တရား႐ုံးသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ တရားမမွုမ်ားတြင္ အမွုစစ္ေဆးျခင္းမျပဳမီ ေစ့စပ္ညႇိႏွိုင္းေရး အရာရွိက ႏွစ္ဘက္အျငင္းပြားသူမ်ားၾကား ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေပးသည့္ နည္းလမ္းကို က်င့္သုံးနိုင္ရန္ မတ္လ ၁ ရက္က စတင္ စမ္းသပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေနျပည္ေတာ္ MICC-2 ခန္းမ၌ ေဖေဖာ္ဝါရီလ၂၆ ရက္တြင္ “တရား႐ုံးက ဦးေဆာင္သည့္ ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေရး စမ္းသပ္အစီ အစဥ္” ကို မိတ္ဆက္သည့္ အခမ္းအနားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ထိုအခမ္းအနားတြင္ ျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦး က အထက္ပါ အတိုင္း ေျပာဆိုသြားျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးထြန္းထြန္းဦး က “၂၀၁၉ ခုႏွစ္မွာ နိုင္ငံတဝွမ္း မွုခင္း စီမံခန႔္ခြဲမွု အစီအစဥ္ တိုးခ်ဲ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းနဲ႔ တရားမ မွုခင္းေတြမွာ တရား႐ုံးက ဦးေဆာင္တဲ့ ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေရး စမ္းသပ္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္း တို႔ကို ဦးစားေပး လုပ္ငန္းမ်ား အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
၎က ဆက္၍ “လက္ရွိ ကမၻာ့နိုင္ငံမ်ားမွာလည္း တရားစီရင္ေရး စနစ္နဲ႔ မွုခင္း ေဆာင္ရြက္မွု အရည္အေသြး ပိုမို တိုး တက္ေစဖို႔ အတြက္ မွုခင္း စီမံခန႔္ခြဲမွု စနစ္ အသုံးျပဳျခင္း၊ မွုခင္းမ်ားကို အခ်ိန္တို အတြင္း ကုန္က် စရိတ္ သက္သာစြာနဲ႔ အမွုသည္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ ေျဖရွင္းနိုင္တဲ့ စနစ္ ထားရွိျခင္း တို႔ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာဆို သည္။
အဆိုပါ နည္းလမ္းကို ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ရွိ ခရိုင္ တရား႐ုံး၊ ၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး အခ်ိဳ႕တြင္ စမ္းသပ္ကာလ ၁ ႏွစ္ သတ္မွတ္ ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ၿပီး တနိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာျဖင့္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္နိုင္ရန္ အတြက္ စစ္တမ္း ေကာက္ယူျခင္းမ်ားကိုလည္း လုပ္ေဆာင္မည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
အဆိုပါ နည္းလမ္းကို နိုင္ငံတကာတြင္ က်င့္သုံးေနၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လည္း ေဆြးေႏြး ညႇိႏွိုင္းျခင္းကို ယဥ္ေက်းမွု အရ လက္ခံၾက၍ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၿပီး တရား စီရင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္း၊ လုပ္ငန္း အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းျခင္း နည္းလမ္းကို မိသားစု ျပႆနာ၊ ေငြေၾကး ဆိုင္ရာ ျပႆနာ၊ စီးပြားေရး ေရာင္းဝယ္ေရး ျပႆနာ စ သည့္ တရား႐ုံးတြင္ စတင္ တရားစြဲေသာ တရားမမွုမ်ားတြင္ ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းေရး အရာရွိက အျငင္းပြားသူ ႏွစ္ဘက္ ၾကား ညႇိႏွိုင္းေပးမည္ ျဖစ္ၿပီး ေစ့စပ္ေပးမည့္ အခ်ိန္ကာလကို ၁ လ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ ေတာ္ခ်ဳပ္႐ုံးမွ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွူး ေဒၚမီမီေထြးက ေျပာသည္။
ယင္းသို႔ ေျဖရွင္းေရးမွာ အခ်ိဳ႕အမွုမ်ားတြင္ အမွုသည္မ်ား ဆႏၵရွိမွ ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တခ်ိဳ႕အမွုမ်ား တြင္ ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေရး မျဖစ္မေန လုပ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထို႔သို႔ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ တရားမမွု တရားစီရင္ေရး လုပ္ထုံး လုပ္နည္းမ်ားကို ရပ္ဆိုင္းမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဟု ၎က ဆိုသည္။
ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္း၍ အဆင္ေျပပါက ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူညီခ်က္ တခု ေရးရမည္ ျဖစ္ၿပီး ယင္းသေဘာတူညီခ်က္ကို အေျခခံ ကာ ေစ့စပ္ေပးသူက တရားသူႀကီးထံ တင္ျပရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရားသူႀကီးက အမွု ႐ုပ္သိမ္းျခင္း၊ ဝန္ခံ ဒီကရီ ခ်မွတ္ျခင္း၊ ေျပၿငိမ္း ဒီကရီခ်မွတ္ ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ ညႇိႏွိုင္းမွု အဆင္မေျပပါက တရားမ က်င့္ထုံး ဥပေဒ အရ စစ္ ေဆးၾကားနာျခင္းမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒၚမီမီေထြးက “ဥပမာ-ကြာလိုမွုမွာ ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းသူေရွ႕မွာ ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းတယ္။ အဆင္ေၿပ သြားတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ကလည္း ကြာခ်င္တယ္။ အမ်ိဳးသားကလည္း ကြာေပးမယ္ ေျပာတယ္ ဆိုရင္ လုပ္ငန္း အစီအစဥ္အရ သူတို႔က သေဘာ တူညီခ်က္ တခု ေရးရပါမယ္။ အဲဒီ သေဘာတူညီခ်က္ကို အေျခခံၿပီး ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းသူက တရား႐ုံးကို တင္ေပးလိုက္မွာပါ။ မူလ အမွုက တရားသူႀကီးဆီမွာ ရွိတာေလ။ သေဘာ တူညီခ်က္ရသြားေတာ့ တရားသူႀကီးဆီ ျပန္တင္တယ္။ တရားသူ ႀကီးက အမိန႔္ခ်ေပးလိုက္မွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
ထိုသို႔ ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းျခင္း နည္းလမ္းေၾကာင့္ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ သက္သာ သကဲ့သို႔ မိမိတို႔၏ အတြင္းေရးကို အမ်ားမသိ ေအာင္ ထိန္းသိမ္းနိုင္ျခင္း၊ မရိုးေသာ သေဘာျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ အယူခံတက္ျခင္းမ်ားကို ေရွာင္လႊဲနိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ က ဆက္လက္ ေျပာသည္။
ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေရး နည္းလမ္းကို နိုင္ငံတကာတြင္ တရား႐ုံးသို႔ မေရာက္မီတြင္ ေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိၿပီး ၾကားဝင္ ေစ့စပ္သူ အျဖစ္ တရား႐ုံးႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္း မရွိေသာ ျပင္ပမွ ဥပေဒ ပညာရွင္မ်ား၊ ဥပေဒ အရာရွိေဟာင္းမ်ားက ေဆာင္ရြက္ေလ့ ရွိေၾကာင္း၊ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္မည့္ နည္းလမ္းသည္ မူဝါဒ အရ သုံးသပ္ပါက ေကာင္းမြန္ၿပီး တရားမမွုမ်ား အခ်ိန္ မၾကန႔္ ၾကာပဲ ၿပီးဆုံးသြားနိုင္ေၾကာင္း တရား လႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္က သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္ က “တရားမမွုေတြ ၾကာေနတာ မျဖစ္ဘဲ ရပ္သြားနိုင္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မကိုင္တြယ္တတ္ရင္ေတာ့ အႏၲရာယ္ႀကီးတယ္။ ညႇိ မရဘဲ တဘက္နဲ႔ တဘက္ ပိုၿပီး တင္းသြားတာ ျဖစ္နိုင္တယ္။ ၾကားဝင္ ေစ့စပ္သူက ဘယ္လိုပင္ ထိန္းေပမယ့္ ဟိုဘက္ ပါတာ ဒီဘက္ပါတာ ျဖစ္သြားနိုင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
အဆိုပါ နည္းလမ္းကို က်င့္သုံးမည္ ဆိုပါက ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းသူ အပါအဝင္ ႏွစ္ဘက္ အမွုသည္မ်ား၊ ႏွစ္ဘက္ ေရွ႕ေနမ်ားက က်င့္ဝတ္ကို လိုက္နာရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တရားမၽွတမွု စတင္တာ (မႏၲေလးၿမိဳ႕)မွ ဥပေဒ အႀကံေပး၊ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ ေန ဦးထိန္ဝင္းက ေျပာသည္။
တိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္ တရားသူႀကီးေဟာင္းလည္း ျဖစ္သူ ဦးထိန္ဝင္းက “အမွုသည္ေတြ ကိုယ္တိုင္ေရာ၊ ေရွ႕ေနေတြေရာ၊ ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းသူေတြေရာ က်င့္ဝတ္ကို ထိန္းနိုင္ရင္ ျမန္သြားမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
လက္ရွိ စမ္းသပ္ ကာလတြင္ ေစ့စပ္ ညႇိႏွိုင္းေရး အရာရွိ အျဖစ္ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ေလ့က်င့္ေပးထားသည့္ တရား ေရး အရာရွိမ်ားက ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ကာ ေရရွည္၌ ေရွ႕ေန၊ အၿငိမ္းစား တရားသူႀကီး၊ ဥပေဒ ပညာရွင္ စသည္ျဖင့္ ဥပေဒ ေရးရာ ကၽြမ္းက်င္ ႏွံ့စပ္သူမ်ားက ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္႐ုံး၊ ေစ့စပ္ ေၿဖ ရွင္းေရး လုပ္ငန္း အဖြဲ႕၏ အဖြဲ႕ဝင္ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွူး ဦးမ်ိဳးေက်ာ္ေအာင္ က ဆိုသည္။
စမ္းသပ္ အစီအစဥ္ကို ေနျပည္ေတာ္ ဒကၡိဏသီရိ ခရိုင္ တရား႐ုံး၊ တပ္ကုန္းၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး၊ ေတာင္ငူ ခရိုင္ တရား႐ုံး၊ ေတာင္ငူၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံး တို႔၌ စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည္ ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ခ်မွတ္ထားသည့္ တရား စီရင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ မွုခင္း စီမံခန႔္ခြဲမွု အစီအစဥ္ႏွင့္ တရားမွုမ်ားတြင္ တရား႐ုံးက ဦးေဆာင္သည့္ ေစ့စပ္ ေျဖရွင္းေရး စနစ္ လုပ္ငန္း အစီအစဥ္ ကို ထည့္သြင္းထားေၾကာင္း၊ မွုခင္း စီမံခန႔္ခြဲမွု အစီအစဥ္ကို၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္း စမ္းသပ္ခဲ့ၿပီး ေစ့စပ္ျခင္း အစီ အစဥ္ကို၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာဝတီ
0 comments:
Post a Comment