ဘဂၤါလီ အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္သည့္ အျမင္မ်ားႏွင့္ အထင္လြဲ နားလည္မႈမ်ားရွိေနၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေရးအတြက္ အဆိုပါအရာမ်ားကို ဦးစြာ ဖယ္ရွားရမည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေျပာၾကား

ဘဂၤါလီအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္သည့္ အျမင္မ်ားႏွင့္ အထင္လြဲ နားလည္မႈမ်ားရွိေနၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္တိုးတက္ေရးအတြက္ အဆိုပါအရာမ်ားကို ဦးစြာဖယ္ရွားရမည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

စင္ကာပူႏုိင္ငံ SEAS (Institute of South East Asian Studies) တြင္ ၾသဂုတ္ ၂၁ ရက္က ျပဳလုပ္ေသာ Democratic Transition : Challenges and Way Forward ေဟာေျပာပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ေက်ာင္းသူတစ္ဦးက ဒုကၡသည္ျပန္လည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္မ်ားက စတင္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အဆိုပါဒုကၡသည္မ်ားအေပၚတြင္ လူမႈေရးအဆိုးျမင္မႈ (Social Stigma) ရွိေနေၾကာင္း၊ အဆိုပါဒုကၡသည္မ်ားအား ျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္မ်ားအၿပီးတြင္ မည္ကဲ့သို႔နည္းလမ္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္တိုးတက္ေရးက႑ အေထြေထြတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အသံုးခ်မည္နည္းဟု ေမးျမန္းမႈအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္လည္ေျဖၾကားရာ၌ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“Stigma ဆိုတဲ့စကားလံုးက ဒီမွာသံုးႏႈန္းဖို႔ သင့္ေတာ္တယ္ မထင္ပါဘူး။ ရွိေနတာက တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းအျမင္မ်ားနဲ႔ အထင္လြဲနားလည္မႈေတြပါ။ ဒါေတြကိုဖယ္ရွားရပါမယ္။ ကြၽန္မတို႔အားလံုးက ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို တိုးတက္ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ေဒသတစ္ခုအသြင္ ေျပာင္းလဲခ်င္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္က ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အလွပဆံုးေဒသတစ္ခုပါ။ ရခိုင္ကို လူနည္းနည္းပဲေရာက္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြအကုန္လံုးက  ရခိုင္ျပည္က ကမ္းေျခေတြက သူတို႔အတြက္ေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးရဲ႕ ကမ္းေျခေတြနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္လိုက္ရင္ အလွပဆံုးပဲလို႔ ကြၽန္မကိုခဏခဏ ေျပာဖူးတယ္။ အဲဒီျပည္နယ္တစ္ခုလံုးက တိုးတက္ႏိုင္ေရးစြမ္းအားမ်ားပါတယ္။ သမီးေျပာတာမွန္ပါတယ္။ ကြၽန္မထင္တာကေတာ့ သူတို႔ေတြအကုန္လံုး ႀကီးပြားတိုးတက္ေရး စီမံကိန္းတစ္ခုေအာက္မွာ သိမ္းသြင္းရမယ္။ သမီးက ဒီေမးခြန္းကိုေမးခဲ့တဲ့အတြက္ ကြၽန္မ၀မ္းသာပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သမီးကလူငယ္ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။ လူငယ္ေတြကပဲ သူတို႔ရဲ႕မိဘေတြ၊ ဘိုးေဘး အစဥ္အဆက္လက္ထက္ကတည္းကရွိခဲ့ၿပီး အပိုင္းပိုင္းခြဲျခားမႈေတြျဖစ္ခဲ့ေစတဲ့ တစ္ဖက္ေစာင္းအျမင္ေတြကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မွာပါ။ သမီးတို႔လူငယ္ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ကလူေတြ အတူတကြေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္ဖို႔ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ခရီးစဥ္ေတြမွာ လိုက္ပါဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ကြၽန္မအေနနဲ႔ ဒီေမးခြန္းေျဖတဲ့ အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ထင္သလို ရခိုင္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြပဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ဟိႏၵဴေတြ၊ ၿမိဳေတြ၊ သက္ေတြ၊ ဒိုင္းနက္ေတြ စတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုအသိုင္းအ၀ိုင္းအေသးေလးေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။ အထူးမီးေမာင္းထိုးျပခ်င္တာကေတာ့ အဆိုပါ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအသိုင္းအ၀ိုင္း အေသးေလးေတြကိုပါပဲ။ သူတို႔ထဲကတခ်ဳိ႕ လ်င္ျမန္စြာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕လူအေရအတြက္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ဂဏန္းေလးလံုးထက္ မပိုေတာ့ပါ ဘူး။ သူတို႔ေတြက သူတို႔႐ိုးရာဓေလ့ထံုးစံေတြနဲ႔အလိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ သီးသန္႔ေနထိုင္ၾကၿပီး  ရွိသမွ်ဟာေလးေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာင္ေနထိုင္ၾကတဲ့ လူမ်ဳိးစုေတြပါ။ သူတို႔ေတြရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့ထံုးစံေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၿပီး ႀကီးပြားတိုးတက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံရဲ႕အစိတ္အပိုင္းေတြ တိုးတက္ႀကီးပြားေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေအာက္မွာ ပါ၀င္သလို သူတို႔ေတြပါ၀င္ႏိုင္ေအာင္ ကြၽန္မတို႔ အစြမ္းကုန္လုပ္ေဆာင္ေပးရမွာပါ” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲသက္ေရာက္မႈအေနျဖင့္ ေပၚေပါက္လာေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းမႈသည္ အေရးပါေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရႏွင့္ပါ MoU သေဘာတူညီမႈမ်ား အေပၚမူတည္ၿပီး ဒုကၡသည္မ်ားျပန္လည္လက္ခံေရး လ်င္ျမန္စြာၿပီးေျမာက္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ လူသားခ်င္း စာနာမႈအကူအညီ ေထာက္ပံ့ေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း အဖြဲ႕အစည္းက ဦးေဆာင္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ တိုးတက္ေစေရးအတြက္ က႑အသီးသီးမွ  ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားသည္။

ဆက္လက္၍ ပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသူ တစ္ဦးက ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ ဒုကၡသည္ ျပန္လည္လက္ခံေရးကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျပႆနာေပါင္းစံုမ်ားအား ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ လက္ရွိျမန္မာအစိုးရ၌ အခ်ိန္ဇယားရွိပါသ လားဆိုသည့္ေမးခြန္းအား ႏိုင္ငံတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က  ျပန္လည္ေျဖၾကားရာတြင္ “ကြၽန္မတို႔ဘက္ကေနပဲ အခ်ိန္ဇယားတစ္ခုကို ဆြဲလိုက္ၿပီး သတ္မွတ္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲလြန္းပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ကြၽန္မတို႔က ဒီလိုသတ္မွတ္ဖို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ေနရတာပါ။ အခ်ိန္ဇယားဆိုတာက ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းၿပီးမွ သတ္မွတ္လို႔ရမွာပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေန ဒုကၡသည္ေတြကို အရင္ျပန္ပို႔ရမွာပါ။ ျပန္ပို႔ေပးမွ ကြၽန္မတို႔ကလက္ခံႀကိဳလို႔ရမွာေပါ့။ ကြၽန္မတို႔ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီမႈအခ်က္ေတြထဲမွာ ဒါေတြပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔တစ္ဖက္သတ္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ အခ်ိန္ဇယားတစ္ခုဆိုၿပီး သတ္မွတ္လိုက္လို႔မရပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေနလည္း ဒုကၡသည္မ်ားကို ျပန္ပို႔ဖို႔အတြက္ ဘယ္ေလာက္အထိ အျမန္ဆံုး ၿပီးေျမာက္ခ်င္လဲဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ရမွာပါ။ ကြၽန္မတို႔အတြက္ကေတာ့ အရင္ႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလမွာ သေဘာတူညႇိခဲ့တဲ့ MoU နဲ႔အညီ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ ဇန္န၀ါရီ ၂၃ ထဲက အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီးသားပါ” ဟု ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရႏွင့္ ပိုမိုပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားႏိုင္ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးႏွင့္ တျခားအႀကီးအကဲမ်ားအား ျမန္မာအစိုးရ၏ ဖိတ္ေခၚမႈျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားျပန္လည္ လက္ခံေရးစခန္းမ်ားအား လာေရာက္ဆန္းစစ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ၏ အေရးပါသက္ေရာက္မႈႏွင့္ ကူညီမႈမ်ားအား အေလးထားေၾကာင္း ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာၾကားသည္။

Eleven Media Group