ဒီကေန႕ညေနပိုင္း ေတာင္တြင္းႀကီးမွာေတြ႕ခဲ့ရတဲ့တိမ္အမ်ိဳးအစားေတြဟာ earthquake တိမ္ ဆိုတာထက္ မိုးတိမ္ေတာင္ေတြနဲ႕အတူတြဲျဖစ္တတ္တဲ့ mammatus တိမ္အမ်ိဳးအစား ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
Mammatus သို႕မဟုတ္ mammatocumulus တိမ္ဆိုသည္မွာတမ္တိုက္တစ္ခုရဲ႕ေအာက္ေျခ တြင္ ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ လံုး၀န္းေသာပံုသ႑ာန္ရွိတိမ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါတယ္။ mammatus ဆိုေသာစကားမွာ latin ဘာသာစကား mamma မွ ဆင္းသက္လာျပီး၊ ႏြားမ သို႕မဟုတ္ ဆိတ္ တို႕၏ ႏို႕အံု သို႕မဟုတ္ မိန္းမတို႕၏သားျမတ္ ဟု အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။Mammatus တိမ္မ်ားဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ေပခံုသ႑ာန္(anvil shaped) ရွိေသာတိမ္ (သို႕မဟုတ္) မိုးတိမ္ေတာင္(thunderstorm) တို႕ႏွင့္ အတူယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရန္တြင္လည္း altocumulus, altostratus, stratocumulus တိမ္မ်ားမွလည္းျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ ရန္ဖန္ရန္ခါတြင္လည္း မီးေတာင္မ်ားမွထြက္ရွိလာေသာ မီးေတာင္ျပာမႈန္မ်ားေႀကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ႀကပါတယ္။ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ mammatus တိမ္ေတြဟာ မိုးတိမ္ေတာင္နဲ႕ယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚပါက ဒါဟာ အားေကာင္းတဲ့ မိုးႀကိဳးမုန္တိုင္း (သို႕)ေလျပင္းတိုက္ခတ္မႈ(သို႕) ေလဆင္ႏွာေမာင္းေလျပင္တစ္ခုရဲ႕ေရွ႕ေျပး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
mammatus တိမ္နဲကအတူယွဥ္တြဲျဖစ္ေပၚေနတဲ့ မိုးတိမ္ေတာင္တစ္ခုကိုေတြ႕ရပါက အဆိုပါတိမ္အနီးပတ္၀န္းက်င္မွာ ျပင္ထန္တဲ့အထက္ေအာက္ေလရြဲ႕ေစာင္းမႈ (vertical wind shear) ရွိတတ္တာေႀကာင့္ ေလယာဥ္မ်ားအေနနဲ႕ ေ၀းရာကို အထူးေရွာင္ရွားသြားရေလ့ ရွိပါတယ္။
Mammatus တိမ္မ်ားဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏုဴးညံ႕တဲ့ပံုသ႑ာန္ရွိတဲ့တိမ္မ်ားျဖစ္ႀကျပီး၊ အမ်ားအားျဖင့္လည္း အလင္းပိတ္တိမ္မ်ားျဖစ္တတ္ႀကပါတယ္။
mammatus တိမ္ေတြဟာ ကီလိုမီတာေပါင္းမ်ားစြာေ၀းကြာတဲ့ေဒသတေလွ်ာက္ ျပန္႕က်ဲျဖစ္တတ္ႀကသလို မ်ဥ္းတေျပးတည္း ေပၚမွာ အရြယ္အစားအမ်ိဳးမ်ိဳးမ်ားနဲ႕ စုေ၀းျပီးေတာ့လည္းျဖစ္တတ္ႀကပါတယ္ mammatus တိမ္လံုးတစ္ခုဟာ အခ်င္း 1-3 km အလ်ားရွိတတ္ျပီး ပ်မ္းမွ်အခ်င္း၀က္ကေတာ့ 0.5 km ခန္႕ရွိတတ္ႀကပါတယ္။ တိမ္လံုးတစ္လံုးဟာ အမ်ားအားျဖင့္ (၁၀)မီနစ္ခန္႕သာႀကာျမင့္တတ္ပါတယ္။ အစုအေ၀းႀကီးတစ္ခုလံုးအေနျဖင့္ေတာ့ 15 min မွ နာရီအေတာ္အတန္ႀကာေအာင္ ႀကာျမင့္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီတိမ္ေတြဟာ ေရခဲပြင့္ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရခဲပြင့္နဲေရေရာရာ၊ သို႕မဟုတ္ ေရသန္႕သန္႕ တို႕ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ ထားေလ့ရွိပါတယ္။
အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ mammatus တိမ္ေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မုန္တို္င္းတစ္လံုး ဒါမွမဟုတ္ လြန္ကဲရာသီဥတုျဖစ္စဥ္တစ္ခုတို႕ရဲ႕ေရွ႕ေျပးျဖစ္ေန တတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ေရခဲမ်ားျဖင့္သာ ဖြဲ႕စည္းထားပါက mammatus တိမ္ေတြဟာ အလ်ားမိုင္ရာခ်ီျပီး ျပန္႕ထြက္ ေနတတ္ျပီး တိမ္လံုးတစ္လံုးခ်င္းဟာလည္း 10-15 min ခန္႕အထိ သက္တမ္းရွိတတ္ႀကပါတယ္။
ဒီကေန႕ ေတာင္တြင္းႀကီးမွာေတြ႕ခဲ့ရတဲ့တိမ္ဟာ Earthquake cloud ထက္ Mammatus Cloud ျဖစ္ဖို႕ ပိုေသခ်ာႏိုင္ပါတယ္။
ေဒါက္တာထြန္းလြင္
***********************************************************
၃၀-၉-၂၀၁၅
ည(၁၁း၁၃)နာရီ။
Yangon Media Group
0 comments:
Post a Comment