ျမန္မာ ခရီးစဥ္အတြင္း အစိုးရက လုံၿခံဳေရးအာမခံမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း မစၥ ယန္ဟီလီ ေျပာ

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ ယန္ဟီလီ (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)

ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ ယန္ဟီလီက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္မည့္ ခရီးစဥ္ အတြင္း သူ၏လံုၿခံဳေရးကို ျမန္မာအစိုးရက အာမခံလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း မတ္လ ၁၈ ရက္က ေျပာဆိုသည္။ယမန္ႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္အတြင္း မစၥ ယန္ဟီလီအား အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ တပါး က မိန္းမပ်က္ဟု ေခၚဆိုခဲ့ၿပီး ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်ရန္ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါမ်ားကို လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေရးယူ ရန္ ျမန္မာအစိုးရ က ပ်က္ကြက္ခဲ့သည့္အတြက္ ယခုလာေရာက္မည့္ ခရီးစဥ္အေပၚ ထုိကဲ့သို႔ ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ တင္းက်ပ္ကန္႔သတ္မႈမ်ား အေပၚ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ားကို ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည့္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရကလည္း မစၥ ယန္ဟီလီကို မေက်နပ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

ထိုအေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ မစၥ ယန္ဟီလီသည္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ သံဃာေတာ္ တပါးျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူ ဦးေဆာင္ သည့္ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္မ်ား၏ ကန္႔ကြက္ရႈတ္ခ်မႈျဖင့္လည္း ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။

ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ အတြင္းက ျပဳလုပ္သည့္ လူထုခ်ီတက္ပြဲ တခုတြင္ ဦး၀ီရသူက ယန္ဟီလီကို မိန္းမပ်က္ တဦးအျဖစ္ လူသိရွင္ၾကား ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ဂ်နီဗာရွိ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီသို႔ ျမန္မာႏို္င္ငံ လူအခြင့္အေရး ေနာက္ဆံုး အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္လည္း ဦး၀ီရသူက သူ၏ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ Facebook မွတဆင့္ တုံ႔ျပန္ ေရးသားခဲ့သည္။

ဦး၀ီရသူက သူ၏ Facebook တြင္ မစၥ ယန္ဟီလီအား “မ်ိဳးခ်စ္ အေပါင္းတို႔၊ ဆိုးရြားသည့္ အမ်ိဳးသမီးကို သင္ခန္းစာေပးရန္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာၾကစို႔”ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

ထိုမွတ္ခ်က္ စကားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad al-Hussein က “ဒါက ပဋိပကၡ ျဖစ္ေစဖို႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ လံႈ႔ေဆာ္တာလို႔ ျမင္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈနဲ႔ ေသြးထိုးလံႈ႔ေဆာ္မႈေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ေရး နဲ႔ အထူးကိုယ္စားလွယ္ သြားေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေဘးကင္း လံုၿခံဳမႈရွိဖို႔ ေသခ်ာေစေရးက ျမန္မာအစိုးရမွာ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ရွိတယ္”ဟု ေျပာဆိုေၾကာင္း မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad al-Hussein ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ Rupert Colville က ေျပာသည္။

မစၥယန္ဟီလီကလည္း သူ၏လံုၿခံဳေရးကိုထိခိုက္မႈ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အလားအလာတခုအၿမဲတမ္းရွိေနသည္ဟု သတင္းေထာက္မ်ား ကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“က်မနဲ႔ က်မ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို ျမန္မာအစိုးရက အျမင့္ဆံုးဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္လိမ့္မယ္လို႔ က်မ ယံုၾကည္ပါတယ္”ဟု မစၥ ယန္ဟီလီက ေျပာဆိုသည္။

မစၥ ယန္ဟီလီက ဆက္လက္၍“ဒါေပမယ့္ အစိုးရက ဒီလိုမွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ မသက္ဆိုင္သလို ေနခဲ့တဲ့အတြက္ က်မ စိတ္အေႏွာင့္ အယွက္ ျဖစ္ရပါတယ္။ တိုင္းျပည္ မွာ ဒီလိုမယံုၾကည္မႈ၊ စိတ္၀မ္းကြဲျပားမႈေတြနဲ႔ ေသြးထိုးလံႈ႔ေဆာ္မႈေတြကို က်မက ထားခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရက အျပစ္တင္ေနပါတယ္”ဟုလည္း ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တည္ဆဲဥပေဒမ်ား အရ စီတန္းလွည့္လည္မႈမ်ားတြင္ အသံုးျပဳသည့္ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား၊ ႐ုပ္ပံုမ်ားကို အစိုးရထံသို႔ ႀကိဳ တင္ တင္ျပ၍ ခြင့္ျပဳခ်က္ ယူရေသာ္လည္း ဦး၀ီရသူ၏ ၁၀ မိနစ္ၾကာ လံႈ႔ေဆာ္ေရး တရားကို ဟန္႔တားမႈမခံရဘဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ ခဲ့သည္ဟု မစၥ ယန္ဟီလီက ေျပာဆိုသည္။

Reuters သတင္းဌာနက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ တခုအရ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ မြတ္စလင္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ားသည္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေရး ၀ါဒီမ်ားက ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၎တို႔ကို ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္မ်ားက လံႈ႔ေဆာ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ တခါတရံတြင္ ေဒသခံ လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႔မ်ားက အားေပးကူညီခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

(Reuters သတင္းဌာနတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Threatened UN Rights Envoy Confident Burma Govt Will Protect Her by TOM MILES သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ အယ္ဒီတာ ႏိုင္မင္းသြင္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္သည္)

ဧရာ၀တီ