Tuesday, October 30, 2018

ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ပထမအသုတ္ဌာေနျပန္မည္႔အေရး ကုလစုိးရိမ္


ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံမွာ ထြက္ေျပးခိုလႈံေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး အတြက္ ေရွ႕လလယ္ထဲစတင္ဖို႔ သေဘာတူညီမႈ ရၿပီလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္္မာ ၂ ႏိုင္ငံ တာဝန္ရွိသူေတြက ေၾကညာလိုက္ခ်ိန္မွာပဲ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ဖုိ႔ မသင့္ေသးဘူး လို႔ ကုလသမဂၢက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က ေျပာျပေပးမွာပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၇ သိန္းေက်ာ္အနက္ ပထမသုတ္ ျပန္ပို႔ေရးကို ႏိုဝင္ဘာလလယ္မွာ စတင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း အဂၤါေန႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ဒါကာၿမိဳ႕မွာက်င္းပတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္- ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးတဲြအလုပ္အဖဲြ႔ (Joint Working Group) ရဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြအၿပီးမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံျခားေရး အတြင္းဝန္ Shahidul Haque နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္သူတုိ႔ ရဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

“ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးု စတင္ဖုိ႔ က်ေနာ္တို႔လုပ္ေတာ့မွာပါ။ လာမယ့္ႏိုဝင္ဘာလလယ္မွာ စတင္မွာပါ။ ဒါဟာ ပထမအသုတ္ျဖစ္ပါတယ္။”

အခုလို ေၾကညာလိုက္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အခုေလာေလာဆယ္မွာ ေနရပ္ျပန္ဖုိ႔ အခ်ိန္မတန္ေသးဘူးလို႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR ကယူဆေၾကာင္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ရံုးေျပာခြင့္ရ Stephane Dujarric က အဂၤါေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။

“အခုလို ျပန္ပို႔ဖုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္ရေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံပူးတြဲအလုပ္အဖြဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သိရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ UNHCR ဘက္ကေတာ့ အခုလို ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးကို အေလာသံုးဆယ္ လုပ္တာ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိန္မတန္ေသးပဲ လုပ္တာမ်ိဳး မျဖစေစခ်င္ေသးပါဘူး။ ဒီေနရပ္ျပန္ေရးဟာ ဒုကၡသည္ေတြ ကိုယ္တိုင္က ျပန္ဖုိ႔ သင့္မသင့္ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္နဲ႔ ဒီ အေျခေနဆိုရင္ ျပန္လို႔ရၿပီလို႔ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ခံစားရတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးပါ။ UNHCR အတြက္ကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက အေျခေနေတြဟာ သူတို႔ကို ျပန္ပို႔ဖို႔ အေျခေန မဟုတ္ေသးဘူးလို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကေန ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အခုထိ ထြက္ေျပးလာတာ ေတြ႔ေနရတဲ့အတြက္ ဒါဟာလက္ေတြ႔ အေျခေနကို ျပေနပါတယ္။”

အခုလို ကုလသမဂၢက စိုးရိမ္ပူပန္ေနေပမယ့္ JWG ၂ ႏိုင္ငံ ပူးတြဲအလုပ္အဖြဲ႔ကေတာ့ အခုလို ဒုကၡသည္ေတြ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ မိမိသေဘာအေလွ်ာက္ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ Cox’s Bazar မွာ ရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပါ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ကို ေနရပ္ရင္းျပန္ဖို႔ တိုက္တြန္းသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၂ ႏိုင္ငံပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးျမင့္သူကေတာ့ ၂ ႏိုင္ငံၾကား ေဆြးေႏြးပြဲကေန ခိုင္မာတဲ့ ရလဒ္ေတြ ရခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာဆိုရင္ လက္ရွိမွာ ေဒသခံေတြၾကား မတူကြဲျပားသူေတြ သင့္သင့္ျမတ္ျမတ္ ရွိေနၾကတာေၾကာင့္ေနရပ္ျပန္သူေတြအတြက္ အဆင္ေျပမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး စတင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ခိုင္မာတဲ့ အေျဖကို ရခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ေတြ ေနရပ္ရင္းကို ျပန္ လာမယ္ဆိုရင္ ဌာေနမွာ အခုထိေနေနၾကတဲ့ က်န္ေနတဲ့သူေတြနဲ႔ ေရာေႏွာၿပီးေနသြားႏုိင္တာမို႔ သူတို႔ေနတဲ့ ရြာေတြမွာ ဘာျပႆနာမွ ျဖစ္လာႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ေတြဟာလည္း ခုထိ အဲဒီမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ သူတို႔ရဲ့ ေဆြမ်ိဳးေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ေတြ ရွိေနၾကတာပါ။

ဒါ့အျပင္ သူတုိ႔ေတြ ေနရပ္ျပန္ရာမွာ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားတာေတြ အမ်ားအျပားရွိေနေၾကာင္းနဲ႔ အခု လက္ရွိခ်မွတ္ထားတဲ့ မူဝါဒက ရဲနဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ အတူတကြ ပူးေပါင္းၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မူဝါဒကို ေထာက္ခံအားေပးေနသလုိ သူတုိ႔ေတြ အခက္အခဲ ႀကံဳလာရင္ တရားဥပေဒအရ အေရးယူႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုလည္း ႏိုးၾကားမႈ ရွိေစဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

၂ ႏိုင္ငံၾကား စိစစ္ၿပီးသူေပါင္း ၈ ေထာင္ဟာ ဘယ္ၿမိဳ႕ဘယ္ရြာေတြကေန လာတယ္ ဆိုတာကိုပါ သိရွိထားတဲ့ အတြက္ အခုေနရပ္ျပန္သူေတြ ကို သူတို႔ေတြလာခဲ့တဲ့ ေနရပ္ရင္း ေက်းရြာေတြက ေနအိမ္ေတြမွာပဲျပန္ေနေစခ်င္တယ္လို႔လည္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရး အတြင္းဝန္ကေျပာပါတယ္။

ေနရပ္ျပန္သူေတြ ေနထိုင္ဖုိ႔ အိႏၵိယအစိုးရက အိမ္ေပါင္း ၂၅၀ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့သလုိ တရုတ္အစိုးရက အိမ္ေပါင္း တေထာင္ေက်ာ္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့တာပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဌာေနျပန္ႏုိင္ေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အျပင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ ၂ ခုျဖစ္တဲ့ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးး UNHCR နဲ႔ ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ UNDP တို႔နဲ႔လည္း ျမန္မာအစိုးရက နားလည္မႈစာခၽြန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထုိးထားတာပါ။ ဒီ ကုလအဖြဲ႔ ၂ ဖြဲ႔က တာဝန္ရွိသူေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာက ေက်းရြာ ၂၃ ရြာကို စက္တင္ဘာလမွာတႀကိမ္ ေအာက္တိုဘာလဆန္းမွာတႀကိမ္ သြားေရာက္ဆန္းစစ္ ခဲ့ၾကတာျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းက ဒီေဒသေတြမွာ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕လူမႈ အသိုင္းဝိုင္းေတြ ၾကားမွာေတာ့ တိုးတက္မႈေတြ ရွိတာ ေတြ႔လာရေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား စီစစ္ထားၿပီးျဖစ္တဲ့ ဒုကၡသည္ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ထဲက ပထမအသုတ္အေနနဲ႔ ၅ ေထာင္ေက်ာ္ကို ႏိုဝင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ စတင္လက္ခံသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြေနရပ္ျပန္ေရး လြယ္ကူအဆင္ေျပေစဖို႔၊ ျပန္လာရင္ ဝင္ေငြရေအာင္ အလုပ္စီစဥ္ေပးတာနဲ႔ ေရာက္ေရာက္ခ်င္း အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ အသြားအလာ အဆင္ေျပေအာင္ အားလံုး အသင့္စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ ဒုကၡသည္ ျပန္လည္လက္ခံေရး အစီစဥ္ေတြကို ႀကီးၾကပ္ေနသူတဦးျဖစ္တဲ့ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးက VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ - ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံ JWG အဖြဲ႔ဝင္ေတြကေတာ့ Cox’s Bazar က ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ေအာက္တုိဘာလ ၃၁ ရက္ ဗုဒၶဟူေန႔မွာ သြားေရာက္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။


0 comments:

Post a Comment