မယ္ဆိုင္ ေက်ာက္ဂူထဲက တစ္ဦးတည္းေသာ အဂၤလိပ္စကား ေျပာဆိုတဲ့ ျမန္မာျပည္ဖြား လူငယ္ေလး

သူ႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေမြး ဖြားခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ထိုင္း ႏုိင္ငံက ခရစ္ယာန္ ေက်ာင္းဆရာ ေတြရဲ႕ ပ်ိဳးေထာင္မႈနဲ႔ ႀကီးျပင္း လာခဲ့ပါတယ္။ မယ္ဆိုင္က ေက်ာက္ဂူထဲမွာ ပိတ္မိခဲ့တဲ့ လူ ငယ္ေဘာလံုးအသင္းမွာ အဒူလ္ ဆမ္အြန္ တစ္ေယာက္သာ အဂၤ လိပ္စကားကို ေရေရလည္လည္  ေျပာဆိုတတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ထုိင္းႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္ဂူတစ္ခုထဲမွာ ပိတ္မိေန တဲ့ ေတာဝက္ ေဘာလံုးအသင္း က လူငယ္ကစားသမား ၁၂ဦးနဲ႔ အသက္   (၂၅)    ႏွစ္အရြယ္ နည္းျပကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိၿပီျဖစ္ ေၾကာင္း ထိုင္းေရတပ္ အထူးကြန္ မန္ဒို အဖြဲ႕က ဇူလိုင္ ၂ ရက္မွာ တရားဝင္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အဲ ဒီေနာက္ လူငယ္ေတြရွိေနတဲ့ ေန ရာကို ပထမဆံုးေရာက္ခဲ့တဲ့ အဂၤ လိပ္ ေရငုပ္သမားႏွစ္ေယာက္နဲ႔ လူငယ္တစ္ေယာက္ အျပန္အ လွန္ ေျပာဆိုေနၾကတဲ့ ဗီဒီယိုျဖတ္ ပိုင္းေလး တစ္ခုကိုပါ နာရီအနည္း ငယ္အၾကာမွာ လႊင့္တင္ခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီဗီဒီယိုထဲမွာ အဂၤလိပ္ လိုေျပာေနတဲ့ မ်က္လံုးျပဴးျပဴးနဲ႔ လူငယ္ေလးကို တစ္ကမၻာလံုးက သတိျပဳမိခဲ့ၾကပါတယ္။

သဘာဝအတိုင္း ေရဝင္မႈ ေၾကာင့္ ေရလွ်ံပိတ္ဆို႔ေနတဲ့ သမ္ ေလာင္ဂူထဲမွာ အသက္ (၁၄) ႏွစ္ အရြယ္ အဒူလ္ဟာ အသင္းေဖာ္ ေတြနဲ႔အတူ ကိုးရက္ေက်ာ္ ၾကာ ငတ္မြတ္မႈ၊ ထိတ္လန္႔မႈေတြ ေရာႁပြမ္း ျဖတ္သန္းခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ဆီကို ကယ္ဆယ္ေရးေတြ ေရာက္ရွိၿပီး နာရီပိုင္း အၾကာမွာ ေတာ့ သူက တစ္ကမၻာလံုးကို ဗီဒီ ယို တစ္ခုကေနတစ္ဆင့္ ႏႈတ္ ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ ‘‘ကၽြန္ေတာ္ အ ဒူလ္ပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ က်န္းမာေရး ေကာင္းပါတယ္’’ လုိ႔ ပိန္သြယ္ ေဖ်ာ့ေတာ့ေပမယ့္ လန္းလန္းဆန္းဆန္းရွိေနတဲ့ လူငယ္ေလးကေျပာ ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ထုိင္းေတြရဲ႕ ႐ိုးရာအတိုင္း လက္အုပ္ေလးခ်ီၿပီး ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ တာကိုလည္း ေတြ႕ရပါတယ္။

ဘန္ပါမို႔ဒ္ေက်ာင္းမွာ သူ႔ကို ပညာသင္ေပးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းဆရာ ဖန္နီး တီယာပရြမ္ကေတာ့အဒူလ္ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေခါင္းထဲ အရင္ ဆံုး ဝင္လာတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကေတာ့ ဒီေကာင္ေလးဟာ ရည္မြန္တယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္ ဆိုတာပဲ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါ တယ္။ ‘‘သူ႔အေၾကာင္းကိုေတာ့ ေကာင္းတာေတြခ်ည္း ေတြးမိ တယ္။ အခုလည္း သူက ထုိင္း ေတြလိုပဲ လက္အုပ္ေလးခ်ီၿပီး ႏႈတ္ဆက္တယ္ေလ။ ဒါကသိပ္ ေတာ့ အဆန္းမဟုတ္ဘူး။ သူက ေက်ာင္းမွာဆိုရင္လည္း လမ္း ေလွ်ာက္လာရင္း ေတြ႕သမွ် ဆ ရာ၊ ဆရာမတိုင္းကို အခုလိုပဲ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း ႏႈတ္ဆက္ေန က်ပါ’’ လုိ႔ ဖန္နီးက ေအအက္ဖ္ပီ ကို မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

အဒူလ္ဟာ အဂၤလိပ္စာ၊ အဂၤလိပ္စကား ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အ တြက္ ခ်ီးက်ဴးခံရသူတစ္ေယာက္ ပါ။ ထိုင္းမွာက တစ္ႏုိင္ငံလံုး လူဦးေရရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုေအာက္ ေလာက္သာ အဂၤလိပ္လို ေျပာ ဆိုႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဇူလုိင္ ၂ ရက္က အေမွာင္ထု ထဲ စမ္းတဝါးဝါးနဲ႔ ဓာတ္မီးထိုးရင္း လူငယ္ေတြကို အမွတ္မထင္ရွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ ေရငုပ္သမား ႏွစ္ေယာက္ကို သူတစ္ေယာက္ပဲ အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္စကား ေျပာႏုိင္ခဲ့တာပါ။ အဒူလ္က ‘‘ဒီ ေန႔ ဘာေန႔လဲ’’ လို႔ ေအာ္ေမးခဲ့ပါ တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြအား လံုး ဗိုက္သိပ္ဆာေနၾကၿပီလုိ႔ လည္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအျပန္ အလွန္ ေျပာဆိုမႈေတြကို တစ္ ကမၻာလံုးက မ်က္ျမင္ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့ ၾကပါတယ္။

အဒူလ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံက ‘ဝ’ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသမွာ ေမြးဖြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူ ငယ္ေလးဟာ ထိုင္း၊ ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အဂၤလိပ္ စကားေတြကို ေျပာဆိုတတ္ပါတယ္။ သူဟာ အ သက္ (၇) ႏွစ္ အရြယ္ကတည္းက ထိုင္းေျမာက္ပိုင္းကို ေျပာင္းေ႐ႊ႕ လာၿပီး ေက်ာင္းတက္ေနခဲ့တာျဖစ္ ပါတယ္။

ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာ သင္ယူခြင့္ကို ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးအဒူလ္ ဟာ မိသားစုကို စြန္႔ခြာလာခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ မိဘေတြနဲ႔လံုးဝအ ဆက္ျပတ္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါ ဘူး။ အဒူလ္ရဲ႕ အေဖနဲ႔ အေမက သူ႔ကို လက္ခံထားတဲ့ ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းေလးဆီ လာလည္ ၿပီး ေတြ႕ဆံုေလ့ရွိပါတယ္။

 သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ ေလွ်ာက္ ‘ဝ’ ေဒသက UWSA လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္ မေတာ္ၾကား ရင္ဆုိင္တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားျခင္းနဲ႔အတူ ေထာင္ ေသာင္းခ်ီတဲ့ ေဒသခံေတြက စစ္ ေဘးေရွာင္ရင္း ေရၾကည္ရာ၊ ျမက္ႏုရာကို ေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့ၾကပါ တယ္။ အဲဒီထဲမွာ အိမ္နီးခ်င္းထုိင္း ႏုိင္ငံဘက္ကို ေရာက္ရွိခိုလံႈသြား  သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။

အဒူလ္ဟာ ႏုိင္ငံမဲ့ လူတန္း စားအျဖစ္ ထုိင္းႏုိင္ငံက မွတ္ပံု တင္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ ေလးသိန္း ေက်ာ္ထဲမွာ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးကေတာ့ တကယ္ တမ္းမွာ အဒူလ္တို႔လို အေျခအ ေနမ်ိိဳး ႀကံဳေတြ႕ေနသူ သံုးသန္းခြဲ ေလာက္ထိ ရွိေနႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔ မွန္းထားပါတယ္။

အေျခအေနတခ်ိဳ႕ တိုးတက္ မႈရွိလာတဲ့တိုင္ ထုိင္းႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံ မဲ့ လူတန္းစားေတြအေနနဲ႔အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြရရွိဖို႔ အပါအ ဝင္ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ အ မ်ားႀကီး ႀကံဳေနရဆဲလို႔ ဒုကၡသည္ မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရအရာရွိ ဟာနန္မက္ ေဒၚနဲလ္က ေအအက္ဖ္ပီကို ေျပာ ပါတယ္။

တရားဝင္ ေမြးစာရင္းမရွိ၊ ႏုိင္ငံသား အသိအမွတ္ျပဳ မွတ္ပံု တင္ကတ္ မရွိ၊ ပတ္စ္ပို႔မရွိတဲ့  အဒူလ္တစ္ေယာက္ ထုိင္းမွာ တရားဝင္ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္၊ ဘဏ္စာရင္းဖြင့္ ခြင့္ ဘာတစ္ခုမွ မရွိပါဘူး။ ခရီး သြားလာခြင့္၊ အိမ္ၿခံေျမ ဝယ္ယူ ခြင့္၊ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးခြင့္ ေတြလည္း ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။

ထိုင္းအစိုးရကေတာ့ ႏုိင္ငံမဲ့ ေနထုိင္သူေတြ အားလံုးကို ၂၀၂၄ မတိုင္ခင္ မွတ္ပံုတင္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဒူလ္တို႔ အေနနဲ႔  ဥပေဒ ေရးရာ လြန္ဆြဲအားၿပိဳင္မႈေတြမွာ ၾကားညပ္ေနဦးမယ့္ သေဘာရွိ ပါတယ္။

အဒူလ္ကေတာ့ စိတ္ပ်က္စ ရာ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ သူ႔ ဘဝကို ေရစုန္အေမ်ာခံမယ့္သူ မဟုတ္ပါဘူး။ သူဝါသနာပါရာ ေဘာလံုး အားကစားကို တစိုက္ မတ္မတ္ လုိက္စားပါတယ္။ စႏၵ ရားနဲ႔ ဂစ္တာတီးရတာကို ေပ်ာ္ ရႊင္ေနေလ့ရွိတယ္။ သူဟာ စာ ႀကိဳးစားတဲ့ ေက်ာင္းသား တစ္ ေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

‘‘ဒီကေလးကေတာ့ အဖိုး တန္ေလးပါပဲ’’ လုိ႔ ေက်ာင္းအုပ္ ဖူနာဝွစ္ သပ္ဆူရင္ကေအအက္ဖ္ ပီကို ေျပာပါတယ္။ ‘‘အဒူလ္က စာလည္းေတာ္၊ အားကစားလည္း ထူးခြၽန္ပါတယ္။ သူ႔စြမ္းေဆာင္မႈ ေတြေၾကာင့္ ေက်ာင္းအေနနဲ႔ လည္း ဆုတံဆိပ္နဲ႔ တျခားေအာင္ ျမင္မႈ တခ်ိဳ႕ကို ရရွိထားခဲ့ပါတယ္’’ လုိ႔ သပ္ဆူရင္က အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။

(The Straits Timesတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Thai cave rescue: Stateless teen Adul Sam-on, the only English speaker among those trapped, praised as ‘gem’ ေဆာင္းပါးကို ျပန္ဆိုသည္။)

7Day