“ကြၽန္ေတာ္ ကုိယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္းရွိသေလာက္ ျပည္သူ႔တာ၀န္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ပါ့မယ္”
ဒီစကားကိုေတာ့ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မတ္ ၂၈ ရက္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ သမၼတရာထူးေရြးခ်ယ္ပြဲအၿပီး မီဒီယာေတြကို သမၼတဦး၀င္းျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ မ်ားျပားလွတဲ့ ႏိုင္င့ံတာ၀န္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ခ်ိန္မွာ သူယံုၾကည္ရသူ တစ္ေယာက္ကို တာ၀န္တခ်ိဳ႕လႊဲေပးဖို႔ အခ်ိန္ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ရာထူးအပါအ၀င္ ၀န္ႀကီးဌာနႏွစ္ခုရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ရာထူးနဲ႔ဌာနအလိုက္ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ေကာ္မရွင္အမ်ားစုမွာ ဥကၠ႒၊ ဒုဥကၠ႒ေနရာေတြကို တာ၀န္ယူထားတဲ့အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရ သက္တမ္းႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ အစိုးရအဖြဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တစ္ဦးတည္းအေပၚမွာသာ တည္မွီေနတာေၾကာင့္ ထင္သေလာက္ ခရီးမေရာက္ခဲ့ဘူးလို႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ဆိုပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအျဖစ္ ဦးထင္ေက်ာ္ကို ခန္႔အပ္ခဲ့တာကလည္း ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒရဲ႕ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ဦးထင္ေက်ာ္အေနနဲ႔ သမၼတလုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
NLD အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ခါနီးအခ်ိန္မွာေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ကစားကြက္က ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း ဦးထင္ေက်ာ္ ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၿပီး သမၼတသစ္အျဖစ္ ဦး၀င္းျမင့္ကို တင္ေျမႇာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးကစားပြဲကို အၿငိမ္ကစားေနရာကေန အလႈပ္ကစားဖို႔ ေျခလွမ္းစလိုက္တာလို႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ဟာ အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္အတြင္း သူ႔ရဲ႕ ရဲရင့္ျပတ္သားတဲ့ ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္မႈေတြေၾကာင့္ NLD လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြသာမက တျခားပါတီက လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြအျပင္ တပ္မေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကပါ ေလးစားခ်ီးက်ဴးရသူတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန သူမွန္တယ္ထင္ရင္ ဘယ္သူ႔မ်က္ႏွာကိုမွ မေထာက္ဘဲ ရဲ၀ံ့ျပတ္သားစြာနဲ႔ ေျပာဆိုလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ သမၼတရာထူးရခ်ိန္မွာ အရင္လို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါ့မလား ဆိုတာကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္သူေတြက ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦး၀င္းျမင့္အေပၚ တာ၀န္ခြဲေ၀မႈ ဘယ္ေလာက္အထိ ေပးမလဲဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ တာ၀န္တခ်ဳိ႕ကို လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္မႈ ရွိ မရွိကေတာ့ အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္မွာ သူေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းကို ၾကည့္ရင္သိႏိုင္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အစိုးရႏွစ္ႏွစ္ျပည့္မိန္႔ခြန္းမွာ သမၼတဦး၀င္းျမင့္အေၾကာင္းကို အထူးညႊန္းဆိုခဲ့ၿပီး NLD ပါတီရဲ႕ ဒုတိယမ်ဳိးဆက္ကို သမၼတအျဖစ္ ခန္႔အပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“သမၼတႀကီးဦး၀င္းျမင့္ဟာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ တည္ေထာင္စ အခ်ိန္မွာပဲ ပါတီ၀င္ ျဖစ္လာၿပီး ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ။ ကြၽန္မတို႔ႏိုင္ငံနဲ႔ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားမ်ား အက်ိဳးျဖစ္ေစမယ့္ ပါတီလုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို အႀကီးအေသး၊ အျမင့္ အနိမ့္မေရြးဘဲ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳသူတို႔ရဲ႕ ဂုဏ္ေရာင္ဟာ အရည္အခ်င္းျပည့္၀၊ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ ေမြးထုတ္ႏိုင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခု ကြၽန္မတုိ႔ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအတြင္းက ေပၚေပါက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္မ်ားကို သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာနဲ႔ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ တစ္ဦးကို ဒုတိယမ်ိဳးဆက္လို႔ ေခၚဆိုရမယ့္ သူမ်ားအတြင္းက ခန္႔အပ္ႏိုင္ျခင္းဟာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသာမက ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ပထမမ်ဳိးဆက္မ်ား အားလံုးရဲ႕ ဂုဏ္ေရာင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆက္လက္ေျပာၾကားရာမွာ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းက အေရးႀကီးတဲ့အတြက္ နားမေထာင္ရေသးပါက ျပန္ဖတ္ၾကဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းထားၿပီး သမၼတမိန္႔ခြန္း အေပၚမွာ ေထာက္ခံတာကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းတာ၀န္တခ်ဳိ႕ကို သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ထံ လႊဲေျပာင္းလုပ္ေဆာင္ေစမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ သံုးသပ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မတ္ ၂၈ ရက္က က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုၿပီး သမၼတသစ္ ဦး၀င္ျမင့္အေနနဲ႔ ပထမဦးဆံုး မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားရာမွာ ဦးစားေပးရည္ မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္ သုံးခုနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ရွစ္ခ်က္ကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕ ဦးစားေပးရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္သုံးခုအျဖစ္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားဘ၀ တိုးတက္ျမင့္မားေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး စတဲ့အခ်က္သံုးခ်က္ကို အဓိကထားၿပီး ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ သမၼတဦး၀င္းျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“သမၼတသစ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းအေနနဲ႔ ေျပာသြားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြက ေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ျပည္သူျပည္သားေတြ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့အတုိင္းလည္း ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ႀကိဳဆုိတယ္လုိ႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့” လို႔ ေပ်ာ္ဘြယ္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဦးေသာင္းေအးက မတ္ ၃၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း ၿပီးဆံုးခ်ိန္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ၾကပ္မတ္ေရး၊ ယိမ္းယိုင္ေနတဲ့ တရားစီရင္ေရးကို တည့္မတ္ေရးနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈ ပိုမိုတိုက္ဖ်က္ေရးတို႔ကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားပါတယ္။
ဆက္လက္ၿပီး သမၼတသစ္က လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရျခင္းေတြကို ျမႇင့္တင္ကာကြယ္ေရး၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးပိုမိုႏွိမ္နင္းေရး၊ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြေတြ အေလအလြင့္ ဆုံး႐ႈံးမႈမရွိေစဖို႔ စီမံခန္႔ခြဲေရးကိုလည္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဥပေဒမဲ့ သိမ္းဆည္းခံခဲ့ရတဲ့ လယ္ယာေျမမ်ား ျပန္လည္ရရွိေရး၊ ေလ်ာ္ေၾကး၊ နစ္နာေၾကးရရွိေရးတို႔ကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္႐ြက္ရမယ့္အျပင္ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားရဲ႕ လူေနမႈဘ၀ ျမင့္မားတိုးတက္ေရး၊ အလုပ္သမားမ်ားရဲ႕ ဘ၀သာယာစိုျပည္ေရး၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား အဆင့္ျမင့္ပညာရပ္မ်ား ဆည္းပူးခြင့္ရရွိေရး တို႔ကို ေဖာ္ေဆာင္ေရးစတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျပည္သူေတြရဲ႕ နား၊ မ်က္စိျဖစ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို အေလးအနက္ထားဖို႔၊ ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ျပည္သူ႔မ႑ိဳင္ကို အေလးအျမတ္ျပဳၾကဖို႔၊ ျပည္သူေတြအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးျဖစ္ေစတဲ့ ႀကိဳးနီစနစ္ေတြ၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း လိႈက္စားေနတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈေတြကို စနစ္တက် တိုက္ဖ်က္ၿပီး ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ စာရိတၱမ႑ိဳင္ကို ခိုင္မာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ကိုလည္း သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းကိုၾကည့္ပါက NLD အစိုးရသက္တမ္း လက္က်န္သံုးႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အခ်က္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားတာ ေတြ႕ရတဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြက အားရေက်နပ္စရာပါ။ ဒါေပမဲ့ သမၼတသစ္ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲက အခ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည့္၀၀ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္မလားဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သမၼတေဟာင္း ဦးထင္ေက်ာ္အေနနဲ႔ ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေပမဲ့ သမၼတရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြမွာ ဘာမွေလာက္ေလာက္လားလား လုပ္မျပႏိုင္ခဲ့တဲ့အေပၚ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြက အနည္းငယ္ အားမလိုအားမရ ျဖစ္ေနခဲ့ၾကတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
ဒီလို သမၼတတစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရွိေနပါလ်က္နဲ႔ လုပ္မျပႏိုင္ခဲ့တာက ႏိုင္ငံတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ တာ၀န္ခြဲေ၀ေပးမႈဟာ အဓိကက်တယ္လို႔ အားလံုးက ႐ႈျမင္ထားၾကပါတယ္။ သမၼတတစ္ေယာက္ရဲ႕ တာ၀န္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ အတိအက် ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းအေနနဲ႔ကေတာ့ အေၾကာင္းအရာ ၁၄ ရပ္ ရွိပါတယ္။
၁။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကို သတ္မွတ္တာ၊ ျပင္ဆင္၊ ပယ္ဖ်က္၊ ျဖည့္စြက္တာ၊ ၀န္ႀကီးအေရအတြက္ အတိုး အေလ်ာ့ေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၂။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကို တာ၀န္ခံရပါမယ္။
၃။ ျပစ္ဒဏ္လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။
၄။ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕ေတြ၊ တံဆိပ္ေတြ ခ်ီးျမႇင့္ႏိုင္သလို ခ်ီးျမႇင့္ထားတာေတြကို ႐ုပ္သိမ္းမႈ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၅။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္ေတြနဲ႔ သံတမန္ ဆက္သြယ္တာ၊ ျဖတ္ေတာက္တာ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၆။ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္ေတြမွာ ႏိုင္ငံကိုယ္စားျပဳခန္႔အပ္ထားတဲ့ သံတမန္ေတြကို ခန္႔အပ္တာ၊ ျပန္လည္ေခၚယူတာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၇။ ဥပေဒနဲ႔အညီ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္း အႀကီးအမွဴးေတြကို ခန္႔အပ္တာ၊ ထုတ္ပယ္တာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၈။ ဥပေဒနဲ႔အညီ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ၊ ေဒသဆိုင္ရာ ဒါမွမဟုတ္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္းဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတာ၊ အတည္ျပဳတာ၊ ပယ္ဖ်က္တာ၊ ႏုတ္ထြက္တာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၉။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းမွာ ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းလံုးကိုျဖစ္ေစ အခါအားေလ်ာ္စြာ မိန္႔ခြန္းေျပာတာ၊ သ၀ဏ္လႊာပို႔တာေတြ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
၁၀။ လိုအပ္ရင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အေရးေပၚ အစည္းအေ၀း ေခၚယူတာ၊ အထူးအစည္းအေ၀း ေခၚယူတာေတြလုပ္ဖို႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယကကို အေၾကာင္းၾကားႏိုင္ပါတယ္။
၁၁။ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ (ဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာတည္ေသာ) အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမိန္႔ေတြ ထုတ္ျပန္ခြင့္ ရွိပါတယ္။
၁၂။ ႏိုင္ငံက်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ခံရတယ္ဆိုရင္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒနဲ႔အညီ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီနဲ႔ ညႇိႏိႈင္းၿပီး စစ္ေရးအရ လိုအပ္သလို ေဆာင္ရြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။
၁၃။ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳျပ႒ာန္းတဲ့ ဥပေဒေတြကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ၿပီး လက္မွတ္ ထိုးပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။
၁၄။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ျဖစ္ေစ၊ဥပေဒတာ၀န္ တရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ အပ္ႏွင္းထားတဲ့ တာ၀န္နဲ႔လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မႈ ဒါမွမဟုတ္ က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္တဲ့ အေနနဲ႔ လုပ္ခဲ့တာေတြအတြက္ (ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒပါ စြပ္စြဲျပစ္တင္ျခင္း ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားမွအပ) မည္သည့္ လႊတ္ေတာ္၊ မည္သည့္ တရား႐ံုးမွာမွ ေျဖရွင္းဖို႔ တာ၀န္မရွိပါဘူး။
အဲဒီ ၁၄ ခ်က္ကို အၾကမ္းဖ်င္း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ သမၼတတစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ တာ၀န္ေတြဟာ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာတင္မကဘဲ အၾကပ္အတည္း၊ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြမွာပါ အဓိကက်တာကို အထင္အရွား ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ သမၼတရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ေပးထားေပမယ့္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ သမၼတရဲ႕ အခန္းက႑က ေမွးမွိန္ေနခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကပဲ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္အမ်ားစုကို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သမၼတသစ္ ဦး၀င္းျမင့္အေပၚ ဘယ္လိုတာ၀န္ေတြ ခြဲေပးမလဲဆိုတာ အားလံုးက စိတ္၀င္စားေနၾကပါတယ္။
“တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းေတာ့ တာ၀န္ခြဲလိမ့္မယ္ထင္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်န္တဲ့သက္တမ္းကာလမွာ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္းပါမယ္။ ပိုၿပီး အသက္အရြယ္ငယ္တယ္။ က်န္းမာေရးလည္းေကာင္းတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း အေတြ႕အၾကံဳရွိတယ္။ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကိုလည္း ေခၚယူေတြ႕ဆံုေမးျမန္းလို႔ရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က သမၼတျဖစ္လာတယ္ဆိုေတာ့ တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခု ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာမယ္ ယူဆတယ္” လို႔ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာေအာင္ကိုကိုက သံုးသပ္ပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ရရွိထားတဲ့ အခြင့္အာဏာေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးခ်ႏိုင္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေပ်ာ္ဘြယ္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေသာင္းေအးက ဆိုပါတယ္။
“ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ သူရရွိထားတဲ့ အခြင့္အာဏာေပ့ါ။ ဒီဟာကုိ မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ အသုံးခ်ၿပီးေတာ့သြားမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက တကယ္ ပကတိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ဘ၀ကုိ အမွန္တုိင္းသိမယ္။ ျမင္မယ္။ အဲ့ဒီဟာေတြကုိ ေတြ႕တယ္ျမင္တယ္ တကယ္လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေျပာစရာမရွိပါဘူး။ ေအာင္ျမင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” လို႔ ဦးေသာင္းေအးက မတ္ ၃၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀း ၿပီးဆံုးခ်ိန္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ သူဦးေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ႏိုင္ငံျခားေရးရာနဲ႔ ရခိုင္ကိစၥကို ဖိဖိစီးစီး ကိုင္တြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ က်န္တဲ့တာ၀န္ေတြကို သမၼတဦး၀င္ျမင့္ကို လႊဲေပးႏိုင္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လ ေစာင့္ၾကည္သူေတြက သံုးသပ္ေနၾကပါတယ္။
ဒီလိုသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တာ၀န္တခ်ဳိ႕လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရင္ေတာ့ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ အေနနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ ဦးစားေပး ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္သုံးခုျဖစ္တဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားဘ၀တိုးတက္ ျမင့္မားေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး စတဲ့ အခ်က္ေတြထဲက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားဘ၀ တိုးတက္ျမင့္မားေရးတာ၀န္ကို အဓိကထားေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရွိေနတယ္လို႔ သံုးသပ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၁၀ ေယာက္ေျမာက္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ဟာ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။
“သူက ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ ျဖစ္တယ္။ သူကိုယ္တိုင္အဖိႏွိပ္ခံ ေရွ႕ေနဗ်ာ။ မတရားတဲ့ ဘားေကာင္စီဥပေဒနဲ႔ လိုင္စင္႐ုပ္သိမ္းခံရတယ္။ ေထာင္ထဲလည္း ေနခဲ့ရၿပီးၿပီ။ အဲဒီလို တရားစီရင္ေရးစနစ္က ဘယ္လိုလဲဆိုတာ သူေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အေတြ႕အၾကံဳေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိလာၿပီ။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သူ ဒီေနရာကို ေရာက္တာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀မ္းသာတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတဲ့ အပိုင္းမွာ ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” လို႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသိန္းသန္းဦးက သံုးသပ္ပါတယ္။
တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တရား႐ံုးေတြသာမက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးကိုလည္း ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဦးသိန္းသန္းဦးက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုတဲ့ေနရာမွာ တရား႐ံုးေတြခ်ည္း ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ တရား႐ံုးတစ္ခုတည္းကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ ရဲတို႔၊ ေထြအုပ္တို႔ အကုန္လံုးပါတာေပါ့။ အဲဒါေတြက သူ႔လက္ေအာက္မွာေတာ့ တိုက္႐ိုက္မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူကေတာ့ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ ၾကံရည္ဖန္ရည္ သတၱိဗ်တၱိနဲ႔ အဲဒီဟာေတြကို ကိုင္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ အဓိက အဟန္႔အတားက တရား႐ံုးေတြ၊ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးေတြ မဟုတ္ဘူး။ ရဲတို႔ေထြအုပ္တို႔ ဒီတရားဥပေဒ မစိုးမိုးတဲ့ ဌာနေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ အဲဒါေတြကို သူ႔ဘက္က လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ အေနနဲ႔ အစိုးရ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာေပးဖို႔ကိစၥကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါက အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း အဂတိလိုက္စားမႈ ေလ်ာ့က်သြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက သံုးသပ္ပါတယ္။
“တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အပိုင္းမွာပဲ ဦး၀င္းျမင့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ ရွိစဥ္ကာလက အဆိုတင္သြင္းခဲ့တာရွိတယ္။ အစိုးရ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာဖို႔ကို ပထမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္တုန္းက တင္ခဲ့တာရွိတယ္။ ဒါက တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ့ USDP လႊတ္ေတာ္ဆိုေတာ့ အဆိုက မေအာင္ခဲ့ဘူး။ သူ အခုသမၼတျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒါကလည္း ဥပေဒအရ လုပ္ကိုလုပ္ရမယ့္အရာ။ ဒီကိစၥေလးကို လုပ္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ က်န္တဲ့ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႕အတြင္း အဂတိလိုက္စားမႈသည္ ပေပ်ာက္သြားဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတယ္။ ပေပ်ာက္တယ္ဆိုတာထက္ ေလ်ာ့က်သြားဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ေလ်ာ့က်သြားဖို႔ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္” လို႔ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္းက ဆိုပါတယ္။
တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအျပင္ NLD အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း က်ဆင္းေနတဲ့ စီးပြားေရး အေျခအေနကိုလည္း သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္လက္ထက္မွာ ျပန္လည္တည့္မတ္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ျပည္သူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။
Myanmar Insider စီးပြားေရး ဂ်ာနယ္က သံုးလတႀကိမ္ ျပဳလုပ္တဲ့ စီပြားေရးဆိုင္ရာ ယံုၾကည္မႈညႊန္းကိန္းမွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီကေန မတ္လအတြက္လုပ္တဲ့ စစ္တမ္းအရ စီးပြားေရးအေျခအေန မေကာင္းဘူးလို႔ ၅၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ေျဖဆိုၿပီး ရာခိုင္ႏႈန္း ၃၀ က အလြန္မေကာင္းလို႔ ေျဖဆိုပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေနာက္ဆံုးသံုးလမွာ လုပ္ခဲ့တဲ့စစ္တမ္းမွာေတာ့ ၆၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က မေကာင္းဘူးလို႔ ေျဖဆိုၿပီး ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က အလြန္မေကာင္းဘူးလို႔ ေျဖခဲ့တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကထက္ မေကာင္းဘူးဆိုတဲ့ ေျဖဆိုသူ တိုးလာခဲ့တာပါ။
ေနာက္ၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အလားအလာေတြအေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိသူကလည္း ေလ်ာ့နည္းသြားပါတယ္။ လာမယ့္သံုးလမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ပိုၿပီးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာ မလုပ္ဘူးလို႔ ေျဖၾကားပါတယ္။ ရာခုိင္ႏႈန္း ၃၀ ကေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။
ဒါဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကုန္ပိုင္းနဲ႔ယွဥ္ရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္မယ့္သူေတြ ပိုတိုးလာသလို အမ်ားအျပား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမယ္ဆိုတဲ့သူေတြလည္း ပိုတိုးလာခဲ့တာပါ။ ေျဖဆိုသူ အမ်ားစုဟာ အခြန္အပါအ၀င္ ကုန္က်စရိတ္ေတြေၾကာင့္ စီးပြားေရး အလားအလာကို သက္ေရာက္မႈ ေတြမ်ားေနတယ္လို႔ ေျဖပါတယ္။ ဒီစစ္တမ္းဟာ အလုပ္သမား ဆယ္ဂဏန္းကေန ေထာင္ဂဏန္းအထိရွိတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ေမးျမန္းထားတာျဖစ္တယ္လို႔ Myanmar Insider ဂ်ာနယ္ကဆိုပါတယ္။
ဒီလိုျဖစ္ေနရတဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး အေျခအေနသမၼတ ဦး၀င္းျမင့္လက္ထက္မွာ ျပန္လည္တည့္မတ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလားဆိုတာကို အားလံုးက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ စီးပြားေရး အပိုင္းေပါ့။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရး ဦးေမာ့လာေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကလည္း စီးပြားေရးက အင္မတန္မွ ေႏွးေကြးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အားလံုးလည္း အသိပါပဲ။ ကြၽန္မတို႔ျဖစ္ေစခ်င္တာကေတာ့ စီးပြားေရးကို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ေပါ့။ စီးပြားေရးဦးေမာ့လာေအာင္ ပထမဆံုး ေဆာင္ရြက္ေစခ်င္တယ္” လို႔ ပုလဲမဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလႈိင္က ေျပာၾကားပါတယ္။
သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္အေနနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႕ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မွသာ တိုးတက္ႏိုင္မယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စက္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးေနလင္းေဇာ္က ဆိုပါတယ္။
“အစိုးရအဖြဲ႕ ျပန္ဖြဲ႕ရမယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ လဲေပးရမယ္။ အဲဒါေတြမပါရင္ တိုးတက္ဖို႔ သိပ္မလြယ္ဘူး။ ဦး၀င္းျမင့္ လုပ္ရဲမလား။ လုပ္တာကိုႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ လႊတ္ေပးမလား” လို႔ ဦးေနလင္းေဇာ္က ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ ပထမဆံုးမိန္႔ခြန္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့ ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ၾကပ္မတ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္အျပင္ အဂတိလိုက္စားမႈကိုလည္း ပိုမိုတိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့အေပၚ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ႀကိဳဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေအာက္ေျခက ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားေတြမွာ မိုးက်ေရႊကိုယ္ေတြ၊ ႀကိဳးနီစနစ္ေတြနဲ႔ အဂတိလိုက္စားမႈေတြက အျမစ္တြယ္ေနတဲ့အတြက္ ဒီအေပၚမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးဖို႔ ျပည္သူေတြက ေတာင္းဆိုေနခဲ့တာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဒီလိုေတာင္းဆိုမႈေတြ ရွိေနေပမယ့္လည္း NLD အစိုးရသက္တမ္း ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ ေျပာင္းလဲႏိုင္မႈ မရွိခဲ့တဲ့အေပၚ ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
“ကြၽန္မတို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာေပါ့။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာကလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အျပစ္ရွိလာတယ္ဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူ ေဆာင္ရြက္တာမ်ိဳးေတြ။ မတိုးတက္တဲ့ဌာနေတြကို အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေစတာမ်ိဳးေတြ တကယ္အလုပ္မလုပ္တဲ့ ၀န္ထမ္းေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ ကိုင္တြယ္ေစခ်င္တာေပါ့” လို႔ ပုလဲမဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္စန္းလႈိင္က ဆိုပါတယ္။
မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္က “ႏုိင္ငံေရးေရာ လႊတ္ေတာ္အေတြ႕အၾကံဳေရာ ရွိထားၿပီဆုိေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပုိင္းမွာ ပုိၿပီးေတာ့ နက္နက္နဲနဲ လုပ္ႏုိင္မယ္ထင္တယ္။ အဂတိတုိက္ဖ်က္ေရးလည္း သူက နဂုိကတည္းက စိတ္သန္တယ္။ ေျပာသြားတဲ့မိန္႔ခြန္းမွာ လုိအပ္ခ်က္ေတြ အကုန္လုံးေျပာသြားတယ္။ အဲဒီမိန္႔ခြန္းကုိ ၾကည့္လုိက္ရင္ သူ႔သေဘာထားကုိ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကေတာ့ အေကာင္းကုိ ပုိေမွ်ာ္လင့္တာေပ့ါေနာ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္လည္း ပုိေမွ်ာ္လင့္တယ္။ သမၼတသစ္လည္း ျဖစ္တယ္။ အရွိန္နဲ႔အဟုန္နဲ႔ လုပ္ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္” လို႔ မတ္ ၃၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀း ၿပီးဆံုးခ်ိန္မွာ မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ NLD အစိုးရ ပထမသက္တမ္းျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (Transparency International) ကေန ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေနျပ အညႊန္းကိန္းက ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၆ ႏိုင္ငံအနက္ အဆင့္ ၁၃၆ မွာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသက္တမ္းငါးႏွစ္အလြန္ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ အညႊန္းကိန္းအဆင့္ တက္လာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ အဆိုးဆံုးစာရင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပါ၀င္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ အလိုက္စားဆံုးႏိုင္ငံေတြကို အနီေရာင္နဲ႔ ေဖာ္ျပတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပါ၀င္ေနပါေသးတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဆင့္က ၁၃၆ ဆိုေပမဲ့ အမွတ္ ၁၀၀ မွာ ၂၈ မွတ္သာရတဲ့အတြက္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ေအာင္မွတ္မရေသးပါဘူး။
သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ကေန အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ကို အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းၿပီး မၾကာခင္ထြက္ရွိလာတဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြက္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (Transparency International) ကေန ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေနျပ အညႊန္းကိန္းက ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၈၀ အနက္ အဆင့္ ၁၃၀ မွာ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အဂတိလိုက္စားမႈ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ အရင္သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္ကထက္ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ရဲ႕ အဆင့္သတ္မွတ္မႈက တက္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဆင့္သတ္မွတ္မႈ တက္လာေပမယ့္ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာလည္း အဂတိလိုက္စားမႈ အလိုက္စားဆံုးႏိုင္ငံေတြကို အနီေရာင္နဲ႔ ေဖာ္ျပတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပါ၀င္ေနပါေသးတယ္။
ဒါ့အျပင္ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို စတုတၳအႀကိမ္ ျပင္ဆင္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းကို အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မတ္ ၁၃ ရက္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ခုနစ္ဦးက ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးျပင္ဆင္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္း အတည္ျပဳၿပီးပါက ေက်ာ္ေစာသတင္းထြက္ေနသူေတြကို ေကာ္မရွင္ကေန စံုစမ္းစစ္ေဆးအေရးယူႏိုင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ရရွိလာမယ္လို႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးေဇာ္မင္းက လႊတ္ေတာ္အၿပီးမွာ ေျပာၾကားထားပါတယ္။
လက္ရွိ အသစ္ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကလည္း လပိုင္းေလာက္သာရွိေသးေပမဲ့ သိသိသာသာ တိုးတက္မႈေတြရွိေနသလို သမၼတသစ္၊ ေကာ္မရွင္သစ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကေန ဥပေဒသစ္ကို ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးျမင့္ ေျပာသလို ငါးႀကီးႀကီးေတြ ေၾကာ္ျပႏိုင္မလားဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ လူမႈစီးပြား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အဂတိလိုက္စာမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လူမႈစီးပြားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရွိရပါမယ္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးဖို႔အတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္းရမွာျဖစ္ၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈသာ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိႏိုင္သလို လူမႈစီးပြားကလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ သမၼတဦး၀င္းျမင့္ အေနနဲ႔ အစိုးရသက္တမ္းရဲ႕ လက္က်န္သံုးႏွစ္မွာ သူ ပထမဆံုးေျပာၾကားထားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲက ဦးစားေပး ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတုိင္သုံးခုနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ရွစ္ခ်က္ထဲက ဘယ္အခ်က္ေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မလဲဆိုတာကေတာ့ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ျပည္သူေတြ ျမင္ခ်င္ေတြ႕ခ်င္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေအာင္ ျပည္သူေတြနဲ႔အတူ မမွိတ္မသုန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္” လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္က သူ႔ရဲ႕ပထမဆံုးမိန္႔ခြန္းမွာ ကတိျပဳထားပါတယ္။
ဆန္းမိုးထြန္း
Eleven Media Group
0 comments:
Post a Comment