကတဆင့္ ၾကည့္ရႈေနခဲ့ပါသည္။ ေလးနက္ေသာ ေၾကကြဲ ၀မ္းနည္းစိတ္တို႔ႏွင့္အတူ ဤအခ်ိန္အခါတြင္ တကမၻာလံုး၏ စိတ္ခံစားမႈတို႔ကိုလည္း ဖတ္ရႈေနခဲ့သည္။ မွတ္စုတို ကြန္းမန္႔မ်ားစြာတြင္ သူ၏ အရွိန္အ၀ါ ႀကီးမား လြန္းလွခဲ့ေသာ ေခတ္ေျပာင္းလႈပ္ရွားမႈ သမိုင္းေအာင္ပြဲႏွင့္အတူ သူ၏ ႏူးညံ့လွေသာ အၾကင္နာတရားကိုလည္း ထပ္တူထပ္မွ် ေဖာ္က်ဴးထားၾကပါသည္။ တကယ္ေတာ့လည္း လူ႔သမုိင္းအတြက္ ရွားပါးလြန္းလွေသာ ခ်စ္ျခင္း ေမတၱာပံုျပင္ တစ္ပုဒ္သဖြယ္ ျဖစ္ေနျပန္ပါသည္။ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ေသာ ႏုိင္ငံေရးအမႈျဖင့္ သူအက်ဥ္းက်ခဲ့ရာ ၂၇ ႏွစ္ေသာ ႏွစ္ကာလမ်ားတြင္ အက်ဥ္းေထာင္ လံုျခံဳေရး လူျဖဴ၀န္ထမ္းမ်ားကို မၾကာခဏဆိုသလို လဲလွယ္ေပးေနခဲ့ရသည္။ မန္ဒဲလားမွာ မ်ားမၾကာမီမွာပင္ သူတို႔၏ ခ်စ္ခင္ေလးစားမႈကို ရရွိေလရာ အက်ဥ္ေထာင္ ဥပေဒတို႔ကို လုိက္နာက်င့္သံုးရန္ မ်ားစြာ ခဲယဥ္းေန ျခင္းေၾကာင့္ပင္။ လူသားတို႔အေပၚတြင္ မခြဲျခားဘဲ ထားရွိႏုိင္စြမ္းေသာ မန္ဒဲလား၏ ကရုဏာတရားမ်ားကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈတို႔က မည္သည့္အခါကမွ် အႏုိင္မယူႏုိင္ခဲ့ပါ။ တရားမွ်တေသာ လူ႔ေဘာင္ကို တည္ေဆာက္ရန္အတြက္လည္း သူ၏ စိတ္ဆႏၵတို႔ ပိုင္းျဖတ္ထား ပံုမွာလည္း အံ့မခန္းဖြယ္ရာျဖစ္ျပန္သည္။

မန္ဒဲလား၏ ရဲစြမ္းသတၱိႏွင့္ မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ ပညာေရးလမ္းေၾကာင္း

“ကမၻာႀကီးကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ ေနရာမယ္ သင္အသံုးျပဳႏုိင္တဲ့ အင္အားအႀကီးဆံုးေသာ လက္နက္ကေတာ့ ပညာေရးပဲျဖစ္တယ္။”မန္ဒဲလား

၁၉၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္အာဖရိက လူမ်ဳိးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္ မိသားစုမွ ေမြးဖြားလာခဲ့သူ Rolihlahla Mandela မွာ ငယ္ရြယ္စဥ္ အခါက ခရစ္ယာန္မစ္ရွင္ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ အသက္ ၇ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ Nelson အမည္ေပးခဲ့သည္။ သူ၏ ကမၻာေက်ာ္ စာအုပ္ျဖစ္သည့္ A long walk to freedom လြတ္ေျမာက္ျခင္းဆီသို႔ ခရီးရွည္ - စာအုပ္ထဲတြင္ မန္ဒဲလားက ဤသို႔ ေရးမွတ္တင္ျပ ထားသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ ရရွိခဲ့တဲ့ ပညာေရးက ၿဗိတိသွ် ပညာေရးစနစ္ပါ။ ၿဗိတိန္တို႔ရဲ႕ အေတြးအျမင္၊ အဂၤလိပ္ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ အဂၤလန္လူ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ပိုမိုသာလြန္တဲ့ လူတန္းစား အလႊာအေနနဲ႔ ရႈျမင္ၾကတဲ့ ကာလမွာပါ။ အာဖရိက ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာ တစိုးတစိေတာင္မွ် မပါရွိခဲ့ပါဘူး။”

ၿဗိိတိသွ်ယဥ္ေက်းမႈထဲက ေကာင္းႏိုးရာရာမ်ားကို မွတ္သားေလ့လာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ၿဗိတိသွ်တို႔၏ တရားမွ်တမႈႏွင့္ တန္းတူညီမွ်မႈ စနစ္မွာ ေတာင္အာဖရိက လူမ်ဳိးႏြယ္စုေခါင္းေဆာင္ငယ္ေလး၏ ရင္ဘတ္ထဲတြင္ စြဲျမဲတည္ရွိေနခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ သူ၏ မူလ ဇစ္ျမစ္ျဖစ္ေသာ အာဖရိက ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ရိုးရာဓေလ့မ်ားမွာ လြင့္ျပယ္မသြားခဲ့ပါ။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေတာ္လွန္ခရီးရွည္ႀကီးျဖင့္ တုိင္ျပည္ထူေထာင္ခဲ့ပံုမွာ အင္မတန္မွ ရွားပါးလြန္းလွေသာ ရဲစြမ္းသတၱိမ်ဳိးဟု ဆိုရပါမည္။ သို႔ရာတြင္ ရွင္သန္ က်န္ရစ္ေနေသးေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်ဳိးဆက္မ်ားစြာတို႔ ေလ့လာ က်င့္ယူႏုိင္သည့္ စိတ္ဓါတ္သတၱိလည္း ျဖစ္ေန ျပန္ပါသည္။ ပံုစံတူ ပြားယူႏုိင္ျခင္းအတြက္ေတာ့ ကမၻာႀကီးအတြက္ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာ။ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတို႔ လုပ္ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္လည္း မန္ဒဲလားအစိုးရ၏ လူထုပညာေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ဆရာအတတ္ပညာေရး ျမႇင့္တင္မႈမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းတို႔မွာ အတုယူဖြယ္ရာ ျဖစ္ပါသည္။ စံတန္ဖိုးမ်ားကို ညီမွ်ျခင္း ခ်ၾကည့္ၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သင့္မွ သာလွ်င္ ပညာေရးဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ မန္ဒဲလား၏ ဘ၀တစ္သက္တာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အတြက္ ပညာေရးဆုိင္ရာ ေရြးခ်ယ္စရာမ်ားကို လမ္းညႊန္ေပးေနပါသည္။ ပညာေရး စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ က်င့္၀တ္သိကၡာကို ထိပါးေစမည့္ မူ၀ါဒမ်ားကိုေတာ့ ရဲရဲႀကီး ဆန္႔က်င္ရန္ ၀န္မေလးသင့္ပါ။

ေက်ာင္းတြင္းႏွင့္ စာသင္ခန္းမ်ားအတြင္းမွာလည္း အျခားသူတပါး၏ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးႏွင့္ တရားမွ်တမႈတို႔ကို  ထိပါးေစမည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေရွာင္ရွားတတ္ေစရန္ႏွင့္ အမွန္တရားကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိ္းတတ္ေစရန္ မန္ဒဲလားက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေစာင့္ထိန္းျပသခဲ့ေလၿပီ။

မန္ဒဲလား၏ မဆုတ္မနစ္ေသာ စိတ္ဓါတ္

“ကၽြန္ေတာ္ဟာ လြတ္ေျမာက္ေရး ပန္းတုိင္ဆီသို႔ ခရီးရွည္ႀကီးကို ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ပါၿပီ။ အင္အားနဲ႔ အရွိန္အဟုန္ မကုန္ဆံုးသြားေစဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ဒီခရီးရွည္ႀကီးထဲမွာ ေျခလမ္းမွားေတြနဲ႔ အလြဲလြဲ အေခ်ာ္ေခ်ာ္လည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့တယ္။ အင္မတန္ျမင့္မား မက္ေစာက္လွတဲ့ ေတာင္ႀကီးကို ေက်ာ္လႊားၿပီးခဲ့တဲ့ အခါတုိင္းမွာ ေနာက္ထပ္လို႔ တက္ေရာက္ရမယ့္ ေတာင္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာ ပါပဲ။ ဒီေနရာေလးမွာ ေခတၱခဏငယ္ေလာက္ေတာ့ အနားယူပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ပတ္၀န္းက်င္က ရႈမၿငီးတဲ့ ျမင္ကြင္းက်ယ္ႀကီးကို ေခ်ာင္းေျမာင္း ၾကည့္ရႈပါတယ္။ ေလွ်ာက္လွမ္းလာခဲ့ၿပီးတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အကြာအေ၀းကို ျပန္ေမွ်ာ္ၾကည့္မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ ေခတၱခဏငယ္မွ်သာ အနားယူႏုိင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ လြတ္ေျမာက္မႈနဲ႔အတူ တာ၀န္၀တၱရားေတြ တသီႀကီး ပါလာခဲ့ၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ မၾကန္႔ၾကာ၀ံ့၊ မေႏွာင့္ေႏွး၀ံ့ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ခရီးရွည္ႀကီးဟာ အဆံုးမသတ္ေသးလို႔ပါပဲ။” မန္ဒဲလား

ဤအဆိုအမိန္႔ စကားထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပညာေရးသမားမ်ားအတြက္ ထုတ္ႏုတ္ယူစရာ သင္ခန္းစာမ်ားစြာ ပါရွိေနပါသည္။ မ်ဳိးဆက္သစ္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားႏွင့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဆက္လက္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးရန္ လမ္းေၾကာင္း ခင္းေပးထားေသးသည္။ ေခတၱခဏငယ္မွ် အနားယူၿပီး ျမင္ကြင္းက်ယ္ကို ေခ်ာင္းေျမာင္း ၾကည့္ရႈရန္ကိစၥလည္း ပါႏုိင္ပါသည္။ ခရီးလမ္းတုိင္းတြင္ အနားယူျခင္းမွာ လိုအပ္သည္ မဟုတ္ပါလား။ လာခဲ့ရာ လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္ေမွ်ာ္ၾကည့္ရႈ ရန္လည္း အႀကံေပးထားသည္။ သမုိင္းဆရာတို႔က ဆိုၾကသည္။ အတိတ္လမ္းေၾကာင္းကို ျပန္လွန္ဆန္းစစ္ ေလ့လာတတ္ရန္ လြန္စြာ အေရးႀကီးသည္တဲ့။ ဤသို႔ျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားႏွင့္ က်ရံႈးမႈမ်ားကို ေတြ႔ျမင္လာရသည္။ လမ္းေၾကာင္းကို ထိန္းညိႇျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္မည္။ မိမိတို႔ ႀကိဳးပမ္း ေလွ်ာက္လွမ္းေနျခင္းကို တန္ဖိုးထားႏုိင္မည္။ ေနာက္ဆံုး သတိေပးစကားကိုလည္း မေမ့မေလ်ာ့သင့္ပါ။ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ရဦးမည့္ ခရီးရွည္ႀကီးက ရွိေနေသး သည္တဲ့။ ခရီးရွည္ႀကီးမွာ မည္သည့္အခါမွ် အဆံုး မသတ္သင့္ေၾကာင္းကို မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ လမ္းညႊန္ထား ဘိသကဲ့သုိ႔…။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းျပည္မွာေကာ…။ မည္သူတို႔အတြက္ ခရီးရွည္ႀကီးကို ဆက္လက္ ခ်ီတက္ရမည္လဲ။ တရားမွ်တမႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ငတ္မြတ္ေနသူတို႔ သန္းေပါင္း မည္မွ် ရွိေနပါသလဲ…။ တာ၀န္ကိုယ္စီ ရွိၾကသည္ဟူ၍ေတာ့ ပိုမို ရႈျမင္လာၾကၿပီ။ ဘာေတြ လုပ္ဖို႔ က်န္ရွိေနပါသလဲ။ ဘယ္သူေတြက လုပ္ရမွာလဲ။ ကၽြန္ေတာ့္၏ စာသင္ခန္းထဲမွ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးစရာ ေမးခြန္းေတြ၊ ေခါင္းစဥ္ေတြက တသီတသန္းႀကီး ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီ။

******

ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္းတြင္ စာသင္ခန္းအတြင္း ဖတ္ရႈေလ့လာရန္၊ ေဆြးေႏြးေ၀ဖန္ရန္၊ သင္ခန္းစာႀကီးႀကီး ရယူရန္ အတၳဳပၸတၱိ စာအုပ္တစ္အုပ္ ေတာ့ျဖင့္ တိုးလာခဲ့ၿပီ။ တုိင္းျပည္ တည္ေဆာက္မႈ၊ ေပးဆပ္စြန္႔လႊတ္မႈ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ စြမ္းေဆာင္ရည္၊ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ ဇြဲလံု႔လ၊ သူရသတၱိ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တရားမွ်တမႈတို႔ ေရာျပြမ္းပါ၀င္ေနေသာ အတၳဳပၸတၱိ တစ္ပုဒ္ကိုေတာ့ျဖင့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ား မလြဲမေသြ ဖတ္ရႈႏိုင္ရန္ သင္ခန္းစာမ်ား ျပင္ဆင္ရပါဦးမည္။

သိန္းႏုိင္

Maukkha Education Magazine