ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ အဂၤါေန႔ကက်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံအေရး တံခါးဖြင့္ေဆြးေႏြးပြဲ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္Antonio Guterres က ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကို ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြ သြားေရာက္ႏိုင္ဖို႔ သိပ္ကိုအေရးႀကီးေၾကာင္းနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ကူညီေရး အတြက္ ရန္ပံုေငြေတြလိုအပ္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏို္င္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အခ်က္လက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ရဲ့ တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြကေရာ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြကပါ ေလးေလးနက္နက္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ကေျပာျပေပးမွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး အတြက္ အဓိက လိုအပ္တာက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြ အားလံုး ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ျဖစ္ၿပီး ဒီ့အတြက္ တာဝန္ခံတာဝန္ယူမႈက အဓိကက်ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ Antonio Guetrrus က ေျပာပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢက နည္းမ်ိဳးစံုးနဲ႔ ပါဝင္ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္ၿပိး အခုေနာက္ဆံုး အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးေကာင္စီရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးး အဖြဲ႔က ဆန္းစစ္တဲ့ အစီရင္ခံစာ တနလၤာေန႔မွာ ထြက္လာခဲ့တဲ့ အတြက္ ဒါကို ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစာ မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အစည္းအေဝး အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာ ခုလို ေျပာပါတယ္။
“အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ရဲ့ မေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ ေတြက လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ပံုစံေတြ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေရးသားထားတဲ့ အတုိင္း ေျပာရရင္ - သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအရ ဆိုးဝါးတဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ဆိုင္ရာ ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ - လို႔တင္ျပထားတာပါ။
ဒီအစီရင္ခံစာထဲက ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္း အားလံုးက ေသေသခ်ာခ်ာ ထည့္သြင္း စဥ္းစား ၾကမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြ ထုိက္သင့္တဲ့ အျပစ္ရေစဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္မႈဟာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ အရ ျဖစ္ရမယ့္အျပင္ ခိုင္လံုၿပီး ဘက္လိုက္မႈ မရွိပဲ ျမန္မာကပါ လိုက္နာဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ ျဖစ္ရပါမယ္။”
ကုလသမဂၢက ျမန္မာ့အေရးကို ထဲထဲဝင္ေဆာင္ရြက္ ေပးေနၿပီး ဧၿပီလထဲမွာ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ Christine Schraner Burgenar ကို ခန္႔အပ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနသလို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ထြက္ေျပးခိုလႈံေနသူေတြ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရးအတြက္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး UNHCR နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြံၿဖိဳးေရးဆိုင္ရာ UNDP တို႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ တို႔ၾကား နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္တဲ့ အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေပမယ့္ တကယ္တမ္း လိုအပ္ခ်က္ေတြ အျပည့္အဝ မေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေသးတာဟာ ေဒသတြင္း လိုအပ္တဲ့ ေနရာေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ မရေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ က ေျပာပါတယ္။
“ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ ျပန္ေရးအတြက္ စိုးရိမ္မႈေတြနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြက သိပ္ကို ႀကီးမားေနတဲ့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို သိရေအာင္ ဒီေနရာေတြကို သြားေရာက္ႏိုင္ဖုိ႔ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ က်န္ေနသူေတြ အတြက္လည္း သူတို႔လုိအပ္ခ်က္ အလိုက္ ဘာ အစီအစဥ္ေတြ လုပ္ေပးရမယ္ဆိုတာကို သိဖို႔ အဲဒီေနရာေတြကို သြားႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးတာပါ။”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ က်န္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ အပစ္ပယ္ခံေနရသလို ခြဲျခားဆက္ဆံ ခံရတာ ေတြ႔ေနရေၾကာင္းနဲ႔ အမ်ားအျပားဟာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြ အျဖတ္ေတာက္ ခံေနရသလို ရိုဟင္ဂ်ာ ၁ သိန္း ၃ ေသာင္းေလာက္ဟာလည္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ဘယ္မွ ထြက္ခြင့္ မရပဲ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ တျခားလူမႈေရး အျပင္ အသက္ရွင္ေနထုိင္ေရးအတြက္ပါ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြအေရး အေျဖရွာဖို႔ ဘယ္နည္းနဲ႔ မဆို လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။
အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ဟာ ဇူလိုင္လတုန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ Coz’s Bazar က ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး မုတ္သုန္ရာသီဒဏ္ခံေနရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ စံနဲ႔ အညီ လူ႔အခြင့္ေရးနဲ႔ ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ လံုၿခံဳစိတ္ခ်စြာ ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔ အေျဖရွာေရးကို ကုလသမဂၢက နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ပါဝင္ကူညီေနေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ရိုက္တားစ္ ျမန္မာသတင္းေထာက္ ၂ ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဝလံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ကို လႊတ္ေပးဖုိ႔လည္း ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဂၤါေန႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ့ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲမွာ UNHCR အဖြဲ႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အထူးသံတမန္ Cate Blanchett ကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ကမာၻေပၚမွာ အဖိႏွိပ္အခံရဆံုး လူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက ပူးေပါင္းကူညီမႈေတြ အေရးေပၚ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ အစည္းအေဝးမွာ အခုလုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
"အစိုးရေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ တသီးပုဂၢလ ပုဂၢိဳလ္ေတြအေနနဲ႔ ၿပီးစီးခိုင္မာစြာ ဒုကၡသည္မ်ားနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဌာေနလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ကူညီေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျပည္တြင္းမွာ ဦးစားေပးဖို႔လိုအပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို သူတို႔ျပန္ႏိုင္ေရးအတြက္လည္း ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈရဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ က်မနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သူတို႔ေနရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ဌာေနျပန္ဖို႔ တကယ္ပဲ ေၾကာက္ရြံ႔ၾကပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ ၊ အိမ္ေထာင္ျပခြင့္နဲ႔ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာသင္ႏိုင္ခြင့္တို႔ မရၾကတဲ့အတြက္ သူတို႔ဟာ ကမာၻေပၚမွာ ဖိႏိွပ္ခံရဆံုး ဘ၀ကို ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။"
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ Guterreus က ျမန္မာ့အေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့သလို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ထြက္ေျပးခိုလႈံတဲ့ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေရး အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ဖုိ႔ ေတာင္းခံ ထားတဲ့ ရံပံုေငြဟာ အခုမွ ၃၃ % ေလာက္ပဲ ရေသးတဲ့ အတြက္ မုတ္သုန္မိုးဒဏ္နဲ႔ တျခားလိုအပ္တဲ့ အကူညီေတြ အျမန္ေပးႏိုင္ဖုိ႔ ရံပံုေငြ ထည့္ဝင္ၾကဖို႔လည္း ႏႈိးေဆာ္ခဲ့ပါတယ္။
လံုၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ့ တံခါးဖြင့္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အၿမဲတမ္းအဖြဲ႔ဝင္ ၅ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အလွည့္က် အဖြဲဝင္ႏုိင္ငံေတြ အျပင္ ျမန္မာႏို္င္ငံနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးေတြကလည္း အသီးသီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
VOA
0 comments:
Post a Comment