႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေျဖရွင္းဖို႔ အာဆီယံ အေလးထားေဆာင္ရြက္မည္

(၅၂) ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏုိ္င္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးမ်ား အစည္းအေ၀းကို ထိုင္းႏုိ္င္ငံ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕မွာ ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔က ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပေနပါတယ္။ အစည္းအေ၀းမွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လုံျခံဳေရး ကိစၥေတြအျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးကိစၥကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုရဲမင္းထြန္းက တင္ျပပါမယ္။

ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔ကစျပီး ၄ ရက္ၾကာ က်င္းပေနတဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ အာဆီယံရဲ႕ (၅၂) ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးမ်ား အစည္းအေ၀း ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားကို အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံေတြက ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ၀န္ၾကီး ဦးေက်ာ္တင္ ဦးေဆာင္ျပီး ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခဲ့ ပါတယ္။ထိုင္းႏိုင္ငံ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ Prayuth Chan-Ocha ကိုယ္တိုင္ အဖြင့္ အခမ္းအနား တက္ေရာက္ျပီး မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြနဲ႔ ျပီးခဲ့တဲ့ ၆ လကစျပီး ေလွ်ာက္လွမ္း ခဲ့တဲ့ ခရီး ဘယ္ေလာက္ ေရာက္ေနျပီလဲဆိုတာကို ဒီႏွစ္ အစည္းအေ၀းမွာ ျပန္လွန္ သုံးသပ္ႏုိင္ဖို႔ အခြင့္အေရး ရရွိမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြကို လက္ေတြ႔ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းေတြ ရွာၾကံႏုိင္ဖို႔ အခြင့္အေရးလည္း ရရွိမယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင့္သလို တစ္ကမၻာလုံးက ကၽြန္ေေတာ္တို႔ရဲ႔ မိတ္ဖက္ႏို္င္ငံေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းအေတြနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကို အေျခခံျပီး ခုိုင္မာတဲ့ ရလဒ္ေတြကို ဖန္တီး ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏုိ္င္ငံ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး Don Pramudwinai ကလည္း အာဆီယံအဖြဲ႔ကို ပိုျပီး စည္းလုံးညီညြတ္ခိုင္မာဖို႔ ေမ်ွာ္လင့္ေန တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ နယ္ေျမ အျငင္းပြားမႈကိစၥ၊ ႏ်ဴးကလီးယား ေဆြးေႏြးပြဲ န႔ဲ ေဒသတြင္း လုံျခံဳေရးဆိုင္ရာ ျခိမ္းေျခာက္မႈကိစၥေတြဟာ အစည္းအေ၀းမွာ ထိပ္တန္း ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေတြကလည္း ကိုရီးယား ကၽြန္းဆြယ္ တည္ျငိမ္ေရး သုံးပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိပါတယ္။

အာဆီယံ ႏုိ္င္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးမ်ားအၾကား ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးကို သီးျခား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ အျပီးမွာေတာ့ ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ိဳးသမီး Busadee Santipitaks က သတင္းေထာက္ေတြကို အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ ကၽြန္မတို႔ ထိုင္းႏုိင္ငံ အာဆီယံ ဥကၠဌတာ၀န္ကို ဇန္န၀ါရီလမွာ စတင္ ရယူစဥ္ကတည္းက အာဆီယံအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေရႊ႔ေျပာင္းခံလူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔အေနနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ရွိရမယ္လို႔ အေလးထား ေျပာၾကားျပီး အဆိုျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိခဲ့လို႔ စိတ္၀င္စားသူ အားလုံးနဲ႔ အတူတကြ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ အားလုံးကို အတူစုစည္းျပီး ဒီ ကိစၥ ေျဖရွင္းဖို႔ ေရတိုနဲ႔ ေရရွည္ ရည္မွန္းခ်က္ အလားအလာေတြကို ရွာေဖြ ေနပါတယ္။ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ လက္ေတြ႔က်က် ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ အရာေတြကို အေလးထား စဥ္းစားေနပါတယ္။

စကၤာပူႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး Vivian Balakrishnan က ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး စတင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ကိစၥဟာ အာဆီယံအဖြဲ႔ရဲ႕ ခ်က္ျခင္း ဦးစားေပးကိစၥ အျဖစ္ တည္ရွိေနဆဲပဲလို႔ သူ႔ရဲ႕ အာဆီယံ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ၃၁ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ၅၂ ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးမ်ား အစည္းအေ၀းရဲ႕ ပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္မွာ ေတာ့ စာပိုဒ္ေပါင္း ၇၈ ပိုဒ္ ပါ၀င္ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ရုိဟင္ဂ်ာကိစၥကို စာပိုဒ္ ၆၃ နဲ႔ ၆၄ မွာ အက်ယ္တ၀င့္ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အဲဒီ စာပိုဒ္ေတြမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အေရး ကိစၥ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရွင္းလင္းတင္ျပခ်က္ကို အာဆီယံ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးေတြအေနနဲ႔ ၾကားနာရေၾကာင္း၊ ဒီကိစၥအတြက္ အကူအညီေပးေရး အာဆီယံရဲ႔ အခန္းက႑ကို ျမွင့္တင္ဖို႔ ေထာက္ခံေၾကာင္း၊ အာဆီယံအဖြဲ႕တာ၀န္ေပးထားတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြအတြက္ ကနဦး အကဲျဖတ္ခ်က္ကို ျမန္မာႏုိ္င္ငံအေနနဲ႕ လုပ္ေဆာင္ေနသလို ျမန္မာအစိုးရ အဆင့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔နဲ႔ အတူ အာဆီယံအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရုံးနဲ႔ အာဆီယံ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေပးေရး ညွိႏွဳိင္းေရးစင္တာ (AHA) တို႔ Cox’s Bazar ကို သြားေရာက္တာကို ၾကိဳဆိုေၾကာင္း၊ ပဋိပကၡျဖစ္ရတဲ့ အေျခခံ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ ခိုင္မာ တည္တဲ့ ျပည့္စုံတဲ႔ အေျဖတရပ္ရွာၾကံဖို႔နဲ႔ ထိခိုက္ခံစားေနရတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖန္တီးေပးဖို႔ အာဆီယံအဖြဲ႕အေနနဲ႔ အေလးထားေျပာၾကားေၾကာင္း စတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

၀ါရွင္တန္ အေျခစိုက္ National War College က ပါေမာကၡ Zachary Abuza ရဲ႕အဆိုအရ ျမန္မာႏုိ္င္ငံအတြက္ သံတမန္ေရးအရ ဖိအားေပးခံေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးကိစၥဟာ အာဆီယံ အဖြဲ႕အတြင္း အျပင္းထန္ဆုံး သေဘာထား ကြဲလြဲမႈကို ျဖစ္ေစပါ

တယ္။ မေလးရွားတစ္ႏုိင္ငံတည္းကပဲ ဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းဖို႔ ဖိအားေပးေနသလို အင္ဒိုနီးရွားကေတာ့ မေလးရွားေလာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အာဆီယံအဖြဲ႕အတြင္း ထုိင္း၊ ဗီယက္နမ္တို႔အျပင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံဆီကလည္း ရိုင္းပင္းကူညီမႈေတြ ရရွိေနေၾကာင္း ပါေမာကၡ Zachary Abuza က ေျပာၾကားေၾကာင္းပါ။

VOA