ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲ နဲ႔ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးရဲ ႔ အျမင္

VOA ျမန္မာပိုင္း ရန္ကုန္ရံုးခြဲက ေဒၚခင္စိုး၀င္းက အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ကို သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း။

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး အထိုက္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲလာေပမယ့္ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥ၊ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ကိစၥေတြကို မေျဖရွင္းသေရြ႕၊ ဖဲြ႔စည္းပံုမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ မျပည့္စံုေသးသေရြ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျပာင္းအလဲဟာ ေရွရည္ခံတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ပါ့မလား၊ စစ္မွန္ရဲ႕လားဆိုတာကို ျပည္တြင္းကေရာ ျပည္ပကပါ ေစာင့္ၾကည့္ သံုးသပ္ၾကမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ကေျပာလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲကို သမၼတ Barack Obama ေနျပည္ေတာ္ကိုလာတဲ့အခါမွာ သူကိုယ္တိုင္ ဆန္းစစ္လိမ့္မယ္လို႔ သံအမတ္ႀကီး Mitchell က VOA ျမန္မာပိုင္းနဲ႔ သီးသန္႔ေမးျမန္းခန္းမွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္၊ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell ကို ရန္ကုန္ရံုးက အယ္ဒီတာ ေဒၚခင္စုိးဝင္းက သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ မဂၤလာပါရွင္။ သံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႔ အလုပ္ေတြမ်ားတဲ့ၾကားက အခုလို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ေပးတဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သံအမတ္ႀကီးကဆိုရင္ သမၼတအိုဘားမား အစိုးရရဲ ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမႈကို စတင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့တဲ့ ဗိသုကာတစ္ေယာက္လုိ႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရရဲ ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္နဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးကို စတင္ခဲ့တာဆုိေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကိုလည္း အနီးကပ္အကဲခတ္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ တိုးတက္မႈဟာ အထိုက္အေလ်ာက္ရွိတယ္ဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပဳၾကေပမို႔လို႔ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ လကၡဏာေတြလည္း ေတြ႔ေနရတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥရန္ဟီလီ က မၾကာခင္ကပဲ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ အစီရင္ခံလိုက္ပါတယ္။ သံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ား သံုးသပ္လို႔ ရပါသလဲ။

Derek Mitchell ။ ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေျခအေနေတြကို သံုးသပ္ရမယ္ဆိုရင္ ဘယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတာ္လွန္ေရးလို ရုတ္တရက္ ေျပာင္းလဲသြားတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ၊ တေရြ ႔ေရြ ႔တဆင့္ခ်င္း ေျပာင္းလဲေနတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ အေတာ့္ကို ေလးနက္ရႈပ္ေထြးပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔ေနရာေတြက ေနာက္ေၾကာင္းျပန္တယ္။ တခ်ဳိ ႔က လံုးဝမေရြ ႔ဘူး။ တခ်ုိ ႔ကေတာ့ ေရွ ႔ေျပးေနတယ္ စသျဖင့္ ရွိၾကပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ လူထုအၾကား အေတာ္ေလး စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ေနရပါတယ္။ တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လစ္ဟင္းေနတာေတြကိုလည္း စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္ လူထုက သူတုိ႔ရဲ ႔ အခြင့္အေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္မေပးႏိုင္တဲ့အေပၚမွာလဲ စုိးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ လယ္သမားေတြကလည္း လယ္ယာအသိမ္းခံေနရတယ္အတြက္ စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ေျမယာပိုင္ဆုိင္မႈ အခြင့္အေရးဟာ ခရာအက်ဆံုး ကိစၥတခုပါ။ ဒီေျမယာျပႆနာကို မကိုင္တြယ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာေတြ ရွိလာပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္တခုက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ ဒီႏိုင္ငံမွာ အႀကီးအက်ယ္ဆံုးကိစၥပါ။ ႏုိင္ငံရဲ ႔ တည္ေဆာက္ပံုလို႔ ေျပာႏိုင္ၿပီးေတာ့ ဒီမုိကေရစီ ပံုေဖာ္ဖုိ႔ ေရးထားတယ္လို႔ ဆိုရေပမယ့္ အစိုးရကေန လူထုအသံ နားေထာင္ဖို႔ လိုသလို။ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေနရာေပးဖို႔ အကန္႔အသတ္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ အရပ္သားအစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ စစ္တပ္ကရွိဖို႔ လူနည္းစုကို အခြင့္အေရးေပးဖို႔ လူထုက စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ စတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အႏွစ္သာရေတြ လက္ရွိဖြဲ႔စည္းပံုမွာ ကင္းမဲ့ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး၊ ေျမယာအေရးနဲ႔ ဥပေဒ စတဲ့ အေျခခံ အဓိကက်တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို မေျပာင္းလဲႏုိင္ေသးသ၍ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ လူထုက တည္ၿငိမ္ေရး၊ ေရရွည္တည္တန္႔ပါ့မလားလို႔ ဘဝင္မက် ျဖစ္သလို၊ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကလည္း ဒါဟာ တကယ့္ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္လား ဆိုတာကို မေရမရာ ျဖစ္ၾကၿပီးေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိတာေၾကာင့္ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ဖို႔ ရွိႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကမွာပါ။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ သံအမတ္ႀကီးက မၾကာခင္ကပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ အိမ္မျပန္ႏိုင္ၾကေသးတဲ့ ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြအေရးကအစ ကရင္ျပည္နယ္က တုိက္ပြဲေတြအဆံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ေႏွးေကြးေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လူထုၾကားမွာ အားမလိုအားမရ ျဖစ္ေနတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ သံအမတ္ႀကီးရဲ ႔ အျမင္ကိုလည္း သိပါရေစ။

Derek Mitchell ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ စခဲ့တာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ပါၿပီ။ (၆၅) ႏွစ္ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ညႇိႏိႈင္းေနရတာဆုိေတာ့ လူတုိင္းစိတ္ရွည္သည္းခံၾကဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။ တုန္႔ေႏွးေနတဲ့အေၾကာင္းရင္းက ျပည္သူလူထုက ယံုၾကည္မႈမရွိၾကလို႔ပါ။ သက္ဆိုင္သူေတြအားလံုး စားပြဲဝိုင္းမွာ ထိုင္ၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္တာေတြ၊ အထိအခိုက္ မခံႏုိင္တာေတြ၊ အျပန္အလွန္ နားလည္းသေဘာေပါက္ေအာင္ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ႏုိင္ငံတဝွမ္းလံုးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလြန္အမင္း ေတာင္းတေနၾကတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့အတြက္ အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္ကပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတယ္လို႔ သံုးသပ္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ ့တဖက္နဲ႔တဖက္ ယံုၾကည္မႈ မရွိၾကတာေတြကိုလည္း ေတြ႔ေနရပါတယ္။ တကယ့္လက္ေတြမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က လက္မွတ္ထိုးခဲ့ဖူးတဲ့ အပစ္ရပ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြေၾကာင့္လဲ ယံုၾကည္မႈကင္းမဲ့တဲ့ သေဘာသက္ေရာက္ေနတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆုိင္သူေတြအားလံုး အျပန္အလွန္ နားလည္းမႈနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ သမၼတအိုဘားမားက ေနျပည္ေတာ္မွာ မၾကာခင္ က်င္းပေတာ့မယ့္ အေရွ ႔အာရွ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးကို တက္ေရာက္ဖို႔အတြက္ စိုင္းျပင္းေနပါၿပီ။ အိမ္ရွင္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထူးအာဏာကုန္ လႊဲအပ္ျခင္းခံရတဲ့ သံအမတ္ႀကီးူအေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတအိုဘားမားကို ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အႀကိဳအျဖစ္နဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား အႀကံေပးခ်င္ပါလဲရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ က်ေနာ့္အေနအထားနဲ႔ သမၼတကို ေထာက္ခံခ်က္ေတြနဲ႔ အႀကံေပးပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ သမၼတက သူကိုယ္တုိင္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္မွာပါ။ သမၼတက ျမန္မာ့အေရးကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတာပါ။ ပထမတစ္ေခါက္ ဒီကိုလာခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း လအေတာ္ၾကာတဲ့အထိ ျမန္မာ့အေရးကိုပဲ ေျပာေနခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ပထမအႀကိမ္ ခရီးစဥ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့ရတာကိုလည္း အေတာ္ေလး ေက်နပ္အားရခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ကို ေနာက္တေခါက္ ျပန္လာဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ေနပါတယ္။ ေဒသတြင္း အာဆီယံနဲ႔ အေရွ ႔အာရွထိပ္သီးအစည္းအေဝးကလည္း အဓိက ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲ ဘာေတြ တိုးတက္မႈရွိသလဲ။ ဘာေတြ ေျပာင္းလဲမႈမရွိသလဲ ဆုိတာေတြကို သူကိုယ္တုိင္ နားေထာင္ၿပီးေတာ့ အကဲခတ္ပါလိမ့္မယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ မိတ္ဖက္အျဖစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး မူဝါဒကို ဆက္လက္က်င့္သံုးဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျဖစ္ထြန္းမႈေတြကို စမ္းစစ္ၿပီးေတာ့ သမၼတက ဘာေတြ အကူအညီေပးႏုိင္မလဲဆိုတာကို အကဲခတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတြ႔ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါသလားရွင့္။

Derek Mitchell ။ ။ ေတြ႔ဖို႔ရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တာဝန္သိရင္းႏီွးျမွဳပ္ႏံွမႈေတြကို အားေပးေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္ကုမၼဏီႀကီးတခ်ုိ ႔လည္း ဝင္ေရာက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေတြ လည္ပတ္ေနၾကပါၿပီ။ ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္အစိုးရကေန ျပည္သူေတြအခ်င္းခ်င္း ဆက္ဆံေရးကိုလည္း အားေပးလာတာကို သတိထားမိပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္သူေတြနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြအၾကား ဆက္ဆံေရးအစီအစဥ္ေတြထဲက ထူးျခားတဲ့ နမူနာေလးတခုေလာက္ သိပါရေစရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ အစီအစဥ္ေတြက အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ Fulbright ပညာသင္ဆု အစီအစဥ္။ အဂၤလိပ္စာ ပို႔ခ်တဲ့ သင္တန္းေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီကေန အမ်ုိးသမီးလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေတြကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဆီကို ဧည္သည္ေတာ္အစီအစဥ္အရ ေစလႊတ္ေနတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ၿပီး အထီးက်န္လို ေနခဲ့ၾကတာ ၾကာခဲ့ၿပီဆုိေတာ့ ဒီထက္မကတုိးၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆက္ဆံသြားဖို႔ အစီအစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံရဲ ႔ နက္နဲက်ယ္ျပန္႔ၿပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကို အေမရိကန္ရဲ ႔ ျပည္သူေတြ သိပ္မသိၾကပါဘူး။ ဒီႏိုင္ငံက လူေတြကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေၾကာင္းကို စိတ္ဝင္စားၾကၿပီး ေလ့လာဖို႔ ဆႏၵရွိေနၾကတာပါ။ ႏွစ္ဖက္စလံုးက လူထုၾကား အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံၾကဖို႔ လိုလားေနၾကတာေၾကာင့္ ဒီအစီအစဥ္ေတြ အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အခုေလာေလာဆယ္ ျမန္မာသတင္းေထာက္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီးေတာ့ Midterm elections သက္တမ္းတဝက္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ့လာေနၾကပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔ကို က်မတုိ႔ ဗီြအိုေအ အေမရိကန္အသံကလည္း ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းၿပီးေတာ့ သတင္းထုတ္လႊင့္ထားတာ ရွိပါတယ္ရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာသမားေတြ၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ အလ်င္သင့္သလို ေစလႊတ္ေပးေနပါတယ္။ အေမရိကန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ၊ ဘြဲ႔လြန္ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း ဒီကို လာၿပီးေတာ့ စိတ္ဝင္တစား ေလ့လာေနၾကပါတယ္။ အဆက္ျပတ္ေနတာၾကာေတာ့ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္းကို ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္ဝင္စားေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကေန ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ လူကုန္ကူးမႈစတဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အဆင့္နဲ႔ မွတ္တမ္းေတြက သိပ္ေကာင္းတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ တိုးတက္မႈ မရွိတာကိုပဲ ေကာက္ခ်က္ခ်တာ မ်ားပါတယ္။ ဒီလုိ အစီရင္ခံစာေတြ ထုတ္တိုင္းမွာ အေမရိကန္သံရံုးရဲ ႔ အခန္းက႑က သုေတသနစာတမ္း ျပဳစုေပးရတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္လိုမ်ား စမ္းစစ္သုေတသန လုပ္ၾကသလဲဆိုတာကို သိပါရေစရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ တကယ့္အေျခအေနေတြကို ေလ့လာၿပီးေတာ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ျပဳစုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွတ္ေပးတဲ့သေဘာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ရဲ ႔ ညႊန္းၾကားခ်က္အရ အစီရင္ခံစာ ျပဳစုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ဂရက္ကေန အစီရင္ခံစာ ျပဳစုရာမွာ က႑အလိုက္ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့အဆင့္ေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအတုိင္း လုိက္နာရတာပါ။ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံမွာ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာကို မလုပ္ေသးတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြကို ေထာက္ျပဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က လက္ေတြ႔ျဖစ္ထြန္းမႈေတြနဲ႔ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေသးတာေတြကို မွ်တေအာင္ ခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့ အစီရင္ခံတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနေသးလဲ။ ဘယ္အရာေတြက ေျပာင္းလဲၿပီးၿပီလဲ စတာေတြကို မွ်မွ်တတပဲ တရားသျဖင့္ အစီရင္ခံေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အေမရိကန္ရဲ ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးမႈအရ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အဓိကက်တဲ့ ပိတ္စို႔မႈအေတာ္မ်ားမ်ားကို ရုတ္သိမ္းေပးခဲ့ေပမယ့္လို႔ တခ်ုိ ႔ပိတ္စို႔မႈေတြကေတာ့ က်န္ေနပါေသးတယ္။ အဲဒီ့က်န္ေနတဲ့ ပိတ္စို႔မႈေတြကို ရုတ္သိမ္းေပးဖို႔ အလားအလာ ရွိပါသလားရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ ပိတ္စို႔မႈစာရင္းဝင္ သီးျခားလူပုဂၢိဳလ္နဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းကုမၼဏီေတြဟာ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြနဲ႔ အႀကံဳဝင္ေနသလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ စမ္းစစ္ၿပီးေတာ့ ရုတ္သိမ္းေပးႏိုင္မႈ ဥပေဒအရ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ပိတ္စို႔ခံထားရတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနကို အသနားခံစာ တင္သြင္းလို႔ရပါတယ္။ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနရဲ ႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပႏုိင္ရင္ ရုတ္သိမ္းေပးလို႔ ရပါတယ္။ အဲဒီ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြထဲမွာ စစ္တပ္နဲ႔ အဆက္အဆံမရွိတာ၊ သူတုိ႔ရဲ ႔ လုပ္ငန္းေတြဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိတယ္။ သန္႔ရွင္းတယ္။ အဂတိတရားကင္းတယ္။ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔လည္း လုိက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပႏုိင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ထံုလုပ္နည္းေတြနဲ႔အညီ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနတယ္ဆုိတာကိုလည္း ျပသရပါလိမ့္မယ္။ အမ်ားသူငါပိုင္တဲ့ ေျမေတြကို သိမ္းၿပီးေတာ့ တျခားလုပ္ငန္းေတြ မလုပ္ဖို႔နဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ဖို႔လည္း လုိပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာ ပိတ္စို႔မႈစာရင္းထဲက ထုတ္ေပးလို႔ရေအာင္ လိုက္နာႏုိင္သလို၊ ပိတ္စို႔မႈစာရင္းသြင္းၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္အေရးယူလို႔ ရေသးတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သက္တမ္းသတ္မွတ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဆီက စံျပအေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလိုပဲ တာဝန္သိစြာနဲ႔ ဒီနုိင္ငံမွာလည္း လက္တစုပ္စာအတြက္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အားလံုးအတြက္ တရားသျဖင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္ စီးပြားလုပ္ၾကမွသာ တိုးတက္မႈ ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေလာေလာဆယ္ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာဝန္ဟာ ဒီႏွစ္အတြက္ေပါ့။ ေနာက္ဆံုးတာဝန္အေနနဲ႔ အာဆီယံနဲ႔ အေရွ ႔အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံေတြကို ဦးေဆာင္က်င္းပဖုိ႔ စီစဥ္ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ တာဝန္ယူေနတဲ့အေပၚမွာ သံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လိုမ်ား သံုးသပ္မိပါသလဲရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ေခ်ာေမြ႔ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ မေျပာပေလာက္တဲ့ အထစ္အေငါ့ေလးေတြကလြဲရင္ အားလံုးက ေက်နပ္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဆုိရိုတခု ရွိပါတယ္။ ေၾကာင္ေတြကို တစုတစည္းထဲျဖစ္ဖို႔ စုစည္းဖို႔ မလြယ္သလိုပါပဲ။ ဒီေလာက္မ်ားျပားတဲ့ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ အားလံုး ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ေပးရတာ လြယ္ကူတဲ့အလုပ္တခု မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ရဲ ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြအရ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆုိရတာေတြလည္း မ်ားပါတယ္။ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္ေတြအားလံုးကို ျဖည့္ဆည္းေပးရတာ အေတာ္ေလး လက္ဝင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ လာၾကမယ္ဆိုေတာ့လဲ လက္မလည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိမ္ရွင္ျမန္မာအစိုးရကို အားလံုးအဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေပးေနပါတယ္။ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒တာဝန္ကို မေလးရွားႏုိင္ငံလက္ထဲ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ သိပ္ကိုထူးျခားလွတဲ့ ေနာက္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း ေအာင္ျမင္အထေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္ပါတယ္ရွင္။

Derek Mitchell ။ ။ Thank you

VOA