“ဦးစားေပးကိစၥေတြ ျဖစ္တဲ့၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးတာေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္း စဥ္ေတြ၊ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြနဲ႔ ပညာေရးက႑ကုိ ျပန္လည္သံုးသပ္မႈေတြဟာ၊ သူ႔ရဲ႕သံတမန္ ေရးကၽြမ္းက်င္မႈနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈသာ မပါရင္ ေပၚေပါက္လာခဲ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟုလည္း ဆိုသည္။
“အေျပာင္းအလဲေတြအတြက္ သူ႔ကို ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္သင့္ပါတယ္” ဟုလည္း Dr. Marie Lall က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
စင္ကာပူႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္အာရွေလ့လာေရးသိပၸံမွ သုေတသနပညာရွင္ ပါေမာကၡ ေရာဘတ္ေတလာ ကလည္း သမုိင္းသည္သမၼတဦးသိန္းစိန္အား ရဲရင့္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားတစ္ဦးအျဖစ္ ဆံုးျဖတ္ ပံုေဖာ္လိမ့္မည္ဟု ဆိုသည္။
ဦးသိန္းစိန္ သမၼတအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေနပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ အကဲျဖတ္ခ်က္ရာတြင္မူ “သူဟာ မႀကံဳစဖူး အေျခအေန တစ္ရပ္ထဲကုိ ၀င္ေရာက္ခဲ့ရၿပီးေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိၾကတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲသြားေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ သူလုပ္ရမယ့္ ဟာေတြကုိ သူေအာင္ျမင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ပါေမာကၡ Robert Taylor ကမွတ္ခ်က္ျပဳ ခဲ့သည္။
ၾသစေၾတးလ်အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္မွ ပညာရွင္လည္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ မွ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ၾသစေၾတးလ် သံအမတ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ Mr. Trevor Wilson ကမူ ဦးသိန္းစိန္သည္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ျပသႏုိင္ၿပီး၊ အတန္အသင့္ တိက်ျပတ္သားမႈ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဆိုင္းငံ့ရန္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလအတြင္း သမၼတက ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းကုိ ဥပမာေပး၍ သမၼတသည္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျပတ္သားမႈ ရွိသည္ဟု မွတ္ခ်က္ေပးထားျခင္း ျဖစ္သည္။
“သမၼတဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ က ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ လမ္းစဥ္အတိုင္း မဆင္မျခင္ဆက္လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ျမင္ခဲ့တဲ့သူေတြကုိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အံ့အားသင့္သြားေစခဲ့ပါတယ္” ဟု ၾသစေၾတးလ်အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ Dr. Nicholas Farrelly က ဆိုသည္။
“ႀကိဳးတင္းလြန္းတယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ အခုိက္အတန္႔ေတြ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ၿခံဳငံုၿပီး ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲရဲ႕ ဦးတည္ရာဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္ပါတယ္” ဟု သူက မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ “အဲဒါေတြအတြက္ သမၼတဟာ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳမႈေတြနဲ႔ ထုိက္တန္ပါတယ္” ဟုလည္း သူက ဆိုသည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ လုပ္ေဆာင္မွႈမ်ားအနက္ မည္သည့္ စြမ္းေဆာင္မွႈကုိ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ဂုဏ္အယူဆံုး ျဖစ္ ႏိုင္ဖြယ္ရွိသလဲဟု ပါေမာကၡ ေတလာကို ေမးျမန္း ၾကည့္ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ႏုိင္ငံေရးကေသာင္းကနင္း မျဖစ္ေစဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကမၻာ့ဇာတ္ခံုေပၚတြင္ အထီးက်န္ အေျခအေနမွ လြတ္ေျမာက္လာေအာင္ စြမ္း ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းကို ဂုဏ္ယူစရာအေကာင္းဆံုး ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ေျဖၾကားခဲ့သည္။
Dr. Farrelly ကလည္း အလားတူ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ိဳး ေပးခဲ့ေသးသည္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရအတြက္ အင္ စတီက်ဴးရွင္းဆိုင္ရာ အေျခခံေတြ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေအာင္ အစိုးရက ဦးေဆာင္စီမံႏုိင္ခဲ့တာကုိ သူဂုဏ္ယူ လိမ့္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ အလုပ္တစ္ခုပါ။ အဲဒီ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ မၿပီးဆံုးေသးဘူး ဆုိေပမယ့္၊ အေျခခံအုတ္ျမစ္ေတြက ခုိင္မာေနပါၿပီ” ဟု ဆုိသည္။
Mr. Wilson ကမူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းကုိ ဂုဏ္ယူစရာအေကာင္းဆံုး ေအာင္ျမင္မွႈဟု ခံစား လိမ့္မည္ထင္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ “သူ႔အရင္ အစုိးရေတြနဲ႔စာရင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္အတြက္ သူက ပုိၿပီးလုပ္ခဲ့ပါတယ္” ဟု သူက မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ “ျပည္လံုးကၽြတ္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ရဖုိ႔အတြက္၊ ပြင့္လင္းၿပီးတစ္သမတ္တည္းရွိတဲ့ ညႇိႏႈိင္းေရးစနစ္နဲ႔အညီ ပထမ ဆံုးလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Mr. Wilson က ဆိုသည္။
Dr. Farrelly ကလည္း၊ အာဏာရွင္ေခတ္လြန္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဦးသိန္းစိန္အတြက္ အႀကီးမားဆံုးေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားမွာ “လႊတ္ေတာ္၊ စစ္ဘက္၊ မီဒီယာ၊ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္ေတြကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ထိန္းညႇိကုိင္တြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
“အထူးသျဖင့္၊ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးရဲ႕ ဥကၠ႒ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အားလံုး၊ တိုင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး သမားေတြနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD တို႔နဲ႔ အတူတကြ အလုပ္လုပ္ ဖုိ႔ဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု Dr. Farrelly က ဆုိသည္။
“ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ဦးစားေပးမႈေတြကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ထိန္းညႇိဖို႔ လက္လွည့္ဆရာ တစ္ဦးလိုပဲ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ လိုပါတယ္” ဟု Dr. Wilson က ဆိုသည္။ ႏုိင္ငံ၏ အေရးကိစၥမ်ားကို စီမံကိုင္တြယ္ရာတြင္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ လႊမ္းမုိးျခယ္လွယ္ေသာ အေနအထားမ်ိဳးထက္ ေနာက္ကြယ္မွသာ ကူညီေဆာင္ ရြက္ရမည့္ အေနအထားမ်ိဳးကုိ လက္ခံလာေစရန္ စည္း႐ံုးရျခင္းမွာလည္း သမၼတအတြက္ အႀကီးမားဆံုး ေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားထဲ တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း Dr. Wilson က ဆိုသည္။
ပါေမာကၡ ေတလာက “ခက္ခဲတဲ့ အမ်ားျပည္သူဆုိင္ရာမူ၀ါဒ ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး လြတ္လပ္လာခါစ သတင္းမီဒီယာေတြကေန တစ္ဆင့္ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္” ဟုလည္း မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ လက္ထက္တြင္ အေရးအႀကီးဆံုးေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း လုပ္ငန္းမ်ား ဆုိင္းငံ့ထားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း Dr. Farrelly ႏွင့္ Mr. Wilson တို႔ ႏွစ္ဦးလံုး က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။ Mr.Farrelly က “အဲဒါဟာ ႀကီးမားၿပီး ရဲရင့္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္ရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း ဆုိင္းငံ့လိုက္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
Dr. Farrelly က “ဒါေပမဲ့ တကယ့္ အေရးအႀကီးဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြက အဆင့္ျမင့္ ရာထူးေတြမွာ ခန္႔ ထားမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြလို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္””ဟု Dr. Farrelly က ဆုိသည္။
“SPDC (ႏုိင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္းသာယာေရး ႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ) ဆီကေန ဆက္ခံရရွိလာခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဆန္႔က်င္ေရး အင္အားစုေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမွႈ ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္လည္း သမၼတက ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္” ဟု Dr. Farrelly က ဆိုသည္။
ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း ဆုိင္းငံ့လိုက္ျခင္းသည္ “အစိုးရအေနနဲ႔၊ အရင္တုန္းကနဲ႔ မတူေတာ့ဘဲ၊ သာမန္ျပည္ သူေတြအတြက္ စုိးရိမ္မႈရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပေန႐ံုသာမက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံပံု ေျပာင္းလဲသြားၿပီး၊ သာတူ ညီမွ် ရွိလာေစဖုိ႔နဲ႔ ေရရွည္အေနအထားကို အေျခခံတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္လာတာကုိလည္း ေဖာ္ျပေနပါ
တယ္”” ဟု Mr. Wilson က မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္း ဆုိင္းငံ့ခဲ့ျခင္းသည္ ပုိမိုငယ္ရြယ္ေသာ မ်ိဳးဆက္မ်ားႏွင့္ သာမန္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစခဲ့ေသာ ပထမဆံုး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ၿပီး၊ အစုိးရ အေနျဖင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳးအျမတ္ကုိသာမက ျပည္သူမ်ားလိုလားေသာ ကိစၥမ်ားကိုလည္း ဂ႐ုစုိက္မႈရွိေၾကာင္း ၫႊန္ျပေနသည္ ဟု Mr. Wilson က ဆိုသည္။
ဦးသိန္းစိန္ သမၼတ တာ၀န္စတင္ယူအၿပီး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အရွိန္ရမလာေသးခင္ အစပုိင္းကာလတြင္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိစၥ ၾကန္႔ၾကာေနခဲ့ရာ အဘယ္ေၾကာင့္ ၾကန္႔ၾကာေနျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါ သလဲဟူသည့္ ေမးခြန္းကိုမူ ေဒါက္တာ Farrelly က “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရာရာတုိင္းဟာ အခ်ိန္ယူေလ့ရွိပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
“ေဆးႀကိမ္လံုးနဲ႔တို႔႔လိုက္သလို အရာရာ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာေအာင္၊ သမၼတ ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ေဆာင္ရြက္ႏုိင္လိမ့္မယ္ ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ိဳးဟာ လြဲမွားေနပါတယ္” ဟုလည္း သူက မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
“ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာခဲ့မႈကုိ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ ရပ္နားမႈလို႔ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြဟာ အမွားအယြင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္ႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္၊ ျပန္ေတြးၾကည့္တဲ့အခါမွာေတာ့ ႏႈိင္းႏႈိင္းခ်ိန္ခ်ိန္ ေဆာင္ရြက္မႈ တစ္ရပ္လို႔ ထင္ျမင္ရပါတယ္” ဟု Dr. Farrelly က ဆိုသည္။
Mr. Wilson ကမူ၊ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရသည္မွာ၊ အစပုိင္းတြင္ ေရရွည္ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ လက္ေတြ႔က်ေသာ မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ ထိေရာက္မည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား အျဖစ္ မည္ကဲ့သုိ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမည္ကုိ မည္သူကမွ် မသိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
“အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက၊ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး Model ဘာတစ္ခုမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ အကူအညီေပးဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ စီမံကိန္းလည္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီကုိ မရေသးတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္သလို ကုလသမဂၢကလည္း တြန္႔ဆုတ္ေနခဲ့ပါတယ္” ဟု မစၥတာWilson က ဆုိသည္။
“ၿပီးေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က၊ ကိစၥအမ်ားစုမွာ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ အျမင္ေတြမရွိေသး ပါဘူး။ ျပည္တြင္းအတုိက္အခံ အဖြဲ႔ေတြကလည္း SPDC ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြနဲ႔ ျခားနားလာတဲ့ မူ၀ါဒေတြအေပၚ ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အာ႐ံုမစုိက္ႏိုင္ေသးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဦးသိန္းစိန္ဟာ အစကေန လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရတာပါ” ဟု မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
“ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၀-၂၀၁၅ ကာလအတြင္းမွာ၊ အခု အမွန္တကယ္ ျဖစ္ထြန္းခဲ့တာထက္ ပုိၿပီးေတာ့ထိေရာက္တဲ့ တုိးတက္မွႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့သင့္သလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို သမုိင္းက ေမးေကာင္းေမး ပါလိမ့္မယ္” ဟုလည္း Mr. Wilson က ဆိုသည္။ “ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ အဲဒီလိုလုပ္ဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ စိတ္သေဘာထားခံယူခ်က္ေတြကို ေျပာင္းလဲရမယ့္ တာ၀န္ ကုိ အႀကီးအက်ယ္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့ၾကလို႔ပါ” ဟု ဆုိသည္။
ထူးျခားေသာ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္လာေသာ ကာလကုိ ဦေဆာင္ခဲ့ေသာ သမၼတ တစ္ဦးအျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္အား သတိရေနၾကလိမ့္မည္ဟုလည္း Dr. Farrelly က မွတ္ခ်က္ ေပးခဲ့သည္။
mizzima burmese news
( Photo - MPC )
0 comments:
Post a Comment