သက္တမ္းလြန္ မလြန္မသိႏိုင္ေသာ နိစၥဓူဝဟင္းလ်ာမ်ားႏွင္႕ ကြၽႏု္ပ္တို့
မနက္ခင္းစာကို ေငြ ၃ဝဝ က်ပ္ႏွင့္ လွလွပပေလး ျဖတ္သန္းႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ သင္စိတ္ဝင္စားမိပါလိမ့္မည္။ ထမင္းေၾကာ္တစ္ပြဲကို မည္သည့္အသားဟင္းႏွင့္ စားစားသံုးရာ က်ပ္ဟူေသာေစ်းက လူအေတာ္မ်ားမ်ားကို မ်က္ခံုးပင့္ စူးစမ္းမိေစ ၾကလိမ့္မည္။
”အစ္မက အဲ့ဒီလိုေရာင္းႏိုင္တာက အမ်ားစာျဖစ္ေနလို႔ေလ။ နည္းနည္းပဲ ေရာင္းရမယ္ဆို ဘယ္ဒီေစ်းနဲ႔ရမလဲ” ဟု အလံုၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာလမ္းထိပ္အနီး ထမင္းေၾကာ္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္ မက်င္လွ(အမည္လႊဲ)က ေျပာသည္။ တစ္ေန႔ေရာင္းအားႏွင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ကာ အသား၊ငါးမ်ားကို ေန႔စဥ္ဝယ္ယူၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ေရာင္းခ်ျခင္းေၾကာင့္ သူမ ဆိုင္ တြင္ ေန႔ ကူးေသာ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားမရွိဟု သူက ဆိုသည္။”ခ်ိန္ခ်က္ေတာ့ တစ္ေန႔စာ တစ္ေန႔ကုန္တယ္၊ ဒီေတာ့ ဆီမ်ားမ်ားထည့္ခ်က္စရာမလိုဘူး”ဟု သူမက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ အရသာကဲေစရန္အတြက္ အခ်ိဳမႈန္႔၊ ဟင္းခတ္ မႈန္႔ တို႔ကိုမူ အေတာ္ေလး သံုးေပးရသည္ဟု ဆိုသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာထမင္းဆိုင္မ်ားတြင္ ဆီအလြန္အကြၽံ ထည့္ခ်က္ထားၾကသည္ကို အားလံုးမ်က္ျမင္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ လက္ တစ္လံုးခန္႔ ဆီလႊမ္းေနေသာ ဟင္းလ်ာသည္ သာမန္အျမင္အရ စားခ်င္စဖြယ္ ျဖစ္ေနတတ္ေသာ္လည္း မည္သည့္ေန႔က ခ်က္ထားၿပီး ရက္ေပါင္းမည္မွ်ခန္႔ ျပန္ လည္ေႏြး ထားရေသာ ဟင္းလ်ာမ်ား ျဖစ္သည္ကိုမူ ခန္႔မွန္း၍ပင္ ရမည္မဟုတ္။
”ဆီမ်ားမ်ားနဲ႔ ခ်က္ထားေတာ့ ဒီေန႔ မကုန္လည္း ျပန္ေႏႊးၿပီး ေနာက္ေန႔ေရာင္းလိုက္႐ံုပဲေလ။ ေတာ္ရံုနဲ႔ သိုးသြားတာမွမဟုတ္တာ”ဟု မက်င္လွက ဆိုသည္။ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ပင္ ထမင္းဆိုင္အမ်ားစုတြင္ ေစ်းေပါေပါ စားအုန္းဆီ ဗံုးေပါလေအာသံုးကာ ခ်က္ထားေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ဒန္အိုး အႀကီးႀကီးမ်ားႏွင့္ ထည့္ကာ ခင္း က်င္းထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ”စားခ်င္စရာေတာ့ ဒီေလာက္ မေကာင္းပါဘူးဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ႀကံဳရာဆိုင္မွာစားပစ္လိုက္တာပါပဲ”ဟု ကုမၸဏီဝန္ထမ္း တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကိုေမာ င္ေမာင္က ေျပာသည္။
ယင္းသည္ ကိုေမာင္ေမာင္တစ္ဦးတည္းသာမဟုတ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ဝန္ထမ္းအမ်ားစုႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ နိစၥဓူဝျဖစ္ရပ္တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ သူတို႔ေန႔စဥ္ စားေ သာက္ေ နေ သာထမင္းဆိုင္မွ ဟင္းလ်ာမ်ားသည္ မည္မွ်သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ ေနပါသနည္း။ မည္မွ်က်န္းမာေရးႏွင့္ ကိုက္ညီပါသနည္းဟုေမးလွ်င္ အေတာ္မ်ား မ်ားက ႏွာေခါင္း႐ံႈ႕ ပခံုးတြန္႔ကာ ေျဖၾကလိမ့္မည္။ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္မွန္းမသိ ျပန္ေႏႊးထား ေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ဝင္ေငြထြက္ေငြ အရ ခ်င့္ခ်ိန္သံုးေဆာင္ေနၾက ရျခင္း ျဖစ္သည္။
တစ္ခါတေလတြင္သာ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းခင္းက်င္းျပီး က်န္းမာေရးႏွင့္အညီ ခ်က္ျပဳတ္ေရာင္းခ်ေသာ ထမင္းဆိုင္မ်ားတြင္ သြားေရာက္စားျဖစ္သည္ဟု အမ်ား စုက ဆိုၾက သည္။ ”တစ္ခါတေလ ရခိုင္ဆိုင္လိုမ်ိဳးေပါ့။ ေတာစာဆန္ဆန္ရတဲ့ ဆိုင္ေတြမွာ သြားစားျဖစ္တယ္”ဟု ကိုေမာင္ေမာင္က ေျပာသည္။
”ပံုမွန္ထက္ ႏွစ္ဆေလာက္ကုန္ တယ္ အဲဒီလိုေန႔မ်ိဳးဆို” ဟု၎က ေျပာသည္။ မည္သည္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး မည္သည့္အခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရမည္ဟူေသာ အသိရွိေသာ္ လည္း အသိေနာက္သို႔ လိုက္ႏိုင္စြမ္းနည္းေနေသးသည့္ အေျခအေနသည္ မည္သို႔ေသာအက်ိဳးဆက္တို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစမည္ကို အားလံုးေတြးဆႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ေန ဝန္ထမ္းအမ်ားစုမွာယခုအခ်ိန္အထိပင္ က်န္းမာေရးအသိေနာက္သို႔ လူမလိုက္ႏိုင္ၾကေသးသည္ကို ဆီဗံုးေပါလေအာသံုးထားေသာ လမ္းေဘးထမင္း ဆိုင္၏ ေန႔လယ္ ထမင္းစားခ်ိန္ျမင္ကြင္းမ်ားက သက္ေသခံေပး ေနၾကပါသည္။ စတိုးဆိုင္မ်ားေပၚမွ သက္တမ္းမကုန္ေသးေသာ္လည္း သက္တမ္းလြန္ေနေသာ အသင္႕စား မုန့္မ်ားႏွင္႕ ကြၽႏု္ပ္တို့ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္၏ လမ္းေထာင့္မ်ားတြင္ Convenience Stores ဟုေခၚေသာ ၂၄ နာရီ ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ် ေပးေသာေခတ္မီကုန္စံုဆိုင္မ်ားက အလွ်ိဳလွ်ိဳေပၚလာေနသည္။ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္စြာထုပ္ပိုးထားေသာ အသင့္စားစားေသာက္ ကုန္မ်ားကို ေရာင္းခ်ေပးေသာ စတိုးဆိုင္ မ်ားသည္ ရန္ကုန္လူထုႏွင့္ အေတာ္ အသင့္အသားက်လာေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကို တစ္ပါတည္းကပ္ထားေပးေသာေၾကာင့္ စိတ္ခ်လက္ခ် ဝယ္ယူစားသံုးႏိုင္သည္ဟုဆိုေသာ္ျငား အခ်ဳိ႕ေ သာစားေသာက္ကုန္မ်ား ကေတာ့ သက္တမ္းမကုန္ေသးဟု ၫႊန္းဆိုထားၾကေသာ္လည္း စားသံုးရန္ မသင့္ေတာ္ေတာ့ေသာ အေျခအေနမ်ား ရွိေနသည္ဟု ေစ်း ဝယ္ အခ်ဳိ႕ က ေျပာၾကသည္။
”သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကေတာ့ ၂ဝ၁၅ လို႔ေရးထားေပမယ့္ အေျခအေနကေတာ့ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ေသခ်ာၾကည့္မိလို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့”ဟု ဆိုလာ သူကေတာ့ လမ္း မေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ေန ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ ေရႊဘံုသာလမ္းရွိ နာမည္ႀကီး စတိုးဆိုင္တစ္ခုမွ ဝယ္ယူလာေသာ အသင့္စားမုန္႔ သည္ ျပည္ တြင္း ထုတ္ ေတာ့ မဟုတ္။ မေလးရွားတြင္ ထုတ္လုပ္ၿပီး စင္ကာပူက ျဖန္႔ခ်ိသည္ဟု စာတမ္းပါရွိေသာ မုန္႔ျဖစ္သည္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကို (ဝ၉-ဝ၆-၂ဝ၁၅)ဟုေရး ထားေ သာ္ျငား အတြင္း က စားေသာက္ကုန္ကေတာ့ မႈိတက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္ကို ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ဓာတ္ပံုအရ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္ေတြ႔ရ သည္။ ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ကဲ့သိုပင္ အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ိဳးႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္ထက္ မနည္း ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသူ အလံုၿမိဳ႕နယ္ေန မႏိုင္းႏိုင္းကေတာ့ စတိုးဆိုင္မ်ား၏ တာ ဝန္ယူမႈကို အံၾသမိ သည္ဟု ဆိုသည္။
”ဝယ္လာတဲ့မုန္႔က ေနာက္တစ္ႏွစ္ ေလာက္ေနမွ သက္တမ္းကုန္မွာလို႔ ကပ္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့အထဲမွာ မႈိေတြတက္ ၿပီး ဘယ္လိုမွစားဖို႔မျဖစ္ေတာ့တဲ့ အေျခ အေနမို႔ သြားျပန္ေျပာတာကို သူတို႔နဲ႔မဆိုင္ပါဘူး။ အဲ့ဒီမုန္႔ထုတ္တဲ့ ကုမၸဏီကို ဖုန္းဆက္ပါဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ တာဝန္ယူမႈကို အေတာ္ေလးအံၾသမိတယ္”ဟု မႏိုင္းႏိုင္းက ဆိုသည္။ ထုပ္ပိုးၿပီးသား အသင့္စားစားေသာက္ကုန္မ်ားကိုသာ ဆိုင္တင္ေရာင္းခ်သည့္ စတိုးဆိုင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားကိုမူ သတိျပဳရန္လိုေပ လိမ့္မည္။ တာဝန္ယူေျဖရွင္းေပးရန္ လိုေပမည္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ စားသံုးသူ၏ ယံု ၾကည္အားေပးမႈကို ေခတ္မီကုန္စံုဆိုင္တို႔ ဆံုး႐ံႈးရေပလိမ့္မည္။
”ကြၽန္မအဲ့ဒီဆိုင္ကေန ဘယ္ေတာ့မွ ေစ်းမဝယ္ေတာ့ဘူးလို႔ အဲ့ဒီလို ျပန္ေျပာတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္”ဟု သူမက ဆိုသည္။ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈဟူေသာ စကားလံုးသည္ စာမ်က္ႏွာမ်ားထက္ တြင္ သာ ရွိေနၿပီး တကယ့္လက္ေတြ႕ႏွင့္ ကင္းကြာေနေသးသည္ဆိုျခင္းက ေကာင္းေသာ ကိစၥရပ္မဟုတ္၊ လိုအပ္မည့္ ဥပေဒ မ်ား ျပ ႒ာန္းေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ ရွိၿပီးသား ဥပေဒမ်ား အသက္ဝင္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ ရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္လာေနၿပီကို ေစ်းကြက္က သက္ေသထူ သြားပါ လိမ့္မည္။
”အစ္ကိုတို႔ အဖြဲ႕က ျပည္သူေတြ မစားသင့္ဘူးဆိုၿပီးတားထားတာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ FDA က အေသအခ်ာမပိတ္ေတာ့ ဆိုင္ေတြမွာျပန္ေတြ႕ေနရ တယ္”ဟု စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရးမွ အသင္းဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္က ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ ျပည္သူမ်ားစားသံုးေနသည့္ အိုအီးရွီႏွင့္ ဒီးဒိုအခ်ိဳရည္မ်ားကို စာသံုးသူကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕က မစားသံုး သင့္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ထား ေသာ္လည္း လက္ရွိေစ်းကြက္တြင္ ျပန္လည္ေတြ႕ျမင္ေနရေၾကာင္း စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရးမွအသင္းဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္ က ေျပာ သည္။ ”စားသံုးသူကာကြယ္ေရးကိုယံုရင္ မစားနဲ႔၊ FDA ကိုယံုရင္စားေပါ့”ဟု ၎မွ ဆက္ေျပာသည္။
မိ႐ိုးဖလာ အသြင္ေျပာင္း စားေသာက္ကုန္မ်ားႏွင္႕ ကြၽႏု္ပ္တို့
မနက္မိုးလင္းမွ ညေနမိုးႀကီးခ်ဳပ္အထိ ကူးခ်ည္ျပန္ခ်ည္ ေျပးဆြဲေပးေနေသာ ရန္ကုန္-ဒလကူးတို႔ သေဘၤာေဘးမွ စင္ ေရာ္ငွက္မ်ားကို သင္အစာေကြၽးဖူးေပလိမ့္ မည္။ ေပါင္ မုန္႔ ပန္းကန္ ေလးတစ္ခ်ပ္ဝယ္ၿပီး စင္ေရာ္မ်ားကို အစာေကြၽးရသည္ မွာ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္လြတ္လပ္ဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သင္သတိထားမိခ်င္မွ ထားမိေပလိမ့္ မည္။ ထိုေပါင္ မုန္႔မ်ား သည္ လူတို႔စားသံုးရန္မသင့္ေတာ့ဟု ယူ ဆေသာ သက္တမ္းလြန္ေပါင္မုန္႔မ်ား ျဖစ္ ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလြန္နည္း ပါးေသာ ေစ်းႏႈ န္းျဖင့္ ေရာင္း ခ်ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္ သည္ ဟု ငွက္စာေရာင္းသူတို႔က ေျပာၾကသည္။
”ေပါင္မုန္႔တစ္လံုးက ို၁၂ဝ နဲ႔ ၁၅ဝ ၾကားေပးရတယ္ေလ။ အေမက တစ္ခါဝယ္ရင္ အလံုးေလး ငါးဆယ္ေလာက္ သူတို႔ဆီကဝယ္ထားလိုက္တယ္”ဟု ပန္း ဆိုးတန္း ဆိပ္ ကမ္းမွ ငွက္စာေရာင္းသူ ကေလးမတစ္ဦးက ေျပာသည္။ လူတို႔အတြက္ စားသံုးရန္မသင့္ေတာ့ သည့္ သက္တမ္းလြန္အစားအေသာက္ မ်ားကို တိရစၧာန္အစာ အျဖစ္ ျပန္ လည္ အသံုးခ်မႈ ပံုစံတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဤအေပၚ မည္သူမွ် ႀကီးႀကီးမားမား အျပစ္ ဆိုမည္မဟုတ္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူသည္ တိရစၧာန္ထက္ အဆင္ျမင့္သည္ ဟု သိသိသာသာေရာ မသိမသာေရာ အားလံုးက ယံုၾကည္ယူဆလက္ခံထားၾက ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပမည္။
သို႔ေသာ္လူတို႔သည္လည္း အသြင္ေျပာင္းစားေသာက္ကုန္မ်ားကို မွီခိုစားသံုးေနၾကမိေပမည္။ ယင္းတို႔သည္ မိ႐ိုးဖလာ အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ မေတာ္ေလာ ဘ ေၾကာင့္ေ သာ္လည္းေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ ကားဂိတ္၊ ရထားဘူတာ႐ံုမ်ားႏွင့္ သေဘၤာဆိပ္မ်ားစေသာ လူစည္ကားရာ အရပ္မ်ားတြင္ လက္ေပြ႕ေစ်းသည္မ်ား အာေပါင္ အာရင္း သန္သန္ျဖင့္ေအာ္ဟစ္ေရာင္းခ်ေနေသာ အိမ္ျပန္လက္ေဆာင္ ကိတ္မုန္႔မ်ား၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ားတြင္ မေသမသပ္ ခင္းက်င္းထားတတ္ေသာ ဓားလွီးမုန္႔မ်ားသည္ မိ႐ိုး ဖလာသဖြယ္ ျဖစ္ေနေသာ အသြင္ေျပာင္းစားေသာက္ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ ျဖစ္ပါသည္။
ဓားလွီးမုန္႔ဆိုသည္မွာ ေပါင္မုန္႔က်န္ မ်ားကို သၾကားႏွင့္ ေရာက်ဳိကာ အခ်ိဳ အျဖစ္ ေျပာင္းၿပီး ဂ်ံဳအတြင္းတြင္ ဌာပနာ ထည့္၍ ျပန္ဖုတ္ထားေသာမုန္႔ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း ဓား လွီးမုန္႔ကိုကိုယ္တိုင္ျပဳ လုပ္ေရာင္းခ်သူ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ပိုင္ ရွင္ ေဒၚသန္းဝင္းကေျပာျပသည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ တစ္ႏိုင္ တစ္ပိုင္ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္ေရာင္းေသာ လုပ္ ငန္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တစ္ေန႔စာ တစ္ေန႔ ခ်င့္ခ်ိန္ျပဳလုပ္ေသာ္လည္း အခါမသင့္သည့္ အခါမ်ားတြင္ ထိုမုန္႔မ်ား ပိုလွ်ံ ေနတတ္သည္ဟု သူမက ဆိုသည္။ ထို အခါမ်ား တြင္ေ တာ့ ယင္းေပါင္မုန္႔မ်ားကို သူတို႔အသြင္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းကာ ေစ်း ကြက္တင္ၾကရသည္။
”ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ ကိုယ္တိုင္ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္ေရာင္းတယ္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ေတာ့ သတ္မွတ္ထားတာမရွိဘူး။ ဆိုင္မွာလုပ္ေရာင္းလို႔ ႏွစ္ရက္ေလာက္မွ မေရာင္းရ ရင္ေတာ့က်န္တဲ့ ေပါင္မုန္႔ေတြ ကို ဓားလွီးမုန္႔ ျပန္လုပ္ၿပီးေရာင္းပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။ ဤသို႔လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ လြန္ ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၂ဝ ခန္႔က မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ ဝါယာလက္တြင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ စဖြင့္ ကတည္းက ျဖစ္ၿပီးအျခားသူမ်ားလည္း ထိုနည္းအတိုင္းပင္ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္ဟု သူမက ဆိုသည္။
”မီးအပူေပးလိုက္ေတာ့ ရွိတဲ့မႈိေတြကို လူေတြမျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ စီးပြားေရးသမားဆိုေတာ့ ဒီေလာက္ေတာ့လုပ္ရ တာေပါ့”ဟု သူမက ပြင့္လင္းစြာေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ စားသုံးသူကာကြယ္ေရးအသင္းဥကၠ႒ဦးဗအုပ္ခိုင္က မႈိတက္ေန ေသာ ေပါင္မုန္႔မ်ားအား အျခားနည္းတစ္ ခုေျပာင္းၿပီး ေစ်းကြက္အတြင္း ျပန္ လည္ ေရာင္း ခ်သည့္ သတင္း အား ၾကားရေသာ္လည္း စားသံုးသူကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဓာတ္ခြဲခန္းမရွိ၍ သက္ေသျပရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း၊ FDA အဖြဲ႕တြင္ အဓိက တာဝန္ရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။ ”ဒါေတြက ကင္ဆာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။မစားသင့္ပါဘူး”ဟု စား သုံးသူကာကြယ္ေရးမွအသင္း ဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္က ေျပာသည္။
ဤသည္က လူအမ်ား၏ ေန႔စဥ္ဘဝ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တခ်ိဳ႕က ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအ တြက္ အသံုးခ်ေနသည့္မ်ားစြာေသာ ပံုစံ မ်ားထဲမွ တစ္ခု သာ ျဖစ္ပါသည္။ ”ဒီလိုေတြ လုပ္ေနတာမေကာင္းဘူး ဆိုတာေတာ့သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာင္းကုန္ ဖို႔ အဓိကလိုျဖစ္ေနတယ္ေလ”ေဒၚသန္း ဝင္းက ေျပာသည္။သူမတို႔ လက္ ဖက္ရည္ဆိုင္သည္ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္ မိသားစုစီးပြားေရးမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႔ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းတြင္ပင္ စီးပြားေရးဆန္ဆန္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားရွိေနလွ်င္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ႏွင့္ ခ်ီကာလုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ ဤကဲ့သို႔ အျမတ္ထုတ္မႈမ်ား ရွိေန မည္ဆိုသည္က ယံုမွားဖြယ္ မရွိေပ။
ယင္းကို မည္ကဲ့သို႔ ထိန္းခ်ဳပ္မည္၊ မည္ကဲ့သို႔စစ္ေဆးအေရးယူမည္ကို အာဏာပိုင္တို႔က ေသခ်ာစြာ ေပၚလစီခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိ ရမည္ဆို သည္ကား အထူးေျပာဖြယ္မလိုေပ။ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန FDA ကမူ မည္ကဲ့သို႔လုပ္မည္၊ မည္သို႔ မည္ပံု အေရး ယူမည္ ဆိုေသာ္ျငား အေျခအေနက ထူးမျခားနားျဖစ္ေနေသးသည္ကို သူတို႔လည္း ျငင္းႏိုင္မည္မဟုတ္။
အဆိုပါအေျခအေနမ်ားၾကား စားသုံးသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္သာကိုးကြယ္ရာဟူ၍ အားတန္ႏိုင္ၾကသည့္ဘဝမ်ား မဟုတ္ၾကရာ လာမည့္ေဘး ေျပးေတြ႕ဟူ၍ လည္း မိုက္ မဲရန္မသင့္။ ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္ ဟူ၍လည္း ကံကို ယုံ၍ နင္းခဲ့ၾကသည္မွာလည္း ဤဆူးပုံ တစ္ခုတည္းမဟုတ္။ က်ားေၾကာက္၍ကိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ရွင္ႀကီးမ်ား၏ အဆိုးကို လည္း အံတိုေအာင္ခံေနၾကရေသးရာ ‘အ စားမေတာ္တစ္လုတ္ႏွင့္ အသက္ကိုÓဏ္ ေစာင့္’ဟူေသာ စကားႏွစ္ခုကိုသာ ဦးထိပ္ ထားရင္း …
”အစ္မက အဲ့ဒီလိုေရာင္းႏိုင္တာက အမ်ားစာျဖစ္ေနလို႔ေလ။ နည္းနည္းပဲ ေရာင္းရမယ္ဆို ဘယ္ဒီေစ်းနဲ႔ရမလဲ” ဟု အလံုၿမိဳ႕နယ္ သစ္ေတာလမ္းထိပ္အနီး ထမင္းေၾကာ္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္ မက်င္လွ(အမည္လႊဲ)က ေျပာသည္။ တစ္ေန႔ေရာင္းအားႏွင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ကာ အသား၊ငါးမ်ားကို ေန႔စဥ္ဝယ္ယူၿပီး ခ်က္ျပဳတ္ေရာင္းခ်ျခင္းေၾကာင့္ သူမ ဆိုင္ တြင္ ေန႔ ကူးေသာ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားမရွိဟု သူက ဆိုသည္။”ခ်ိန္ခ်က္ေတာ့ တစ္ေန႔စာ တစ္ေန႔ကုန္တယ္၊ ဒီေတာ့ ဆီမ်ားမ်ားထည့္ခ်က္စရာမလိုဘူး”ဟု သူမက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ အရသာကဲေစရန္အတြက္ အခ်ိဳမႈန္႔၊ ဟင္းခတ္ မႈန္႔ တို႔ကိုမူ အေတာ္ေလး သံုးေပးရသည္ဟု ဆိုသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာထမင္းဆိုင္မ်ားတြင္ ဆီအလြန္အကြၽံ ထည့္ခ်က္ထားၾကသည္ကို အားလံုးမ်က္ျမင္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ လက္ တစ္လံုးခန္႔ ဆီလႊမ္းေနေသာ ဟင္းလ်ာသည္ သာမန္အျမင္အရ စားခ်င္စဖြယ္ ျဖစ္ေနတတ္ေသာ္လည္း မည္သည့္ေန႔က ခ်က္ထားၿပီး ရက္ေပါင္းမည္မွ်ခန္႔ ျပန္ လည္ေႏြး ထားရေသာ ဟင္းလ်ာမ်ား ျဖစ္သည္ကိုမူ ခန္႔မွန္း၍ပင္ ရမည္မဟုတ္။
”ဆီမ်ားမ်ားနဲ႔ ခ်က္ထားေတာ့ ဒီေန႔ မကုန္လည္း ျပန္ေႏႊးၿပီး ေနာက္ေန႔ေရာင္းလိုက္႐ံုပဲေလ။ ေတာ္ရံုနဲ႔ သိုးသြားတာမွမဟုတ္တာ”ဟု မက်င္လွက ဆိုသည္။ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ပင္ ထမင္းဆိုင္အမ်ားစုတြင္ ေစ်းေပါေပါ စားအုန္းဆီ ဗံုးေပါလေအာသံုးကာ ခ်က္ထားေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ဒန္အိုး အႀကီးႀကီးမ်ားႏွင့္ ထည့္ကာ ခင္း က်င္းထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ”စားခ်င္စရာေတာ့ ဒီေလာက္ မေကာင္းပါဘူးဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ ႀကံဳရာဆိုင္မွာစားပစ္လိုက္တာပါပဲ”ဟု ကုမၸဏီဝန္ထမ္း တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ကိုေမာ င္ေမာင္က ေျပာသည္။
ယင္းသည္ ကိုေမာင္ေမာင္တစ္ဦးတည္းသာမဟုတ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ဝန္ထမ္းအမ်ားစုႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ နိစၥဓူဝျဖစ္ရပ္တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ သူတို႔ေန႔စဥ္ စားေ သာက္ေ နေ သာထမင္းဆိုင္မွ ဟင္းလ်ာမ်ားသည္ မည္မွ်သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္ ေနပါသနည္း။ မည္မွ်က်န္းမာေရးႏွင့္ ကိုက္ညီပါသနည္းဟုေမးလွ်င္ အေတာ္မ်ား မ်ားက ႏွာေခါင္း႐ံႈ႕ ပခံုးတြန္႔ကာ ေျဖၾကလိမ့္မည္။ ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္မွန္းမသိ ျပန္ေႏႊးထား ေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ဝင္ေငြထြက္ေငြ အရ ခ်င့္ခ်ိန္သံုးေဆာင္ေနၾက ရျခင္း ျဖစ္သည္။
တစ္ခါတေလတြင္သာ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းခင္းက်င္းျပီး က်န္းမာေရးႏွင့္အညီ ခ်က္ျပဳတ္ေရာင္းခ်ေသာ ထမင္းဆိုင္မ်ားတြင္ သြားေရာက္စားျဖစ္သည္ဟု အမ်ား စုက ဆိုၾက သည္။ ”တစ္ခါတေလ ရခိုင္ဆိုင္လိုမ်ိဳးေပါ့။ ေတာစာဆန္ဆန္ရတဲ့ ဆိုင္ေတြမွာ သြားစားျဖစ္တယ္”ဟု ကိုေမာင္ေမာင္က ေျပာသည္။
”ပံုမွန္ထက္ ႏွစ္ဆေလာက္ကုန္ တယ္ အဲဒီလိုေန႔မ်ိဳးဆို” ဟု၎က ေျပာသည္။ မည္သည္တို႔ကို ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး မည္သည့္အခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရမည္ဟူေသာ အသိရွိေသာ္ လည္း အသိေနာက္သို႔ လိုက္ႏိုင္စြမ္းနည္းေနေသးသည့္ အေျခအေနသည္ မည္သို႔ေသာအက်ိဳးဆက္တို႔ကို ျဖစ္ေပၚေစမည္ကို အားလံုးေတြးဆႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ေန ဝန္ထမ္းအမ်ားစုမွာယခုအခ်ိန္အထိပင္ က်န္းမာေရးအသိေနာက္သို႔ လူမလိုက္ႏိုင္ၾကေသးသည္ကို ဆီဗံုးေပါလေအာသံုးထားေသာ လမ္းေဘးထမင္း ဆိုင္၏ ေန႔လယ္ ထမင္းစားခ်ိန္ျမင္ကြင္းမ်ားက သက္ေသခံေပး ေနၾကပါသည္။ စတိုးဆိုင္မ်ားေပၚမွ သက္တမ္းမကုန္ေသးေသာ္လည္း သက္တမ္းလြန္ေနေသာ အသင္႕စား မုန့္မ်ားႏွင္႕ ကြၽႏု္ပ္တို့ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ရန္ကုန္၏ လမ္းေထာင့္မ်ားတြင္ Convenience Stores ဟုေခၚေသာ ၂၄ နာရီ ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ် ေပးေသာေခတ္မီကုန္စံုဆိုင္မ်ားက အလွ်ိဳလွ်ိဳေပၚလာေနသည္။ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္စြာထုပ္ပိုးထားေသာ အသင့္စားစားေသာက္ ကုန္မ်ားကို ေရာင္းခ်ေပးေသာ စတိုးဆိုင္ မ်ားသည္ ရန္ကုန္လူထုႏွင့္ အေတာ္ အသင့္အသားက်လာေနၿပီ ျဖစ္သည္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကို တစ္ပါတည္းကပ္ထားေပးေသာေၾကာင့္ စိတ္ခ်လက္ခ် ဝယ္ယူစားသံုးႏိုင္သည္ဟုဆိုေသာ္ျငား အခ်ဳိ႕ေ သာစားေသာက္ကုန္မ်ား ကေတာ့ သက္တမ္းမကုန္ေသးဟု ၫႊန္းဆိုထားၾကေသာ္လည္း စားသံုးရန္ မသင့္ေတာ္ေတာ့ေသာ အေျခအေနမ်ား ရွိေနသည္ဟု ေစ်း ဝယ္ အခ်ဳိ႕ က ေျပာၾကသည္။
”သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကေတာ့ ၂ဝ၁၅ လို႔ေရးထားေပမယ့္ အေျခအေနကေတာ့ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ေသခ်ာၾကည့္မိလို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့”ဟု ဆိုလာ သူကေတာ့ လမ္း မေတာ္ၿမိဳ႕နယ္ေန ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ ေရႊဘံုသာလမ္းရွိ နာမည္ႀကီး စတိုးဆိုင္တစ္ခုမွ ဝယ္ယူလာေသာ အသင့္စားမုန္႔ သည္ ျပည္ တြင္း ထုတ္ ေတာ့ မဟုတ္။ မေလးရွားတြင္ ထုတ္လုပ္ၿပီး စင္ကာပူက ျဖန္႔ခ်ိသည္ဟု စာတမ္းပါရွိေသာ မုန္႔ျဖစ္သည္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ကို (ဝ၉-ဝ၆-၂ဝ၁၅)ဟုေရး ထားေ သာ္ျငား အတြင္း က စားေသာက္ကုန္ကေတာ့ မႈိတက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္ကို ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ဓာတ္ပံုအရ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္ေတြ႔ရ သည္။ ကိုဥာဏ္လင္းေအာင္ကဲ့သိုပင္ အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ိဳးႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္ထက္ မနည္း ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသူ အလံုၿမိဳ႕နယ္ေန မႏိုင္းႏိုင္းကေတာ့ စတိုးဆိုင္မ်ား၏ တာ ဝန္ယူမႈကို အံၾသမိ သည္ဟု ဆိုသည္။
”ဝယ္လာတဲ့မုန္႔က ေနာက္တစ္ႏွစ္ ေလာက္ေနမွ သက္တမ္းကုန္မွာလို႔ ကပ္ထားတယ္။ ဒါေပမဲ့အထဲမွာ မႈိေတြတက္ ၿပီး ဘယ္လိုမွစားဖို႔မျဖစ္ေတာ့တဲ့ အေျခ အေနမို႔ သြားျပန္ေျပာတာကို သူတို႔နဲ႔မဆိုင္ပါဘူး။ အဲ့ဒီမုန္႔ထုတ္တဲ့ ကုမၸဏီကို ဖုန္းဆက္ပါဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ တာဝန္ယူမႈကို အေတာ္ေလးအံၾသမိတယ္”ဟု မႏိုင္းႏိုင္းက ဆိုသည္။ ထုပ္ပိုးၿပီးသား အသင့္စားစားေသာက္ကုန္မ်ားကိုသာ ဆိုင္တင္ေရာင္းခ်သည့္ စတိုးဆိုင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤကဲ့သို႔ေသာ အေျခအေနမ်ားကိုမူ သတိျပဳရန္လိုေပ လိမ့္မည္။ တာဝန္ယူေျဖရွင္းေပးရန္ လိုေပမည္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ စားသံုးသူ၏ ယံု ၾကည္အားေပးမႈကို ေခတ္မီကုန္စံုဆိုင္တို႔ ဆံုး႐ံႈးရေပလိမ့္မည္။
”ကြၽန္မအဲ့ဒီဆိုင္ကေန ဘယ္ေတာ့မွ ေစ်းမဝယ္ေတာ့ဘူးလို႔ အဲ့ဒီလို ျပန္ေျပာတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္”ဟု သူမက ဆိုသည္။ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈဟူေသာ စကားလံုးသည္ စာမ်က္ႏွာမ်ားထက္ တြင္ သာ ရွိေနၿပီး တကယ့္လက္ေတြ႕ႏွင့္ ကင္းကြာေနေသးသည္ဆိုျခင္းက ေကာင္းေသာ ကိစၥရပ္မဟုတ္၊ လိုအပ္မည့္ ဥပေဒ မ်ား ျပ ႒ာန္းေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ ရွိၿပီးသား ဥပေဒမ်ား အသက္ဝင္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ ရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္လာေနၿပီကို ေစ်းကြက္က သက္ေသထူ သြားပါ လိမ့္မည္။
”အစ္ကိုတို႔ အဖြဲ႕က ျပည္သူေတြ မစားသင့္ဘူးဆိုၿပီးတားထားတာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ FDA က အေသအခ်ာမပိတ္ေတာ့ ဆိုင္ေတြမွာျပန္ေတြ႕ေနရ တယ္”ဟု စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရးမွ အသင္းဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္က ေျပာသည္။ လက္ရွိတြင္ ျပည္သူမ်ားစားသံုးေနသည့္ အိုအီးရွီႏွင့္ ဒီးဒိုအခ်ိဳရည္မ်ားကို စာသံုးသူကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕က မစားသံုး သင့္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ထား ေသာ္လည္း လက္ရွိေစ်းကြက္တြင္ ျပန္လည္ေတြ႕ျမင္ေနရေၾကာင္း စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရးမွအသင္းဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္ က ေျပာ သည္။ ”စားသံုးသူကာကြယ္ေရးကိုယံုရင္ မစားနဲ႔၊ FDA ကိုယံုရင္စားေပါ့”ဟု ၎မွ ဆက္ေျပာသည္။
မိ႐ိုးဖလာ အသြင္ေျပာင္း စားေသာက္ကုန္မ်ားႏွင္႕ ကြၽႏု္ပ္တို့
မနက္မိုးလင္းမွ ညေနမိုးႀကီးခ်ဳပ္အထိ ကူးခ်ည္ျပန္ခ်ည္ ေျပးဆြဲေပးေနေသာ ရန္ကုန္-ဒလကူးတို႔ သေဘၤာေဘးမွ စင္ ေရာ္ငွက္မ်ားကို သင္အစာေကြၽးဖူးေပလိမ့္ မည္။ ေပါင္ မုန္႔ ပန္းကန္ ေလးတစ္ခ်ပ္ဝယ္ၿပီး စင္ေရာ္မ်ားကို အစာေကြၽးရသည္ မွာ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္လြတ္လပ္ဖြယ္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သင္သတိထားမိခ်င္မွ ထားမိေပလိမ့္ မည္။ ထိုေပါင္ မုန္႔မ်ား သည္ လူတို႔စားသံုးရန္မသင့္ေတာ့ဟု ယူ ဆေသာ သက္တမ္းလြန္ေပါင္မုန္႔မ်ား ျဖစ္ ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အလြန္နည္း ပါးေသာ ေစ်းႏႈ န္းျဖင့္ ေရာင္း ခ်ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္ သည္ ဟု ငွက္စာေရာင္းသူတို႔က ေျပာၾကသည္။
”ေပါင္မုန္႔တစ္လံုးက ို၁၂ဝ နဲ႔ ၁၅ဝ ၾကားေပးရတယ္ေလ။ အေမက တစ္ခါဝယ္ရင္ အလံုးေလး ငါးဆယ္ေလာက္ သူတို႔ဆီကဝယ္ထားလိုက္တယ္”ဟု ပန္း ဆိုးတန္း ဆိပ္ ကမ္းမွ ငွက္စာေရာင္းသူ ကေလးမတစ္ဦးက ေျပာသည္။ လူတို႔အတြက္ စားသံုးရန္မသင့္ေတာ့ သည့္ သက္တမ္းလြန္အစားအေသာက္ မ်ားကို တိရစၧာန္အစာ အျဖစ္ ျပန္ လည္ အသံုးခ်မႈ ပံုစံတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဤအေပၚ မည္သူမွ် ႀကီးႀကီးမားမား အျပစ္ ဆိုမည္မဟုတ္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လူသည္ တိရစၧာန္ထက္ အဆင္ျမင့္သည္ ဟု သိသိသာသာေရာ မသိမသာေရာ အားလံုးက ယံုၾကည္ယူဆလက္ခံထားၾက ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပမည္။
သို႔ေသာ္လူတို႔သည္လည္း အသြင္ေျပာင္းစားေသာက္ကုန္မ်ားကို မွီခိုစားသံုးေနၾကမိေပမည္။ ယင္းတို႔သည္ မိ႐ိုးဖလာ အရေသာ္လည္းေကာင္း၊ မေတာ္ေလာ ဘ ေၾကာင့္ေ သာ္လည္းေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ ကားဂိတ္၊ ရထားဘူတာ႐ံုမ်ားႏွင့္ သေဘၤာဆိပ္မ်ားစေသာ လူစည္ကားရာ အရပ္မ်ားတြင္ လက္ေပြ႕ေစ်းသည္မ်ား အာေပါင္ အာရင္း သန္သန္ျဖင့္ေအာ္ဟစ္ေရာင္းခ်ေနေသာ အိမ္ျပန္လက္ေဆာင္ ကိတ္မုန္႔မ်ား၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ားတြင္ မေသမသပ္ ခင္းက်င္းထားတတ္ေသာ ဓားလွီးမုန္႔မ်ားသည္ မိ႐ိုး ဖလာသဖြယ္ ျဖစ္ေနေသာ အသြင္ေျပာင္းစားေသာက္ ကုန္ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ ျဖစ္ပါသည္။
ဓားလွီးမုန္႔ဆိုသည္မွာ ေပါင္မုန္႔က်န္ မ်ားကို သၾကားႏွင့္ ေရာက်ဳိကာ အခ်ိဳ အျဖစ္ ေျပာင္းၿပီး ဂ်ံဳအတြင္းတြင္ ဌာပနာ ထည့္၍ ျပန္ဖုတ္ထားေသာမုန္႔ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း ဓား လွီးမုန္႔ကိုကိုယ္တိုင္ျပဳ လုပ္ေရာင္းခ်သူ လက္ဖက္ရည္ ဆိုင္ပိုင္ ရွင္ ေဒၚသန္းဝင္းကေျပာျပသည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တြင္ တစ္ႏိုင္ တစ္ပိုင္ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္ေရာင္းေသာ လုပ္ ငန္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တစ္ေန႔စာ တစ္ေန႔ ခ်င့္ခ်ိန္ျပဳလုပ္ေသာ္လည္း အခါမသင့္သည့္ အခါမ်ားတြင္ ထိုမုန္႔မ်ား ပိုလွ်ံ ေနတတ္သည္ဟု သူမက ဆိုသည္။ ထို အခါမ်ား တြင္ေ တာ့ ယင္းေပါင္မုန္႔မ်ားကို သူတို႔အသြင္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းကာ ေစ်း ကြက္တင္ၾကရသည္။
”ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ ကိုယ္တိုင္ ေပါင္မုန္႔ဖုတ္ေရာင္းတယ္။ သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ေတာ့ သတ္မွတ္ထားတာမရွိဘူး။ ဆိုင္မွာလုပ္ေရာင္းလို႔ ႏွစ္ရက္ေလာက္မွ မေရာင္းရ ရင္ေတာ့က်န္တဲ့ ေပါင္မုန္႔ေတြ ကို ဓားလွီးမုန္႔ ျပန္လုပ္ၿပီးေရာင္းပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။ ဤသို႔လုပ္ေဆာင္ေနသည္မွာ လြန္ ခဲ့သည့္ ႏွစ္ ၂ဝ ခန္႔က မဂၤလာဒံုၿမိဳ႕နယ္ ဝါယာလက္တြင္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ စဖြင့္ ကတည္းက ျဖစ္ၿပီးအျခားသူမ်ားလည္း ထိုနည္းအတိုင္းပင္ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္ဟု သူမက ဆိုသည္။
”မီးအပူေပးလိုက္ေတာ့ ရွိတဲ့မႈိေတြကို လူေတြမျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ စီးပြားေရးသမားဆိုေတာ့ ဒီေလာက္ေတာ့လုပ္ရ တာေပါ့”ဟု သူမက ပြင့္လင္းစြာေျပာသည္။ ထို႔ျပင္ စားသုံးသူကာကြယ္ေရးအသင္းဥကၠ႒ဦးဗအုပ္ခိုင္က မႈိတက္ေန ေသာ ေပါင္မုန္႔မ်ားအား အျခားနည္းတစ္ ခုေျပာင္းၿပီး ေစ်းကြက္အတြင္း ျပန္ လည္ ေရာင္း ခ်သည့္ သတင္း အား ၾကားရေသာ္လည္း စားသံုးသူကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဓာတ္ခြဲခန္းမရွိ၍ သက္ေသျပရန္ ခက္ခဲေၾကာင္း၊ FDA အဖြဲ႕တြင္ အဓိက တာဝန္ရွိေၾကာင္း ေျပာသည္။ ”ဒါေတြက ကင္ဆာေရာဂါေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။မစားသင့္ပါဘူး”ဟု စား သုံးသူကာကြယ္ေရးမွအသင္း ဥကၠ႒ ဦးဗအုပ္ခိုင္က ေျပာသည္။
ဤသည္က လူအမ်ား၏ ေန႔စဥ္ဘဝ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တခ်ိဳ႕က ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအ တြက္ အသံုးခ်ေနသည့္မ်ားစြာေသာ ပံုစံ မ်ားထဲမွ တစ္ခု သာ ျဖစ္ပါသည္။ ”ဒီလိုေတြ လုပ္ေနတာမေကာင္းဘူး ဆိုတာေတာ့သိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာင္းကုန္ ဖို႔ အဓိကလိုျဖစ္ေနတယ္ေလ”ေဒၚသန္း ဝင္းက ေျပာသည္။သူမတို႔ လက္ ဖက္ရည္ဆိုင္သည္ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္ မိသားစုစီးပြားေရးမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သို႔ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းတြင္ပင္ စီးပြားေရးဆန္ဆန္ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားရွိေနလွ်င္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ႏွင့္ ခ်ီကာလုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းမ်ား တြင္ ဤကဲ့သို႔ အျမတ္ထုတ္မႈမ်ား ရွိေန မည္ဆိုသည္က ယံုမွားဖြယ္ မရွိေပ။
ယင္းကို မည္ကဲ့သို႔ ထိန္းခ်ဳပ္မည္၊ မည္ကဲ့သို႔စစ္ေဆးအေရးယူမည္ကို အာဏာပိုင္တို႔က ေသခ်ာစြာ ေပၚလစီခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိ ရမည္ဆို သည္ကား အထူးေျပာဖြယ္မလိုေပ။ ယခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန FDA ကမူ မည္ကဲ့သို႔လုပ္မည္၊ မည္သို႔ မည္ပံု အေရး ယူမည္ ဆိုေသာ္ျငား အေျခအေနက ထူးမျခားနားျဖစ္ေနေသးသည္ကို သူတို႔လည္း ျငင္းႏိုင္မည္မဟုတ္။
အဆိုပါအေျခအေနမ်ားၾကား စားသုံးသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္သာကိုးကြယ္ရာဟူ၍ အားတန္ႏိုင္ၾကသည့္ဘဝမ်ား မဟုတ္ၾကရာ လာမည့္ေဘး ေျပးေတြ႕ဟူ၍ လည္း မိုက္ မဲရန္မသင့္။ ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္ ဟူ၍လည္း ကံကို ယုံ၍ နင္းခဲ့ၾကသည္မွာလည္း ဤဆူးပုံ တစ္ခုတည္းမဟုတ္။ က်ားေၾကာက္၍ကိုး ခဲ့ေသာ္လည္း ရွင္ႀကီးမ်ား၏ အဆိုးကို လည္း အံတိုေအာင္ခံေနၾကရေသးရာ ‘အ စားမေတာ္တစ္လုတ္ႏွင့္ အသက္ကိုÓဏ္ ေစာင့္’ဟူေသာ စကားႏွစ္ခုကိုသာ ဦးထိပ္ ထားရင္း …
popularmyanmar
0 comments:
Post a Comment