တ႐ုတ္-ျမန္မာ မူဆယ္နယ္စပ္ ဆန္ ကုန္သြယ္ေရး ရပ္တန႔္ေန

တ႐ုတ္- ျမန္မာ မူဆယ္နယ္စပ္ ဆန္ကုန္သြယ္ေရးမွာ တ႐ုတ္ႏွစ္သစ္ကူး နီးေနေသာေၾကာင့္ ကုန္သည္ အဝယ္မရွိ၍ ကုန္သြယ္မွု ရပ္တန႔္ေနေၾကာင္း မူဆယ္နယ္စပ္ ကုန္သည္မ်ား ထံမွ သိရသည္။ 

မူဆယ္ ဆန္ကုန္စည္ဒိုင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးမင္းသိန္းက“အခုကုန္သြယ္မွုအေျခေနက ဒီေန႔(ဇန္နဝါရီ ၂၈ ရက္)က စမယ္ဆိုရင္ ကုန္သြယ္မွုက လုံးဝရပ္သြားၿပီ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးရွိေတာ့ တ႐ုတ္ေတြက လာမဝယ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ နယ္ သူတို႔ျပန္သြားၿပီ။ ဦးတို႔လည္း တရက္ ႏွစ္ရက္ဆို ျပန္ေတာ့မွာ။ ဟိုတေလာက ပိတ္တာက နယ္စပ္ကေန ရဲေတြ က ေမွာင္ခို တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုလို႔ ပိတ္ရတာ။ အခု ပိတ္သြားတာေတာ့ ဝယ္သူမရွိလို႔”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။ 

ကုန္စည္ စီးဆင္းမွုအေနႏွင့္ ယခင္က တ႐ုတ္ဘက္သို႔ တရက္လၽွင္ မူဆယ္ ကုန္စည္ဒိုင္မွ ပုံမွန္တရက္လၽွင္ ဆန္ အိတ္ ေရ ၃ ေသာင္းႏွင့္ ၄ ေသာင္းၾကား တ႐ုတ္ဘက္သို႔ အထြက္ရွိၿပီး လက္ရွိတြင္ လုံး၀ ရပ္တန႔္ေနေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာျပသည္။ 

ထိုသို႔ ကုန္သြယ္ေရး အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေနမွုကို စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန (စီးပြား/ကူးသန္း) သိေသာ္လည္း တဖက္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ ေပၚလစီအတိုင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခက္အခဲမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ မရေသးေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ေျဖေလၽွာ့ေပးမည္ဟု ထင္ေၾကာင္း မူဆယ္နယ္စပ္ ကုန္သည္မ်ား ထံမွ သိရသည္။ 

တ႐ုတ္သို႔ ေရာင္းခ်ေနေသာ ၂၅ မွတ္တန္ ဆန္ၾကမ္းေဈးႏွုန္းမ်ား အေနႏွင့္ မေနာသုခ ဆန္တအိတ္လၽွင္ တ႐ုတ္ယြမ္ ၁၁၀၊ ရတနာတိုး တအိတ္လၽွင္ ၁၁၂ ယြမ္ ရွိၿပီး လက္ရွိတြင္ ေဈးႏွုန္း က်မသြားေသာ္လည္း ဝယ္သူ မရွိျဖစ္ေနေၾကာင္း ဦးမင္းသိန္းက ေျပာသည္။ 

ျမန္မာနိုင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမွူး ဦးေနလင္းဇင္က“နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္ အခက္အခဲ ၾကဳံေနရတယ္။ အခ်ိန္ကာလ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးကို မွီခိုေနတဲ့ ဆန္တင္ပို႔မွု ဒီႏွစ္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး က်သြားတယ္။ တဝက္ေလာက္နီးပါး က်သြားတဲ့ အေနအထား ရွိတယ္။ လက္ရွိေတာ့ ဒီအကန႔္အသတ္ အခက္အခဲက ရွိေနဦးမယ္။ ဒါက စီးပြားေရးက႑ တခုတည္းတင္ မဟုတ္ဘူး၊ နိုင္ငံေရးေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါတယ္”ဟု ေျပာဆိုသည္။ 

နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ B to B (ႏွစ္ဖက္ကုန္သည္ အခ်င္းခ်င္း ကုန္သြယ္မွု) လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္လည္း တဖက္ တြင္လုပ္ေဆာင္၍ မရသည့္ အကန႔္အသတ္တခ်ိဳ႕ ရွိေသာေၾကာင့္ အစိုးရအေနႏွင့္လည္း G to G (အစိုးရခ်င္း နားလည္မွု စာခၽြန္လႊြာ) လုပ္ေဆာင္မွုကိုလည္း အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ လာေသာေၾကာင့္ စီးပြား/ကူးသန္းသို႔ တင္ျပထားမွုမ်ား ရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာျပသည္။ 

စီးပြား/ကူးသန္း လက္ေထာက္ အျမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦးခင္ေမာင္လြင္က“နယ္စပ္ ကုန္သြယ္မွု ပမာဏက မူဆယ္ ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး ေလ်ာ့က်တာေပါ့။ မူဆယ္ဆိုရင္ ပို႔ကုန္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္း ၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေလ်ာ့ က်တဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ အခုမူဆယ္ေရာ၊ လြယ္ဂ်ယ္ေရာ၊ ခ်င္းေရႊေဟာ္ေရာ ကာလတူထက္စာရင္ ေလ်ာ့က်ေန တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိတယ္။ အဓိကေျပာလို႔ရွိရင္ ဆန္နဲ႔ ေျပာင္းနဲ႔ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္မွုက က်ေနတယ္”ဟု ဧရာဝတီ သို႔ ေျပာသည္။ 

တ႐ုတ္ဘက္မွ ဆန္၊ ေျပာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၁ လ ေက်ာ္က ကန႔္သတ္ စစ္ေဆးမွု တခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံဘက္မွ တင္ပို႔ေနေသာ ဆန္၊ ေျပာင္းႏွင့္ သၾကား တင္ပို႔မွုမ်ား ေလ်ာ့က်ခဲ့ေၾကာင္း ၎က ရွင္းၿပ သည္။ 

“ဆန္ဆိုရင္ နယ္စပ္တင္ပို႔မွုက တန္ခ်ိန္ ၃ သိန္း ေက်ာ္ေလာက္ ေလ်ာ့တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိတယ္။ ဒါက ကာလတူ ေအာက္တိုဘာလကေန အခု ဇန္နဝါရီ ၁၈ ရက္အထိ ျဖစ္တယ္။ အခု အေနအထားအရေတာ့ ႏွစ္နိုင္ငံ တ႐ုတ္ နိုင္ငံ ဘက္က စီးပြားေရးသံမွူးေတြက ေျဖေလၽွာ့သင့္တာေတြလည္း ေျဖေလၽွာ့ေပးသြားမယ္ ဆိုတဲ့ ညိဳႏွိုင္း ေဆြးေႏြးမွု လုပ္ တယ္”ဟု ဦးခင္ေမာင္လြင္က ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။ 

ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္နိုင္ငံႏွင့္ တရားဝင္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အျပန္အလွန္ လဲလွယ္တင္ပို႔ေရး အတြက္ အစိုးရခ်င္း MOU ေရးထိုး ရန္ အတြက္လည္း သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား အလိုက္ စီးပြား/ကူးသန္းက ေတာင္းခံ ထားေၾကာင္း သိရသည္။ 

ထို တရားဝင္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား တင္ပို႔နိုင္ေရး အတြက္ MOU ကိုလည္း မၾကာခင္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ ရွိေနေၾကာင္း ဦးခင္ေမာင္လြင္က ေျပာသည္။ 

လက္ရွိတြင္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ေလ်ာ့က်လ်က္ ရွိေသာ္လည္း တနိုင္ငံလုံး အတိုင္းအတာ အေနႏွင့္ ကုန္သြယ္မွု ပမာဏကို ယခင္ႏွစ္ႏွင့္ ႏွိုင္းယွဥ္လၽွင္ ၄ လအတြင္း ပို႔ကုန္ ေဒၚလာ သန္း ၃၆၀ ေက်ာ္ ပိုတင္ပို႔နိုင္၍ သြင္းကုန္ ေဒၚလာ သန္း ၁၅၀ ေက်ာ္ ေလ်ာ့နည္း တင္သြင္းထားေသာေၾကာင့္ ေဒၚလာသန္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ကုန္သြယ္မွုတိုးလာၿပီး ကုန္သြယ္ မွု လိုေငြ ေဒၚလာသန္း ၅၀၀ နီးပါး ေလ်ာ့နည္းလ်က္ ရွိေနသည္ဟု စီးပြား/ကူးသန္း စာရင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ 

ဧရာဝတီ